خودروهای بدون ايربگ قاتل 11 هزار ايرانی

اعتماد - تجربه حادثه براي خودروي وزير راه و شهرسازي در پنجشنبه 12 مرداد كه هشت ايربگ خودروي او عمل كرد و جان نيكزاد و همراهانش را نجات داد، وقتي در كنار نجات يافتن «علي دايي» آقاي گل جهان، از مرگ حتمي قرار مي‌گيرد، اين نكته را برجسته‌تر مي‌كند كه ما چگونه راضي شده‌ايم خودروهايي را سوار شويم كه حداقل ايمني را دارند.

بنا به گفته دكتر حسين حسيني‌بافراني، نماينده مجلس هشتم و عضو كميسيون بهداشت و درمان خانه ملت، از حدود 50 خودرويي كه در كشور در حال تردد هستند فقط هفت خودرو به ترمز اي‌بي‌اس و ايربگ مجهز هستند. براي همين است كه كارشناسان تاكيد دارند وجود كيسه هوا سالانه باعث كاهش 40 درصد مرگ و مير ناشي از تصادفات جاده‌يي مي‌شود و اين به معني آن است كه در صورت تجهيز خودروها به كيسه هوا سالانه 11 هزار نفر كمتر در جاده‌هاي ايران مي‌ميرند. اين در حالي است كه هزينه نصب و تجهيز ايربگ حدود 300 تا 500 هزار تومان برآورد مي‌شود اما نكته اينجاست كه كيسه هوا (ايربگ) روي خودروهايي با تكنولوژي قديمي كاربردي ندارد.

به گفته نعمت‌بخش، دبير انجمن خودروسازان كشور، نصب كيسه هوا روي خودروهايي مانند پرايد، پژو 405 و وانت‌پيكان امكان‌پذير نيست.

از سوي ديگر اجبار به داشتن كيسه هوا و ترمز ‌اي‌بي‌اس از سوي پليس كشور همواره موانعي را به دنبال داشته است كه نشان مي‌دهد زور خودروسازان از پليس بيشتر بوده است، زيرا با وجود اينكه چندين بار فرمانده نيروي انتظامي و رييس راهنمايي و رانندگي اين نيرو تهديد به توقف شماره‌گذاري خودروها كرده، اين تهديدها به نتيجه نرسيده و همچنين خودروهاي قديمي فاقد ايمني لازم و بدون كيسه هوا روانه بازار مي‌شوند. شايد بپرسيد لزوم تجهيز خودروها به كيسه هوا به چه دليل است و چرا خودروي وزير راه و ترابري و خودروي علي دايي بيش از دو كيسه هوا داشتند؟

بيشترين ضربه‌ها به سر

بررسي تصادفات جاده‌يي كشور نشان از آن دارد كه عموم ضربه‌هاي خطرناك به قسمت سر راننده و سرنشينان وارد شده است. در مقوله واژگوني يا به اصطلاح خودمان چپ كردن خودرو، در صورت بسته بودن كمربند باز هم سر راننده و سرنشينان به ستون و ديگر بخش‌هاي خودرو برخورد كرده و عامل آسيب شده است.

اين وضعيت تا جايي پيش رفته است كه سردار اسماعيل احمدي‌مقدم، فرمانده پليس راه كشور تصريح كرده است: «هم‌اكنون به ازاي هر 13 تا 14 تصادف در كشور يك نفر قرباني داريم و اين در حالي است كه در ژاپن به ازاي هر 500 تصادف يك نفر قرباني مي‌شود كه اين نشان‌دهنده ايمني بالاي خودروهاي در حال تردد در كشور ژاپن است.»

سازمان پزشكي قانوني تصادفات جاده‌يي را دومين علل مرگ و مير دانست. اين سازمان همچنين اعلام كرد 7/55 درصد از اين افراد دچار ضربه‌هاي شديد به سر شده‌اند و از 3/45 درصد باقيمانده، 1/23 درصد شكستگي‌هاي متعدد، 6 درصد خونريزي‌هاي داخلي و بقيه ضربه‌هاي درون‌نخاعي را شامل مي‌شوند كه اين نشان‌دهنده آن است كه نبود كيسه هوا باعث ضربه مغزي شدن اين افراد شده است.

روح‌الله شعبانپور، كارشناس تصادف بيمه نيز در اين رابطه در گفت‌وگو با «اعتماد» گفت: اكثر خودروهايي كه در ايران مورد استفاده قرار مي‌گيرند فاقد سيستم كيسه هوا يا ترمز ‌اي‌بي‌اس هستند. وي با اشاره به اينكه طبق گفته رييس سازمان ملي خودروسازان قرار بر اين بوده است كه تا پايان سال 90 تمام خودروها به اين سيستم مجهز شوند، گفت: اساسنامه‌هايي مبني بر اجباري شدن نصب ايربگ روي خودروها به خودروسازان ابلاغ شده بود ولي نه‌تنها اين طرح در بيشتر شركت‌هاي خودروسازي انجام نشد بلكه خودروهايي كه در سال‌هاي گذشته توليد شده و هم‌اكنون در حال تردد است، فاقد اين سيستم هستند.

خودروسازان به فكر جان مردم نيستند

نگاهي به كشمكش‌هاي بين مجلس شوراي اسلامي به عنوان نهاد قانونگذاري، نيروي انتظامي كشور به عنوان مجري و خودروسازان به عنوان توليد‌كننده خودرو نشان از آن دارد كه خودروسازان براي ايمني خودروها و حفظ جان كساني كه عمده مشتريان خود آنها هستند اهميتي قائل نبوده و با وجود اجباري شدن نصب و تجهيز خودروها به كيسه هوا تا پايان سال 90، اين موضوع به پايان مهرماه سال جاري موكول شده است.

پيش‌تر درباره نصب و به كارگيري ترمز ‌اي‌بي‌اس يا همان ترمز داراي قفل نيز خودروسازان سال‌ها موضوع را پشت گوش انداختند. در فاصله سال‌هاي 82 تا 86 نيز نقص فني سيستم سوخت پژو 405 كه منجر به حريق در اين خودرو مي‌شد تا مدت‌ها از سوي شركت سازنده ناديده انگاشته مي‌شد. اينك در شرايطي كه به گفته پليس راهنمايي و رانندگي به ازاي هر پنج نفر يك خودرو در كشور در حال تردد است و مي‌توان تخمين زد كه قريب به 14 ميليون خودرو در كشور تردد مي‌كنند. به نظر مي‌رسد تعداد بسيار اندكي از آنها نظير خودروي وزير راه و شهرسازي به چند كيسه هوا مجهز باشد.

اين در حالي است كه خودروهايي با تكنولوژي سال چه از نوع اروپايي و چه از نوع شرقي بيش از دو كيسه هوا دارند و همين سبب حفظ جان سرنشينان مي‌شود.

نگاهي به جدول كيفيت خودروها نشان از آن دارد كه يك سواري ساخت كره جنوبي كه محصولات آن در ايران عرضه مي‌شود 18 كيسه هوا براي حفظ جان سرنشينان تعبيه كرده است. در همين حال روح‌الله شعبان‌پور، كارشناس تصادف بيمه و مكانيك خودرو به «اعتماد» گفت: از هر 300 تصادفي كه در روز به بيمه مراجعه مي‌كنند فقط 40 تاي آنها مربوط به ماشين‌هاي مدل بالايي است كه داراي ايربگ و ترمز ‌اي‌بي‌اس هستند. اين كارشناس تصادفات بيمه ايران تصريح كرد: خودروهاي مجهز به اين سيستم‌ها خيلي دير‌تر و البته سخت‌تر واژگون مي‌شوند. وي افزود: اين خودروها در شرايطي چپ مي‌كنند كه اولا خودرو با مانعي برخورد كند يا سرعت بسيار بالايي داشته باشد.

خودروي وزير و كيسه‌هاي هوايش

خودروي وزير راه و شهرسازي از جمله خودروهاي با تكنولوژي سال است؛ يعني آخرين تكنولوژي خودروسازي.

قيمت اين خودرو به سبب مقرراتي كه دولت براي ورود آن اعمال مي‌كند بيش از دو برابر قيمت واقعي آن براي مردم هزينه در پي خواهد داشت در حالي كه شايد خود دولتي‌ها براي به خدمت گرفتن خودروي وزير راه و شهرسازي چنين رقمي را نيز پرداخته باشند.

مقرراتي كه بازار خودروهايي را كه مردم عادي قادرند آنها را تهيه كرده احاطه كرده و بازار را به شكلي انحصاري درآورده، عملا مردم عادي را در زمره آماده‌هايي براي قرباني شدن در سفرهاي جاده‌يي و تصادفات ناشي از آن قرار داده است.

حال پرسش اينجاست كه اگر مردم عادي نيز مي‌توانستند فارغ از انحصارطلبي خودروسازان و مقررات گمرك خودروي ايمن سوار شوند باز هم ما سالي بيش از 25 هزار نفر قرباني در جاده‌ها داشتيم.

از آنجايي كه كارشناس ايمني و جاده‌هاي كشور اعلام كرده‌اند سرعت مجاز در گردنه اسب‌چراني يعني محل تصادف خودروي وزير، 70 كيلومتر در ساعت بوده و همراهان وزير سرعت 110 تا 115 را عنوان كرده‌اند بنابراين بايد اين نتيجه را گرفت كه ايمني خودروي وزير نقش محوري‌اي در حفظ جان او و همراهانش داشته است.

اين نكته از آن جهت حائز اهميت است كه همواره پليس بر حفظ سرعت مطمئنه بر كاهش صدمات و آسيب‌هاي تصادفات جاده‌يي تاكيد مي‌كند اما موضوع اينجاست كه در كشورهايي چون آلمان كه در بزرگراه‌هاي آن محدوديت سرعت وجود ندارد نه تصادفي رخ مي‌دهد و نه به اندازه كشور ما شاهد تلفات انساني و بي‌اهميت ديدن جان مردم هستيم.