جنجال بر سر سخنان منتسب به عراقچی درباره "حق غنی‌سازی"

رادیو زمانه ـ در پی انتشار فایل صوتی منتسب به عباس عراقچی، که در آن تأکید شده در توافق ژنو حق غنی‌سازی ایران از سوی کشورهای گروه ۱+۵ و به‌ویژه آمریکا به رسمیت شناخته نشده، این عضو بلندپایه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران انتشار چنین مطالبی را «بازی با منافع ملی» نامید.

جنجال تازه مخالفان دولت بر سر مذاکرات هسته‌ای با انتشار یک فایل صوتی منتسب به عباس عراقچی، در تلویزیون اینترنتی «روشنگری»، آغاز شد.

این فایل صوتی ظاهرا در یک جلسه خصوصی در شهر قم که در آن عباس عراقچی درباره توافق هسته‌ای سخن گفته، ضبط شده است.

ابتدا صدای منتسب به عباس عراقچی می‌گوید: «از اول هم آمریکایی‌ها خداوکیلی گفته بودند ما غنی‌سازی شما را می‌پذیریم، اما نه به‌عنوان حق، چون برای نزدیک‌ترین متحدان‌مان هم نپذیرفته‌ایم.»

سپس این پرسش مطرح می‌شود که «اگر آمریکا حق غنی‌سازی را نمی‌پذیرد پس نامه رئیس‌جمهور به رهبری بلوف بوده است؟»

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، پس از توافق هسته‌ای ژنو، در آذرماه ۱۳۹۲ با ارسال نامه‌ای به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، از «دستاوردهای توافق هسته‌ای» نوشت.

وی در بخشی از نامه خود آورد: «فرزندان انقلابی شما توانستند [...] گام نخست را به‌گونه‌ای پیش برند که حقوق هسته‌ای و حق غنی‌سازی ملت ایران مورد اذعان قدرت‌های جهانی قرار گیرد و راه برای گام‌های بلند بعدی در حراست از پیشرفت‌های فنی و اقتصادی کشور گشوده شود.»

در فایل صوتی منتسب به عباس عراقچی، وی در پاسخ به پرسش مطرح‌شده گفت: «بین خود ما، حتی رئیس‌جمهور، کلمه حق و شناسایی حق کمی قاطی شده؛ و تفسیرهای مختلفی می‌شود اما این‌که آقای رئیس‌جمهور در نامه‌اش نوشته حق ما را به‌رسمیت شناخته‌اند، ایشان اشتباه کرده‌اند.»

پس از انتشار این سخنان در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها، عباس عراقچی، روز چهارشنبه ۲۷ فروردین‌ماه در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، ایرنا، نسبت به آن واکنش نشان داد و با ابراز تعجب از آن‌چه «پخش ناقص و تحریف شده» سخنانش نامید گفت: «نگرانم که این‌طور بازی با منافع ملی تا کجا می‌خواهد پیش برود.»

عراقچی تأکید کرد همان طور که حسن روحانی در نامه خود به آیت‌الله خامنه‌ای نیز اشاره کرده توافق ژنو به‌صراحت حقوق هسته‌ای ایران را به‌رسمیت شناخته و «با پذیرش ادامه غنی‌سازی در ایران، حق غنی‌سازی جمهوری اسلامی ایران را تثبیت کرده است».

عضو بلندپایه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای از همه رسانه‌ها خواست در شرایطی که مذاکرات به مراحل حساس و پیچیده‌ای رسیده، از بیان «اظهارات و ادعاهای بی‌پایه و اساسی که مغایر با منافع ملی و در راستای اهداف بیگانگان و دشمنان» است، خودداری کنند.

خبرگزاری دولتی ایرنا نیز به‌دفاع از دولت حسن روحانی و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران نوشت: «مخالفت با رویکرد جدید دستگاه سیاست خارجی از همان ابتدا از سوی برخی جریان‌های خاص سیاسی در قالب انتقاد بیان شد که پس از توافق ژنو شدت گرفت.»

این خبرگزاری «جبهه پایداری و رسانه‌های همسو با آن» را از جمله این «جریان‌های خاص» دانست و نوشت این انتقادها «حتی مرز انتقاد را درنوردیده و جنبه تخریب به خود گرفته است».

«جبهه پایداری» با محوریت محمدتقی مصباح یزدی، روحانی پرنفوذ سنت‌گرا، در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد و در پشتیبانی از وی شکل گرفت اما به مرور از احمدی‌نژاد فاصله گرفت و اکنون از مخالفان دولت حسن روحانی به‌شمار می‌رود.

مخالفان توافق هسته‌ای که گروهی از نمایندگان مجلس ایران را نیز در بر می‌گیرد، مواد این موافقتنامه را سازشکارانه می‌دانند و معتقدند دولت حسن روحانی در پی نزدیکی با آمریکا و دشمنان جمهوری اسلامی است.

در پی شدت اختلافات حکومتی بر سر توافق هسته‌ای، آیت‌الله علی خامنه‌ای در ۱۹ بهمن‌ماه سال گذشته مسئولان حکومتی را به مدارا با هم فراخواند و هشدار داد که برخی می‌خواهند نظر مردم را از دشمنی آمریکا منصرف کنند.

رهبر جمهوری اسلامی گفت: «انتقادها منصفانه باشد، دولت چندماهی بیشتر نیست آمده، باید فرصت داد. هم منتقدان با شرح صدر رفتار کنند هم مسئولان دولتی با منتقدان با شرح صدر رفتار کنند.»

چهار روز پیش از این سخنان، حسن روحانی به‌شدت از برخوردهای جناحی انتقاد کرد و با اشاره به توافق هسته‌ای، ضمن بیان این‌که «انتقاد سالم» را می‌پذیرد، گفت: «چرا باید یک عده کم‌سواد [درباره توافق هسته‌ای] صحبت کنند؟»

به‌نظر می‌رسد با گذشت نزدیک به پنج ماه از توافق هسته‌ای ژنو هنوز اختلافات بر سر نکات مندرج در این توافقنامه در میان نیروهای درون حکومت ایران همچنان باقی است.