"محسن فخری‌زاده؛ چهره پنهان برنامه هسته‌ای ايران"، راديو زمانه

کارشناسان هسته‌ای می‌گويند، محسن فخری‌زاده، مردی که گفته می‌شود در مرکز فعاليت‌های هسته‌ای ايران قرار دارد تحت حفاظت کامل در مکانی مخفی زندگی می‌کند.

به نوشته رويترز، در گزارشی که آژانس بين‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه گذشته منتشر کرد محسن فخری‌زاده به‌عنوان چهره اصلی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ايران معرفی شده است.

فخری‌زاده، فرمانده سپاه پاسداران تنها مسئول ايرانی است که در ضميمه "بسيار دقيق" گزارش آژانس نام او آمده است؛ گزارشی که نتيجه می‌گيرد ايران در راه ساختن سلاح اتمی تلاش می‌کند.

ديويد آلبرايت، يکی از کارشناسان هسته‌ای آمريکا می‌گويد: "فخری‌زاده به‌عنوان چهره بسيار مهم برنامه هسته‌ای ايران مطرح است."

در يک قطعنامه سازمان ملل در مورد ايران به سال ۲۰۰۳، فخری‌زاده فردی مربوط به فعاليت‌های بالستيکی و هسته‌ای ايران معرفی شده است. سال پس از آن نام او به‌شکل مختصر در گزارش آژانس بين‌المللی انرژی اتمی آمده است.

کارشناسان در مورد اين فرد که گفته می‌شود مهندس هسته‌ای است و در گذشته مسئول نظارت بر پروژه‌های مختلف مربوط به تحقيق و توسعه برنامه هسته ای ايران بوده، اطلاعات بسيار کمی دارند.

يکی ديگر از مقام‌های رسمی يکی از کشورهايی که ايران را متهم به تلاش در راه دستيابی به سلاح اتمی می‌کند در مورد فخری‌زاده می‌گويد: "اين مرد اسرارآميز است."

از نظر گرگ تيلمن، عضو مديريت انجمن کنترل تسليحات هسته‌ای و کارشناس با تجربه، فخری‌زاده که هيچ‌گاه از وی تصويری منتشر نشده، نقش اصلی را در فعاليت‌های هسته‌ای ايران ايفا می‌کند.

تيلمن می‌گويد: "وی احتمالأ در مرکز فعاليت‌های ايران برای ساختن سلاح اتمی که در سال ۲۰۰۳ متوقف شد، قرار داشت و من گمان می‌کنم که او همچنان به نقش مهم خود در هماهنگی فعاليت‌های هسته‌ای آينده اين کشور ادامه می‌دهد."

اين کارشناس هسته‌ای می‌افزايد: "اين موضوع نشان می‌دهد که چرا آژانس بين‌المللی انرژی اتمی مدت‌هاست می‌خواهد با وی مصاحبه کند اما هر بار اين درخواست از سوی ايران رد شده است."

يک کارشناس اروپايی گسترش سلاح‌های هسته‌ای در اين‌باره تجربه تلخی داشته و پس از انتشار مقاله‌ای در مورد فخری‌زاده با مشکلات بزرگی روبه‌رو شده است.

او می‌گويد: "اين فرد يکی از مسئولانی است که نام او به‌طور مداوم مطرح شده است اما من بايد اعتراف کنم که در مورد او چيزی نمی‌دانم."

ديويد آلبرايت می‌گويد پس از مرگ چند تن از کارشناسان اتمی ايران که جمهوری اسلامی آن‌ها را به اسرائيل و آمريکا نسبت می‌دهد؛ حفاظت امنيتی محسن فخری‌زاده بيشتر شده است.

در ماه ژوئيه گذشته داريوش رضايی، دکتر فيزيک در ايران در برابر خانه مسکونی خود توسط يک موتورسوار مورد هدف قرار گرفت و کشته شد. مرگ وی سومين مورد در اين رابطه از سال ۲۰۰۹ تاکنون است.

آلبرايت می‌گويد: "من فکر می‌کنم که فخری‌زاده مخفی شده است، وی آشکارا ميتواند مورد هدف قرار گيرد."

اين کارشناس آمريکايی می‌افزايد: "اما ايرانی‌ها بايد نگران باشند برای اين‌که تهران چندان مثل مسکو در دوران جنگ سرد، غير قابل دسترس نيست."

آژانس بين‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود تأکيد می‌کند فخری‌زاده بر طرح "آماد"، برنامه‌ای برای تحقيق در مورد اورانيوم و درباره مواد منفجره با قدرت بالا و تبديل کلاهک‌های موشکی، نظارت داشته است.

به گفته آژانس بين‌المللی انرژی اتمی، طرح "آماد" به ناگهان در سال ۲۰۰۳ متوقف شد اما برخی فعاليت‌ها در چارچوب اين طرح از سر گرفته شدند و فخری‌زاده "نقش اصلی برنامه‌ريز" خود را حفظ کرد.

يکی از کشورها به آژانس بين‌المللی انرژی اتمی گفته است که فخری‌زاده اکنون رياست سازمان نوآوری و پژوهش‌های دفاعی را بر عهده دارد.

در گزارش آمده است: "آژانس نگران است چرا که برخی از فعاليت‌های پيش از سال ۲۰۰۳ به طور کامل در برنامه سلاح‌های هسته‌ای قابل اجرا هستند."

ايران همواره فعاليت‌های مخفی هسته‌ای برای دستيابی به سلاح اتمی را رد کرده و به شدت گزارش اخير آژانس بين‌المللی انرژی اتمی را محکوم ساخته است.