قدرت‌نمايی پرهزينه خامنه‌ای در عراق و منطقه، اکبر گنجی

رقابت "اسلام وهابی" خاندان آل سعود و "اسلام شيعی" جمهوری اسلامی، بخشی از جنگ قدرت ايران و عربستان سعودی است. راهپيمايی و تجمع چند ميليونی اربعين سال جاری در برابر تجمع دو ميليونی حج بخشی از نمايش قدرت بود. اينک نمايش قدرت از طريق دين، به ساختن اماکن مذهبی کشيده است

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

[نسخه پی‌دی‌اف مقاله را با لینک‌ها و منابع داخل آن از اینجا دانلود کنید]

اقتصاد ايران همچنان گرفتار رکود تورمی، بزرگترين تحريم های طول تاريخ و فساد و رانت خواری است. در اين شرايط سخت که ميليون ها ايرانی اسير فقر و فلاکت اند، صدها ميليارد تومان از بودجه سال آينده کشور به حوزه های علميه و ديگر نهادهای مذهبی اختصاص يافته است(رجوع شود به مقاله "آيت‌الله خامنه‌ای؛ نگرانِ «روحانيت و خود»، و نه نگرانِ «مردم»").

به جای بستن کمربندها و بسيج ملی حول توسعه و سرمايه گذاری در زيرساخت ها که به کاهش تورم و بيکاری و افزايش رشد اقتصادی منتهی شود، سرمايه های ملی صرف حوزه های دينی، روحانيت و قدرت نمايی منطقه ای از طريق مذهب می شود.

راهپيمايی ميليونی اربعين سال جاری شاهد زنده اين مدعا است(رجوع شود به مقاله های "پياده‌روی ۲۰ ميليونی اربعين: جنگ قدرت و هزينه‌های ناموجه" و "نمايش مذهبی، نمايش نظامی؛ رزمايش اربعين"). در اين نکته شکی وجود ندارد که همان گونه که در اين شرايط سخت گروهی با سفرهای تفريحی پر خرج به اروپا و آمريکا و...سرمايه های کشور را به جيب ديگر کشورها می ريزند، ميليون ها تن از مردم نيز حاضرند برای باورهای مذهبی خود سفر کرده و هزينه های آن را متقبل شوند.

اما آنان که از مسائل و مشکلات اجتماعی تلخ جامعه اطلاع دارند، و آنان که می دانند که در صورت تداوم تحريم ها چه آينده هولناکی در برابر مردم ايران قرار دارد، بايد مردم را تشويق به کار و سرمايه گذاری کنند. يعنی چيزی شبيه فرايندی که ماکس وبر در اخلاق پروتستانی و روح سرمايه داری تبيين کرده است.

بازسازی قبر ائمه در عراق توسط ايران

"ستاد بازسازی عتبات عاليات" در عراق در سال ۱۳۸۲ تشکيل گرديد. تشکيل اين ستاد پيرو "رهنمودهای مقام معظم رهبری" بوده است. وظيفه اين ستاد، "بازسازی عتبات عاليات و اماکن مذهبی عراق و ديگر کشورها و انجام خدمات علمی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، عمرانی و فعاليتهای انسان دوستانه می باشد". منابع مالی و دارايی های ستاد، از "کمک های مالی داوطلبانه از سازمان های دولتی و غير دولتی و ساير اشخاص خیّر" تأمين می شود.

به روايت رئيس ستاد، وقتی ايران کار بازسازی عتبات را آغاز می کند، "واقعاً گرد و غبار غربت بر اين قبور مطهر کاملاً مشهود بود". قطع برق، کمبود آب، تخريب بسياری از اماکن، وضعيت بد بهداشتی، و... برخی از ويژگی های آن دوره اند. کار بازسازی تاکنون در سه مرحله انجام شده و در حال انجام است:
مرحله اول: اقدامات ترميمی ظرف ۳-۲ سال: رفع مشکل آب، ايجاد سيستم‌های هواساز، راه اندازی سيستم‌های صوتی، روشنايی، و همچنين تهيه فرش و نظافت.

مرحله دوم: ساخت حسينيه حيدری در نجف، ساخت صحن و رواق ابوطالب که فضای زيارتی را به چهار برابر افزايش داد، سنگ کاری حرم کربلا، ساخت مجتمع خدماتی سيدالشهدا و بيمارستان امام سجاد. تعويض طلای گنبدهای مطهر کاظمين، سنگ کاری صحن اصلی، و توسعه مسجد صفوی که ظرفيت پذيرش زوار را به ۵ برابر افزايش داد. در سامرا نيز آيينه کاری، طلا کاری گنبد، سنگ کاری داخل و مرمت ايوانها انجام شد.

مرحله سوم: طرح های توسعه ای بزرگ: اجرای بزرگترين پروژه عمرانی ستاد در نجف که فضای زيارتی حرم حضرت علی را به شدت توسعه می‌دهد. در طرح جديد، صحن حرم، فاطمه زهرا نام گذاری شده است. مساحت آن حدود ۲۲۰ هزار متر مربع است. طراحی فرش های اين حرم به مساحت ۱۲ هزار متر مربع انجام شده است. احداث صحن حضرت زينب در کربلا ديگر پروژه اين مرحله است.

کار ساخت ضريح حضرت عباس، که ابعاد آن مشابه ضريح فعلی است، از سال ۸۹ آغاز شده و با اتمام ساخت قطعات مختلف قلمزنی شده از قبيل لچکی‌های پنجره‌ها، گلدانی‌های بدنه و گوی ماسوره، در مراحل پايانی ساخت قرار دارد و انتظار می‌رود تا پايان سال جاری تکميل شده و جايگزين شود. در ساخت اين ضريح که ۱۴ پنجره دارد جهت جلوگيری از کدر شدن آن از نقره با عيار۹۹۹ و طلا با عيار ۲۴ استفاده شده است.

مرحله چهارم: طرح های آينده: "ترفيع گنبد و لاغرسازی ستون‌های حرم اباعبدالله(ع)"، " طلاکاری۴ گلدسته حرم کاظمين" و "بازسازی باب القريش و باب‌القبله"، "طراحی و مشارکت در اجرای پروژه صحن صاحب‌الزمان" و همچنين "طراحی و اجرای پروژه‌ صحن امام رضا"، "دارالضيافه کوچک و بزرگ"، "درمانگاه" و "تکميل پروژه مسقف شرقی و غربی حرم امام کاظم و امام جواد" در کاظمين، "اجرای طرح‌های توسعه حرم امامين عسکرين" در سامرا "بازسازی حرم سلمان فارسی در مداين" و ...

توجيه مسئولان ايرانی برای اين همه هزينه اين است که همه عتبات ائمه اطهار در عراق توسط مردم و دولت ايران در طول تاريخ ساخته شده اند. سه طرح ديگر ستاد به شرح زير است:

ساخت مجتمع اقامتی حضرت زهرا واقع در کربلا که از سال ۹۱ به بهره برداری رسيده است.
پروژه اقامتی، رفاهی و درمانی در حال ساخت سيد الشهدا با حدود ۲۱ هزار متر مربع محوطه و ۱۴ هزار متر مربع زير بنا .
پروژه ساخت صحن جديدی به نام حضرت زينب در کربلا با ۱۶۰ هزار متر مربع وسعت با هدف گسترش فضای زيارتی حرم امام حسين در دست اقدام است.

رقابت ايران و عربستان سعودی بر سر اسلام

رقابت "اسلام وهابی" خاندان آل سعود و "اسلام شيعی" جمهوری اسلامی، بخشی از جنگ قدرت ايران و عربستان سعودی است. راهپيمايی و تجمع چند ميليونی اربعين سال جاری در برابر تجمع دو ميليونی حج بخشی از نمايش قدرت بود.

اينک نمايش قدرت از طريق دين، به ساختن اماکن مذهبی کشيده است. عربستان سعودی در حال گسترش مسجدالحرام است. جمهوری اسلامی هم طرح های بزرگتری را پيگيری می کند.

اخيراً شاکری، رييس کميته عمران شورای اسلامی شهر تهران، به همراه چمران و تعدادی از اساتيد دانشگاه اميرکبير، جهت بازديد صحن حضرت زهرا در نجف ، به عراق سفر کرده اند. پس از بازگشت از سفر، شاکری در مورد فعاليت های گسترده "ستاد بازسازی عتبات عاليات " در عراق، گفته است که هيچ صحنی به نام حضرت زهرا در جهان ثبت نيست.

ساختن صحن حضرت زهرا، با حدود ۲۲۰ هزار متر مربع زيربنا و يک ساختمان ۴ طبقه ،"بزرگترين مجموعه صحن و سرای زيارتی در جهان اسلام" خواهد بود. او تأکيد می کند که:"حتی توسعه مسجدالحرام نيز از نظر سطوح زيربنايی به اندازه آن نيست". مطابق پيش بينی، اين پروژه تا پايان سال ۱۳۹۴ به بهره برداری خواهد رسيد.

نام گذاری اين صحن به نام حضرت زهرا به تأييد آيت الله سيستانی و آيت الله خامنه ای رسيده است. به گفته شاکری، "همه نيروهای متخصص، مديران و کارگران" طرح در حال انجام صحن حضرت زهرا "ايرانی" هستند.

در ايام مراسم راهپيمايی ميليونی اربعين، دراين صحن روزانه به حدود ۳۰ هزار نفر غذا و اسکان داده و شب‌ها حداقل بيش از ۲۰ هزار نفر در ساختمان‌ها و محوطه صحن اسکان داده می‌شد.

پرسش: هزينه ساختن صحن حضرت زهرا با حدود ۲۲۰ هزار متر مربع زيربنا و فقط ۱۲ هزار متر مربع فرش چقدر است؟ اين يکی از بودجه‌های کلانی است که ايران در عراق هزينه کرده‌است.

همان گونه که در بالا آمد، مطابق اساسنامه "ستاد بازسازی عتبات عاليات"، درآمدهای اين نهاد از منابع مردمی و دولتی تأمين می شود. احمد سالک- رئيس کميسيون فرهنگی مجلس- نيز در حاشيه سفر به کربلا گفته است:"دولت و مجلس بايد ستادبازسازی را در برنامه ريزی بهتر برای فرصت حضور در عراق ياری کنند. ما در اين زمينه طرحی داريم که انشاء الله در مجلس آن را طرح خواهيم کرد".

شاکری می گويد:"اميدواريم با آزادسازی بقعه های متبرکه در سوريه و به فضل خدا با آزادسازی قبور بقيع بتوانيم بازسازی قبور بقيع و سوريه را به عهده بگيريم".

مقايسه عراق و ايران

عراق تحت تحريم اقتصادی بانکی و نفتی و بيمه ای قرار ندارد. ايران تحت تحريم، بازارهای نفتی خود را از دست داده و نيازمند ۵۰۰- ۴۰۰ ميليارد دلار سرمايه گذاری در بخش نفت و گاز خود است. عراق رتبه دوم صادرات نفت اوپک را از آن خود کرده است.

فقط به درآمدهای نفتی چهار سال اخير عراق بنگريد:
۲۰۱۱- ۷۱ ميليارد دلار
۲۰۱۲- ۹۴ ميليارد دلار
۲۰۱۳- ۹۰ ميليارد دلار
۲۰۱۴- ۷۰ ميليارد دلار (حدود)

جمعيت عراق حدود يک سوم جمعيت ايران است. ايران در مقابله با گروه تروريستی داعش به کمک عراق و اقليم کردستان عراق شتافته است. سلاح در اختيار آنان گذاشته و تعدادی از نيروهايش در اين راه کشته شده اند. ميلياردها دلار نيز از طريق زوار و بازسازی عتبات به عراق کمک کرده است.

عراق در شرايط اضطراری ايران چه کمکی به ايران کرده و يا خواهد کرد؟ احتمالاً کمک هايی بوده که راقم اين سطور از آنها اطلاعی ندارد.

آيت الله خامنه ای و ديگر رهبران جمهوری اسلامی به دنبال برساختن "عقبه استراتژيک جمهوری اسلامی" در عراق، سوريه، لبنان، يمن، فلسطين، افغانستان، و...هستند. اين هزينه های کلان در اين شرايط سخت به همين منظور صورت می گيرد.

علی شمخانی- دبير شورای عالی امنيت ملی- در مراسم تشييع جنازه سردار حميد تقوی، که به دست داعش در عراق کشته شد، گفته است:
"شايعه‌ پراکنان بيمار اين روزها به ترويج اين سؤال می‌پردازند که چه نسبتی بين سامرا و حميد تقوی وجود دارد و ما را چه کار به اين که در عراق و سوريه چه می‌گذرد؛ پاسخ اين سؤال روشن است اگر تقوی‌ها در سامرا خون ندهند ما بايد در سيستان، آذربايجان، شيراز و اصفهان خون بدهيم".

شمخانی به نقش برجسته راهپيمايی ميليونی اربعين سال جاری در عراق اشاره کرده و آن را محصول همين جان باختن ها به شمار می آورد. می گويد:
"دستاوردهای ناشی از قربانی دادن در راه انقلاب دستاوردی نيست که ملت ما به راحتی دست از آن بشويد و اربعين امسال و آن راهپيمايی باشکوه ثمره همين خونهاست و اين خونها آينده منطقه را روشن‌تر خواهد کرد".

سردار سلامی، جانشين فرمانده کل سپاه پاسداران، هم گفته است:
"امروز مشاهده می‌کنيم که ظرفيت‌های انقلاب اسلامی از ايران به عراق متصل شده است و ما در عراق يک ارتش مردمی متصل به انقلاب داريم که ده‌ها برابر بزرگتر از حزب‌الله لبنان از لحاظ کميت است. در سوريه نيز به عنوان حلقه محوری مقاومت بر روی زمين يک ارتش مردمی متصل به انقلاب اسلامی با الگوی تفکر بسيجی داريم. در يمن جايی که پاشنه سياست‌های شبه جزيره آمريکا است انصار‌الله همانند حزب‌الله با منطق انقلاب اسلامی عمل کننده در فضای ژئوپلتيک ما است".

اتحاد جماهير سوسياليستی شوروی، روزی دارای بزرگترين ارتش جهان بود و بر سراسر کشورهای اروپای شرقی سيطره داشت. اما بزرگترين ارتش جهان و پيشرفته ترين سلاح های نظامی نتوانست مانع فروپاشی آن رژيم و تجزيه آن کشور شود. حتی اصلی ترين رهبران آن رژيم نيز ديگر به آن ايدئولوژی باور نداشتند و اگر چه دارای "توان" سرکوب بودند، اما فاقد "اراده" سرکوب شده بودند.

همه ايرانيان آرزو دارند که ايران به کشوری قدرتمند تبديل شود. اما اگر ايران به کره شمالی- که هزاران تن از مردمش از گرسنگی می ميرند- يا سوريه ديگری تبديل شود، خود و مردمش نابود خواهند شد. ايران وقتی قدرتمند می شود که "امنيت ملی" و "منافع ملی" اش تضمين شود. "امنيت ملی" و "منافع ملی" ايران با نظامی دموکراتيک و ملتزم به حقوق بشر- که روابطی صلح آميز با کشورهای منطقه، و روابطی دوستانه با دولت های غربی، خصوصاً دولت آمريکا داشته باشد- تأمين خواهد شد. دشمنان ايران نمی خواهند که ايران دارای نظامی دموکراتيک و ملتزم به حقوق بشر شده و روابطی دوستانه و مستحکم با آمريکا داشته باشد. سود آنان در تداوم دشمنی ايران و آمريکا است.

منبع: راديو فردا، ۱۳۹۳/۱۰/۱۳

ــــــــــــــــ
[نسخه پی‌دی‌اف مقاله را با لینک‌ها و منابع داخل آن از اینجا دانلود کنید]