اخراج سفیران سوریه از کشورهای غربی

دويچه وله ـ آلمان، فرانسه، بریتانیا، کانادا و استرالیا در واکنش به ادامه کشتار شهروندان غیرنظامی سفیران سوریه را اخراج کردند. دیگر کشورهای غربی نیز چنین قصدی دارند. بسیاری از این کشورها پیشتر سفیران خود را از دمشق فراخوانده‌اند.

کشورهای آلمان، فرانسه، بریتانیا، کانادا و استرالیا روز سه‌شنبه ۲۹ مه/ ۹ خرداد سفیران حکومت بشار اسد را از پایتخت‌‌های خود اخراج کردند. براساس گزارش‌ها بسیاری دیگر از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز قصد دارند سفیران سوریه را از کشورهای خود اخراج کنند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه وزیر خارجه استرالیا، باب کار روز سه شنبه (۹ خرداد/ ۲۹ مه) اعلام کرد کاردار سفارت سوریه از این کشور اخراج شده است. باب کار به خبرنگاران گفته است جودت علی، دیپلمات ارشد سوری روز گذشته به وزارت خارجه احضار شد و به او ۷۲ ساعت مهلت داده شده خاک استرالیا را ترک کند.

بنابر این گزارش وزیر خارجه استرالیا گفته است اخراج دیپلمات سوری در اعتراض به کشتار حوله انجام شده است. او این اقدام را پیام هشدارآمیزی به دمشق ‌خواند و ابراز امیدواری کرد کشورهای دیگر نیز دست به عمل مشابهی بزنند.

قطع کامل روابط دیپلماتیک به دمشق

مطابق گزارش‌ها ۲۰ کشور از ۲۷ عضو اتحادیه اروپا در دمشق دفترهای نمایندگی سیاسی داشته‌اند که بسیاری از آنها مدتهاست به عنوان اعتراض به کشتار شهروندان معترض یا به دلایل امنیتی بسته شده‌اند.

کشورهایی چون آمریکا، کانادا، بریتانیا، ایتالیا، بلژیک، فرانسه، سوئیس و ایتالیا از فوریه‌ی سال جاری میلادی سفیری در دمشق ندارند. در همین تاریخ کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و شماری از کشورهای عضو اتحادیه عرب سفیران سوریه را اخراج کرده‌اند. قطع کامل روابط دیپلماتیک با دمشق در ماه مارس نیز در میان کشورهای اروپایی مطرح شده بود.

کشتار مردم توسط "آموزش‌دیدگان سپاه قدس"

در روزهای اخیر فشار بین‌المللی بر حکومت بشار اسد افزایش یافته است. بمباران شهر حوله و تیراندازی به سوی غیرنظامیان در روز جمعه با اعتراض‌های گسترده‌ای روبرو شده است. حکومت اسد متهم به کشتار بیش از صد نفر در شهر حوله است که حدود یک سوم آنها کودک و نوجوان بوده‌اند.

کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل می‌گوید از میان قربانیان کمتر از ۲۰ نفر بر اثر انفجار خمپاره و بمباران نیروهای دولتی کشته شده‌اند. به گفته‌ی روپرت کولویل سخنگوی این کمیسیون اکثریت قربانیان در یک "کشتار جمعی" مستقیما هدف گلوله قرار گرفته‌اند.

سخنگوی کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل روز سه شنبه، ۹ خرداد در ژنو اظهار داشت ساکنان حوله می‌گویند در قتل دست جمعی شهروندان در روز جمعه شبه‌نظامیان گروه "الشبیحه" که به حزب حاکم بعث وابسته است دخالت داشته‌اند.

گفته می‌شود فعالیت گروه الشبیحه شباهت‌های زیادی با شیوه‌های نیروهای بسیج و لباس‌ شخصی‌های جمهوری اسلامی دارد و سپاه پاسداران ایران در آموزش آنها دخالت دارند. سردار اسماعیل قاآنی، جانشین فرمانده سپاه قدس که واحد برونمرزی سپاه محسوب می‌شود روز یکشنبه، ۷ خرداد به "حضور موثر نیروی قدس در سوریه" اعتراف کرده بود. قاآنی این سخنان را در یک گفتگوی اختصاصی با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) بیان کرد که ساعتی پس از انتشار حذف شد.

حکومت اسد متهم به نقض قوانین بین‌المللی

۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل شامگاه یک‌شنبه، ۷ خرداد به اتفاق آراء حکومت سوریه را به نقض قوانین بین‌المللی متهم کردند. در همین حال کوفی عنان، فرستاده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب برای بررسی وضعیت سوریه و گفتگو با مسئولان ارشد این کشور صبح دوشنبه وارد دمشق شد.

مطابق طرح صلح شش ماده‌ای کوفی عنان که دولت سوریه نیز آن را پذیرفته قرار بود از ۱۲ آوریل میان طرف‌های درگیر آتش بس برقرار باشد. فعالان سوری و کشورهای غربی حکومت اسد را متهم می‌کنند با نقض آتش‌بس به سرکوب خشونت‌آمیز غیرنظامیان ادامه می‌دهد.

بنا بر گزارش‌ها کشتار مخالفان در روزهای گذشته همچنان ادامه داشته است. دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن می‌گوید تنها در روز یک‌شنبه دست‌کم ۵۱ نفر در شهرهای مختلف به قتل رسیده‌اند. فعالان سوری می‌گویند نیروهای امنیتی و نظامیان حامی بشار اسد روز دوشنبه نیز با حمله به شهر حماه دست‌کم ۳۴ غیرنظامی، از حمله ۷ کودک را کشته‌اند.

کشتار حوله، جنایت علیه بشریت

شورای امنیت، از بان کی‌مون دبیرکل سازمان ملل خواسته هیاتی را مامور تحقیق در مورد کشتار حوله کند. بان کی‌مون و کوفی عنان در بیانیه‌ی مشترکی وقایع شهر حوله را به عنوان "جنایتی خشونت‌بار" مورد انتقاد قرار داده‌اند. ناوی پیلای کمیسار عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز حمله به حوله را جنایت علیه بشریت خوانده است. برخی از منابع شماری قربانیان روز جمعه را تا ۱۱۴ نفر ذکر می‌کنند.

یکی از برنامه‌های کوفی عنان در سفر به دمشق دیدار با فعالان اپوزیسیون داخل کشور بوده که تا کنون از جزییات آن خبر موثقی منتشر نشده است. در همین حال سه تشکل مخالف حکومت اسد در خارج از کشور روز دوشنبه، ۸ خرداد با انتشار بیانیه‌ای از جامعه جهانی خواسته‌اند به مسئولیت خود در تامین امنیت مردم سوریه عمل کند. این بیانیه پس از دیدار نمایندگان این تشکل‌ها در پایتخت بلغارستان منتشر شد.

احتمال دخالت نظامی در سوریه

همزمان با این تحولات مارتین دمپسی فرمانده‌ی ستاد مشترک ارتش آمریکا، برای نخستین بار آشکارا از احتمال حمله‌ی نظامی به سوریه سخن گفته است. دمپسی در گفت‌وگو با شبکه‌ی تلویزیونی سی‌بی‌اس گفت «در صورتی که از ما خواسته شود، آماده‌ایم برنامه‌ی حمله نظامی را ارائه کنیم». او در عین حال تأکید کرد که پیش از بحث در مورد دخالت احتمالی نظامی در سوریه باید فشار سیاسی بر دمشق افزایش یابد.

پوپرشت پولنتس، رئیس کمیسیون روابط خارجی پارلمان آلمان دخالت نظامی در سوریه را در شرایط کنونی ناممکن ارزیابی کرده است. به گزارش خبرگزاری رویترز پولنتش صبح سه شنبه (۹ خرداد/ ۲۹ مه) در گفتگو با رادیو آلمان تاکید کرده که برای اقدام نظامی علیه حکومت بشار اسد آمادگی و توافق بین‌المللی وجود ندارد.

«راه حل سیاسی با بودن اسد متصور نیست»

رئیس کمیسیون روابط خارجی پارلمان آلمان تاکید می‌کند دخالت نظامی در سوریه باید مانند لیبی با مجوز و درخواست شورای امنیت انجام شود. روسیه و چین، به عنوان مهمترین حامیان حکومت اسد تا کنون جلوی صدور قطعنامه‌های الزام‌آور علیه دمشق را گرفته‌اند و با عملیات نظامی در این کشور مخالف‌اند.

به گزارش رویترز پوپرشت پولنتس همچنین به مشکلات فنی عملیات نظامی اشاره می‌کند و می‌گوید، درگیری‌ها در سوریه در شهرهای کوچک و پراکنده و در حومه دمشق رخ می‌دهد که برخلاف لیبی امکان پشتیبانی هوایی از معترضان را دشوار می‌کند. او می‌افزاید در چنین شرایطی بمباران هوایی با خطر هدف قرار گرفتن شهروندان غیرنظامی توام خواهد بود.

پوپرشت پولنتس در بخش دیگری از اظهاراتش بر ضرورت یافتن یک راه حل سیاسی برای بحران سوریه تاکید می‌کند اما متذکر می‌شود چنین راه حلی "با در قدرت ماندن بشار اسد دیگر قابل تصور نیست." ظاهرا در روسیه نیز زمزمه‌هایی در مورد آینده‌ی سوریه بدون بشار اسد به گوش می‌خورد.

انتقاد روسیه از مخالفان اسد

وزیر خارجه روسیه سرگئی لاوروف روز دوشنبه در دیدار با همتای بریتانیایی خود گفت «برای روسیه مهم نیست چه کسی در سوریه حکومت می‌کند، مهم این است که خشونت و کشتار در این کشور پایان یابد.» او همچنین تصریح می‌کند تصمیم‌گیری در مورد آینده سوریه باید توسط مردم و بدون دخالت خارجی انجام شود.

به گزارش خبرگزاری روسی ریانووستی سرکئی لاوروف روز سه‌شنبه درخواست اپوزیسیون سوریه برای دخالت نظامی خارجی در این کشور را به شدت مورد انتقاد قرار داده و آن را "محرک آغاز حنگ داخلی" خوانده است. بنابر این گزارش او گفت «ما از اظهارات انجام شده توسط برهان غلیون، رئیس شورای ملی اپوزیسیون سوریه در باره ادامه "مبارزه آزادیبخش" تا زمانی که شورای امنیت برای دخالت مسلحانه خارجی در این کشور اجازه ندهد، به شدت تعجب کرده‌ایم.»

وزیر خارجه روسیه اظهارات برهان غلیون را مغایر با طرح صلح کوفی عنان برای حل بحران سوریه عنوان کرده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند طرح کوفی عنان، به ویژه پس از کشتار بی‌سابقه در شهر حوله عملا شکست خورده است. سفر اخیر عنان به دمشق "تعیین‌کننده" خوانده شده و انتظار می‌رود گفتگوهای او با بشار اسد نقش مهمی در سرنوشت طرح صلح داشته باشد.