بانک مرکزی: کاهش ۶۲ درصدی ساخت و ساز در تهران، فردا

تعداد پروانه های ساختمانی صادر شده در بهار سال گذشته در تهران ۶۷۹۰ پروانه بوده که اين تعداد در بهار امسال با ۶۲.۱ درصد افت به ۲۵۷۵ پروانه کاهش يافته است

تازه ترين گزارش بانک مرکزی از کاهش ۶۲.۱ درصدی تعداد پروانه ساختمانی صادر شده در تهران حکايت دارد.

به گزارش سرويس اقتصاد «فردا»، بر اساس آمارهای شماره جديد نشريه نماگرهای بانک مرکزی، در سه ماهه سال جاری ميزان پروانه ساختمانی صادر شده نسبت به سه ماهه مشابهه سال گذشته در شهر تهران حدود ۶۱.۲ درصد، شهرهای بزرگ ۴۴ درصد ، ساير شهرها ۲۹.۱ درصد و مجموع کل کشور ۳۸.۸ درصد کاهش داشته است.

برآورد بانک مرکزی آن است که زيربنای ساخت نيز در شهر تهران ۴۷.۱ در شهرهای بزرگ ۴۷.۵ ، در ساير شهرها ۳۶.۲ و در کل کشور ۴۱ درصد کاهش يافته است.

بنا براين گزارش، رکود بخش ساختمان و به تبع آن کاهش تقاضا برای پروانه های ساختمانی در شهرهای مختلف کشور بخصوص تهران از تابستان سال گذشته شروع اما اين رکود به مرور فراگير تر شد. ارقام مربوط به صدور پروانه های ساختمانی نشان می دهند در سه ماهه ابتدايی سال گذشته در تهران نسبت به مدت مشابهه سال قبل ۲۱ درصد، در شهرهای بزرگ ۷.۴ درصد، و ساير شهرها رشد داشته است، اما در تابستان نمودار جريان تقاضاها به سمت کاهش سوق پيدا کرد.

نماگرهای بانک مرکزی نشانگرآن است که در تابستان تعداد پروانه ساختمانی صادر شده در شهر تهران ۷.۲ درصد، در شهرهای بزرگ ۱۶.۱ درصد، در ساير شهرها ۶.۹ درصد و مجموع کل کشور ۹.۴ درصد کاهش يافت.

فرايند رکود در فصل های بعدی سال تشديد شد به طوری که در تهران تعداد تقاضا برای صدور پروانه در زمستان نزديک ۵۱ درصد و در هرهای بزرگ بيش از ۴۰ درصد و ساير شهرها ۲۴.۳ درصد کاهش يافت.
در نهايت اينکه فصل بهار سال جاری شاخص پرونه های صادر شده ساختمانی رکورد جديدی در شهر تهران و شهرهای بزرگ برجای گذاشت.

آمار نشان ميدهد تعداد پروانه های ساختمانی صادر شده در بهار سال گذشته در تهران ۶۷۹۰ پروانه بوده که اين تعداد در بهار امسال با ۶۲.۱ درصد افت به ۲۵۷۵ پروانه کاهش يافته است. در شهرهای بزرگ نيز تعداد پروانه صادرشده در بهار سال گذشته ۱۳۳۴۲ پروانه بوده که در بهار امسال با ۴۴ درصد کاهش به ۷۴۶۶ پروانه رسيده است.

پيش از اين شهرداری تهران از کاهش ۴۵ درصدی درامدهای خود از بخش ساختمان در شش ماهه اول امسال خبر داده بود.

ريشه های رکود مسکن
دلايل متعددی باعث رکود بخش مسکن طی سال گذشته و جاری شد که ترکيب اين دلايل را بايد منتج به نزول رونق بازار مسکن دانست. کاهش تقاضای موثر مسکن به دليل افزايش شديد قيمت مسکن، افزايش عرضه بدون توجه به نمودار تقاضای موثر، کاهش وامهای خريد، کاهش تسهيلات ساخت، و گسيل تقاضا به سمت مسکن مهر از جمله دلايل اصلی است.

کارشناسان عامل اصلی کاهش توان تقاضای موثر مسکن (متقاضيای از توان خريد مسکن برخوردارند) را سياست های کلان اقتصادی دولت می دانند که باعث هجوم سرمايه های بازارهای مختلف به بخش مسکن شده و لاجرم در اين ميان عامل هيجان نيز بر افزايش شديد قيمت مسکن دامن زد. از سوی ديگر قطع وامهای خريد از ديگر عوامل کاهش تقاضا ارزيابی می شود. همچنين در بخش عرضه با کاهش وامهای ساخت عملا بسياری از پروژه های درحال ساخت يا نزديک پايان با کند رو برو شد و سازندگان در حين ساخت يا پس از ان برای تامين مالی به کاهش قيمت روی يياورند. اين فرايند حالت انتظار برای کاهش هرچه بيشتر قيمت را در بخش تقاضا رقم زد درنتيجه رکود بخش مسکن بيش از بيش تشديد شد. بخشی از تقاضاها نيز در اين ميان به سمت مسکن مهر سوق داده شد.

امار غير رسمی نشان می دهند در حالی که رکود کامل بر بازار ساخت حاکم است قيمت مسکن در برخی مناطق شهری تهران و ديگر شهرها حتی تا ۶۰ درصد هم کاهش يافته است.

جامعه زيان کرد
يکی از مزايای اساسی رونق بخش مسکن کاهش نرخ بيکاری است. چرا که رونق در اين بازار مشاغل زيادی را به صورت مستقيم(۶۴۰ شغل) و غير مستقيم ( بيش از ۲ هزار شغل) را به حرکت واميدارد. حرکت اين مشاغل از يک سو باعث افزايش اشتغال و از سوی ديگر افزايش ارزش افزوده در بشياری از صنايع می شود. اما اکنون رکود در بخش مسکن باعث شده تا صنايع بالادستی و پايين دستی مسکن دچار رکود شده و نرخ بيکار افزايش و ميزان ارزش افزوده بخش صنعت، معدن، نفت و حتی کشاورزی در کنار مسکن کاهش يابد. نتيجه اين رکود کاهش رشد اقتصادی است کع هم اکنون به زير ۳ درصد نزول کرده است.