فاطمه هاشمی: منتظر اقدام بان‌کی‌مون هستیم

تحریم‌ها مردم را نشانه گرفته است؛ برای اثبات این حقیقت، مولفه‌های زیادی موجود است اما بی شک دردناک ترین آنها زمانی است که به مشقت‌های شش میلیون بیمار خاص کشور و به تبع آن، خانواده ایشان که از نزدیک با این مشکلات مواجه هستند، دقت کنیم تا دستمان بیاید که ممکن نبودن واردات برخی اقلام دارویی و پزشکی در اثر تحریم های اقتصادی و فرا اقتصادی، چه بر حال و روزشان آورده است.

به گزارش تابناک، در شرایطی که برخی اخبار حکایت از اعمال بسته جدید تحریم ها علیه کشورمان دارند، کماکان مقامات اروپایی تاکید می‌کنند که تحریم هایشان مبادله‌های مالی را با برخی ملاحظات هدف قرار خواهد داد.

ملاحظه‌هایی در زمینه کمک های بشردوستانه، غذا و خرید دارو که تنها در حد حرف مستثنی می‌شوند اما در حیطه عمل، راهکاری برای تفکیکشان وجود نداشته و دورنمای روشنی برای رفع توقیف‌شان به چشم نمی‌خورد.

این در حالی است که جدا کردن کمک های بشر دوستانه و غذا، عملا مواردی هستند که به ندرت نیازی به وجودشان احساس خواهد شد و تنها دارو و برخی تجهیزات پزشکی هستند که هم از یک سو واردات‌شان ضرورت دارد و هم از سوی دیگر ضرورت دارد که راهکارهایی برای لطمه نرسیدن به روند انتقال آنها به کشورمان تدارک دیده شود اما افزایش قیمت برخی داروها در سطح کشور و کمیاب و حتی نایاب شدن برخی از آنها، نشان دهنده اثر سوئی است که به تبع تحریم ها به این اقلام مستثنی شده از تحریم وارد شده است.

بدین ترتیب، برخلاف آنچه دولت ‌های غربی می‌گویند، از زمانی که تحريم‌هاي اقتصادي عليه كشورمان تشدید شده و به تحريم‌هاي بانكي گره خورد، انجام معاملات با طرف‌هاي خارجي دچار مشکل شده و در حوزه‌هایی مانند دارو و درمان، آسيب‌هاي جدی متوجه مردم کشورمان شده است و البته هیچ تا راهکاری برای جدا سازی نوع معاملات در نظر گرفته نشده است.

این دست تناقض ها سبب شد که فاطمه هاشمی، رئیس بنیاد امور بیماری های خاص، دو ماه پیش در نامه ای به دبیر کل سازمان ملل از این برخورد سیاسی با شهروندان عادی گلایه کرده و با محکوم کردن این اقدام ضد حقوق بشری، خواستار پیگیری شخص وی برای یافتن راهکاری در ارتباط با حل این مشکل انتقال وجه برای واردات برخی اقلام دارویی و پزشکی به کشورمان شود.

در بخشی از این نامه که توسط وزارت خارجه کشورمان برای دبیر کل سازمان ملل ارسال شده، آمده است: «اگرچه دارو در ليست تحريم‌هاي اعمال شده قرار نگرفته، اما تبعات تحريم، عدم امكان انتقال وجوه از طريق سيستم بانكي و نيز فضاي رعب‌آميز ايجاد شده -كه باعث دشواري‌ها يا توقف جدي در مبادلات تجاري با ايران شده است،- سايه سنگين خود را بر بخش بهداشت و درمان انداخته و در نتيجه، ورود داروهايي كه در ايران توليد نمي‌شوند و نيز مواد اوليه دارو، دچار وقفه شده است.

اينجانب به عنوان رئيس بنيادي كه با 6 ميليون بيمار و به تبع آن، دست كم 30 درصد از جامعه ايران در ارتباط است و آسيب‌هاي ناشي از تحريم‌ها را بر سرنوشت آنان با تمام وجود لمس‌ مي‌‌كند، تصميم گرفتم كه به دور از فضاي سياسي و مجادلات كشورم با ايالات متحده آمريكا و چند كشور اروپايي، اين نامه را براي جناب عالي ارسال كنم.

از جناب عالي به عنوان يك تقاضاي بشردوستانه مي‌خواهم، از آن جا كه تحريم‌ها ماهيت سياسي دارد و آسيب‌هاي آن متوجه آحاد مردم و بيماران است، براي دفاع از حقوق بشر، تمام تلاش خود را براي رفع تحريم‌ها به كارگيريد.»

این در حالی است که با گذشت دو ماه از ارسال این نامه، تغییری در روند ضد حقوق بشری دولت های غربی ایجاد نشده و کماکان بسته های جدید تحریمی با تاکید بر استثنا بودن دارو(!) در دستور کارشان قرار گرفته است.

با فاطمه هاشمی، رئیس بنیاد امور بیماری های خاص همکلام شدیم تا از اوضاع خانواده بزرگ بیماران خاص کشورمان اطلاع بیشتری بیابیم.

از زمان که به بان کی مون نامه نوشتین تا به امروز چه تغییراتی در روند واردات دارو و تجهیزات پزشکی به کشورمان صورت گرفته؟
متاسفانه تغییری رخ نداده و حتی وضعیت مشکل تر هم شده است. انتقال ارز به راحتی صورت نمی گیرد و در زمینه تجهیزات پزشکی با دو مشکل عمده روبرو هستیم؛ از یک سو داروهای وارداتی که مشمول بیمه نمی‌شوند، از شمول ارز مرجع خارج هستند و با نوسانات نرخ ارز با چالش مواجه می شوند و از سوی دیگر تهیه برخی از تجهیزات پزشکی مانند دستگاه های دیالیز به سختی دچار شده است. روزی نیست که برخی از مردم تماس نگیرند و از کمبود و یا نرخ گران داروها گلایه نکنند.

بنیاد بیماری های خاص بیشتر با کدام بیماران در ارتباط است؟
تالاسمی، هموفیلی و بیماران دیالیزی، سه دسته اصلی بیماران خاص هستند که البته فعلا چون سرطان و ام اس هم تحت پوشش قرار نگرفته اند، بنیاد آنها را هم تحت حمایت قرار می دهد. البته بنیاد بیماری های خاص بر مبنای اساس نامه، سازماني غيردولتي و خيريه است که نقش پل ارتباطی بین بیماران، مجلس و دولت را ایفا می کند و از کمک های مردمی برای خدمت به بیماران بهره می برد و همین استقبال مردمی سبب شده که حمایت آن به برخی حوزه های مشابه هم سرایت کند.

بیشتر در کدام زمینه ها کمبود به چشم می خورد؟

بیشتر از همه در داروهای بیماران سرطانی و ام اس دچار مضیغه هستیم. البته بیماران تالاسمی و دیالیزی ها هم با سختی هایی مواجه شده اند و همه اینها بر اثر مشکلاتی است که ریشه در تحریم بانکی و سختی در انتقال ارز بوجود آمده است.

مثلا در زمینه بیماران دیالیزی با کمبود تجهیزات یک بار مصرفی مانند صافی مواجه هستیم و یا پودر بی کربنات مورد نیاز این دسته از بیماران را به سختی تهیه می کنیم.

دستگاه های دیالیز چطور؟

خوش بختانه در این زمینه فعلا شرایط بهتری داریم چون از قبل تدارک بهتری داشته ایم و حتی عملکردمان به گونه ای بوده که وزارت بهداشت در این زمینه کار را با اطمینان به ما سپرده و عملا کار تهیه و توزیع دستگاه های دیالیز را بنیاد عهده دار شده است.

با گذشت دو ماه از ارسال نامه بنیاد به سازمان ملل، پاسخی از این سازمان یا شخص دبیر کل آن دریافت کرده اید؟

نه؛ البته این نامه را از طریق وزارت خارجه ارسال کردیم و طبیعتا آنها پیگیر نامه خواهند بود اما چندی پیش جایی خواندم که آقای بان کی مون در واکنش به این نامه، روند فعلی را بر خلاف حقوق بشر خوانده اند و آن را محکوم کرده اند اما این واکنش کافی نیست چراکه ایشان به عنوان دبیرکل سازمان ملل وظیفه پیگیری ماجرا را تا تحقق حقوق ملت ایران دارند.

بنیاد بیماری های خاص عضو نهادهای بین المللی هست یا نه و اگر هست، آیا از آن طریق هم ماجرا را پیگیری کرده اید؟
بله؛ بنياد امور بيماريهاي خاص در سازمان ملل هم مقام مشورتي دارد و علاوه بر آن، عضو هیات مدیره انجمن بین المللی تالاسمی بوده و عضو سازمان جهانی کلیه هم هست و رونوشت نامه مان به بان کی مون را جدای این نهادها، به جاهای دیگری هم ارسال کرده ایم چرا که اعتقاد داریم که اقدام کشورهای غربی، نقض حقوق بشر است.

آیا در اقلام دارویی مورد نیاز، مواد اولیه داروسازی، تجهیزات پزشکی و ... ترکیبات یا وسایلی هست که مثلا کاربرد مشترکی با دیگر صنایع داشته باشد و این موضوع هم در مشکلات بوجود آمده اثر بگذارد؟
تمامی اقلام مورد نیاز ما بسیار واضح و شفاف هستند و هیچ کاربرد مشترکی ندارند، هرچند حتی اگر این چنین هم باشد، نمی توان مانع از ارسال آنها به کشورمان شد چرا که حکم غذا را برای بیماران دارند و مستقیما با جان عده زیادی از مردم ارتباط پیدا می کنند.

راهکار شما برای گشایش در زمینه تجهیزات پزشکی و دارو چیست؟

همان راهکاری که در نامه به بان کی مون مطرح کردیم؛ با توجه به ارتباط بانك كشاورزي با سازمان خواربار و كشاورزي جهاني (فائو) و عدم تحريم آن، می توان با هماهنگي سازمان بهداشت جهاني به اين بانك اجازه داده شود كه گشايش اعتبارات اسنادي مربوط به دارو و تجهيزات پزشكي را انجام دهد.

صدور این مجوز می تواند گره گشای بسیاری از بیماران و خانواده هایشان در کشورمان شده و کمترین اقدامی باشد که دبیر کل سازمان ملل در راستای کاستن آثار زيانبار تحریم بر سلامت مردم و دفاع از حقوق بشر انجام دهد.

به عقیده ما تحریم ها ظلم به مردم است و منتظر اقدام عملیاتی دبیر کل سازمان ملل در پایان دادن به این ظلم هستیم، نه اینکه تنها محکوم کنند و حرف بزنند.