۱۸ زندانی کُرد ديگر، در صف اعدام، گفت‌وگو با مسعود کُردپور، فعال حقوق بشر و روزنامه‌نگار، دويچه‌وله

با اعدام پنچ زندانی که چهار تن از آنان کرد بودند، در رسانه‌ها اعلام شد که در کردستان عزای عمومی اعلام شده. همچنين مردم اين استان دعوت به اعتصای سراسری شدند. با مسعود کردپور روزنامه‌نگار کرد در اين مورد گفت و گو کرده‌ايم.

دويچه‌وله: آقای کردپور اگر ممکن است برای ما بفرماييد که الان شهرهای کردنشين و استان کردستان در چه وضعيتی قرار دارند؟

مسعود کردپور: با توجه به اين که اين افرادی که در زندان بودند و چندين سال است در زندان هستند، به هرحال تبليغات خيلی وسيعی از طريق شبکه‌های ماهواره‌ای انجام گرفته بود که اين‌ها بيگناه هستند و در افکارعمومی نسبت به آن‌ها احساساتی بوجود آمده بود، الان با توجه به اين که اين‌ها اعدام شده‌اند، و با توجه به اين که وکيل آقای فرزاد کمانگر هم که در رسانه‌ها اعلام کرده که ايشان بيگناه بوده و عضو هيچ حزب و سازمان و گروهی نبوده و در هيچ کار تروريستی هم شرکت نداشته، به هرحال مردم در اين رابطه ناراحت هستند و با مسئله خيلی احساسی برخورد می‌کنند.

در کردستان عزای عمومی اعلام شده و همين طور خبر می‌رسد که ممکن است مردم کردستان دست به اعتصاب سراسری زنند. آيا در اين مورد شما چيزی ديده‌يا شنيده‌ايد؟
البته با توجه به فضايی که در کردستان وجود دارد، از شبکه‌های ماهواره‌ای اعلام کرده‌اند و از مردم به صورت غيرمستقيم خواسته‌اند که مردم به اين قضيه اعتراض کنند. ولی هنوز اتفاق خاصی نيفتاده است. فقط نيروهای نظامی و نيروهای ضد شورش در اکثر شهرها مستقر شده‌اند که اگر حادثه يا مسائل امنيتی اتفاق بيفتد با آن برخورد کنند. ولی تا الان که من با شما صحبت می‌کنم، اتفاق خاصی نيفتاده.

فضای شهرها به چه صورت است؟ گفته شده که مثلا در مهاباد و سنندج نيروهای انتظامی حتی در خيابان‌ها مستقر شده‌اند! آيا درست است؟
بله، نيروهای انتظامی که اکثراً وجود دارند، هميشه وجود داشته‌اند و در اين مقاطع هم حضورشان بيشتر و پررنگتر می‌شود. در اکثر شهرها نيروهای انتظامی وجود دارند و يک حالت آماده باش دارند که اگر اتفاقی افتاد، زود وارد صحنه شوند و دخالت کنند.

آقای کردپور الان چندين زندانی کرد ديگر در زندان هستند، ازجمله آقای کاوه کرمانشاهی و بسياری ديگر و اين بيم وجود دارد که برای آن‌ها هم چنين احکامی صادر شود. خبری از آخرين وضعيت زندانيان کرد داريد؟
زندانيان کرد دو دسته هستند، يک دسته که وابسته به احزاب سياسی هستند که در اکثر زندان‌های شهرهای مختلف وجود دارند و با توجه به اين که اين احزاب فعاليت دارند هر روز هم بازداشت‌ها بيشتر می‌شود و تقريبا اکثر شهرها تعدادی از اين زندانيان را در خودشان دارند. تعدادی هم مثل آقای کرمانشاهی، فعال مدنی و حقوق بشر بودند که در زندان هستند. البته اکثر فعالين حقوق بشر الان خارج از کشور هستند و بعد از اين که بازداشت شدند و فشارهايی از نظر امنيتی به آنها آمد، اکثرا از کشور خارج شده‌اند و به آن صورت ديگر فعال حقوق بشری در داخل کردستان نداريم. ساير زندانيان سياسی هم که در اکثر زندان‌ها هستند و تعدادشان هم متاسفانه روز به روز زياد می‌شود، چون به هرحال آزادی‌های اساسی که بايد بر طبق قانون اساسی وجود داشته باشد و جزو حقوق شهروندی همه‌ی شهروندان هم هست، الان در ايران رعايت نمی‌شود. از جمله اين که احزاب آزاد باشند، يا NGOها آزاد باشند يا تجمعات آزاد باشد، اين‌ها رعايت نمی‌شود و خب تعداد زندانيان هم خيلی بالا رفته و اين وضعيت متأسفانه با خشونت هم همراه است که می‌دانيد در بسياری موارد برخی از گروه‌های سياسی با نيروهای دولتی درگير هستند و بازداشت می‌شوند و احکام سنگينی هم برايشان صادر می‌شود.

اطلاع داريد که چه تعداد زندانی کرد الان محکوم به اعدام هستند، يعنی در دادگاه بدوی حکم اعدام برايشان صادر شده است؟
قبل از اين اعدام‌ها حدود ۲۲ نفر بودند، ولی الان با توجه به اين که چهار نفرشان اعدام شده‌اند، تعدادشان کمتر شده است. الان هجده نفر بايد حکم اعدام داشته باشند که تعدادی‌شان در زندان اوين هستند يا در سنندج و سقز و اورميه و اين‌ها، تعدادی هم هستند که به هرحال احکام‌شان مراحل قانونی را طی کرده و ظاهرا به ديوان عالی کشور هم ارسال و بعضاً تأييد شده و آماده‌ی اجرا است. حالا چه زمانی اجرا می‌شود، اين را ديگر «مصلحت» تشخيص می‌دهد که چه زمانی حکم را اجرا کنند. اما با توجه به حوادث و اتفاقات سياسی گذشته معمولاً اين احکام اجرا می‌شود.

مصاحبه‌گر: ميترا شجاعی
تحريريه: فريد وحيدی