آمارهای تکان‌دهنده از مصرف سوخت کشور

کاهش عرضه سی ان جی در زمستان گذشته به دليل کمبود گاز باعث شد مصرف بنزين به شکل قابل توجهی افزايش پيدا کند. سال گذشته مصرف بنزين در کشور به روزانه حدود ۷۰ ميليون ليتر رسيد که نسبت به سال قبل ۷ درصد افزايش نشان می‌داد.

گاز طبيعی که به سوخت پاک معروف است، حدود ۷۰ درصد از سبد انرژی مصرفی در ايران را تشکيل می‌دهد در حاليکه سه ميليون خودروی گازسوز در ايران بيشترين رقم در جهان است.

به گزارش ايسنا، براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، هوای ايران يکی از آلوده ‌ترين‌ها در جهان (با ۱۲۷ميلی گرم در هر سانتی متر در سال ۲۰۱۰) دوازدهمين کشور آلوده جهان و چهار شهر ايران در بين ۱۰ شهر آلوده جهان قرار دارند که اين شرايط از سال ۲۰۱۰ وخيم تر شده است.

ايران سالانه حدود يک ميليارد و ۶۰۰ ميليون بشکه سوخت معادل نفت مصرف می‌کند که از اين مقدار سهم گاز طبيعی يک ميليارد و ۱۳۲ ميليون بشکه معادل نفت است. توليد گاز طبيعی بازاريابی شده در ايران سالانه حدود ۱۸۰ ميليارد متر مکعب است.

بيژن زنگنه وزير نفت ايران می‌گويد ۸۷ درصد جمعيت ايران از گاز طييعی برخوردارند. درحال حاضر بيش از ۲۰۰ جايگاه سی ان جی در سراسر کشور فعال است و روزانه حدود ۲۰ ميليون متر مکعب گاز را به سه ميليون خودروی گازسوز عرضه می‌کنند. زنگنه اخيرا اعلام کرد که گاز طبيعی سهم ۷۰ درصدی در سبد انرژی کشور دارد.

براساس اعلام پايگاه اطلاعات خودروهای گازطبيعی ايران از نظر تعداد خودروهای گازسوز در جهان در رتبه اول قرار دارد. اما تعداد خودروهايی که در ايران همچنان از بنزين و گازوئيل استفاده می کنند همچنان قابل توجه است.

مرکز تحقيقات مجلس ايران در گزارشی که در ماه فوريه منتشر شد اعلام کرد که سه ميليون و ۶۰۰ هزار خودروی دوگانه سوز و هشت ميليون و ۵۷۰ هزار موتور سيکلت در کشور در حال تردد هستند.

تعداد کل خودروهای در حال تردد در ايران ۱۵ ميليون و ۸۰۰ هزار دستگاه است که از اين رقم ۸۰۰ هزار دستگاه از گازوئيلی هستند.

با توجه به جمعيت ۸۰ ميليون نفری ايران، اين رقم نسبتا پايين به نظر می‌رسند.

صرف نظر از تعداد موتورسيکلتها، ايران با آمار ۲۱۳ خودرو برای هر ۱۰۰۰ نفر در رتبه شصت و هشتم جهان از حيث سرانه خودرو قرار دارد.

از سوی ديگر ايران مقدار قابل توجهی زغال سنگ مصرف می‌کند که سهم آن کمتر از يک درصد کل مصرف انرژی کشور است.

دليل آلودگی هوا

قبل از بيان فاکتور اصلی آلودگی هوای ايران که بر اثر سوخت‌های فسيلی است، بگذاريد مجددا نگاهی به آمار جايگاههای سی ان جی و خودروهای دوگانه سوز که قادر به استفاده همزمان از سی ان جی و بنزين هستند بيندازيم.

تردد سه ميليون و ۶۰۰ هزار خودروی دوگانه سوز در کشور در شرايطی است که تنها ۲۰۰ جايگاه سی ان جی برای آنها در نظر گرفته شده است. اين نسبت بين جايگا‌ههای سی ان جی و خودروهای گازسوز باعث شده رانندگان اين خودروها برای اجتناب از ايستادن در صفهای طولانی جايگاههای سی ان جی به بنزين روی بياورند.

کاهش عرضه سی ان جی در زمستان گذشته به دليل کمبود گاز باعث شد مصرف بنزين به شکل قابل توجهی افزايش پيدا کند. سال گذشته مصرف بنزين در کشور به روزانه حدود ۷۰ ميليون ليتر رسيد که نسبت به سال قبل ۷ درصد افزايش نشان می‌داد.

ايران همچنين در سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ پس از کاهش واردات بنزين به توليد بنزين غيراستاندارد در پتروشيمی‌ها روی آورد. قبل از سال ۲۰۰۹ ايران ۴۰ درصد تقاضای بنزين خود را وارد می‌کرد اما به دليل تحريمهای آمريکا روی صادرات بنزين به ايران، توليد بنزين در پتروشيمی‌ها آغاز شد.

فاکتور ديگر اين است که بيشتر خودروها در ايران استاندارد نيستند و آلايندگی بالايی دارند.

حجت الله بهروز نايب رييس سازمان حمل ونقل ترافيک تهران در ماه ژانويه گفت: يک ميليون خودروی غير استاندارد(۲۵ درصد مجموع خودروها) در کنار ۱.۵ ميليون موتورسيکلت غيراستاندارد در تهران تردد می کنند.

اما اصلی ترين دليل آلودگی هوای ايران تغذيه نيروگاه‌ها با نفت کوره و گازوئيل است.

زنگنه گفت: ايران سال گذشته به دليل کمبود گاز طبيعی مجبور شده ۲۷ ميليارد ليتر نفت کوره و گازوئيل سولفور بالا را در نيروگاهها مصرف کند.

عليرضا احمدی يزدی يکی از مسئولان شرکت توانير در ماه آوريل گفت حدود ۲۲۲ ميليون تن آلاينده در نتيجه مصرف سوخت‌های فسيلی در نيروگاه‌ها توليد شده است.

بر اين اساس سوختهای فسيلی در مجموع عامل ايجاد ۵۴۷ ميليون تن از آلاينده ها در ايران هستند و حدود ۴۰ درصد آلودگی هوا در ايران به دليل مصرف گازوئيل و نفت کوره در نيروگاهها است.

سهم سوختهای مايع در تغذيه نيروگاه‌های ايران سال گذشته ۴۴ درصد بوده که يک افزايش قابل توجه را نشان می‌دهد.

گزارش سالانه شرکت ملی پالايش و پخش فرآورده‌های نفتی ايران از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ نشان می دهد که سهم گاز طبيعی در تغذيه نيروگاهها در اين مدت از ۸۱ درصد به ۶۱ درصد کاهش يافته در حاليکه مصرف گازوئيل از سه درصد به ۱۲ درصد و مصرف نفت کوره از ۱۶ به ۲۶ درصد افزايش يافته است.

استفاده از سه سوخت گازطبيعی، گازوئيل و نفت کوره در نيروگاه‌ها