در ستايش کنش‌های کوچک ايستادگی، واسلاو هاول، برگردان از عمار ملکی

پيش‌گفتار کتاب کنش‌های کوچک ايستادگی که در بهار سال ۲۰۱۰ منتشر گرديد (و بخش‌هايی از آن توسط نگارنده ترجمه و منتشر شد)، به قلم واسلاو هاول نوشته شده بود. ترجمه اين پيش‌گفتار کوتاه که درباره‌ی اهميت کنش‌های کوچک ايستادگی مدنی در راه مبارزه با استبداد و خودکامگی است، به‌مناسبت درگذشت واسلاو هاول و به احترام و ياد وی تقديم خوانندگان می‌شود

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

در سال ۱۹۷۸ رساله ای را به نگارش درآوردم که در آن به بررسی مساله مغفول مانده "قدرت قدرت-نداران"۱ پرداختم. من در آنجا شرح دادم که اگر هر يک از ما – حتی با وجود يک دولت به شدت سرکوبگر - تصميم به مقابله با دروغهای اطرافمان بگيريم و با خود عهد ببنديم که زندگيمان را بر اساس راستی قرار دهيم، به چه فوايد بيشماری دست خواهيم يافت.

بسياری گفتند که آن سخنان، اثر ادبی يک دون کيشوت ساده لوح اهل چک ميباشد که بيهوده خيالبافی ميکند. ترديدهای ديگران به دلايل مختلفی درست بنظر می رسيد. لئونيد برژنف رهبر شوروی که ده سال قبل تانکها را به چکسلواکی گسيل کرده بود تا به اصلاحات سياسی پايان دهد، هنوز در کاخ کرملين بر سر قدرت بود. جنبش همبستگی، که پيروزيهای چشمگيرش در کشور همسايه، لهستان، در برابر حاکمان منفور وقت، ميليونها انسان ديگر را نيز تشويق به تلاش برای آزادی در سالهای بعد کرد و باعث گشايش در ديگر کشورهای اروپای شرقی شد، هنوز بوجود نيامده بود. من مانند بسياری ديگر از دوستانم سالهايی را در زندان گذرانده بودم و دوباره در سالهای بعد از آن نيز زندانی شدم.

اما با اين وجود، فقط يازده سال بعد از آنکه من درباره آنچه که مردم عادی می توانند با زندگی بر مبنای راستی بدست آورند نوشته بودم، پيروزيهای شگفت آوری در سراسر منطقه و از جمله کشور خودم را شاهد بودم. در آن چه که بعنوان انقلاب مخملين مشهور شد، مردمان کشورم بر عليه خشونت رسمی به مبارزه برخواستند تا که سرانجام توانستند آن ساختار دروغ که تسخيرناپذير بنظر ميرسيد را در نوامبر سال ۱۹۸۹ فروبريزند. آری در يک هفته تمامی آن عظمت فروپاشيد. بعد از انقلاب، من اين افتخار را داشتم که رييس جمهور کشورم شوم تا که به سمت دوران دموکراتيک حرکت کنيم.

امروز، ميليونها نفر در سراسر جهان در شرايطی زندگی ميکنند که احساس ميکنند هيچ تغيير مثبتی برايشان امکان وقوع ندارد. اما آنها بايد بياد بياورند خيزشهايی که در سراسر اروپای شرقی در سال ۱۹۸۹ آغاز شد، نتيجه کنشهای فردی تعدادی از مردمان عادی بود که نهايتا، تغيير را غير قابل اجتناب ساخت.

در دوران زندگی ام، من بارها شاهد بودم که کنشهای کوچک ايستادگی، چه تاثيرات عظيم و غيرقابل باوری داشته که هيچ کس در لحظه انجامش آن نتايج را پيش بينی نمی کرده است. کنشهای کوچک ايستادگی تنها روايت ديروز و امروز نيست بلکه من باور دارم که تعيين کننده فردا نيز خواهند بود.

واسلاو هاول، پراگ – مارچ ۲۰۱۰.
۱- power of the powerless