رایزنی ناتو درباره سرنگونی جت جنگنده ترکیه

دويچه وله ـ جلسه اضطراری اعضای ناتو به درخواست ترکیه تشکیل خواهد شد. در این نشست در مورد واکنش به سرنگونی جنگنده ترکیه توسط پدافند هوایی سوریه رایزنی می‌شود. وزیران خارجه اتحادیه اروپا نیز در این مورد گفت‌وگو می‌کنند.

بحران اخیر در روابط سوریه و ترکیه ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است. به گفته‌ی احمد داوداغلو، وزیر امور خارجه‌ی ترکیه، آنکارا موضوع سقوط هواپیمای "اف – ۴" ارتش ترکیه به دست سوریه را در نشست مشورتی ناتو مطرح خواهد کرد.

به گفته‌ی داوداغلو، ترکیه «با توجه به اطلاعاتی که در مورد پیش‌زمینه‌ی این رفتار تند [سوریه]» در اختیار دارد، این موضوع را به شورای امنیت سازمان ملل نیز خواهد برد.

وزیر خارجه‌ی ترکیه به شبکه‌ی تلویزیونی "TRT" این کشور گفت که هیچ‌کس نباید به خود اجازه دهد ظرفیت‌های نظامی ترکیه را بیازماید و «هیچ‌کس اجازه ندارد امنیت ترکیه را تهدید کند».

ناتو هم تصمیم ترکیه را تأیید کرده است. بر همین اساس روز سه‌شنبه (۲۶ ژوئن/ ۶ تیر) نشست مشورتی اعضای پیمان آتلانتیک شمالی به درخواست ترکیه برگزار می‌شود. به گفته‌ی یکی از سخنگویان ناتو، آنکارا این درخواست را بر پایه‌ی ماده‌ی چهارم پیمان نظامی آتلانتیک شمالی مطرح کرده است.

بر اساس این ماده، هر عضو ناتو می‌تواند در صورت نقض محدوده‌ی جغرافیایی خود توسط نیرویی خارجی، مواجهه با درخواست استقلال سیاسی در مرزهای خود، یا احساس تهدید امنیتی تقاضای تشکیل جلسه‌ی اضطراری برای مشورت با اعضای دیگر ناتو را مطرح کند. این ماده از پیمان‌نامه ناتو البته پاسخی نظامی را لزوما راه‌حل نهایی موضوع مورد مشورت نمی‌داند.

به گزارش تلویزیون ترکیه، گروه‌های جستجوگر لاشه‌ی جنگنده‌ی این کشور را در عمق هزار و ۳۰۰ متری آبهای سوریه یافته‌اند. از دو سرنشین این فانتوم اما همچنان خبری در دست نیست.

هواپیمای جنگنده‌ی ارتش ترکیه شامگاه جمعه (۲۲ ژوئن/۲ تیر) در نزدیکی سواحل دریای مدیترانه توسط ارتش سوریه سرنگون شد. مقامات نظامی سوریه ضمن تأیید این خبر اعلام کردند که این هواپیما در ارتفاع کم و با سرعت زیاد وارد حریم هوایی این کشور شده بود. به گفته‌ی وزیر خارجه‌ی ترکیه، هواپیمای مورد نظر غیر مسلح و در مأموریتی تمرینی برای آزمایش رادارها پرواز می‌کرده است.

ترکیه پس از هدف قرار گرفتن جنگنده‌ی خود پیامی اعتراضی روانه‌ی دمشق کرد. به گفته‌ی طرف ترکیه، این هواپیما توسط پدافند هوایی ارتش سوریه در آبهای بین‌المللی هدف قرار گرفته است، پس از آن‌که مدت کوتاهی سهوا وارد حریم هوایی سوریه شده بود. طرف سوری هم هدف‌قراردادن هواپیمای ترکیه را تأیید کرده و آن‌را غیرعمدی خوانده است.

جلسه‌ی اتحادیه‌ی اروپا

وزیران خارجه‌ی کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا روز دوشنبه (۲۵ ژوئن) جلسه‌ای برای بررسی آخرین تحولات در سوریه برگزار می‌کنند. این خبر را خبرگزاری رویترز از محافل دولتی اسپانیا کسب کرده است.

آن‌طور که منبع "رویترز" گفته است: «این موضوع [سقوط هواپیمای ترکیه] در دستور کار جلسه‌ی روز دوشنبه ناتو قرار دارد. آنان [شرکت‌کنندگان] فرصت خواهند داشت پیش از نشست ناتو در روز سه‌شنبه، در این مورد رایزنی کنند».

از سوی دیگر بریتانیا پشتیبانی خود از ترکیه را اعلام کرده است. ویلیام هیگ، وزیر خارجه‌ی بریتانیا، شلیک به جنگنده‌ی ترکیه را تکان‌دهنده خوانده است. بنا بر بیانیه‌ی منتشرشده از سوی وزارت خارجه‌ی بریتانیا، این رخداد نشان می‌دهد که برخورد رژیم سوریه تا چه حد با رفتار قابل تحمل فاصله دارد. هیگ از آمادگی کامل کشورش برای پشتیبانی همه‌جانبه از تصمیم شورای امنیت سازمان ملل علیه سوریه خبر داده است.

اعلام تصمیم آنکارا به روابط پرتنش ترکیه و سوریه خدشه‌ی تازه‌ای وارد خواهد کرد.

دولت سوریه روز یکشنبه (۲۴ ژوئن/ ۴ تیر) از برخورد با "تروریست‌هایی"خبر داد که از مرز ترکیه قصد ورود به سوریه را داشته‌اند. خبرگزاری دولتی این کشور (سانا) بدون ذکر جزئیات بیشتر، از کشته‌شدن برخی از این افراد خبر داده است.

مخالفان مسلح سوریه موسوم به "ارتش آزاد سوریه" در ترکیه مستقر هستند. اردوگاهی هم برای پناهجویان سوری در خاک ترکیه برپا شده است. محل این اردوگاه فاصله‌ی چندانی با محل شلیک به جنگنده‌ی ترکیه ندارد. ترکیه، آن‌طور که خود می‌گوید، به مخالفان سوری تجهیزات نظامی نمی‌رساند.