۳۵ سال در حجاب؛ گزارشی پيرامون نقض گسترده حقوق زنان در ايران

گزارش تحقيقی “۳۵ سال در حجاب؛ نقض گسترده حقوق زنان در ايران” که هم زمان با روز جهانی زن توسط "عدالت برای ايران" منتشر شده است نشان می‌دهد که حقوق اوليه زنان در ايران به شکلی سازمان‌يافته و گسترده به دليل رعايت نکردن قوانين مربوط به حجاب، نقض شده است.

عدالت برای ايران، ۱۶ اسفند ۱۳۹۲: براساس آمارهای رسمی، بيش از ۳۰ هزار زن در ده سال گذشته به دليل قوانين مربوط به حجاب بازداشت شده اند.

گزارش تحقيقی “۳۵ سال در حجاب؛ نقض گسترده حقوق زنان در ايران” که هم زمان با روز جهانی زن منتشر شده است نشان می‌دهد که حقوق اوليه زنان در ايران به شکلی سازمان‌يافته و گسترده به دليل رعايت نکردن قوانين مربوط به حجاب، نقض شده است.

سی و پنج سال پيش، در چنين روزی، تنها ۲۵ روز پس از پيروزی انقلاب، آيت‌الله خمينی در يک سخنرانی دستور داد که زنان از اين پس حق ندارند بدون حجاب، در ادارات دولتی حضور داشته باشند. فردای آن روز که مصادف با ۸ مارس، روز جهانی زن بود، هزاران زن در خيابان‌های تهران در اعتراض به اين دستور، راهپيمايی کردند. اين دستور و تظاهرات زنان، سرآغاز تحميل حجاب بر زنان از يک سو و مقاومت آنان در برابر حجاب اجباری از سوی ديگر بود.

“۳۵ سال در حجاب”، نخستين گزارش حقوق بشری است که به روشنی نشان می‌دهد زنان در ايران بيشترين و فراگيرترين آزار و اذيت‌ها را به خاطر مقاومت در برابر حجاب اجباری تجربه کرده‌اند و طيف گسترده‌ای از بديهی‌ترين حقوق شهروندی‌شان تنها به دليل تبعيت نکردن از قوانينی که آنها را مجبور به پوشاندن سر و بدن خود می‌کند، به شکلی سازمان‌يافته نقض شده است.

اين گزارش براساس آمارهای رسمی و نيز مصاحبه با ۲۱ زن که حقوق‌شان به دليل عدم رعايت قوانين مربوط به حجاب نقض شده، نشان می دهد که جمهوری اسلامی برای سال‌ها، تعهدات بين‌المللی خود در زمينه اصل عدم تبعيض و اصل منع شکنجه را با اجبار حجاب، به عنوان يک مصداق بارز تبعيض جنسيتی و آزار و اذيت زنان برای اعمال اين اجبار، زيرپا گذاشته است.

“۳۵ سال در حجاب”، نخستين گزارش حقوق بشری است که به روشنی نشان می‌دهد زنان در ايران بيشترين و فراگيرترين آزار و اذيت‌ها را به خاطر مقاومت در برابر حجاب اجباری تجربه کرده‌اند و طيف گسترده‌ای از بديهی‌ترين حقوق شهروندی‌شان تنها به دليل تبعيت نکردن از قوانينی که آنها را مجبور به پوشاندن سر و بدن خود می‌کند، به شکلی سازمان‌يافته نقض شده است

يافته‌های گزارش عدالت برای ايران، که بر مبنای جمع زدن آمارهای پراکنده رسمی به دست آمده، نشان می‌دهد علاوه بر بازداشت بيش از ۳۰ هزار زن در ۱۰ سال گذشته (۱۳۸۲-۱۳۹۲)، دست‌کم ۴۶۰ هزار و ۴۳۲ زن به خاطر نوع پوشش‌شان مورد توبيخ قرار گرفته‌اند که در اغلب موارد اين توبيخ‌ها با رفتارهای توهين‌آميز و ازار و اذيت همراه بوده است. براساس همين آمارها، بيش از هفت‌هزار زن مجبور به دادن تعهد برای رعايت حجاب اسلامی شده‌اند و پرونده دست‌کم چهار هزار و ۳۵۸ زن به دادسراهای قضايی ارجاع شده است.

اين گزارش همچنين نشان می‌دهد چگونه حق اشتغال، حق تحصيل، حق امنيت، حق برخورداری از خدمات عمومی، حق دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی، حق تردد و حق شرکت در زندگی فرهنگی صدها هزار زن در سی و پنج سال گذشته نقض شده است. همچنين هزاران کودک دختر، برخلاف تعهدات بين المللی جمهوری اسلامی مجبور به پوشيدن حجاب شده اند.

“سی و پنج سال در حجاب” همچنين برخی از موارد شديد از خشونت دولتی را برای اعمال قوانين مربوط به حجاب، مستند کرده است که منجر به بازداشت، شکنجه و حتی تجاوز در بازداشتگاه به زنان شده و آثار آن زندگی تعداد زيادی از زنان ايرانی را برای هميشه، تغيير داده و منجر به ترک وطن، افسردگی و يا حتی خودکشی برخی از آنان شده است.

عدالت برای ايران در انتهای گزارش خود که به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر شده است، خواستار پايان دادن به نقض حقوق زنان به دليل حجاب اجباری شده است. همچنين از رسانه ها، سازمان‌های حقوق بشری و نيز جامعه بين المللی خواسته است دولت ايران را وادار به اجرای تعهدات بين‌المللی خود و پايان دادن به تبعيض جنسيتی و خشونت دولتی گسترده عليه زنان به دليل حجاب کنند.

متن کامل گزارش ۳۵ سال در حجاب را اينجا بخوانيد.

برای کسب اطلاعات بيشتر با عدالت برای ايران تماس بگيريد:
info@justiceforiran.org