اعتراض سينماگران به وزير ارشاد در خصوص ممنوع الخروج‌ها، موج سبز آزادی

۹ تشکل صنفی خانه سينما در نامه ای سرگشاده به محمد حسينی، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت کودتا در اعتراض به ممنوع الخروج شدن سه نفر از سينماگران ايرانی خواهان پيگيری و حل مشکل آنان شده اند. جعفر پناهی، فاطمه معتمد آريا و مجتبی ميرتهماسب سه سينماگری هستند که هنگام خروج از مرز ايران در فرودگاه از سفر آنها ممانعت شد.

در بخشی از اين نامه خطاب به وزير ارشاد دولت کوذتا آمده است: "بيش از يک ماه است که از ممنوع الخروج شدن تعدادی از همکاران ما می‌گذرد. آنها درست در روزهايی که جنابعالی به نمايندگی از ايران در مرکز فرهنگی سازمان ملل متحد، يونسکو، شرکت کرده بوديد، با برخوردی زننده از انجام سفرهايی فرهنگی بازماندند. اين سينماگران نيز قرار بود در مهمترين مجامع سينمايی جهان به نمايندگی از سينمای ايران حاضر شوند. وزيران فرهنگ و ارشاد اسلامی به حيث شخصيت حقوقی خود در اين مجامع شرکت می‌جويند و نمايندگی فرهنگی آنان به وکالت است حال آنکه هنرمندان اما خود به اصالت نماينده فرهنگ اين سرزمين‌ هستند. و اين نمايندگی فرهنگی به اراده غير از آنان سلب نمی‌شود."

رئيسان اين تشکل ها در اين نامه از وزير ارشاد احمدی نژاد که به گفته آنها پيگيری و رسيدگی به چنين اموری وظيفه وزارتخانه متبوع اوست، پرسيده اند: " سکوت تام و تمام آن وزارت را چگونه می‌توان تعبير کرد؟ آيا جنابعالی هم چون معاونت سينمايی محترم معتقديد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها در زمينه‌های فرهنگی و هنری مسئول هنرمندان است و در زمينه‌های قضايی و امنيتی مسئوليتی ندارد؟! آيا واقعاً اتهامات قضايی متوجه همکاران ماست؟"

در بخشی ديگری از نامه آمده است: " صنوف سينمايی تاکنون با خويشتنداری از دست زدن به هر اقدامی در قبال اين بی‌قانونی‌ها خودداری کرده و منتظر واکنش جناب عالی مانده‌اند. در حالی که همکاران ما چهره‌های شاخص سينمای ملی ايران هنوز بين شعب وزارت اطلاعات و دادگاه انقلاب سرگردانند بدون آنکه علت واقعی توقيف گذرنامه‌هايشان را بدانند." امضا گنندگان نامه از وزير ارشاد خواسته اند که "با احساس وظيفه" شخصا اين مسئله را پيگيری کند.

اين در حالی است که چندی پيش، پس از آنکه عليرضا عسگرپور، مديرعامل خانه سينما خواهان واکنش وزارت ارشاد در قبال محدوديت های جديد برای سينماگران شد، عليرضا سجادپور، مديرکل جديد ارزشيابی و نظارت بر سينما اين وزارتخانه گفت که" ممنوع‌الخروج شدن اين افراد ربطی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ندارد."

داوود رشيدی (رئيس انجمن بازيگران) عليرضا رئيسيان ( رئيس کانون کارگردانان سينمای ايران) ، فرهاد توحيدی، (رئيس کانون فيلنامه نويسان)، مرتضی رزاق کريمی (رئيس انجمن تهيه کنندگان سينمای مستند)، حسين مؤئينی (رئيس کانون تدوينگران)، بهرام عظيم پور (نايب رئيس انجمن مستند سازان)، مجيد انتظامی (رئيس کانون آهنگسازان) نقی نعمتی (رئيس انجمن فيلم کوتاه) و نورالدين زرين‌کلک ( رئيس انجمن سينمايی انيميشن) از سوی ۹ تشکل صنفی خانه سينما امضا کنندگان اين نامه هستند.

فاطمه معتمد آريا، بازيگر و مجتبی ميرتهماسب، مستندساز در نيمه مهرماه وقتی قصد داشتند با تعدادی ديگر از سينماگران ايرانی به نمايندگی از خانه سينما در پاسخ به سفر هياتی از آکادمی اسکار راهی آمريکا شوند، در فرودگاه تهران ممنوع الخروج شدند.

يک هفته پس از آن جعفر پناهی، فيلمساز ايرانی هنگامی که راهی پاريس بود از خروجش جلوگيری شد و گذرنامه اش توسط ماموران فرودگاه فرودگاه بين المللی امام خمينی توقيف شد. آقای پناهی پس از ممانعت از خروجش از ايران در گفت و گو با بخش فارسی بی بی سی گفته بود که زمانی که گذرنامه را از او گرفته دليلی به او ارائه نکردند. او گفت: "دليل اصلی را نمی دانم ولی فکر کنم هر کس در راستای اهداف شان نباشد بايد پيش بينی اين روزها را بکند. من هم پيش بينی اش را می کردم و اين اتفاق هم افتاد. من آن کاری را که بايد می کردم انجام داده ام."

آقای پناهی نيز چندی پيش از آن در افتتاحيه جشنواره فيلم مونترال به عنوان رئيس هيات داوران اين جشنواره به همراه ساير اعضای هيات داوران با شال سبز از روی فرش قرمز عبور کرد. او در جريان اعتراضات مردمی پس از انتخابات رياست جمهوری که برای حضور در چهلمين روز کشته شدن ندا آقاسلطان، از کشته شدگان خشونت های پس از انتخابات به به گورستان بهشت زهرا در نزديکی تهران رفته بود، بازداشت و پس از چند ساعت آزاد شد و علت بازداشتش "سوء تفاهم" اعلام شد.

جعفر پناهی، فاطمه معنمد آريا و مجتبی مير تهماسب پس از ممنوع الخروج شدن شان در نامه ای که در برخی از روزنامه های ايران منتشر شد با اشاره به توقيف گذرنامه شان نوشتند "هيچ دولتی هويت ما را به ما نبخشيده که بتواند آن را از ما پس بگيرد". در بخش ديگری از اين نامه آمده بود:" ما همواره به فرهنگ کشورمان باليده ايم و آن را در معرض تماشای مردم جهان قرار داده ايم ولی اکنون حق عبور از مرزها را از ما گرفته اند."

بسياری معتقدند حمايت گسترده بخش عمده ای از هنرمندان ايرانی در روزهای قبل از انتخابات از نامزدهای اصلاح طلب و همچنين حمايت آنها از معترضان به نتايج انتخابات باعث فشارهای حکومت بر آنها شده است. بسياری از هنرمندان به ويژه سينماگران در ادامه اعتراض به نتيجه انتخابات و برخورد حکومت با معترضان اعلام کردند که جشنواره های داخلی را تحريم می کنند، که شايد همين تصميم يکی از دلايل ممنوع الخروج و ممنوع التصوير شدن بعضی از آنها باشد.