نه آنقدر که می‌خواستيم؛ بلکه آنقدر که می‌توانستيم! کارشناسان از سخنرانی روحانی می‌گويند

فرارو - علی امينی در مذاکراتی که با کنسرسيوم بعد از کودتای ۲۸ مرداد داشت در پاسخ به منتقدانی که عنوان می کردند از قرارداد جديد با کنسرسيوم امتيازات زيادی نگرفتيد اصطلاحی به کار برد که تا مدت ها نقل محافل بود. وی در پاسخ عنوان کرد: «نه آنقدر که می‌خواستيم؛ بلکه آنقدر که می‌توانستيم.» دکتر صادق زيباکلام در گفتگو با فراور با اشاره به اين اصطلاح امينی به تحليل سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل پرداخته و معتقد است روحانی به دليل محدوديت‌ها و محذوريت‌هايی که دارد نتوانست آن مقدار که تمايل داشت بگويد و انجام دهد.

دکتر حسن روحانی نيمه شب گذشته به وقت تهران سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل را ايراد کرد. وی ضمن پرداختن به مسائل مختلف از جمله خشونت و افراط گری در دنيا پيشنهاد کرد سازمان ملل طرح "جهان عليه خشونت و افراطی‌گری" را در دستور کار خود قرار دهد.

روحانی همچنين در ادامه به مسئله هسته ای ايران پرداخت و اعلام کرد آماده گفت‌وگوهای بدون تأخير برای اعتمادسازی متقابل و رفع دوسويه ابهامات از طريق شفافيت کامل می‌باشد.

خبرنگار فرارو درباره سخنان روحانی در سازمان ملل با چند کارشناس مسائل سياسی و بين المللی گفتگو نموده و از آنها سه سوال مشخص پرسيده است.

۱- سخنان دکتر روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل را چطور ارزيابی می کنيد و آيا اين سخنرانی مطابق انتظار شما بود؟

۲- نقطه قوت سخنرانی دکتر روحانی را چه می دانيد؟

۳-آيا نقطه ضعف و يا سخنانی که از نظر شما زائد به نظر می رسيد و بهتر بود بيان نشود در سخنان رئيس جمهور وجود داشت؟

پاسخ کارشناسان به اين سه سوال را در ادامه بخوانيد؟

نه آنقدر که می خواستيم؛ بلکه آنقدر که می توانستيم

دکتر صادق زيباکلام استاد علوم سياسی دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو گفت: «بنده فکر می کنم آقای روحانی آن مقدار که می خواست بگويد، نگفت و آن مقدار که می خواست انجام دهد، انجام نداد؛ بلکه آن مقدار که می توانست گفت و انجام داد.»

وی ادامه داد: «شايد اگر آن موانع و ملاحظات و آن دغدغه هايی که من و شما به خوبی از آن آگاه هستيم وجود نداشت آقای روحانی خيلی بيشتر از اين می گفت و انجام می داد.»

وی با بيان اينکه ما بايد سعی کنيم محدوديت ها و ملاحظات آقای روحانی را کاملا درک کنيم گفت: «شما رسانه های اصولگرا را در چند روز اخير نگاه کنيد که منتظر بودند آقای روحانی مقداری پای خود را کج بگذارد تا سر ايشان بريزند.»

اين استاد دانشگاه اظهار کرد: «بنابراين دوستانی که از آقای روحانی گله مند هستند که چرا ايشان جسورانه تر صحبت نکردند و آن ديدار تاريخی با آقای اوباما را انجام ندادند ممکن است انتظارات درستی داشته باشند اما بايد توجه کنند که آقای روحانی قرار نبود برای هميشه در نيويورک بمانند، بلکه فردا يا پس فردا به تهران باز می گردند.»

وی افزود: «نکته ديگر اينکه آقای روحانی مايل بود طوری صحبت کند که اعتماد و اطمينان بالای مقام معظم رهبری به ايشان مورد خدشه قرار نگيرد.»

زيباکلام گفت: «بنده بزرگ ترين، بالاترين و اصلی ترين نقطه قوت سخنرانی آقای روحانی را در اين می بينم که احمدی نژاد نبود و حرف های احمدی نژاد را نزد.»

وی ادامه داد: «خيلی وقت ها در زندگی مهم است که گام های مثبت برداشت، اما مهم تر از آن اين است که جلوی گام های منفی را گرفت. کار مهمی که آقای روحانی کردند اين بود که جلوی هشت سال گام های منفی احمدی نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل را گرفتند.»

زيباکلام درباره نقطه ضعف سخنان روحانی گفت: «من فکر می کنم نقطه ضعفی که شايد بتوان به آن اشاره کرد اين بود که آقای روحانی بايد مقداری سريع تر از گذشته ها عبور می کردند. يعنی وقتی قرار است فصل جديدی آغاز شود اينکه دائم به گذشته ها بازگشت فکر نمی کنم خيلی مسائل را حل کند.»

سخنانی در چارچوب ادبيات ديپلماتيک بين المللی

اما دکتر جهانگير کرمی استاد علوم سياسی دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو گفت: «به نظر من نطق آقای روحانی و پاسخ ايشان به صحبت های آقای اوباما اميدوار کننده بود و می تواند فتح بابی برای گفتگو و تعامل سازنده با دولت های غربی باشد.»

وی ادامه داد: «آقای روحانی ضمن آنکه بر حفظ مواضع و اصول سياست خارجی ايران تاکيد کرد، آمادگی ايران برای حل و فصل مسائل و کمک به حفظ صلح و ثبات بين المللی را اعلام نمود و اين نکته مثبتی بود.»

اين استاد دانشگاه اظهار کرد: «به نظر من نقطه قوت سخنان آقای روحانی اين بود که ضمن اينکه بر اصول سياست خارجی ايران تاکيد کرد آمادگی ايران برای گفتگو و حل و فصل مسائل منطقه ای را بيان نمود.»

وی ادامه داد: «همچنين آقای روحانی در پاسخ به آقای اوباما که هر تعامل و گفتگويی را منوط به حل مسئله هسته ای ايران عنوان کرد اعلام نمود ايران حاضر است برای شفاف سازی و پاسخ به ابهامات کمک کند.»

وی افزود: «نکته مثبت ديگر اين بود که آقای روحانی کاملا در چارچوب ادبيات ديپلماتيک بين المللی و هنجارهای مرسوم روابط بين المللی و در چارچوب قواعد حقوق بين الملل صحبت کرد. نطق آقای روحانی در شرايط کنونی کاملا تخصصی، فنی و سازنده بود.»

کرمی درباره نقطه ضعف سخنان روحانی گفت: «شايد خيلی لازم نبود ايشان روی اعتدال مانور دهد و کافی بود با چند جمله کوتاه اين بحث را انجام دهد و اين مسئله تنها نقطه ضعف سخنرانی ايشان بود.»

نقطه ضعف سخنرانی روحانی بيان يکسری مطالب تئوريک بود

اما دکتر پيروز ايزدی کارشناس سياست خارجی نيز در گفتگو با فرارو گفت: «من فکر می کنم سخنان آقای روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل می تواند فراهم کننده زمينه آغاز گفتگوهای آتی برای حل و فصل مسئله هسته ای ايران و فتح بابی برای تعامل با غرب و حل مسائل منطقه ای باشد.»

وی ادامه داد: «آقای دکتر روحانی ضمن اينکه مواضع جديد ايران را اعلام کردند نشان دادند که ايران تمايل جدی برای ايجاد صلح و ثبات در منطقه دارد که اين رويکرد به نفع همه خواهد بود و يک بازی برد – برد را در اين زمينه دنبال می کند.»

ايزدی گفت: «تاکيد آقای دکتر روحانی بر تعامل سازنده با غرب و همکاری با ساير کشورها برای تامين امنيت منطقه و کمک به صلح جهانی نقطه قوت سخنرانی ايشان بود.»

وی افزود: «اما نقطه ضعف سخنرانی آقای روحانی بيان يکسری مطالب تئوريک بود که به نظر من مجمع عمومی سازمان ملل جای طرح اينگونه مباحث نبود.»