گزارشگران بدون مرز: روحانی درباره وضعيت آزادی اطلاع رسانی به جامعه جهانی پاسخگو باشد

در حالی که بان کی مون دبير کل سازمان ملل متحد، در گزارشی در باره وضعيت حقوق بشر در ايران از وضعيت نامساعد آزادی اطلاع رسانی در ايران انتقاد و فهرستی از وعده‌های تحقق نايافته حسن روحانی ارائه کرده است، گزارش‌گران بدون مرز بار ديگر تشديد سانسور در ايران و بی‌عملی رئيس دولت در اين باره را تقبيح می‌کند

گزارش تکان دهنده بانی کی مون در باره آزادی اطلاع رسانی

در چهارم فروردين ماه ۱۳۹۳ شورای حقوق بشر سازمان ملل با صدور قطعنامه‌ای نقض مداوم حقوق بشر در جمهوری اسلامی را محکوم کرد. عالی‌ترين نهاد مدافع حقوق بشر سازمان ملل برای يک سال ماموريت احمد شهيد گزارش‌گر ويژه را تمديد و از دبير کل سازمان ملل متحد خواهان ارائه گزارشی در اين باره به مجمع عمومی سازمان ملل شد.

بان کی مون در گزارش خود، انتشار يافته در تاريخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴ با تأکيد بر « محدود کردن آزادی بيان همواره بر ديگر عرصه‌های زندگی تأثيری منفی دارد» اعلام کرده است که « در عرصه حقوق بشر و آزادی بيان، پيشرفت چشمگيری حاصل نشده است.» دبير کل سازمان ملل همچنين در اين گزارش «احضار و بازداشت روزنامه‌نگاران از سوی دستگاه قضايی و اعمال فشار نهادهای امنيتی بر رسانه‌ها» را تأييد کرده است.

محافظه‌کاران و رسانه‌های‌شان با تندی از گزارش بان کی مون انتقاد کرده‌ا‌ند. محمد صادق املی لاريجانی، رئيس دستگاه قضايی، بان کی مون را به دخالت در امور داخلی جمهوی اسلامی متهم کرد « احکام اعدام و قصاص از مبانی دينی و حقوقی و قانونی جمهوری اسلامی است و «دبيرکل سازمان ملل چه کاره است که از حکومت ايران بخواهد اجرای يک حق خصوصی مبتنی بر ايمان مردم را متوقف کند؟» از سوی ديگر علی جنتی وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی نيز با سکوت در باره سرنوشت ۵۲ روزنامه‌نگار و وب‌نگار زندانی و ده‌ مورد توقيف و سانسور رسانه‌ها در يک سال گذشته، اعمال فشار بر رسانه‌ها را تکذيب کرد.

در اين باره ابراز نظر‌ مقامات دولتی و در راس آن‌ها حسن روحانی و وزير امور خارجه‌اش محمد جواد ظريف نيز اطمينان بخش نبودند.

حسن روحانی در آمريکا

رئيس جمهور روحانی، پيش از آغاز سفرش به نيويورک برای شرکت در شصت و نهمين اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، در مصاحبه با شبکه امريکايی ان بی سی، در پاسخ به پرسش خبرنگار در باره‌ی بازداشت خودسرانه جيسون رضاييان روزنامه‌نگار روزنامه واشنگتن پست و همسرش يگانه صالحی روزنامه‌نگار روزنامه انگليسی زبان نيشن که هنوز و پس از دو ماه، علل بازداشت، نهاد بازداشت کننده و همچنين محل بازداشت آن‌ها به شکل رسمی اعلام نشده است، می‌گويد «به هر حال اين همه زندانی در دنيا هستند و تعدادی ايرانی هم توسط آمريکايی‌ها در زندان به سر می‌برند، ممکن است افرادی هم در ايران زندانی باشند. افرادی که شما اشاره کرديد دارای مليت ايرانی هستند. اين بازداشت‌ها با دستور مقامات قضايی انجام شده است.»

گزارش‌گران بدون مرز يادآور می‌شود که جيسون رضاييان، روزنامه‌نگار سی وهفت ساله و دارای مليت ايرانی و آمريکايی، همسرش يگانه صالحی، دارای مليت ايرانی همکارنشريه انگليسی زبان نشنال در امارات متحده عربی، و دو شهروند ايرانی امريکايی ديگر در تاريخ ۳۰ تيرماه ۱۳۹۳ در منازل خود از سوی ماموران لباس شخصی بازداشت شده‌اند.دو تن آخر عکاس خبرنگار مستقل و همسرش که خانواده‌های آن‌ها خواهان افشای نامشان نيست، يک ماه بعد با سپردن وثيقه‌های بسيار سنگين به شکل موقت آزاد، اما جيسيون رضاييان و يگانه صالحی همچنان در بازداشت بسر می‌برند.

بنا بر اطلاعات گردآوری شده از سوی گزارش‌گران بدون مرز، اين دو روزنامه‌نگار از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازداشت، مدتی طولانی در سلول انفراد نگاه‌داری شده‌ و برای اعتراف اجباری تحت فشار قرار گرفته‌اند، تا اين اعتراف‌های اجباری عليه آن‌ها در دادگاه مورد استفاده قرار گيرد. هر دو از نظر جسمی و روحی به شدت ضعيف شده‌اند، چنانکه در مدت شصت روز بازداشت جيسيون رضاييان نزديک به سی کيلو وزن کم کرده است.

با آنکه برخی از روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران زندانی در پی پايان يافتن مدت محکوميت خود از زندان آزاد شده‌اند. اما جمهوری اسلامی ايران همچنان با ۵۲ روزنامه‌نگار و شهروند وب‌نگار زندانی يکی از پنج زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانه‌ای است. ايران همچنين با هشت زن زندانی، بزرگترين زندان جهان برای روزنامه‌نگار و وب‌نگار زن است.

گزارش‌گران بدون مرز يادآور می‌شود که دو تن از هشت روزنامه نگار و وب‌نگار زن زندانی، دارای تابعيت کشورهای غربی و اينگونه شهروندان خارجی نيز هستند. رويا صابری‌نژاد نيکبخت، دارای مليت بريتانيايی است و فريده شاهگلی، دارا مليت آلمانی، اين دو برای فعاليت در شبکه‌های اجتماعی و نوشتن بر روی صفحه فيس بوک بازداشت و به زندان محکوم شده‌اند. تا امروز مقامات مسئول دولت‌های بريتانيا و آلمان در باره اين شهروندان خود به شکل رسمی ابراز نظر نکرده‌اند.

به مناسبت سفر رئيس جمهور حسن روحانی به آمريکا برای شرکت در شصت و نهمين اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، گزارش‌گران بدون مرز از روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها می‌خواهد به هنگام مصاحبه و يا در مصاحبه‌های مطبوعاتی، در باره‌ی بيلان نگران کننده وضعيت آزادی اطلاع رسانی در ايران، و وضعيت آزادی روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران زندانی،از وی توضيح بخواهند.

بازداشت و ضرب و شتم خانواده‌های همکاران سايت مجذوبان نور پيش از سفر رئيس جمهور

نه تن از همکاران سايت مجذوبان نور و وکلای زندانی آن‌ها که در پورش‌های ۱۰ تا ۱۳ شهريور ۱۳۹۰ در شهرهای مختلف ايران از اين ميان، تهران و شيراز بازداشت و در تاريخ ٢٢ تيرماه ١٣٩٢ از سوی شعبه ١٥ دادگاه انقلاب اسلامی، در محاکمه‌ای غير عادلانه به حبس‌های از هفت تا ده سال زندان محکوم شدند، از تاريخ ۹ شهريور ١٣٩٣ در اعتراض به وضعيت بازداشت خود در اعتصاب غذا بسر می‌برند.

گردهم‌آيی مسالمت آميز نزديکان و خانواده‌های آن‌ها در برابر دفتر دادستانی در تهران در روزهای ۲۹ و ۳۰ شهريور ۱۳۹۳ به شدت سرکوب شد. بسياری از دراويش گنابادی و از اين ميان خانواده نه زندانی در اعتصاب غذا مورد ضرب و شتم قرار گرفتند، نزديک به پنجاه نفر زخمی و به بيمارستان انتقال داده شدند، ماموران پليس صدها نفر را بازداشت کردند که بازداشت شدگان ساعاتی بعد آزاد شدند. در روز ۳۱ شهريور خانواده‌های زندانيان با انتشار اطلاعيه‌ای اعلام کردند، که در پی وعده‌ی فرمانده پليس تهران به خانواده‌ها برای مذاکره با مقامات قضايی و بررسی وضعيت زندانيان، خواهان پايان تجمع برای همبستگی هستند.

گزارش‌گران بدون مرز اعمال خشونت عليه خانواده‌های زندانيان و همکاران سايت مجذوبان نور را محکوم می‌کند.

ايران يکی از سرکوبگرترين کشورهای جهان در عرصه آزادی اطلاع‌رسانی است. در رده بندی جهانی آزادی مطبوعات در سال ٢٠١٤اين کشور ، از ميان ۱۸۰ کشور در رده ۱۷۳ قرار دارد.