فارس: چرا نيروگاه اتمی بوشهر به سرنوشت فوکوشيما دچار نخواهد شد

خبرگزاری فارس: طی چند روز گذشته رسانه های بيگانه جنجال فراوانی درباره امکان تکرار وقوع حادثه ای مشابه نيروگاه فوکوشيما در نيروگاه اتمی بوشهر برپا کرده اند، اما آيا امکان تکرار چنين واقعه ای در ايران وجود دارد؟

به گزارش فارس، زلزله ۹ ريشتری در سواحل ژاپن بار ديگر ناتوانی انسان را در مقابل تغييرات طبيعی و خشم زمين به نمايش گذاشت.
در حالی که جامعه ژاپن تمام تلاش خود را برای آمادگی درمقابل يک زلزله تمام عيار و استحکام ساختمان ها و بناهای ساخت دست بشر متمرکز کرده بود، ناگهان سونامی و امواج چندين متری سبب غافلگير شدن ژاپنی ها شد.
اين امواج که در اثر حرکت زمين در بستر دريا ايجاد شده بودند، ناگهان سواحل و شهرهای ساحلی شمال شرق ژاپن را تبديل به کوهی از آوار و خرابه کردند و تنها در شهر "مياگی " سبب کشته و مفقود شدن ده هزار نفر شدند.
در اين ميان فاجعه ديگری نيز در راه بود و آن هم اختلال در نيروگاه اتمی فوکوشيما و انفجارهای پياپی در راکتورهای آن و خطر ذوب شدن ميله های سوخت هسته ای و تکرار فاجعه ای همچون واقعه چرنوبيل در اتحاد جماهير شوروی بود.

البته در اين ميان تلاش تکنسين های ژاپنی برای جلوگيری از چنين واقعه ای موثر بوده و از ذوب شدن ميله های سوخت جلوگيری شده است اما نکته ای در اين ميان جالب است، تلاش رسانه های بيگانه برای تحت تاثير قرار دادن برنامه هسته ای ايران و نا امن جلوه دادن تاسيسات هسته ای ايران است.
نکته ای که شايد تنها تعبير شايسته آن گرفتن کره از آب است.

* آيا بوشهر هم مانند فوکوشيما خواهد لرزيد

نيروگاه بوشهر و فوکوشيما از لحاظ موقعيت مکانی تقريبا شبيه به يکديگرند. هر دو نيروگاه در حاشيه دريا احداث شده اند تا برای خنک کردن بخار توليدی توسط نيروگاه از آب دريا استفاده شود.
گرچه دو نيروگاه از لحاظ ساختاری با يکديگر تفاوت هايی دارند، اما از اصول مشترکی برای کار برخوردار هستند.
در اين ميان آنچه که سبب ايجاد اختلال در نيروگاه اتمی فوکوشيما را فراهم کرد، نه زلزله نه ريشتری بلکه انهدام تاسيسات خنک کننده نيروگاه توسط سونامی بود.
البته نکته اصلی در اين ميان آن است که آيا استان بوشهر از لحاط لرزه ای قادر به ايجاد زلزله ای با قدرت هشت تا نه ريشتر است تا بتواند سونامی همانند سونامی ژاپن ايجاد کند و نيروگاه اتمی بوشهر را در هم بکوبد.
استان بوشهرتقريبا نواری به نسبت باريک است و در فاصله بين ۲۷ درجه تا ۳۰ درجه عرض شمالی و ۵۰ تا ۵۲ درجه طول شرقی قرار گرفته است.
اين استان از شمال به استان خوزستان و قسمتی از استان کهگيلويه وبوير احمد واز شرق به استان فارس و از جنوب شرقی به قسمتی از استان هرمزگان واز جنوب وغرب به خليج فارس محدود است .
گسل‌های اصلی لرزه ای منطقه بوشهر عبارتند از:
۱-گسل کازرون:که اين گسل گسلی است تقريباً شمالی -جنوبی با جابجايی امتداد لغز راست گر ودر بخش باختری شهر کازرون گسترش دارد.که در حدود ۲۱۰ کيلو متر از جنوب کوه دينار در شمال شروع می شود وتا ساحل بوشهر در خليج فارس ادامه دارد و دارای درازای حدود ۱۲۰ کيلومتر است.
۲-گسل برازجان:که اين گسل بارها مکان زلزله های مخرب منطقه بوشهر بوده است.
۳-گسل کره بس يا زون گسل منگرک:که اين گسل در ۹۰ کيلومتری شرق منطقه بوشهر قرار دارد.وطول آن ۱۳۰ کيلومتر است.
۴-گسل های زير تاقديس ها، گسل های کوچک فشاری وکشش و گسل های تراستی که سبب ايجاد لرزه های کوچک می شوند.
نيروگاه اتمی بوشهر در فواصل ۱۱۰ کيلومتری از منطقه زلزله خيز کارون و در فاصله ۱۷۰ کيلومتری از منطقه لرزه خيز فيروز آباد قرار دارد.
به غير از لرزه های کوچک ۴ تا ۵ ريشتری زمين لرزه های بزرگ در منطقه محدود به استان فارس، عملا گسل فعالی که لرزه های سنگين در منطقه را ايجاد کند، در نزديکی نيروگاه بوشهر وجود ندارد.
با اين حال حتی اگر ادعاهای رسانه های خارجی را باور کنيم و حتی امکان زمين لرزه هايی که در هر دو قرن اتفاق بيفتد را در نظر بگيريم، امکان به وجود آمدن لرزه هايی با درجه ۷ ريشتر در مقياس درونی زمين را در نظر بگيريم، باز هم چنين لرزه ای برای ايجاد اختلال و يا حتی تخريب يک نيروگاه اتمی ناکافی است. در ژاپن نيز يک زمين لرزه ۹ ريشتری نيروگاه اتمی فوکوشيما را با مشکل مواجه کرد، واقعه ای که در تاريخ لرزه نگاری استان بوشهر طی چند هزار سال گذشته بی سابقه است و اين مساله بنا به گفته علی اکبر اعتماد رييس سازمان انرژی اتمی در زمان آغاز ساخت نيروگاه مورد توجه قرار گرفته است.

اما چگونه نيروگاه بوشهر می تواند چنين لرزه ای را تحمل کند؟

*ضربه گيرهای ۱۱۲ اينچی نيروگاه اتمی بوشهر

برای ايمن سازی نيروگاه اتمی بوشهر در مقابل لرزه های احتمالی تمام سازه بر روی ضربه گير های لاستيکی ساخته شده است.
ضربه گيرهايی که روی پلاستيک هايی به ضخامت ۱۱۲ اينچ بنيان گذاشته است. اين لرزه گيرها امکان مقاومت در مقابل زمين لرزه هايی تا ۸ ريشتر را فراهم می کند.
در کنار اين نيروگاه بوشهر از سپرهای حفاظتی ديگری نيز بهره می گيرد. اين گونه ملاحظات و تمهيدات ايمنی در هيچ صنعتی نظير صنايع هسته ای رعايت نمی شود. گرچه با تکنولوژی موجود امکان ساخت و بهره برداری صد در صد ايمن نيروگاه های هسته ای وجود ندارد، آسيب پذيری نيروگاه های جديد به مراتب کمتر از آسيب پذيری محتمل در زمينه های ديگر استفاده از تمدن صنعتی است

*ساير لايه های حفاظتی نيروگاه بوشهر

در حال حاضر در سراسر دنيا ايمنی نيروگاه های هسته ای از جمله نيروگاه بوشهر بر پايه "دفاع در عمق " بنا نهاده می شود. چنين ديدگاهی طراحان را بر آن وا می دارد تا سلسله ای از حايل های فيزيکی را به صورت پشت سر هم در مسير انتشار مواد راديو اکتيو به محيط مدنظر قرار دهند.
وجود چند لايه حايل فيزيکی از آثار سوء مواد راديو اکتيو به پرسنل بهره بردار، محيط پيرامون نيروگاه و مردمی که در اطراف نيروگاه زندگی می کنند، جلوگيری می نمايد. اين حايل ها به ترتيب عبارتند از: شبه سراميکی قرص های سوخت، غلاف ميله های سوخت، تجهيزات مدار اول، کره فولادی و در نهايت کره بتونی. لازم به ذکر است که بيش از ۹۸% محصولات شکافت (مواد راديواکتيو) در داخل شبه سراميکی قرص های سوخت محبوس می گردند.
ساختمان بتنی رآکتور در مقابل برخورد مستقيم هواپيمای غول پيکر بوينگ ۷۴۷، هواپيماهای جنگی و زلزله ای به شدت ۸ ريشتر مقاوم بوده و در صورت بروز چنين سوانحی هيچ صدمه‌ای به تأسيسات راکتور و قلب آن وارد نمی‌شود و سيستم کنترل و حفاظت خودکار نيروگاه به راحتی آن را خاموش و به وضعيت ايمن می‌رساند
جالب اينجا است که نيروگاه اتمی چرنويل در اتحاد جماهير شوروی که در سال ۱۹۸۶ منفجر شد، فاقد گنبد بتونی محافظ بود و همين مسئله سبب گسترش مواد راديو اکتيو شد.

*سوء استفاده رسانه ای از يک موضوع

در نهايت تمام اين گفته ها به اين نکنه که ختم می شود که تمام نيروگاه ها تحت نظر آژانس بين المللی انرژی اتمی فعاليت می کند.
هر نيروگاهی بر آغاز فعاليت بايد جواز لازم را از آژانس انرژی اتمی را کسب کند.
نيروگاه اتمی بوشهر نيز مانند تمام نيروگاه های اتمی اين بازرسی ها را پشت سر گذاشته است و در صورت هرگونه نقص از ادامه کار آن جلوگيری می شود
البته اين در صورتی است که اين رسانه ها آژانس بين المللی انرژی اتمی را قبول داشته باشند و اعتقاد نداشته باشند که آژانس بين المللی انرژی اتمی با ايران همدست شده است.