آيت‌الله‌ بيات زنجانی: محارب کسی است که اسلحه‌ به سوی مردم بگشايد نه کسی که فقط به رويه يا رفتاری اعتراض دارد، کلمه

آن کسی محارب خوانده می شود که اسلحه را به سوی مردم بگشايد و آنان را به خاک و خون بکشد نه آن کسی که با دست خالی آمده و فقط و فقط به رويه يا رفتاری اعتراض دارد.در جمهوری اسلامی که ما می گوئيم، فرد پرسش کننده آزاد است که پرسش خود را طرح کند و به واسطه يک سئوال و يا يک نقد و يا حتی اعتراض، لقب محارب به او داده نمی‌شود.

کلمه:پس از تاييد حکم اعدام برای دانشجوی ۲۰ ساله دامغانی به عنوان محارب بدليل شرکت در عاشورای تهران و در دست داشتن سنگ برخی از مراجع عظام از جمله آيت الله العظمی صانعی و آيت الله العظمی مکارم شيرازی نظرات خود را درباره مصاديق حکم محارب اعلام کردند.در همين رابطه آيت الله بيات زنجانی نيز چندی پيش در ديدار با اعضای شورای مرکزی و شورای عمومی انجمن اسلامی دانشکده حقوق دانشگاه تهران نظر خود درباره محارب را اعلام داشتند که متن اين گفت و گو در پی می آيد.

آيت الله بيات زنجانی در رابطه با مفهوم محاربه تصريح کرد :آن کسی محارب خوانده می شود که اسلحه را به سوی مردم بگشايد و آنان را به خاک و خون بکشد نه آن کسی که با دست خالی آمده و فقط و فقط به رويه يا رفتاری اعتراض دارد.

آيت الله بيات زنجانی در ديدار با اعضای شورای مرکزی و شورای عمومی انجمن اسلامی دانشکده حقوق دانشگاه تهران شاخصه حکومت دينی را سوال بدون دغدغه مردم از حکومت يا نهی منکر دانست و تاکيد کرد که عدم رعايت اين خصوصيت در جامعه نتيجه ای به جز يک جامعه مرده نخواهد داشت.

به گزارش سايت رسمی آيت الله بيات زنجانی، وی در ادامه بر قرائت امام خمينی در مورد جمهوری اسلامی تاکيد کرد و گفت: در جمهوری اسلامی با قرائت امام، مجلس در رأس امور است. در آن قرائت، ميزان رأی ملت است. در آن قرائت نظاميان حق دخالت در مسائل سياسی را ندارند. در آن نگاه نمايندگان مردم حق تحقيق و تفحص در همۀ مسائل کشور را دارند. در آن قرائت، سئوال و حتی شکايت از امام هم جرم نيست، کما اينکه چنين هم شد. در جمهوری اسلامی که ما می گوئيم، فرد پرسش کننده آزاد است که پرسش خود را طرح کند و به واسطه يک سئوال و يا يک نقد و يا حتی اعتراض، لقب محارب به او داده نمی‌شود.

آيت الله بيات در تعريف فقهی محارب و محاربه اظهار داشت: کسی را در فقه محارب می نامند که با دست بردن به اسلحه، برای ارعاب مردم اقدام کند. اين نمی‌شود که من عندی و از جانب خود بيائيم و يک تعريف جديد برای محارب بگذاريم و هر کسی که ما را مورد نقد و اعتراض قرار داد، او را با اين عنوان خطاب کنيم. با اين تعريف فقهی که همه فقها هم روی آن اتفاق نظر دارند، آن کسی محارب خوانده می شود که اسلحه را به سوی مردم بگشايد و آنان را به خاک و خون بکشد نه آن کسی که با دست خالی آمده و فقط و فقط به رويه يا رفتاری اعتراض دارد.

در مورد همين بحث محاربه افزود: اگر کمی دقّت شود، گويندگانی که اين و آن را به اين عناوين متهم می‌کنند قطعاً از دو حال خارج نيستند. يا به مبانی دسترسی ندارند و يا در صورت دسترسی، برداشت درستی از آن نداشته‌اند و برداشت غلط خود را با پيگيری هدف خاصی، به عنوان دين معرفی می‌کنند در حالی که دين و مفاهيم آن، با برخی تعاريف اينها هزاران فرسنگ فاصله دارد.

ايشان با ذکر خاطره‌ای از دوران نمايندگی مجلس در رابطه با مفسدان و محتکران اقتصادی که اقتصاد کشور را مختل می کنند به نظر حضرت امام اشاره کرد که حضرت امام با نظر فقهی خود پيرامون اينکه اين افراد را محارب نمی‌دانم، قضيه را فيصله دادند.

وی تصريح کرد که محارب، تعريف دارد و نمی‌توان هر کسی را محارب و هر عملی را محاربه خواند. خونی که به ناحق ريخته شود، عرش خداوند را به لرزه در آورده و نالۀ ملائکة الله را موجب می‌شود.

اين مرجع تقليد با انتقاد از مشابه سازی های تاريخی تاکيدکرد که دين و مفاهيم دينی به خصوص در زمينۀ امور اجتماعی و سياسی، فقط از حوزه‌های مستقل علميه بر می‌آيد و آنهائی که تريبون‌های رسمی را محلی برای ارعاب و تهديد و با کمال تأسف محلی برای ارائۀ تعريف‌های ناصحيح و من‌عندی از فقه شيعه قرار داده‌اند، با دين علوی و محمّدی فاصله دارند و بيشتر برداشت‌های غلط خود از اين مفاهيم را به خورد جامعه می‌دهند.

پاسخ آيت الله ناصر مکارم شيرازی

آيت الله ناصر مکارم شيرازی در پاسخ به استفتای خبرنگار “درداخل ايران” درباره جويا شدن نظريه ايشان در مورد “حکم شرعی محاربه” پاسخ دادند که ” ريشه اصلی حکم محاربه آيه شريفه ۳۳ سوره مبارکه «مائده» می باشد. محارب کسی است که اسلحه روی مردم بکشد و محيط را ناامن کند.”