آغاز انتخابات ریاست‌ جمهوری در افغانستان

رای‌گیری در افغانستان برای انتخاب رئیس جمهور جدید این کشور آغاز شده است. طالبان در هفته‌های اخیر برای جلوگیری از برگزاری موفقیت‌آمیز نمایش دموکراسی در این کشور دست به حملاتی زده و پیش‌بینی می‌شود حملات اوج گیرد.

به گزارش دویچه وله انتخابات ریاست‌جمهوری در افغانستان امروز شنبه (۵ آوریل/ ۱۶ فروردین) در حالی آغاز شده که ترس از حملات تروریستی طالبان در این کشور اوج گرفته است. با گذشت ۱۳ سال از حمله آمریکا به افغانستان که به حاکمیت طالبان در کابل پایان داد فقر و فساد موجود در کشور زمینه را برای خودنمایی طالبان، به‌ویژه در آستانه انتخابات فراهم کرده است.

نیروهای طالبان تهدید کرده‌اند که در انتخابات سراسری روز شنبه اخلال ایجاد کنند. هراس این گروه اسلامی بنیادگرا از این است که مشارکت مردمی در انتخابات بالا باشد و این برداشت به وجود بیاید که دموکراسی در افغانستان امکان‌پذیر است. به گفته ناظران هدف حملات چند هفته اخیر طالبان نمایش توانایی این گروه برای ایجاد ناامنی در کشور بوده است.

به گزارش اسوشیتدپرس حدود ۲۰۰ هزار نیروی امنیتی افغان از امنیت حوزه‌های رای‌گیری و رای‌دهندگان محافظت می‌کنند. همچنین از جمعه شب تلفن‌های همراه از دسترس خارج شده است که ظاهرا راهکار دولت برای جلوگیری از استفاده حمله‌کنندگان از پیام‌های تلفنی برای هماهنگی حملات خود است.

تدابیر امنیتی سخت

حملات هفته‌های گذشته در کابل نگرانی‌های امنیتی را میان مردم افزایش داده است. آن‌ها خصوصا نگران‌اند که دولت نتواند حتی از امنیت مناطقی که پیش از این امن فرض می‌شده‌اند محافظت کند.

نیروهای امنیتی کشور از روز چهارشنبه که یک بمب‌گذار انتحاری در ورودی وزارت کشور عملیات انجام داد و به کشته شدن شش پلیس انجامید تدابیر امنیتی سختی اندیشیده‌اند. پلیس اتومبیل‌ها را در گذرگاه‌ها بازرسی و اوراق شناسایی افراد را کنترل می‌کند.

با این‌همه برخی از شهروندان از ترس حملات احتمالی در خانه‌ها مانده‌اند. یک کارمند بانک به اسوشیتد پرس گفت که هیچ علاقه‌ای برای رای دادن در روز انتخابات ندارد. به گفته او مردم بسیار غمگین هستند و این روز روز خطرناکی خواهد بود. یکی از شاهدان بمب‌گذاری انتحاری وزارت کشور این حملات را بر مشارکت مردم در انتخابات بسیار تاثیرگذار دانست.

شور انتخابات پدیده‌ای جدید در افغانستان

گرام اشمیت، یک تحلیل‌گر امور بین‌الملل ساکن بروکسل، اما اعتقاد دارد که به رغم ترس‌ها نشانه‌ها حاکی از مشارکت بالای مردم در انتخابات شنبه است.

اسوشیتدپرس گزارش می‌دهد که فعالیت‌های انتخاباتی نامزدها در این دور از انتخابات در افغانستان بسیار با گذشته متفاوت بوده است. آن چه که می‌توان از آن به عنوان شور انتخاباتی یاد کرد در این کشور دیده شده است. یکی از کارکنان یکی از حوزه‌های رای‌گیری در قندهار نیز به این خبرگزاری گفت که هیجان انتخابات همه جا احساس می‌شود. وی دیدن این تغییر در کشور را "خیلی خوب" خواند و اظهار امیدواری کرد که چنین تغییری سرنوشت افغانستان را نیز دستخوش تغییر کند.

به گفته وی در سال ۲۰۰۹ به زحمت سی نفر روزانه برای شرکت در انتخابات ثبت نام می‌کردند اما در این دور روزانه تا ۳۰۰ نفر برای ثبت نام برای شرکت در انتخابات صف می‌بستند.

هشدار نسبت به وقوع تقلب در انتخابات

در کنار نگرانی‌های امنیتی، سه تن از کاندیداهایی که پیش‌بینی می‌شود از دیگران جلو باشند نسبت به تقلب در انتخابات خصوصا دخالت دولتی در اعلام نتایج آرا اظهار نگرانی کرده‌اند.

ناظران بین‌المللی با این‌همه درصدی از تقلب را در این انتخابات دور از انتظار نمی‌دانند ولی می‌گویند که دولت افغانستان در سال‌های گذشته آزموده شده و سازوکارهای سختگیرانه‌ای برای به حداقل رساندن تقلب اندیشیده است. یکی از این راهکارها استفاده از بارکد برای صندوق‌های رای است که به حدود شش هزار و ۵۰۰ حوزه رای‌گیری در ۳۴ استان کشور ارسال شده است. همچنین قرار است رای‌ها فورا شمرده شوند.

با این همه به نظر نمی‌رسد هیچ یک از نامزدها اکثریت را به دست آوردند. بنابراین انتظار می‌رود که انتخابات به دور بعدی کشیده شود. یکی از تفاوت‌های اساسی که این دور از انتخابات با دور‌های پیش از آن دارد این است که برخلاف گذشته که تنها کرزی محوریت داشت این بار سه تن از کاندیداها احتمالا رای بالایی خواهند آورد.

بین نامزدهای انتخابات تفاوت اساسی بر سر رویکردشان نسب به غرب وجود ندارد. همگی متعهد شده‌اند که توافق‌نامه‌ی امنیتی افغانستان با آمریکا را که به این کشور اجازه‌ می‌دهند نیروهای خود را پس از ۲۰۱۴ نیز در افغانستان باقی بگذارند امضا کنند. کرزی از امضای این قرارداد سر باز زده است. بر اساس قانون اساسی افغانستان حامد کرزی نمی‌تواند در این دور از انتخابات شرکت کند.

نامزدها در برخی مسایل نظیر مناقشه مرزی افغانستان با پاکستان با یکدیگر اختلاف ن‍ظر دارند. اما همگی بر سر موضوعات اساسی نظیر وجود فساد در کشور با یکدیگر هم‌نظرند و متعهد شده‌اند که امنیت را ارتقا دهند.