آيا حزب‌الله از سوريه عقب‌نشينی می‌کند؟ حسن هاشميان

ترس جمهوری اسلامی و حزب‌الله لبنان اين است که علاوه بر مقرهای داعش در سوريه، نيروهای حزب‌الله نيز مورد هجوم جنگنده‌های آمريکائی قرار بگيرند و زمانی که آسمان سوريه تحت کنترل نيروی هوائی آمريکا قرار می‌گيرد، پوشش هوائی دولت سوريه برای حزب‌الله از بين می‌رود.اگر چنين حالتی شکل بگيرد، آنگاه حزب‌الله هم بر روی زمين و هم از آسمان احساس امنيت نخواهد داشت

تبليغات خبرنامه گويا	[email protected]

ویژه خبرنامه گویا

در روزهای گذشته شايعات زيادی درباره عقب نشينی حزب الله لبنان از سوريه در رسانه های منطقه منتشر شد بطوری که خبرگزاری تسنيم مجبور شد اين اخبار را از طريق مصاحبه با نبيل قاووق معاون رئيس شورای اجرائی حزب الله تکذيب کند.اما علی رغم اين تکذيب، رويدادهای جبهه جنگ سوريه و آنچه ممکن است در آينده نزديک رخ دهد، چندان بر وفق مراد حزب الله لبنان نيست.در حال حاضر نيروی هوائی امريکا آماده می شود تا به مقرهای «دولت اسلامی داعش» در سوريه حمله کند، موضوعی که می تواند برای حزب الله و بشار اسد نگران کننده باشد.در روزهای اخير وليد معلم وزير خارجه سوريه نگرانی خود را از انجام چنين عملياتی بدون هماهنگی با دولت سوريه اعلام کرد.جمهوری اسلامی نيز به اين نگرانی وليد معلم پيوست و علی لاريجانی از امريکا خواست درباره حمله هوائی به مناطقی از سوريه، با ايران مشورت کند.اين نگرانی دلايل بسيار مبرهنی دارد و با پوشش مبارزه با داعش صورت می گيرد، موضوعی که نمی تواند مخالفت چين و روسيه را در سازمان ملل برانگيزد و عاملی برای ايجاد يک ائتلاف بين المللی در کنار امريکا در جنگ خود بر ضد تروريسم می شود.

در اين ميان ترس جمهوری اسلامی و حزب الله لبنان اين است که علاوه بر مقرهای داعش در سوريه، نيروهای حزب الله نيز مورد هجوم جنگنده های امريکائی قرار بگيرند و زمانی که آسمان سوريه تحت کنترل نيروی هوائی امريکا قرار می گيرد، پوشش هوائی دولت سوريه برای حزب الله از بين می رود.اگر چنين حالتی شکل بگيرد، آنگاه حزب الله هم بر روی زمين و هم از آسمان احساس امنيت نخواهد داشت.آنها مطمئن هستند که امريکائی ها در حمله به سوريه با بشار اسد هماهنگی نخواهند کرد و موضعگيری اخير دولت مردان امريکائی درباره اين حمله و سپس موضعگيری سازمان ملل درباره همتراز بودن رژيم بشار اسد و دولت اسلامی داعش، راه هر گونه همکاری بين امريکا و رژيم بشار اسد را می بندد.

موضوع ديگر که ايران و دولت سوريه را خيلی نگران می کند اينکه چه کسی وارث اين حمله در مناطق تحت اشغال دولت اسلامی داعش خواهد شد.واضح است که امريکا برای بازپس گيری اين مناطق و تحويل آنها به بشار اسد، به جنگ سوريه نيامده است.در اولين گام حمله به مقرهای داعش، مخالفان بشار اسد در آن مناطق تقويت خواهند شد و راه های جديدی برای حمله به نيروهای دولتی در برابر آنها باز خواهد گشت.با چنين اوضاعی عقب نشينی نيروهای حزب الله از سوريه منطقی ترين راه به نظر می رسد و حداقل خواهند گفت که يک عقب نشينی تاکتيکی و موقت خواهد بود.

تلفات حزب الله در سوريه

در حال حاضر بيش از ده هزار جنگجوی حزب الله در نبرد بشار اسد بر ضد مردم سوريه مشارکت دارند.اين رقم يعنی حدود ۴۰ درصد کل نيروهای حزب الله را شامل می شود که تعداد عمده آنها در مناطق حمص ، دمشق و کوهستان قلمون توزيع شده اند.اگرچه حزب الله تلاش می کند ميزان تلفات خود را در جنگ سوريه مخفی کند اما برآورد می شود که حدود ۵۰۰ نفر از نيروهای زبده آن که در ميان آنها فرماندهان معروفی چون محمود حايک و فوزی ايوب قرار دارند، در جنگ سوريه کشته شده اند.همچنين تلفات زخمی های حزب الله به هزار و پانصد نفر می رسد و در مجموع تعداد کشته ها و زخمی های آن به دو هزار نفر يعنی ۲۰ درصد نيروهای اعزامی اين تشکل مسلح لبنانی به سوريه است.ارزيابی های فرماندهان حزب الله که بطور روزانه انجام می گيرد نشان می دهد که اين رقم از تلفات، بسيار بالا است و از تعداد کشته های آنها در تمام جنگ های خود با اسرائيل بيشتر است.ضمن اينکه ورود به جنگ سوريه، موقعيت حزب الله در جهان عرب و ملت های مسلمان را بسيار تضعيف کرده و در کنار تعداد کشته ها، روحيه جنگجويان آن را به قهقرا برده است.آنها اکنون هيچ اميدی به پيروزی بشار اسد در اين جنگ ندارند و با خروج لشکر عراقی ابوالفضل عباس و بازگشت آن به عراق و توقف ارسال نيرو از سوی جمهوری اسلامی ، خود را درجای بيهوده ای يافتند که استمرار اين وضع به معنای نابودی بيشتر آنها خواهد بود.

اختلافات حزب الله با بشار اسد

رسانه های ايران و حزب الله لبنان اين موضوع را مخفی نمی کنند که بدون آنها تاکنون رژيم بشار اسد سقوط کرده بود.هم مسؤولان حزب الله و هم فرماندهان سپاه بارها به اين نکته اشاره کردند.اما در آن سوی قضيه، حاکم مستبد سوريه از چنين رويکردی به شدت ناراحت بود و با آغاز تبليغات انتخابات رياست جمهوری، برنامه گسترده ای برای خنثی کردن اين موضوع اتخاذ کرد.اين روياروئی رسانه ای به قربانی شدن سه نفر از گزارشگران تلويزيون المنار منتهی شد.محمد منتش و دو نفر ديگر از خبرنگاران تلويزيون المنار در آوريل گذشته در شهرک معلولا کشته شدند.داستانی که استخبارات سوريه برای اين موضوع سرهم کرد، اين بود که ۵ نفر از جهادی ها در منطقه معلولا کمين کرده بودند و در نهايت اين حادثه به کشته شدن خبرنگاران المنار منجر شد.اما محمد منتش که از زمان پيروزی های حزب الله در شهر قصير، برای تلويزيون المنار گزارش های حماسی از پيروزی و قدرت حزب الله ارسال می کرد به خانواده خود گفته بود که افرادی به رهبری يک افسر اطلاعاتی سوريه آنها را از چنين گزارش هائی به نفع حزب الله منع کرده بودند و از آنها می خواستند پيروزی ها را فقط به نام ارتش سوريه و به رهبری بشار اسد ذکر کنند.اين ممنوعيت ها بعدها به تهديد تبديل شد و چند روز قبل از حادثه معلولا به رد و بدل شدن کلمات ناشايست ميان گروه رسانه ای المنار و افسران اطلاعاتی سوريه منجر شد.بعد از حادثه کشتن اين سه خبرنگار، دولت سوريه مجبور شد اعتراف کند که برای شليک به سوی افراد جهادی، به اشتباه کادر رسانه ای حزب الله را هدف قرار داده است.

موضوع دوم اختلافات در آستانه انتخابات رياست جمهوری رقم خورد.بشار اسد مايل بود که بعد از آزادی شهر قصير و منطقه قلمون، ساکنان اين شهرها به مناطق خود برگردند و يک فيلم تبليغاتی دراين زمينه ساخته شود.اين نواحی در اختيار نيروهای حزب الله بود و اگر اندکی بازسازی صورت گرفته بود، با پول هائی است که از ايران آمده و بنابراين جمهوری اسلامی بايد چنين امری صادر کند.برای چند روز اين موضوع اختلافی مطرح بود و در نهايت حزب الله به دفتر مشاوره انتخاباتی بشار اسد اجازه اين کار را نداد.

موضوع سوم اختلافات به چگونگی آرايش نيروها در جبهه های جنگ برمی گردد.حزب الله اعتقاد دارد که ارتش سوريه از آنها در خطوط مقدم استفاده می کند در حالی که نيروهای ارتش فقط از طريق هوا يا در پشت جبهه به عمليات لژستيکی مشغولند.وجود دائم حزب الله در خطوط مقدم و حدوث برخی خلل های پشتيانی، فرماندهان اين حزب را بسيار عصبانی کرده بود به ويژه که با بالا رفتن تلفات آنها، اين موضوع به رهبری سياسی کشيده شد.تصميم رهبری سياسی درباره بقاء يا خروج نيروهای حزب الله از سوريه بدون هماهنگی با ايران صورت نخواهد گرفت.اما شرايط جديد جبهه در سوريه هم بر حزب الله و هم بر ايران واقعيت های جديدی را تحميل می کند.

وضع سياسی داخل لبنان نيز فشار سختی در اين روزها بر حزب الله وارد می کند.در هفته گذشته نيروهای داعش به منطقه مرزی «عرسال» رسيدند و با توجه به اينکه حزب الله بدون توجه به مواضع ديگر احزاب سياسی و بدون داشت وفاق ملی به سوريه رفته است، اکنون بيشتر گروه های سياسی درباره عواقب وخيم دخالت حزب الله در سوريه به اين حزب هشدار می دهند.وضعيت سياسی فعلی لبنان اسير دخالت های حزب الله در سوريه شده است و يکی از دوره های خطرناک سياسی خود را سپری می کند. کشوری که نه رئيس جمهور دارد و نه دولتی مشخص.شايد بازگشت سعد حريری به بيروت اين پيام را برای حزب الله داشته باشد که زمان اتخاذ تصميمات منطقی فرا رسيده است.

حسن هاشمیان