جزييات "راه سبز اميد" از زبان عليرضا بهشتی: خاتمی و کروبی عضو شورای مرکزی هستند، کميته‌های "راه سبز اميد" در حال شکل گيری است، ايلنا

- موسوی شخصاَ نام ”راه سبز اميد“ را برگزيد
- عملی کردن تمام ظرفيت‌های قانون اساسی از اهداف ”راه سبز اميد“ است

مشاور ارشد مير حسين موسوی از عضويت سيد محمد خاتمی و مهدی کروبی در شورای مرکزی تشکيلات ”راه سبز اميد خبر داد“ و گفت:راه سبز اميد قصد دارد ديده‌بان جامعه باشد.
علير ضا حسينی بهشتی در گفت وگو با خبرنگار ايلنا به تشريح جزيياتی از ”راه سيز اميد“،تشکيلاتی که مير حسين موسوی قرار است آن را تاسيس کندپرداخت و در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه چرا موسوی به فکر راه‌اندازی چنين مجموعه‌ای شده است،گفت:شرايطی که در طی اين انتخابات پيش آمد يک شرايط خاصی است و به تعبير برخی از دوستان جامعه‌شناس گويا يک ملتی در جريان اين انتخابات دوباره متولد شد و طبيعی است که به هر حال اين نيروهايی که به ميدان آمدند و برای تحقق مطالبات به حق خود تلاش کردند نمی‌توان از آنها برای يک دوره کوتاه انتخابات انتظار داشت که در ميدان باشند و از مشارکت آنها برای پيشبرد اهداف متصور استفاده نکرد.
وی با اشاره به تماسهای مکرر شهروندان با دفتر مير حسين موسوی برای مشارکت در مسائل گوناگون گفت: با توجه به تخلفاتی که در انتخابات رخ داد و در حالی که دستگاه‌های مربوطه هم زير بار اين تخلفات نمی‌روند و راه‌حلی هم برای احقاق حقوق وجود ندارد بايد به فکر استيفای حقوق مردم و تحقق مطالبات‌شان با توجه به اين نيروی عظيمی که اغلب هم در ميان زبدگان، نخبگان و فرهيختگان جامعه وجود داشت بود به همين دليل بايد به يک نوع تشکيلات می‌رسيديم.

ايرادات حزب و جبهه سياسی
فرزند شهيد بهشتی در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه چرا موسوی با توجه به عضويت‌اش در حزب جمهوری اسلامی به فکر تاسيس حزب نيافتاد، گفت: چند نوع تشکل می‌توانست مطرح شود که يکی از آنها تشکيل يک حزب بود .آقای موسوی قبلا تجربه عضويت در يک حزب را داشته‌اند ولی مساله اين بود که با توجه به جايگاهی که احزاب در ايران دارند و محدوديت‌هايی که خود حزب به صورت طبيعی دارد و نيز امکاناتی که لازم دارند آيا می‌تواند يک ساختار مناسب برای اين نوع فعاليت‌ها باشد؟
وی ادامه داد:در اين خصوص بحث و گفت‌وگو زياد شد و به هر حال به اين نتيجه رسيديم که شکل حزب نمی‌تواند خيلی مفيد و پايدار باشد بعد از آن صحبت يک جبهه بود .در جبهه هم به آن صورتی که به طور سنتی در جامعه ما شناخته می‌شود اين است که احزاب و سازمان‌های گوناگون دور هم جمع بشوند و فعاليت داشته باشند. اين يک قدم به جلو در واقع می‌توانست بهتر پاسخگوی نيازها باشد تا تشکيل يک حزب اما ايراداتی هم داشت.

بهشتی ادامه داد: احزاب سياسی در ايران با وجود تلاش‌ها و فعاليت‌هايی که دارند و فعاليت‌های‌شان بايد ارزشمند ارزيابی شود با اين حال در اين که بتوانند در ميان جامعه و در ميان اقشار مختلف رسوخ کنند و ريشه بدوانند جای شک و ترديد دارد و معمولا برخی از اين احزاب آنچنان موفق نبودند که دليل عدم موفقيت‌شان به نوع شکل‌گيری اين احزاب بر می‌گردد.
وی با بيان اينکه اغلب احزاب، احزاب دولت ساخته‌اند و نه دولت‌زا و در ميان حلقه‌ای از نخبگان محصور است،اظهار داشت: مشکلات ديگری که در درون احزاب است به شکل ساختار نظام سياسی بر می‌گردد که آنچنان جايی برای فعاليت احزاب باز نمی‌کند و همين مقدار قلمرويی که احزاب برای فعاليت دارند به علت نوعی بدبينی و سوءظن که نسبت به فعاليت احزاب سياسی دارد محدود می‌شود و در همين محدوده قانونی خودشان هم امکان فعاليت ندارند.

سابقه تشکيل شبکه اجتماعی
استاد دانشگاه تربيت مدرس تصريح کرد: طی چند دهه اخير در بسياری از کشورها شکلی از کار گروهی تجربه شده که در واقع نوعی شبکه‌سازی اجتماعی است البته در واقع بايد گفت در کشور ما هم در دوران ماه‌های پيش از انقلاب و هم در دوران مبارزه حتی از مشروطه به بعد نوعی شبکه‌سازی را تجربه کرديم و به اين معنا خيلی هم با آن بيگانه نيستيم اما اين تجربيات معمولا خيلی بادوام و سامان‌يافته نبوده است.
بهشتی با اشاره به اين شبکه اجتماعی،بخشی از شکل‌گيری آن را در جريان انتخابات دانست و گفت: آن چيزی که اکنون شکل گرفته بخشی از آن به قبل و حين انتخابات برمی‌گردد که افراد اين شبکه نوعی همبستگی با همديگر احساس می‌کنند و ارتباط راحتی با هم برقرار می‌کنند.
وی با اشاره به گسترش اين شبکه اجتماعی در فضای مجازی،اظهار داشت شکل‌گيری اين شبکه بايد سامان و گسترش پيدا کند. اين چيزی است که هدف شکل‌گيری راه سبز اميد است.

تفاوت حزب و شبکه اجتماعی
مشاور مير حسين موسوی به تفاوت شبکه اجتماعی و حزب اشاره کرد و گفت: در شبکه اجتماعی يک اهداف حداقلی متصور است برخلاف آنچه که در حزب است و به اين خاطر می‌توان فراگيری خيلی زيادی داشته باشد اين حداقل‌ها در بيانيه‌ای که به زودی منتشر می‌شود چارچوب‌های اصلی‌اش مشخص شده است. به عنوان مثال تحقق قانون اساسی و عملی کردن تمام ظرفيت‌های آن از جمله مواردی است که در دستور کار اين شبکه اجتماعی قرار دارد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه منظور موسوی ازجلوگيری از تنازل قانون اساسی که اخيرا در صحبت‌های خود آن را مطرح کرده بود چه می‌باشد؟ گفت :منظور آقای موسوی اين بود که فقط يک بخش‌های خاصی از قانون اساسی در کشور عملی نشود و برخی فصول ديگر قانون اساسی مورد احترام قرار بگيرد و بگونه‌ای نباشد که بسياری از بخش‌های ديگر آن کاملا ناديده گرفته بشود.
بهشتی يادآور شد:بخش مربوط به حقوق ملت بخش مهم قانون اساسی است که متاسفانه ناديده گرفته شده است در حالی که اين مردم زمانی که سال ۵۸ به طرح قانون اساسی رای دادند به تمام فصول آن رای دادند و حق دارند اين مطالبه را داشته باشند که همه آن اجرا بشود.
وی با بيان اينکه هيچ قانونی اساسی بشری نيست که دچار تناقضاتی نباشد و اين بايد به تدريج اصلاح شود،گفت در اين انتخابات مساله قانون‌گرايی و مبارزه با قانون‌گريزی يکی از محورهای اصلی و شعارهای تبليغاتی‌ای بود که گروه‌های مختلفی مطرح می‌کردند و در اين خصوص همه احزاب، گروه‌ها، شخصيت‌ها و تشکل‌های مختلف متجدد يا سنتی می‌توانند احساس همدلی و همراهی کنند به همين دليل هيچ مانعی ندارد که احزاب و گروه‌های ديگری هم بتوانند وارد اين شبکه بشوند.
فرزند شهيد بهشتی در خصوص معنای شبکه اجتماعی نيز گفت: اگر بخواهيم تفسير خوب و روشنی از شبکه داشته باشيم به اين معناست که اجزاء تشکيل دهنده اين شبکه مانند دانه‌های تسبيحی هستند که دانه‌های تسبيح هرکدام برای خودش هويت مستقل دارند اما يک نخ تسبيحی است که اينها را به هم وصل می‌کند. آن اهداف و مطالبات حداقلی در واقع به منزله اين نخ تسبيح هستند.
وی همچنين در خصوص الزامات اين نهضت فراگير نيز گفت :وقتی يکسری ملاک و معيارهای حداقلی تعيين بشود در واقع فراگيری‌اش هم را تضمين می‌کند .هر کسی که به هويت ايرانی- اسلامی به عنوان يک سرمايه نگاه کند و يا اينکه هر کسی که مساله انقلاب ايران را به عنوان يک حادثه‌ای که متجلی خواست مردم ما بوده باور دارد و يا تعهد و پايبندی به قانون اساسی را به عنوان يک مبنا بپذير می‌تواند وارد اين تشکيلات شود.
بهشتی خاطرنشان کرد: اين نهضت فراگير به اين معنا است که در واقع می‌توانند اقشار مختلف جامعه و تفکرات مختلف جامعه را در بر بگيرد و همچنين به لحاظ جغرافيايی محدوديتی ندارد و در سراسر ايران می‌تواند شکل بگيرد چنانکه در طول انتخابات هم گام‌های اوليه شکل‌گيری نهضت فراگيری به طور طبيعی برداشته شد.

موسوی شخصاَ نام ”راه سبز اميد“ را برگزيد
وی در پاسخ به اين سوال که چه کسی پيشنهاد نام ”راه سبز اميد“ را ارائه کرده است؟ گفت:اسامی مختلفی مطرح ولی شخص آقای موسوی اين عنوان را پيشنهاد کردند و در بين عناوينی که پيشنهاد شد«راه سبز اميد» جامع‌تر به نظر می‌رسيد از سوی ديگر می‌خواستيم اين نام به گونه‌ای باشد که تداعی حزب يا جبهه به معنای کلاسيک خود را ايجاد نکند و بتواند با نوع شبکه‌سازی اجتماعی تطبيق کند.
مشاور مير حسين موسوی در خصوص انتخاب رنگ سبز در عنوان اين تشکيلات نيز گفت:رنگ سبز هم نمادی ملی و هم مذهبی است و در طی اين انتخابات مردم رابطه خوبی با آن پيدا کردند و در همان مدت کوتاه توانست هويتی را برای خود کسب کند.
وی ادامه داد: دليل آوردن کلمه «اميد» هم اين است که قرار بود، «دولت اميد» تشکل شود و از مردم هم می‌خواهم علی‌رغم تمام مشکلات دچار ياس و سرخوردگی نشوند زيرا حوادثی که پيش آمده، امکان ايجاد چنين فضايی را به وجود آورده و نوعی سرخوردگی، دل‌مردگی و نوميدی نسبت به حرکت اصلاحی ايجاد شده است. اميدواريم اين تشکيلات کمک کند تا مردم هم‌چنان با نشاط ، پرشور و قانونی وارد فعاليت شوند.
بهشتی در بخش ديگری از اين گفت وگو به ساختار ”راه سبز اميد“ اشاره کرد و با بيان اينکه در اين شبکه اجتماعی شورای مشورتی و کميته‌های مختلفی وجود دارد،اظهار داشت: کميته‌ها زير مجموعه شورای مشورتی نيستند و کار خود را انجام می‌دهند دبيرخانه‌ای هم شکل گرفته که ارکانش را کم‌کم سامان می‌دهد.

مرامنامه به جای اساسنامه
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه آيا اين تشکيلات اساسنامه هم دارد،گفت:اين تشکيلات اساسنامه رسمی که نياز به ثبت رسمی داشته باشد ندارد ولی مرامنامه‌ای را تنظيم خواهيم کرد و تاکيد هم بر اين است که از تعامل بخش‌های مختلف اين تشکل، مرامنامه شکل بگيرد.
بهشتی همچنين به مخالفت‌هايی که احتمالا با راه اندازی اين شبکه اجتماعی در بخشی از حاکميت صورت خواهد گرفت اشاره کرد و گفت:ما مطمئنيم که اين کار مخالفينی هم خواهد داشت. مخصوصا از سوی گروه‌هايی که موافق فعاليت‌های مدنی نيستند و طبيعی است که اين مقاومت‌ها خواهد بود. ولی در روند توسعه سياسی هر کشور، اين مسائل هميشه بوده و به تدريج خيلی موارد جای خود را باز می‌کند و خيلی از بدفهمی‌هاو کج‌فهمی‌ها به تدريج برطرف می‌شود و يا حداقل ما اميدواريم که چنين اتفاقی بيافتد.
وی با بيان اينکه يکی از مزيت‌های شبکه اجتماعی اين است که کارها از پايين به بالا صورت می‌گيرد: در اين شبکه اجتماعی گروه‌های مختلف خود به خود شکل می‌گيرند، همانطور که چند مورد آن تشکيل شده است و ممکن است گروه کوچکی را هم برای تنظيم برنامه‌ها انتخاب کنند، ولی آن گروه بايد نماينده همه تفکرات باشد و طبيعی است که آنچه مهم است اين است که همه کميته‌ها بتوانند با اين گروه‌ها ارتباط دو سويه داشته باشند.
مشاور مير حسين موسوی افزود: ما خيلی از کارشناسان را داريم که نظرات خوبی دارند و در حوزه تخصصی خودشان بهترين افرادی هستند که می‌توانند نظر دهند، مثلا دست‌اندرکاران بنگاه‌های اقتصادی که از آسيب‌ها، فرصت‌ها وتهديدهای کار خبر دارند و نظرات آنها بسيار مفيد است. ما در جامعه هيچ سيستمی نداريم که بتواند اين نظرات را جمع کند. طبيعی است که اين نظرات می‌تواند در اين کميته‌ها تجميع شده و سر و سامان يابد.

کميته‌های ”راه سبز اميد“ در حال شکل گيری است
وی با بيان اينکه کميته‌های ”راه سبز اميد“ در حال شکل گيری است در خصوص شورای مرکزی آن نيز گفت:شورای مرکزی کوچک خواهد بود و احتمالا از ۵-۶ نفر تشکيل می‌شود که آقايان خاتمی،‌کروبی از جمله آنها هستند.
بهشتی در خصوص شورای مشورتی نيز گفت: شورای مشورتی راه سبز اميد مجموعه بزرگتری از شورای مرکزی است که حدود ۳۰-۴۰ نفر را شامل می‌شود و به تدريج و به طور طبيعی بايد شکل گيرد و چيزی نيست که از قبل تعيين شود. در واقع بايد از دل کميته‌ها افراد مناسب انتخاب شوند.
وی با بيان اينکه در اين شبکه، مطبوعات و رسانه‌ها هم جای خود را دارند و همه دست به دست هم می‌دهند تا اهداف مورد نظر را مورد بررسی قرار دهند،اظهار داشت:يک شورای مرکزی برای اين کار در نظر گرفته شده است که متشکل از چهره‌های موثری خواهد بود همچنين يک شورای مشورتی وجود خواهد داشت و کميته‌های ديده‌بانی هم کار خود را انجام خواهندداد.
استاد دانشگاه تربيت مدرس با بيان اينکه تفاوت اين نوع تشکيلات با کار حزبی اين است که بخش زيادی از تشکيل‌دهندگان اين کميته‌ها نيروهای کيفی جامعه هستند، که متخصصان و تحصيل‌کردگان را در برمی‌گيرند،گفت: البته اقشار ديگری هم در اين گروه‌ها حضور داشته و دارند و نکته مهم اينکه اگر اين‌ افراد متشکل شوند، هيچ حکومتی نمی‌تواند صدای آنها را ناديده بگيرد.

راه سبز اميد و ديده‌بانی جامعه
وی با بيان اينکه به لحاظ عملی اين گروه می‌تواند کارهای موثری را انجام دهد که می‌توان آن را در «ديده‌بانی» تعريف کرد،اظهار داشت:حکومت‌ها در غياب هرگونه ديده‌بانی کار خودشان را انجام می‌دهند و از سوی ديگر دستگاه‌های نظارتی درون نظام هم در برخی زمينه‌ها می‌توانند اثرگذار باشند و در برخی زمينه‌های ديگر هم اثرگذاری‌شان اثرگذاری کم می‌شود.
بهشتی در خصوص نحوه ديده‌بانی تشکيلات راه سبز اميد نيز گفت: کار ديده‌بانی اين است که گروه‌ها می‌توانند آنچه را در دولت به عنوان سياستگذاری‌ها شکل می‌گيرد را نقد و بررسی ‌کنند و به اطلاع مردم برسانند. برای اين کار هم به بدنه کارشناسی در حوزه‌های مختلف نياز است تا در نهايت ضمن جمع‌بندی، آنها را برای مردم اطلاع‌رسانی کنند.

پاسخ به مخالفان
وی با بيان اينکه نهادهای مدنی در راه سبز اميد نقش موثری ايفا می‌کنند در خصوص سرمقاله يکی از روزنامه‌ها که راه اندازی اين تشکيلات را الگو برداری از کشورهای خارجی عنوان کرد نيز گفت:کسانی که قلم به دست دارند مطالبی را جسته و گريخته از اين طرف و آن طرف شنيده و آن را مطرح می‌کنند مخصوصا در عرصه مطبوعات خيلی راحت می‌شود اينگونه مطالب را منتقل کرد.
بهشتی علت اينگونه اظهارنظرها را ناشی از کج‌فهمی‌ها و ناآگاهی ‌دانست و گفت:ما اميدواريم با کارهايی که پيش می‌رود اين سوءظن‌ها برطرف شود ولی بخشی از اظهارنظرها از جانب افرادی است که اساسا هر حرکتی به جز آنچه خودشان می‌پسندند را بر نمی‌تابند و در مقابلش مقاومت می‌کنند.اينها افرادی هستند که حاضر نيستند واقعيت تکثر در جامعه را بپذيرند، اينها افرادی هستند که با استفاده از سياست‌ها همگن ‌سازانه می‌خواهند واقعيت تعدد را ناديده بگيرند و همه را در غالب‌های مشخصی که خودشان در نظر گرفتند شکل بدهند.
وی ادامه داد: غالبا هم اين افراد از واژه‌های مهندسی استفاده می‌کنند و گمان می‌کنند جامعه و افراد مثل مواد خاصی می‌مانند که به هر شکلی که آنها بخواهند می‌توانند شکل بدهند.
مشاور مير حسين موسوی در مورد ارتباط اتهام با بيگانگان نيز گفت:اينگونه مطالب که در حد يک تهمت و افترا است را بارها مطرح کرده‌اند و نتيجه هم نداده است در حالی که اين ديدگاهی که آقايان دارند بيشتر می‌توان به خودشان نسبت داده شود اينها اين مساله را درباره انقاب مخملی و انقلاب رنگی مطرح کردند و به تدريج در ميان قشرهای زيادی از مردم حتی در بسياری از مسئولين معلوم شد که اساسا اين اتهام برچسب‌های ناچسبی بيش نبود.
وی با بيان اينکه روشهای اتهام‌زنی به تدريج نخ‌نما می‌شود،اظهار داشت: مردم ما آگاهتر از اين هستند که زير بار اين مسائل بروند و اميدواريم اين افراد از خواب بيدار ‌شوند و مقداری روشن‌تر به مسائل نگاه‌ کنند اما اينکه هر چه قبلا در تاريخ تجربه شده است را بخواهيم نوعی گرته ‌برداری و مدل‌سازی از بيرون تصور کنيم ،به صلاح کشور نيست.
بهشتی با بيان اينکه جمهوری اسلامی هم قبلا تجربه نشده بود،گفت: جمهوريت اساسا يک الگويی نيست که در کشور تجربه شده باشد و چيزی است که ما از تجربيات بشری استفاده کرديم و مانعی هم ندارد. خود امام که بنيان‌گذار اين جمهوری اسلامی است هيچ عيب وايرادی نديدند که از اين مدل حکومتی استفاده کنند.
مشاور مير حسين موسوی در پايان تاکيد کرد: اينگونه تفکرات (توهم توطئه) متاسفانه در خط تحليل مسئولين ما رسوخ کرده و اين به خاطر اين است که برخی مسئولين ما فاقد ظرفيت‌ها و توانايی‌های لازم برای تحليل شرايط هستند.