مقاله روزنامه وال استريت ژورنال در مورد شرکت چينی هواوی، شريک ايران در رديابی تلفن همراه و فيلترينگ، ترجمه نويدار

روزنامه وال استريت ژورنال در نوشته‌ای به نقش شرکت هواوی در راه‌اندازی شبکه جاسوسی و امنيت مخابراتی برای رديابی آزادی‌خواهان ايران پرداخته است و به‌خوبی نشان می‌دهد که چگونه پس از سروصدايی که پيرامون شرکت نوکيا - زيمنس برپا شد، شرکت هواوی در آن گردوغبار جای همه‌ی شرکت‌های غربی را گرفته است و به‌دور از فشار جوامع آزاد بر شرکت‌های خود در غرب، هر گونه تجهيزات برای رديابی آزادی‌خواهان، کنترل و فيلترينگ اينترنت را به حکومت اسلامی نه تنها ارايه می‌دهد، بلکه کار راه‌اندازی؛ نگه‌داری و آموزش را نيز بر عهده دارد

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

از: استيو استکلو، فرناز فصيحی و لورتا چاو

شرکت هواوی (Huawei) در خدمت ايران

پس از آن که شرکتهای غربی ايران را پس از سرکوب خونين شهروندان از سوی دولت، ترک کردند، غول مخابراتی چينی اين خلاء را پر کرده است.

شرکت هواوی (Huawei) اکنون سهم غالب صنعت تلفن همراه ايران را دارد که تحت کنترل دولت ايران است و در اين راه نقش مهمی در راه اندازی شبکه امنيتی دولت ايران نيز دارد.

بر اساس مصاحبه با کارکنان مخابراتی در ايران و خارج از کشور و اسناد مناقصه شرکت که از سوی وال استريت ژورنال بررسی شده، شرکت هواوی (Huawei) به تازگی قرارداد نصب و راه اندازی تجهيزات رديابی تلفن همراه را برای بزرگ ترين اپراتور تلفن همراه ايران امضا کرده است که اجازه می دهد تا پليس بتواند به رديابی افراد بر اساس محل تلفن های همراه خود بپردازد. اين شرکت سيستم مشابهی را نيز به اپراتور دوم تلفن همراه در ايران (ايرانسل) ارائه داده است. شرکت هواوی اشاره می کند که تقريبا همه کشورها نياز به دسترسی پليس به شبکه های تلفن همراه را دارند، از جمله ايالات متحده.

نقش Huawei در ايران نشان می دهد که کشورها به چه آسانی می توانند به فن آوری خارجی دست يابند که می تواند جهت سرکوب مخالفان و ناراضيان و سانسور مورد استفاده قرار گيرد. بسياری از فن آوری های که Huawei در ايران در اختيار دولت می گذارد، چون رديابی تلفن همراه، در شبکه های کشورهای غربی نيز در دسترس هستند. تفاوت در اين است که اين ابزار در دست رژيم های سرکوبگر يک ابزار مهم برای سرکوب مخالفان است.

سال گذشته ، سازمان امنيت مصر با استفاده از يک سيستم ارائه شده توسط يک شرکت انگليسی، به شنود مکالمات ميان فعالان طرفدار دموکراسی می پرداخت که با اسکايپ انجام می شدند. در ليبی، عوامل معمر قذافی با استفاده از تکنولوژی يک شرکت فرانسوی، به جاسوسی در ايميل و پيام های چت می پرداختند. بر خلاف مصر و ليبی ، که حکومت هايشان سرنگون شده است، شبکه جاسوسی پيچيده ايران کاملا فعال است.

در ايران، سه تن از فعالان دانشجويی در مصاحبه شرح داده اند که چگونه زمان کوتاهی پس از روشن کردن تلفن همراه خود دستگير شدند. دولت ايران به درخواست ما برای اظهار نظر در اين مورد پاسخ نمی دهد.

ايران نظارت بر شهروندان خود را پس از انتخابات بحث برانگيز ۲۰۰۹ که باعث گسترده ترين شورش ضد دولتی در دهه های اخير شد، را گسترش داده و سرکوب عمده آزادی های شخصی و مخالفت با حکومت را به راه انداخته است. با توجه به گزارش سازمان های حقوق بشر در ايران بيش از ۶۰۰۰ نفر دستگير شده اند و صدها نفر در زندان ها هستند.

امسال شرکت هواوی (Huawei) تلاش عمده ای برای فروش تجهيزات برای سرويس خبری بر روی تلفن همراه را به دومين اپراتور تلفن همراه ، ام تی ان ايرانسل انجام داده است. به گفته کسی که در جلسه حضور داشت، نمايندگان هواوی تاکيد بر اين داشتند که از چين می آيند و دانش کافی برای سانسور اخبار را در اختيار دارند.

اين شرکت اين قرارداد را برنده شد و ايرانسل سرويس را به راه انداخت. ام تی ان ايرانسل هيچ اشاره ای به سانسور اخبار در بيانيه خود پيرامون “روزنامه تلفن همراه” نمی کند. اما ايران به طور معمول با استفاده از پيچيده ترين تکنولوژی اينترنت را سانسورمی کند. وال استريت ژورنال در ماه ژوئن گزارش داده بود که ايران در حال برنامه ريزی برای ايجاد اينترنت ملی خود برای مبارزه با نفوذ ايده های غربی و فرهنگی است.

برای برنده شدن در قراردادهای ايران، شرکت هواوی گهگاه با شرکت “صنايع الکترونيک زعيم” همکاری می کند. زعيم يک شرکت الکترونيکی ايرانی است که در وب سايت خود می گويد که مشتريانش شامل وزارتخانه های اطلاعات و دفاع است و همچنين با نيروهای ويژه اين کشور، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همکاری ميکند. در اين ماه ايالات متحده شاخه ای از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را متهم به توطئه برای کشتن سفير عربستان سعودی به ايران کرد. ايران اين ادعا را رد ميکند.

راس گان، سخنگوی رئيس هواوی می گويد: “اين تعهد شرکت ماست که با قاطعيت از تحريم های اقتصادی سازمان ملل متحد، قوانين چين و ديگر قوانين قابل اجرا پيرامون کنترل صادرات پيروی کنيم. ما اعتقاد داريم که فعاليت ما در ايران به طور کامل در راستای تمام اين مقررات است. “

ويليام پلامر ، رييس امور صادراتی هواوی در واشنگتن گفت که سرويس رديابی تلفن همراه مبتنی بر استانداردهای جهانی است که قابليت رديابی قانونی جزو آنهاست. “آنچه ما در ايران انجام می دهيم، همان چيزی است که ما در هر جای ديگر انجام می دهيم. هدف ما غنی سازی زندگی مردم از طريق ارتباطات است.”

شرکت هواوی بر اساس گفته های متخصصان بازار مخابراتی ايران، ۱۰۰۰ کارمند در ايران دارد. اما مديران اجرايی هواوی در مصاحبه ای در چين تلاش در کوچک جلوه دادن اين نقش در ايران داشتند و بيان داشتند که تنها کار سرويس و خدمات عمدتا روتر (رهياب های اينترنتی) را انجام می دهند.

اما يک فرد آشنا با فعاليت های هواوی در خاورميانه می گويد که نقش اين شرکت به طور قابل ملاحظه ای بيشتر است و از جمله شامل يک قرارداد “خدمات مديريت” و نظارت بر بخش هايی از شبکه ام تی ان ايرانسل(MTNIrancell) نيز هست که اکثريت سهام آن متعلق به دولت است. در طول تظاهرات سال ۲۰۰۹ ، اين شخص گفت که شرکت هواوی به نمايندگی از مشتری خود MTN ايرانسل، به انجام دستورات دولت برای قطع شبکه پيامک (اس ام اس) و يا قطع خدمات تلفن اينترنتی اسکايپ، که در ميان مخالفان بسيار محبوب است، می پرداخته است. آقای پلامر از شرکت هواوی اين را رد می کند که هواوی در کار قطع اين خدمات دست داشته است.

هواوی که يکی از سازندگان بزرگ تجهيزات مخابراتی جهان است، در تلاش گسترش فعاليت خود در ايالات متحده است. در اين مورد هواوی به مقاومت برخورده است چون بر ارتباط تنگاتنگ اين شرکت با دولت و ارتش چين نگرانی وجود دارد. اين شرکت منکر اين ارتباط است.

ماه گذشته ، وزارت بازرگانی ايالات متحده شرکت هواوی را از شرکت در توسعه شبکه ملی بی سيم پليس، آتش نشانی و پرسنل پزشکی، به دليل “نگرانی های امنيت ملی” ممنوع کرد. مقام های وزارت بازرگانی از اظهارنظر در اين باره خودداری کردند.

در ماه فوريه هواوی در تلاش برای خريد شرکت ۳Leaf درکاليفرنيا بود که با مخالفت کميسيون سرمايه گذاری خارجی ايالات متحده روبرو شد و از اين تلاش دست برداشت. اين کميسيون بر خريد شرکت های آمريکايی از سوی شرکت های خارجی و پيامدهای امنيتی آن نظارت دارد. سال گذشته نيز به بيان افراد آگاه، شرکت Sprint Nextel شرکت هواوی را از يک قرارداد چند ميليارد دلاری به دليل نگرانی های امنيت ملی واشنگتن، کنار گذاشت.

به بيان سفارت چين در تهران، هواوی از سال ۱۹۹۹ در صنعت مخابرات ايران حضور دارد. پيش از ناآرامی های سياسی ايران در سال ۲۰۰۹، بر اساس اسناد ايرانسل، هواوی در کنار شرکت های Telefon AB، اريکسون و نوکيا-زيمنس نتوورکس NSN(شرکت مشترک نوکيا و زيمنس) از شرکت های عمده حاضر در شبکه تلفن همراه ايران بود.

بازار مخابراتی ايران، که حدود ۱,۹ ميليارد دلار در سال گذشته فروش داشته است، رشد قابل توجهی به ويژه در بخش تلفن همراه دارد. در سال گذشته، ايران بر اساس پژوهش موسسه پيراميد در کمبريج، ايالت ماساچوست، با حدود ۶۶ ميليون مشترک تلفن همراه، ۷۰ درصد از جمعيت را پوشش می دهد. در مقابل، حدود ۳۶ درصد از ايرانيان دارای تلفن ثابت هستند.

از اين روست که گوشی های تلفن همراه به شبکه پليس ايران امکان گسترده تری را برای نظارت و رديابی مردم می دهند. سازمان های حقوق بشر ايران در خارج از ايران می گويند که ده ها مورد مستند وجود دارد که مخالفان نظام جمهوری اسلامی از طريق توانايی دولت برای رديابی محل تلفن های همراه خود رديابی و دستگير شده اند.

بسياری از دگرانديشان در ايران بر اين باورند که توسط تلفن های همراه خود رديابی می شوند. عباس حکيم زاده ، فعال دانشجويی ۲۷ ساله در يک گروه که با انتشار مقاله ای اقدامات رئيس جمهور ايران را زير سوال برده بود، گفت که او در اواخر سال ۲۰۰۹ پس از بازداشت چند تن از دوستان خود، انتظار دستگيری داشت. با اين نگرانی که بتوانند او را از طريق تلفن همراه رديابی کنند، آن را خاموش کرد، باتری را برداشته و تهران را ترک کرد تا در خانه پدرش در شهر مشهد در شمال شرقی ايران پنهان شود.

يک ماه بعد، او تلفن همراه خود را روشن کرد و در مدت ۲۴ ساعت مقامات او را در خانه پدرش بازداشت کردند. او می گويد: ” آنها تمام مدارک تلفن، SMS و ايميل های من را داشتند.”

او سرانجام آزاد شد و بعد به ترکيه فرار کرد، جايی که او به دنبال پناهندگی است. در مصاحبه با وال استريت ژورنال، دو تن از فعالان دانشجويی ديگر نيز گفتند که آنها نيز در مخفی گاه خود از طريق رديابی تلفن همراه بازداشت شده اند.

در اوايل سال ۲۰۰۹، زيمنس فاش کرد که شرکت مشترک با نوکيا (شرکت نوکيا-زيمنمس نتورکس NSN)، مرکز نظارت و شنود مکالمه های تلفن در شبکه همراه را در اختيار بزرگترين اپراتور تلفن همراه (همراه اول) و ايرانسل گذاشته است. اما اين تجهيزات قابليت رديابی تلفن های همراه را ندارند. در ايران نيزهم چون بيشتر کشورها، شبکه های مخابراتی بايد امکان شنود را برای پيش گيری از جنايت در اختيار پليس بگذارند.

NSN بخش توليد تجهيزات شنود شبکه را در ماه مارس ۲۰۰۹ فروخته است. اين شرکت می گويد که به دنبال فعاليت بيشتر در ايران نيست و مقررات رعايت حقوق بشر را در داخل شرکت به اجرا گذاشته است تا توانايی سوء استفاده از تجهيزات و توليدات شرکت کاهش يابد.

يک سخنگوی اريکسون (Ericsson) نيز گفت که اين شرکت تا سال ۲۰۰۸ تجهيزات استاندارد به شرکت های ايرانی داده است که شامل نظارت و شنود قانونی نيز می شود. اين سخنگو گفت: “محصولات را می توان در کارهای ديگری نيز به کار برد که مورد نظر ما نبوده است.” او گفت: “اريکسون پس از رويداد های سال ۲۰۰۹ به کاهش فعاليت های خود در ايران پرداخته و اکنون به دنبال قرارداد جديدی نيست.”

با عقب نشينی NSN و اريکسون، فعاليت شرکت هواوی رشد کرد. در اوت سال ۲۰۰۹، دو ماه پس از شروع تظاهرات مردمی، وب سايت سفارت چين در تهران مقاله ای از روزنامه های محلی آورد با عنوان “هواوی برای تصاحب بازار مخابراتی ايران برنامه ريزی می کند.” اين مقاله بيان داشت که: “شرکت اعتماد و همکاری نهادهای بزرگ دولتی و خصوصی را در مدت کوتاهی کسب کرده است.” مشتری هايی که “صنايع نظامی” نيز شامل آنها می شوند.

در همان ماه، سفارت چين در گزارش ديگری بيان داشت که شرکت بريتانيايی Creativity Software، که دارای تخصص در “رديابی تلفن همراه” است، اعلام کرده است که برنده يک قرارداد با ايرانسل شده است. شرکت Creativity Software بيان داشت که برای اين قرارداد با شرکت هواوی همکاری کرده است که قرار است خدمات نگهداری و مراقبت شبکه در رده اول و دوم را به اپراتور ارايه دهد.

بيانيه می گويد که اين سيستم امکان ارائه تعرفه خانگی (Home Zone Billing) را به مشتری ها می دهد و آنها می توانند در خانه نيز از تلفن همراه با نرخ پايين تر استفاده کنند و خط تلفن ثابت خود را پس دهند. در عين حال می شود با آن برای کارهای تجاری و نيز رديابی مکان مشتريان نيز استفاده کرد. Creativity Software در توضيح اين سرويس می گويد که با اين سرويس اپراتور در راستای قانون شنود، امکان دستيابی به مکالمات و رديابی مکان را به پليس می دهد.

يک مهندس سابق ام تی ان ايرانسل بيان داشت که شرکت در جريان اعتراض های ضد حکومتی علاقه بيشتری به سرويس رديابی نشان داد. او گفت که تيمی از مرکز مراقبت شبکه مخابراتی دولت مداوم از شرکت بازديد می کرد تا از دسترسی دولت به موقعيت مکانی مردم اطمينان يابد. اين مهندس گفت که سرويس رديابی پس از راه اندازی اوليه گسترش زيادی داشته است.

يک مقام رسمی ازCreativity Software تاييد کرد که ايرانسل از مشتريان است اما شرکت نمی تواند به خاطر “محرمانه بودن قرارداد” در اين مورد اظهارنظری داشته باشد.

يک سخنگوی گروهMTN که يک شرکت آفريقای جنوبی است و ۴۹ درصد از سهام اپراتور ايرانی ايرانسل را داراست، حاضر به پاسخ به پرسش ها نشد و در يک ايميل بيان داشت: “سهم بيشتر ايرانسل در اختيار دولت ايران است.” او ما را برای پاسخ به پرسش هايی که حاضر به پاسخ نبود، به کميسيون تنظيم مخابرات ايران ارجاع داد.

در سال ۲۰۰۸، دولت ايران مناقصه ای برای خدمات رديابی مکانی برای بزرگترين اپراتور تلفن همراه، شرکت ارتباطات سيار و يا MCCI برگزار کرد. يک نسخه از اسناد مناقصه که در اختيار وال استريت ژورنال است، بيان می دارد که ” پيمانکار بايد امکان شنود قانونی همزمان و يا ضبط شده را فراهم آورد.” اين سند می گويد که اين سرويس برای حفظ “امنيت عمومی” بايد “رديابی تلفن يا مشترک مورد نظر را روی نقشه” امکان پذير سازد.

به گفته يک سخنگو، اريکسون در مراحل نخستين اين مناقصه شرکت داشت. اسناد درونی اين شرکت که در اختيار وال استريت ژورنال است، نشان می دهند که اين شرکت با همکاری يک شرکت از استونی به نام Reach-U “سرويس امنيتی” را ارايه داده بود که امکان “نظارت امنيتی – سرويس برای سازمان های امنيتی و رديابی مکانی از افراد مورد مراقبت” را می دهد.

سخنگوی اريکسون می گويد که پيشنهاد اين شرکت از آنجايی که همه خواست های مناقصه را شامل نمی شد، در مناقصه برنده نشد. يکی از مديران Reach-U نيز گفت که “بله، ما در مناقصه شرکت کرديم و به جايی نرسيديم.”

يکی از برندگان نهايی: هواوی (Huawei)! به گفته يکی از مديران هواوی در تهران، اين شرکت در سال جاری قرارداد نصب و راه اندازی تجهيزات سرويس رديابی مکانی را با MCCI برای جنوب ايران امضاء کرده است و هم اکنون در حال جذب نيرو برای اين پروژه است.

يک شرکت ايرانی که هواوی فعاليت قابل توجهی با آن انجام داده است، شرکت “صنايع الکترونيکی زعيم” است. “زعيم بخش امنيتی و جاسوسی هر مناقصه مخابراتی است.” اين را يک مهندس می گويد که در وزارت فن آوری اطلاعاتی ICT پروژه های زيادی را با زعيم انجام داده است. اسناد داخلی اريکسون نيز نشان می دهند که زعيم اجرای بخش امنيتی برای شنود و رديابی مکانی تلفن همراه را در قرارداد با MCCI بر عهده داشت.

در وبسايت فارسی خود زعيم می گويد که بخش مخابراتی خود را در سال ۲۰۰۰ با همکاری شرکت هواوی (Huawei) به راه انداخته است و دو شرکت تاکنون ۴۶ پروژه مخابراتی انجام داده اند. زعيم می گويد که در حال حاضر دو شرکت بر روی بزرگترين شبکه انتقالی فيبر نوری برای وزارت ICT کار می کنند که امکان انتقال همزمان اطلاعات، صدا و تصوير را می دهد.

وبسايت زعيم ليست مشتريان خود را نشان می دهد که شامل بخش های بزرگ دولتی چون وزارت اطلاعات و دفاع می شود. شپاه پاسداران و دفتر رياست جمهوری نيز در اين ليست هستند.

آقای گان، سخنگوی هواوی می گويد: “ما به زعيم تنها کالاها و سرويس های تجاری عمومی می دهيم.” شرکت زعيم به درخواست ما برای اظهارنظر پاسخ نداد.

با همکاری ماگارت کوکر و ديويد کرافورد

برگرفته از وبلاگ [آقا اجازه]