گزارشگران بدون مرز: مراقبيم تا کشته شدن ستار بهشتی مصون از مجازات نماند

گزارشگران بدون مرز در بيانيه‌ای با آن که اطلاعيه دادستانی تهران را گامی به پيش دانسته، اما از عدم روشنی و شفافيت اين گزارش ابراز تاسف کرده است. گزارشگران بدون مرز گفته است با توجه و دقت منتظر انتشار نتايج نهايی تحقيق و بررسی دستگاه قضايی جمهوری اسلامی در باره مرگ در بازداشت ستار بهشتی است و مراقب است تا کشته شدن ستار بهشتی مصون از مجازات نماند.

پاريس ٦ آذر ١٣٩١- گزارش‌گران بدون مرز، با آنکه اطلاعيه دادستانی تهران را گامی به پيش می‌داند، اما از عدم روشنی و شفافيت اين گزارش ابراز تاسف می‌کند.

گزارش‌گران بدون مرز، با توجه و دقت منتظر انتشار نتايج نهايی تحقيق و بررسی دستگاه قضايی جمهوری اسلامی در باره مرگ در بازداشت ستار بهشتی است. مراقبيم تا کشته شدن ستار بهشتی مصون از مجازات نماند.

نتايج تحقيق و بررسی داستانی تهران

در تاريخ ٢ آذرماه ١٣٩١، دادستانی تهران با انتشار اطلاعيه‌ای در "خصوص فوت ستار بهشتی" خلاصه‌ای از اقدامات دادستانی را "با تأکيد بر حرمت نفوس و دماء شهروندان و تلاش در جهت تعيين علت فوت و شناسايی مقصران احتمالی" اعلام کرد. در اين اطلاعيه با ارائه روزشماری از "واقعه" از زمان بازداشت تا روز مرگ اين وبلاگ‌نويس در بازداشتگاه پليس فتا، گفته شده است : "پس از اعلام مراتب فوت و اطلاع دادستانی تهران از واقعه، توسط بازپرس ويژه قتل دادسرای جنايی تهران دستورات لازم به منظور انجام تحقيقات مقدماتی صادر شد. در جريان تحقيقات، توسط بازپرس اظهارات پدر و مادر متوفی به عنوان شاکی استماع و شکايت اعلامی صورت جلسه شد. متعاقباً تحقيقات اوليه از مأمورين پليس فتا صورت گرفت و با توجه به نتيجه تحقيقات و اظهارات ماموران پرونده و نيز مراقبين شيفت‌هايی که طی آن متوفی به بازداشتگاه وارد يا خارج شده است، سرانجام به چند نفر از مأمورين پليس شامل افسران پرونده و مراقبين بازداشتگاه تفهيم اتهام و قرار بازداشت موقت صادر و متهمان به زندان معرفی شده‌اند که در تحقيقات تکميلی از ماموران نيروی انتظامی، نتايج روشن‌ کننده به دست آمده است. همچنين از تنها متهمی که شب پيش از حادثه با متوفی در بازداشتگاه پليس فتا به سر می‌برده، پيرامون چگونگی حضور متوفی در بازداشتگاه، رفتار مأموران با وی و وضعيت جسمی وی تحقيقات لازم صورت گرفت."

اگر چه بخش عمده‌‌ی اطلاعيه دادستانی تهران، تکرار اظهارات و اطلاعات داده شده از سوی مسئولان مختلف جمهوری اسلامی در طی دو هفته‌ی گذشته است، اما حاوی اطلاعات تازه‌ای نيز در باره علت مرگ ستار بهشتی است، از اين ميان : "در آخرين نظريه کميسيون پزشکی ٧ نفره (پزشکان متخصص پزشکی قانونی) که به تاريخ ٣٠/٨/١٣٩١ صادر گرديده، آمده است: «در حال حاضر با توجه به بررسی‌های انجام شده و با اطلاعات موجود، تعيين علت قطعی فوت از لحاظ پزشکی مقدور نبوده، اما نظر به اين‌که در معاينه‌ی جسد و بررسی‌های تکميلی هيچ‌گونه دلايل و شواهدی از بيماری منجر به فوت احراز نگرديده است، محتمل‌ترين علت منجر به فوت می‌تواند پديده‌ی شوک باشد که در صورت احراز ايراد ضربه يا ضربات به نقاط حساس بدن يا فشارهای شديد روانی، اين عوامل می‌تواند عامل شوک مذکور باشد."

گزارش‌گران بدون مرز، با آنکه اطلاعيه دادستانی تهران را گامی به پيش می‌داند، اما از عدم روشنی و شفافيت اين گزارش ابراز تاسف می‌کند. عوامل کليدی بسياری در اين گزارش ناديده انکشاته شده است و پرسش‌های بسياری در باره مرگ و مسئوليت پليس و دستگاه قضايی بی پاسخ مانده‌اند. ما نگرانيم که نتايح نهايی اين تحقيق و بررسی نااميد کننده باشد و منجر به شناسايی و مجازات عاملان اصلی قتل ستار بهشتی نشود. دستگاه قضايی ايران در نتايج نهايی خود نبايد تنها به اين نيمه اعتراف برای کم کردن فشارهای داخلی و خارجی بسنده کند. دستگاه قضايی بايد اجازه دهد که خانواده‌ی ستار بهشتی به شکل علنی در باره پرونده و روند آن اظهار نظر کند و در جلسات بازپرسی و دادگاه حضورداشته باشند. دادگاه بايد علنی باشد و شاکيان از همه‌ی حقوق خود بهرمند شوند. برقراری عدالت يعنی روشن شدن همه‌ی حقيقت.

سيل اظهارات ضد و نقيض

اطلاعيه دادستانی تهران پس از انتشار مجموعه‌ای از گفته‌ها و تائيد و تکذيب‌های مقامات مسئول جمهوری اسلامی ايران انتشار يافته است.

در تاريخ ٢٩ آبان ماه ١٣٩١، احمد شجاعی رئيس سازمان پزشکی قانونی در گفتگويی با خبرگزاری مهر، گفته بود : "هنوز در مورد پرونده فوت ستار بهشتی به جمع بندی نهايی نرسيديم" (...) " بر اساس آزمايشات انجام شده روی جسد ستار بهشتی هيچگونه آثار خفگی و سم در بدن وی پيدا نشد و از نظر ما اين فرد بر اثر مرگ طبيعی جان خود را از دست داده است". رئيس پزشکی قانونی در مورد کبودی‌های روی بدن وب‌نگار گفت بود: "ممکن است کبودی‌هايی روی بدن او بر اثر ضرب و شتم باشد اما اين کبودی‌ها نمی توانند عامل مرگ باشند" وی در آغاز گفت و گو نتيجه‌گيری کرده بود که " در مورد بيماران قلبی ممکن است در اثر استرس قبل از بازجويی هورمون هايی در بدن ترشح شود که باعث آريتمی قلب می شود."

گفته‌های رئيس پزشکی قانونی مبنی بر " مرگ طبيعی" اين وب‌نگار،

نخست : در مغايرت با شهادت زندانيان بند ٣٥٠ و خانواده وی بود. از اين ميان روزنامه‌نگار زندانی ابوالفضل عابدينی نصر، که شهادت داده بود " اثار ضرب و شتم بر بدن ستار بهشتی مشهود و وی نسبت به بدرفتاری ماموران پليس در مدت بازداشت شکايت کرده بود." اين روزنامه‌نگار پس از شهادتش در اين باره نخست به اهواز تبعيد شد و سپس به اوين بازگرداننده و مدتی را نيز در سلول‌های انفرادی بند امنيتی ٢٠٩ زندان بسر برد.

سپس : در روز نخست آذر ماه ١٣٩١،پزشکی قانونی در اطلاعيه‌ای بر روی سايت خود، اظهارات رئيس اين موسسه را تکذيب کرد : " هر نوع اظهار نظر، مصاحبه اختصاصی يا خبری که از سوی مسئولين سازمان پزشکی قانونی نقل قول می شود اعتبار ندارد و مطالب مربوط به محتويات پرونده صرفا از طريق سخنگوی قوه قضاييه اطلاع رسانی خواهد شد. "

در تاريخ ٢٩ آبان ماه ١٣٩١، همچنين، مهدی دواتگری نماينده مسئولبررسی مرگ در زندان ستار بهشتی از سوی کميسيون امنيت ملی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: "حتی اگر علت مرگ طبيعی اعلام شود، موضوع ضرب و شتم صورت گرفته نيز مورد پيگيری مجلس قرار می‌گيرد."

در تاريخ ٢٣ آبان ماه ١٣٩١، دادستان عمومی و انقلاب تهران عباس جعفری دولت آبادی اعلام کرده بود که " تعدادی در چارچوب پرونده‌ی مرگ ستار بهشتی بازداشت شده‌اند، وی هويت بازداشت شدگان را فاش نکرد." فردای آن روز اسماعيل احمدی مقدم ، فرمانده ناجا اعلام کرد " ماموران مورد نظر در حال حاضر در اختيار دادسرا برای بازجويی هستند." و در همان روز محمدحسن آصفری عضو ديگر کميسيون امنيت ملی به ايرنا گفت : " در هيچ کدام از گزارش های پزشکی قانونی، دادستانی تهران، نيروی انتظامی و پليس فناوری و تبادل اطلاعات (فتا) نيز مستندی درباره ضرب و شتم وی وجود نداشته است. (...)هفت نفر از متهمان پرونده مرگ ˈستار بهشتیˈ در دادسرای نظامی بازداشت هستند که برای برخی از آنها وثيقه ٥٠ ميليون تومانی در نظر گرفته شده است."

اعمال فشار بر خانواده‌ و نزديکان ستار بهشتی

گزارش‌گران بدون مرز نگران بدرفتاری با خانواده ستار بهشتی است. روش‌های بکار گرفته شده از سوی مقامات مسئول ايران برای به سکوت وادار کردن اعضای خانواده انزجار آور است. خانواده ستار بهشتی تحت فشار قرار دارد و نمی‌تواند دادخواست خود را علنی بيان کند، اين خانواده ايرانی از حق مشروع شکايت و بهره‌مند شدن از مشاورت وکيل محروم شده است.

چهارشنبه اول آذر ماه ١٣٩١، مادر ستار بهشتی در گفت و گويی با سايت سحام نيوز به روشنی به فشار و تهديدها عليه خانواده را برای به سکوت وادار کردنشان تائيد می‌کند : " ماموران به ما گفتند که مصاحبه نکنيد و تهديد کردند که مصاحبه نکنيد و حکم بازداشت دخترم را نيز داشتند(...) ۳۵ سال سن داشت و حتی دارو مصرف نمی کرد. روز سه شنبه او را بردند و سه شنبه بعدش کشتن و خبر مرگ او را برای من آوردند (....)کسانی که صدای مرا می شنوند، پيگير پرونده فرزند من باشند. من قبول ندارم که ستار فوت کرده، اصلا اين حرف ها را قبول ندارم. بچه من کشته شده است.”

ابوالفضل عابدينی نصر از تاريخ ١١ اسفند ١٣٨٨ در زندان بسر می‌برد، وی که پيش از اين بارها بازداشت و زندانی شده بود در فروردين ماه سال ١٣٨٩ به ١١ سال زندان برای "همکاری با رسانه‌ها و انجام مصاحبه" محکوم شد. ابوالفضل عابدينی نصر از جمله زندانيان بند ٣٥٠ زندان اوين است، که در مدت دوازده ساعت حضور ستار بهشتی در اين بند وی را ديده بود. وی همچنين در برابر بازرس مسئول رسيدگی به پرونده مرگ ستار بهشتی حاضر و در اين باره شهادت داده بود. اين روزنامه‌نگار در تاريخ ٢٥ آبان ماه به طور ناگهانی به زندان کارون اهواز انتقال داده شد، اما روز بعد با دستور دادستان عمومی و انقلاب تهران دوباره به زندان اوين بازگرداننده، ولی به سلول‌های انفرادی بند ٢٠٩ زندان اوين انتقال داده شد. وی که به گفته نزديکانش از تاريخ ٢٥ ابان و در اعتراض به اين اقدامات تنبيهی دست به اعتصاب غذا زده بود، در تاريخ دوم آذر ماه مجددا به بند ٣٥٠ زندان اين بازگرداننده شد.