جزییاتی از توافق ایران و گروه ١+٥ در ژنو

بی بی سی ـ بر اساس توافق سیاسی میان وزرای امور خارجه ایران و دولتهای موسوم به ١+٥ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان) با حضور و هماهنگی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دولتهای طرف مذاکره ایران متعهد شده اند که:

- تا شش ماه آینده تحریم جدیدی در خصوص برنامه تحقیقات هسته ای ایران اعمال نکنند

- صادرات نفت ایران را از طریق تنگتر کردن حلقه تحریمها به سطحی پایینتر از میزان صادرات فعلی کاهش ندهند

- برخی تحریمهای خرید و فروش طلا و فلزات قیمتی را معلق کنند

- تحریم صنایع خودروسازی ایران و همچنین صادرات محصولات پتروشیمی ایران را معلق کنند

- بازرسی ایمنی و تعمیرات هواپیماهای شرکتهای مسافربری ایرانی را تسهیل کنند

- ٤٠٠ میلیون دلار از داراییهای ایران را برای پرداخت شهریه های دانشجویان ایرانی در دانشگاههای خارجی آزاد کنند و

- خرید مواد غذایی، دارویی و تاسیسات پزشکی توسط دولت ایران را تسهیل کنند

در همین حال، به موجب بیانیه ای که توسط دفتر مطبوعاتی کاخ سفید صادر شده، دولت ایران در مذاکرات ژنو متعهد شده است که در طول شش ماه آینده

- غنی سازی اورانیوم بالای پنج درصد را متوقف کند

- ذخایر اورانیوم غنی شده بین پنج تا ٢٠ درصد را 'خنثی' کند

- هیچ سانتریفیوژ جدیدی در تاسیسات اتمی خود وارد مدار نکند

- نیمی از سانتریفیوژهای موجود در تاسیسات نطنز و سه چهارم سانتریفیوژهای موجود در تاسیسات فردو را غیر فعال کند

- تولید سانتریفیوژهای جدید را به تعویض دستگاههای از کار افتاده محدود کند

- به تعداد تاسیسات غنی سازی اورانیوم موجود نیافزاید

- میزان ذخایر اورانیوم غنی سازی شده در حد ٣.٥ در صد را در طول شش ماه آینده افزایش ندهد، بدین ترتیب اورانیوم غنی شده بیشتر از ذخایر موجود باید به اکسید اورانیوم تبدیل شود

- فعالیتها در تاسیسات اراک را معلق کند، چه در خصوص سوخت رآکتور و چه در خصوص انتقال آب سنگین

- به ماموران آژانس بین المللی انرژی اتمی اجازه بازدید روزانه از تاسیسات نطنز و فردو بدهد؛ و همچنین اجازه بازدید از تاسیسات تولید قطعات سانتریفیوژ، تاسیسات ساخت و نگهداری سانتریفیوژ و همچنین بازدید از معادن اورانیوم کشور

- اطلاعات مورد درخواست آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص رآکتور اراک را در اختیار آژانس بگذارد و امکان بازدید مرتب از رآکتور را تسهیل کند

در مذاکرات ژنو توافق شد که ایران و گروه ١+٥ یک کمیسیون مشترک تاسیس کنند که نظارتهای آژانس بین المللی انرژی اتمی از تاسیسات اتمی ایران را تسهیل کند و به پاسخگویی ایران به سوالات آژانس در خصوص ابعاد احتمالی نظامی برنامه تحقیقات هسته ای آن کشور کمک کند.

دستاوردی محدود برای ایران

تسهیلات ارائه شده به ایران در مذاکرات ژنو محدود هستند. ایران در اثر تعلیق جزئی تحریمها به حدود هفت میلیارد دلار پول برای مخارج معین دسترسی خواهد داشت، اما حدود ١٠٠ میلیارد دلار دارایی های ارزی آن کشور همچنان به دلیل تحریمها قابل دستیابی نیستند.

ایران در طول شش ماه آینده نمی تواند صادرات نفت خود را افزایش دهد. ادامه تحریمهای نفتی در شش ماه آینده به معنای ضربه ای معادل ٣٠ میلیارد دلار ( پنج میایارد دلار در ماه) به اقتصاد ایران در مقایسه با سال ٢٠١١ (پیش از تحریمهای نفتی) است.

بیانیه دفتر مطبوعاتی کاخ سفید حکایت از آن دارد که ایران در طول شش ماه آینده تنها به حدود ٤.٢ میلیارد دلار از پول حاصل از صادرات نفتی خود دسترسی خواهد داشت و نزدیک به ١٥ میلیارد دلار دیگر که از فروش نفت حاصل خواهد شد به حسابهای خارجی واریز می شود که دولت ایران به آنها دسترسی آزاد ندارد.

در طول این مدت، تحریم بانک مرکزی و دیگر بانکهای ایرانی ادامه خواهد داشت، محدودیتهای پوشش بیمه ای به ایران پابرجا می مانند و تحریمهای مربوط به کشتی سازی و کشتی رانی همچنان باقی خواهند ماند.

اینک ایران و گروه ١+٥ باید در طول شش ماه آینده در خصوص امکان رسیدن به یک توافق نهایی گفتگو کنند. دولتهای غربی گفته اند که در صورت عدم توافق نهایی، تحریمهای موجود را افزایش خواهند داد.