گزارش شش ماهه نقض حقوق بشر در آذربايجان : ۳۲۶ بازداشت فعالان مدنی - سياسی، ۴۵ حکم قضايی، ۱۶ حکم شلاق، کمپين بين المللی حقوق بشر

به گفته منابع موثق محلی در دو استان آذربايجان شرقی و غربی طی شش ماه اول سال ۱۳۹۰ بيش از ۳۲۰ نفر از فعالين فرهنگی، سياسی، حقوق بشر و حقوق زنان در اين دو استان دستگير شده اند که عمده دستگيری ها درجريان اعتراضات مردمی به خشک شدن درياچه اروميه صورت پذيرفته است. مشخصات ۳۲۶ نفر از افراد ياد شده در اين گزارش آمده است.

لازم به ذکر است که اين تعداد افرادی را در برمی گيرد که فعالان حقوق بشر در اين دو استان توانسته اند شناسايی و مشخصات آنها را جمع آوری کنند و تعداد افراد دستگير وآزاد شده در مدت ياد شده و يا افرادی که هم اکنون در زندان هستند و يا حکم قضايی گرفته اند ممکن است بيش از تعدادی باشد که در اين گزارش می آيد.

منابع ياد شده به کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران گفتند که بسياری از اين افراد بلافاصله بعد از بازداشت و يا طی چند روز پس از آن آزاد شدند. با اين وجود از ميان ۴۵ نفری که دادگاه برای آنها حکم قضايی و زندان در نظرگرفته است، ۱۶ تن حکم شلاق گرفته اند. برای ۱۶ نفر از اين افراد جريمه نقدی بين يک ميليون تا ۳ ميليون ريال تعيين شده است.

۳نفر از دستگير شده گان ۱۳ فروردين در تبريز(تجمع اعتراضی به خشک شدن درياچه ی اورميه) به شلاق و جريمه ی نقدی محکوم شده بودند که پس از اجرای حکم ۲۰ضربه شلاق آزاد شدند.اين سه تن عبارتند از: سعيد سيامی ، علی سليمی و جليل علمدارميلا نی.

به گفته منابع ياد شده که اين اطلاعات را در اختيار کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران گذاشتند، طی شش ماه اول سال ۹۰، ده فقره اعدام در زندان های آذربايجان که به گفته مسوولين جرائم مرتبط با مواد مخدر داشته اند انجام پذيرفته است. برخی ازاعدام شدگان که نام آنها منتشر شده است عبارتند از: توحيد معصومی دجين، خالد اسماعيلی و مسعود قوی پنجه ، عارف رشيد پور، اسفنديار منداحکی ، تيمور(تيمن) ايوبيان، صديق نعمانی ، مهدی کهن و يونس آقايان(يونس آقايان از پيروان اهل حق و اقليت های مذهبی ايران بود که اعدام شد).

منابع ياد شده همچينن گفتند که ۷ نفر از محکومين سال های قبل برای اجرای حکم به زندان فراخوانده شده و در حال حاضر در حال سپری کردن مدت محکوميت خود در زندان هستند که عبارتند از: فراز زهتاب (۳ماه باقيمانده از ۶ماه حبس تعزيری)-سيما ديدار (۵ماه باقيمانده از ۶ ماه حبس تعزيری)- عليرضا فرشی (۳ماه باقيمانده از ۶ماه حبس تعزيری) – يوسف مهر(۴ ماه حبس تعزيری)- ابولفضل وصالی(۶ماه حبس تعزيری) – موسی ساکت(۷ماه حبس تعزيری)- بهمن نصير زاده (۸ماه باقيمانده از يک سال حبس)

بنابراطلاعات ياد شده، سيامک کوشی، دانشجوی رشته مکانيک دانشگاه آزاد تبريز و فعال دانشجويی پس از دستگيری در ۱۷ خرداد ماه از دانشگاه اخراج شد. همچنين امير رضايی از فعالين دانشجويی دانشگاه اورميه نيز مرداد ماه سال جاری از دانشگاه اخراج شد. منابع محلی ياد شده گفته اند که مهدی حميدی شفيق(دانشجوی جامعه شناسی دانشگاه تبريز) و محمد عزيزی (دانشجوی ادبيات دانشگاه رشت) نيز از ادامه تحصيل در مقطع کارشناسی ارشد محروم شدند.

منابع موثق محلی به کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران گفتند که «بسياری از فعالين آذربايجان در حين دستگيری و نيز پس از آن مورد شکنجه قرار گرفته ا ند. از جمله فرانک فريد فعال حقوق زنان ، شاعر و نويسنده که در جريان تظاهرات ۱۲ شهريور در تبريز دستگير شده بود هنگام دستگيری مورد ضرب و شتم ماموران قرار گرفت در حين انتقال به بازداشتگاه نيز از ناحيه ی سر و صورت ضربات متعددی بر او وارد شد و در بازداشتگاه اطلاعات نيز اين روند ادامه يافت به نحوی که اين فعال حوزه زنان از ناحيه گوش و دست آسيب جدی ديده است.»

اين منابع افزودند که «بازداشت شدگان مراسم افطاری ۲ شهريور نيز در حين دستگيری مورد ضرب و شتم و هتاکی ماموران امنيتی قرار گرفته و پس از آن نيز در دادسرای تبريز و در حضور خانواده هايشان و نيز در زندان تبريز مورد ضرب و جرح قرارگرفتند « به طوريکه از نواحی دست ، دنده ، دندان و… شکستگی هايی گزارش شده است».

توضيحاتی در مورد جدول بازداشت های شش ماهه نخست درآذربايجان شرقی و غربی

* فعالان حقوق بشر محلی به کمپين گفتند که اين اسامی فوق فقط مربوط به دستگير شدگانی است که اسامی آنها در سايت ها و خبرگزاريها منتشر شده است وگرنه به عنوان مثال در جريان تظاهرات خيابانی در تبريز و اورميه(اعتراض به خشک شدن درياچه اورميه) تعداد بيشماری دستگير شده بودند.

* درجدول زير برخی از اسامی به بازداشت هايی در جريان مسابقات تيم تراکتورسازی تبريز می پردازد. فعالان مدنی آذربايجان می گويند درجريان بازی های اين تيم معمول تعدادی از هوادران آن تيم دستگير ميشوند که در اين گزارش از آنان فقط با نام هوادار تيم تراکتورسازی ياد شده است: «اين افراد در عادی ترين حالت حداقل ۱روز در پاسگاه در بازاداشت به سر ميبرند و با تعهد و بعضن با وثيقه آزاد ميشوند.البته پرونده ی تعدادی از اين افراد به دادگاه ارجاع داده ميشود اما چون در ۶ماهه ی نخست سال ۱۳۹۰ حکم هيچ يک از اين افراد اجرا نشده بود لذا در اين گزارش ذکر نشده است.»

*زمان سپری شده در بازداشت موقت و يا زندان انفرادی برای افراد مذکور در اين گزارش فقط تا پايان شهريور محاسبه و نوشته شده است. بنابراين تعداد زيادی از اين افراد همچنان زندانی هستند و يا مدتها بعد آزاد شده اند به عنوان مثال سعيد نعيمی با گذشت ۸ ماه از دستگيريش همچنان زندانی است يا دستگير شده گان ۲شهريور تبريز ۳ماه پس از بازداشت با وثيقه آزاد شدند که در اين گزارش فقط ۲۹روز سپری شده تا پايان شهريور نوشته شده است .

* جاهای خالی در اين جدول به منزله عدم اطلاع موثق از مکان نگهداری و يا آزادی آنان است.

* دستگير شده گان ۱۳فروردين در تبريز در جريان تجمع اعتراضی به خشک شدن درياچه ی اورميه بازداشت شده بودند که ازتعدادی از آنان فقط با نام فعال زيست محيطی نامبرده شده است اما کسانی که سوابق فعاليت های ديگر اجتماعی يا سياسی نيز داشته اند با توجه به نوع فعاليت شان نام برده شده است.

منابع محلی درآذربايجان اسامی ۴۵ تن از فعالين استان های ياد شده را گردآوری کرده اند که در شش ماه اول سال جاری جمعا به ۷۵ سال زندان محکوم شدند. اسامی اين افراد که برای انتشار در اختيار کمپين قرارگرفته است به شرح زير است: «

۱- فرزين رحيمی (۱ سال و ۴ ماه حبس تعزيری)
۲- حبيب پور ولی (۳ماه حبس تعزيری )
۳- حجت مختارزاده (۳ماه حبس تعزيری)
۴- رضا ابری (۶ماه حبس تعزيری)
۵- علی حسن تهمتنی(۶ ماه حبس تعزيری)
۶- ابراهيم فرج زاده( ۶ماه حبس تعزيری)
۷- ابراهيم آسمانی (۱سال حبس تعزيری)
۸- هادی مرتضی (يک سال حبس تعزيری)
۹- موسی ساکت (۷ماه حبس تعزيری)
۱۰- حسن عليزاده (۹۱ روز حبس تعزيری)
۱۱- هانيه فرشی شتربان( ۷ سال حبس)
۱۲- بابک حسينی (۱ سال حبس تعزيری)
۱۳- يوروش مهر علی بيگلو (۱ سال حبس تعزيری)
۱۴- ابراهيم اسمعيلی (۱ سال حبس تعزيری)
۱۵- محمد حسين جعفرپور(۱ سال ۶ ماه حبس تعزيری)
۱۶- هادی حميدی( ۶ ماه حبس تعزيری)
۱۷- آيدين خواجه ای (۶ ماه تعزيری)
۱۸- شهرام رادمهر(۶ماه تعزيری)
۱۹- يونس سليمانی (۶ماه تعزيری)
۲۰- محمود فضلی (۶ ماه تعزيری)
۲۱- نعيم احمدی (۶ماه تعزيری)
۲۲- ياشار کريمی (۶ماه تعزيری)
۲۳- حميده فرج زاده ( ۶ماه تعزيری)
۲۴- عليرضا عبداللهی ( ۶ماه تعليقی)
۲۵- بهبود قليزاده ( ۶ماه تعليقی)
۲۶- اکبر آزاد (۶ ماه تعليقی)
۲۷- آقايان احمد عليزاده ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۲۸- يوسف سلحشور ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۲۹- ياسر سلمانی رضايی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۰- عبداله صدوقی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۱- مصطفی عوض پور( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۲- يعقوب کريمی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۳- فرزاد مهدوی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۴- علی سيرناک ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۵- مهدی مهاجری ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۶- محمد عليمرادی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۷- قادر نوروزی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۸- اکبر حسين پور ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۳۹- علی ايمانی قراملکی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۴۰- محمد محمودی ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۴۱- محمد اميری ( ۲۴ ماه _۲۰ ماه تعليقی ۴ ماه تعزيری)
۴۲- ساسان واهبی وش (۶ ماه تعزيری )
۴۳- نيما پور يعقوب ( ۶ سال تعزيری)
۴۴- شاهرخ زمانی (۱۱سال تعزيری)
۴۵- محمد جراحی (۵ سال تعزيری)