پرش دلار روی سکوی ۱۴۴۵ تومان، شرق

شرق: ديروز در بازار ارز و سکه اتفاق‌ها در چشم بر‌هم‌زدنی می‌افتاد و رشد قيمت‌ها با سرعتی شگفت‌انگيز تا نيمه‌های روز ادامه داشت. ديروز در بازار طلا هر سکه بهار آزادی که قرار بود حباب قيمتش به دستور رييس کل بانک مرکزی بعد از دو هفته نزول دوباره به آن‌سوی مرز ۶۰۰هزار تومان برگشت و جای پای خود را محکم کرد. ارزش سکه بهار آزادی طرح جديد در بيست و هشتمين روز پاييز تا ۶۲۵‌هزار تومان هم پيش رفت هرچند که در ادامه نرخ‌ها تعديل شد و پايين آمد. رشد ارزش سکه در بازار آزاد در شرايطی بود که بانک مرکزی رسما اعلام کرد که مردم می‌توانند از شعب بانک ملی دل بکنند و به خانه‌هايشان بازگردند، چون فروش نقدی سکه با قيمت‌های ارزان به آخر رسيده و قرار است اين‌بار همه برای روی صحنه رفتن سناريوی پيش‌فروش سکه بسيج شوند! بانک مرکزی ديروز ضمن اعلام توقف فروش نقدی سکه در شعب بانک ملی و آغاز پيش‌فروش مسکوک طلا بدون محدوديت اعلام کرد: به منظور رفاه حال متقاضيان خريد مسکوک طلا و در راستای توزيع عادلانه آن بين اقشار مختلف جامعه، بانک مرکزی اقدام به پيش‌فروش مسکوک طلا بدون هيچ‌گونه محدوديت، از تاريخ ۲۹/۹/۱۳۹۰ تا اطلاع ثانوی از طريق تمامی شعب بانک ملی ايران در سراسر کشور می‌کند. به اين ترتيب از تاريخ يادشده، فروش نقدی سکه طلا از طريق شعب منتخب بانک ملی که موجب بروز مشکلاتی در نحوه توزيع آن شده بود، متوقف و فروش نقدی مسکوک و شمش طلا صرفا از طريق بانک کارگشايی به روش معمول انجام می‌پذيرد. جالب‌تر اينکه رشد قيمت سکه در بازار داخلی در شرايطی انجام گرفت که در بازارهای جهانی ارزش هر اونس طلا رو به نزول داشت، هرچند که به نظر نمی‌رسد اين روند نزولی تداوم چندانی داشته باشد.

نتيجه اينکه بانک مرکزی در آخرين روز فروش سهميه‌ای سکه در شعب بانک ملی نرخ فروش انواع سکه را افزايش داد و يک‌باره با ۲۰هزار تومان افزايش قيمت سکه تمام‌بهار را با نرخ ۵۷۹هزار‌و ۸۰۰‌تومان عرضه کرد. اين در حالی بود که هر اونس طلا در بازارهای جهانی با کاهش قيمت همراه بود و حوالی هزار‌و ۶۰۰‌دلار فروش می‌رفت.
در چنين شرايطی بانک مرکزی نرخ فروش سکه يک بهار را با ۲۰‌هزار تومان افزايش نسبت به روز پيش از آن ۵۷۹‌هزار‌و ۸۰۰‌تومان تعيين کرد. نيم‌بهار آزادی نيز در اين روز ۲۸۰‌هزار‌و ۲۸۰‌تومان، ربع‌سکه ۱۴۰‌هزار‌و ۹۲۰‌تومان و سکه گرمی ۷۵‌هزار‌و ۴۰۰‌تومان در شعب بانک ملی فروخته شد. محمد کشتی‌آرای، رييس اتحاديه کشوری طلا و جواهر هم در اين خصوص با تاکيد بر اينکه بانک مرکزی بايد بر نحوه عرضه ارز نظارت کند، وضعيت بازار طلا و ارز را غيرقابل پيش‌بينی خواند.
او با بيان اينکه افزايش قيمت سکه و طلا در بازار داخلی با وجود کاهش قيمت طلا در بازارهای جهانی به دليل افزايش نرخ دلار بوده است، گفت: تاکنون تصميمات بانک مرکزی تاثير مثبتی بر کاهش قيمت سکه و طلا نداشته است. محمد کشتی‌آرای درباره تاثير توقف فروش نقدی سکه بانکی (به غير از بانک کارگشايی) و آغاز پيش‌فروش سکه از امروز سه‌شنبه در تمامی شعبه بانک ملی در سراسر کشور، گفت: تاکنون تصميمات بانک مرکزی برای کاهش قيمت سکه و طلا در بازار مثبت پاسخ نداده است. رييس اتحاديه کشوری طلا و جواهر اظهارداشت: در چند روز گذشته تمام اقدامات بانک مرکزی برای کاهش قيمت سکه و طلا برعکس بوده است. وی با تاکيد بر اينکه نمی‌توان پيش‌بينی کرد که تصميم اخير بانک مرکزی تاثير مثبتی بر قيمت‌ها در بازار می‌گذارد يا خير گفت: بايد پيش‌فروش آغاز شود تا تاثير را ببينيم. به گفته کشتی‌آرای با توجه به اينکه مسوول سياست‌گذاری‌های پولی و بانکی و مسوول تنظيم بازار، بانک مرکزی است، بايد راه‌حلی را پيش‌بينی کند تا قيمت‌ها بيش از اين افزايش نيابد. رييس اتحاديه کشوری طلا و جواهر تصريح کرد: در دو روز گذشته برخلاف جريان کاهش قيمت‌های جهانی طلا، در داخل کشور با افزايش بی‌رويه نرخ سکه و طلا مواجه بوديم که ناشی از تاثير افزايش قيمت ارز در بازار است. رييس اتحاديه کشوری طلا و جواهر گفت: هر سال با نزديک شدن به روزهای پايانی سال ميلادی قيمت طلا افزايش می‌يابد، اما امسال برخلاف سال‌های گذشته قيمت‌ها کاهش يافته است به طوری‌که طی يک هفته گذشته با کاهش ۱۳۰ دلاری هر اونس طلا در بازارهای جهانی مواجه شديم. کشتی‌آرای ادامه داد: کاهش قيمت طلای جهانی بايد بر قيمت سکه و طلای داخلی تاثير می‌گذاشت، اما با توجه به افزايش قيمت دلار، قيمت سکه و طلا در بازار داخلی افزايش يافته است. اسدالله بادامچيان، عضو کميسيون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی هم گفت: احتمال اين می‌رود که بانک مرکزی با توليد سکه اضافی و با اين شيوه قصد فروش طلای اضافه و تبديل آن به پول نقد را داشته باشد. اسدالله بادامچيان با غلط خواندن سياست بانک مرکزی در توزيع سکه نرخ دولتی بين مردم افزود: بانک مرکزی خوب می‌داند شيوه‌ای که برای توزيع سکه در جامعه در پيش گرفته است شيوه‌ای اصولی و کارشناسانه برای متعادل کردن بازار طلا نيست. نماينده مردم تهران، ری و شميرانات با اشاره به سياست پشت پرده بانک مرکزی برای توزيع سکه در بازار تصريح کرد: ممکن است بانک مرکزی سکه اضافه توليد کرده است و با اين شيوه قصد فروش طلای اضافه و تبديل آن به پول نقد را دارد. وی همچنين به گمانه‌زنی‌هايی درباره اقدام بانک مرکزی برای فروش سکه از طريق بانک‌ها پرداخت و افزود: اين امکان وجود دارد که بانک مرکزی طلای خود را با قيمت پايين خريداری کرده باشد و قصد فروش آن به قيمت بالاتر را دارد يا اينکه کارشناسان بانک مرکزی پيش‌بينی کرده‌اند که در آينده قيمت طلای جهانی کاهش می‌يابد، بنابراين سکه‌های موجود را با قيمت بالاتر به فروش می‌رساند تا زمانی که طلا کاهش يافت خريداری می‌کند. عضو کميسيون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی يادآور شد: رييس بانک مرکزی بانکداری قوی و باتجربه است و همه اقداماتش از روی آگاهی است و خوب می‌داند اين شيوه توزيع سکه اقدامی کارشناسانه به منظور برون‌رفت از وضع موجود اقتصادی و متعادل کردن بازار طلا نيست بنابراين بنا به اعتراف وی هرگاه که صلاح بداند قيمت طلا را بالا يا پايين می‌کشد. بادامچيان با بيان اينکه با وجود کاهش قيمت جهانی طلا همچنان قيمت طلا در داخل کشور در اوج است، تصريح کرد: در صورتی که قيمت طلای داخلی پايين‌تر از قيمت جهانی باشد احتمال قاچاق طلا به خارج از کشور وجود دارد بنابراين برای جلوگيری از خروج سکه به خارج از کشور، قيمت طلای داخلی بالا تراز قيمت جهانی تعيين شده است.
در بازار ارز هم ديروز خبرها به همان اندازه هيجان‌انگيز بود که در بازار سکه. روز دوشنبه همزمان با بازگشايی بازارهای جهانی خبر درگذشت رهبر کره‌شمالی اولين خبری بود که موج جديد تحولات را به حرکت درآورد. به اين ترتيب پس از آنکه تلويزيون دولتی کره شمالی، مرگ «کيم جونگ ايل» رهبر اين کشور را اعلام کرد، نرخ برابری دلار روز جاری (دوشنبه) در مقابل بيشتر ارزهای اصلی افزايش يافت. به گزارش بلومبرگ، مرگ رهبر کره شمالی، با افزايش اين نگرانی که بی‌ثباتی در منطقه افزايش خواهد يافت، تقاضا برای دلار به عنوان يک دارايی ايمن را بالا برد. نرخ برابری «وون» کره‌جنوبی به حداقل خود در دو ماه اخير کاهش يافت. زچون يک مقام رسمی در وزارت دفاع اين کشور در سئول گفت: کره‌جنوبی هيچ تغييری در وضع نظامی کره شمالی مشاهده نکرده است. نرخ برابری «ين» در مقابل دلار آمريکا برای نخستين‌بار در سه روز گذشته کاهش يافت چون نگرانی از ايجاد يک بی‌ثباتی در شبه جزيره کره، چشم‌انداز اقتصادی و امنيتی ژاپن را تيره و تار خواهد کرد. به هر حال در روزی که بازارهای جهانی به خبر درگذشت رهبر کره شمالی واکنش می‌دادند در چهارراه استانبول تهران ارزش دلار آمريکا تا رقم شگفت‌انگيز هزار و ۴۴۵ تومان هم پيشرفت کرد، هرچند که در ادامه وقتی تب و تاب اوليه فروکش کرد قيمت‌ها هم کمی عقب‌نشينی کرد. اما اتفاقی که ديروز بيش از پيش بازار را در شوک فروبرده بود نه افزايش يک‌شبه قيمت دلار، بلکه بی‌ميلی صرافان به خريد دلار بود، به طوری که تابلوهای صرافان خالی از قيمت بود. علاوه بر اين، صرافان که تنها فروشنده ارز بودند، از نرسيدن ارز توزيعی از سوی بانک مرکزی به صرافی‌ها شکايت می‌کردند و معتقد بودند در چنين شرايطی خريد ارز در قيمت بالا به ضرر آنهاست. حميدرضا کاهدی، کارشناس بازار ارز نيز در اين رابطه با تاکيد براينکه در آينده نه‌چندان دور شاهد ارز هزارو ۷۰۰تومانی خواهيم بود، درخصوص بازار روز گذشته ارز به شرق گفت: قيمت ارز تا هزارو ۴۴۵تومان صعود کرد اما درنهايت در قيمت هزارو ۳۳۵تومان ثابت ماند که با توجه به نوسانات بازار ارز به نظر می‌رسد که تا حدودی قيمت‌ها کاهش يابد و اين فرصت خريد را برای مردم بيشتر فراهم خواهد کرد. او با تاکيد بر اينکه در اين شرايط ممکن است بانک مرکزی دوباره وارد عمل شود و مبادرت به عرضه ارز به بازار کند گفت: البته اين راهکار به طور مقطعی از افزايش قيمت‌ها جلوگيری خواهد کرد اما درنهايت به افزايش قيمت‌ها دامن خواهد زد و قيمت‌ها روند صعودی خواهد داشت. کاهدی معتقد است: با توجه به شرايطی که در بازار ارز به وجود آمده انتظار می‌رود تا سه ماه آينده قيمت‌ها تا هزارو ۵۰۰تومان افزايش يابد و البته ارز هزارو ۷۰۰تومانی هم دور از انتظار نخواهد بود. سيدکمال سيدعلی، معاون سابق ارزی بانک مرکزی درخصوص وضعيت بازار ارز معتقد است: در مرحله اول بانک مرکزی بايد فراخوان سرمايه‌گذاری‌های خود را متوقف کند. وی خاطرنشان کرد: وقتی رييس کل بانک مرکزی در رسانه‌ها خبر از کاهش ۸۰هزار تومانی قيمت سکه طی روزهای آتی يا خبر از ضرب سکه به اندازه کافی و پر کردن بازار از انواع سکه طلا می‌دهد، سيگنال اشتباه به بازار می‌دهد و بازار را متشنج می‌کند. سيدعلی با اشاره به اينکه فروش سکه از سوی بانک مرکزی به طور غيرمستقيم فروش دلار است، اظهارکرد: بانک مرکزی ناچار است برای خريد شمش طلا از دلارهايی استفاده کند که در نتيجه فروش ذخاير نفتی به دست آورده است. معاون سابق ارزی بانک مرکزی اضافه کرد: سپس بانک مرکزی با تبديل شمش به سکه، دلار را به ريال تبديل کرده است و اين روش فروش سکه به اين معنی است که دولت ذخاير نفتی کشور را به طور غير‌مستقيم به مردم می‌فروشد. وی تاکيد کرد: هجوم مردم به سمت بازار ارز و طلا ناشی از آن است که مامنی برای حفظ قدرت خريد پول وجود ندارد و همين موضوع اشتياق به خريد ارز، سکه و طلا را در بين مردم به‌وجود آورده است. سيدعلی بازنگری در سياست‌گذاری‌های بانک مرکزی را اجتناب‌ناپذير دانست و گفت: نرخ سود تسهيلات بايد متناسب با نرخ تورم تعيين شود تا از هجوم مردم به بازارهای ارز، سکه و طلا کم شود و اين مشکلات به وجود نيايد.