چگونگی‌ ظهور داعش و گروه‌های داعش گونه، ادامه بخش سوم، محمد سهیمی

[برای بخش اول مقاله روی این لینک کلیک کنید]

حملات تروریستی القاعده به آمریکا
حملات تروریستی القاعده به آمریکا در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، یعنی‌ همان "مجاهدین" افغانی که معادل اخلاقی‌ جرج واشنگتن و تاماس جفرسون بودند، دریچه‌های جهنم، ویرانی و کشتار مردم خاور میانه را هر چه بیشتر باز کرد. در ۹ سپتامبر ۲۰۱۴ آقای لارنس رایت مقاله‌ای در مجله نیو یورکر منتشر کرد که در آن گفته شد که در گزارشی که دولت آقای جرج بوش به کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۲ در باره حمله تروریستی به آمریکا در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تسلیم کرد، ۲۸ صفحه از گزارش اطلاعاتی‌ برداشته شده بود. چرا؟ بخاطر اینکه آن ۲۸ صفحه به نقش عربستان سعودی و اتباع آن در آن حمله تروریستی پرداخته بود، و آقای جرج بوش که خانواده ایشان ده‌ها سال است که با خاندان سلطنتی عربستان روابط دوستانه دارد مایل نبود این نقش برای مردم آشکار شود.

به گزارش آقای رایت، یک نماینده کنگره که آن ۲۸ صفحه را خوانده بود گفت که شواهد و قرائن برای حمایت عربستان از حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ خیلی‌ ناراحت کننده است، و سوال این است که آیا این حمایت در سطح خاندان سلطنتی بود و یا در سطح پایین تر. مقاله همچنین شرح میدهد که چطور بعد از اینکه نیروهای آمریکا بعد از شکست ارتش عراق در جنگ ۱۹۹۱ در عربستان باقی‌ ماندند، روحانیون وهابی خاندان سلطنتی را تهدید به کودتا کردند. بعد توافقی بین دو طرف صورت گرفت که بر طبق آن دولت عربستان مجبور شد که وزارت امور اسلامی را تاسیس کند که در سفارت خانه‌های عربستان در سرتاسر جهان دارای دفتر بود. مقاله آقای رایت می‌گوید که آقای جان لیمن، وزیر سابق نیروی دریایی آمریکا و عضو کمیسیون ۹/۱۱ گفته بود که این دفاتر در حقیقت برای حمایت از سنی‌های تندرو در سراسر جهان بود. این ۲۸ صفحه در حال حاضر سرّی است، ولی‌ چندین نماینده کنگره از پرزیدنت اوباما درخواست کرده‌اند تا آنرا منتشر کند.

بازگشت به افغانستان
دولت پرزیدنت جرج دبلیو بوش و پیمان ناتو به افغانستان در پاییز ۲۰۰۱ حمله کردند. دولت آقای خاتمی کمک‌های زیادی به آمریکا و متحدان آن کردند. ایران اطلاعات دقیق جاسوسی در باره آرایش نیرو‌های طالبان را در اختیار آمریکا قرار داد، آسمان خودرا بر روی هواپیما‌های آمریکا گشود، قبول کرد که در مواقع اضطراری این هواپیما‌ها میتوانند در ایران فرود آیند، و از همه مهمتر این "اتحاد شمال،" گروه مورد حمایت ایران، بود که زودتر از نیروهای آمریکا وارد کابل شد و حکومت طالبان را سرنگون کرد. همانطور که در یک مقاله قبلی‌ بدان اشاره شد، آقای محمد جواد ظریف، سفیر آن زمان ایران در سازمان ملل، نقش بسیار مهمی‌ را در تشکیل دولت ائتلافی ملی‌ افغانستان در کنفرانس بن در المان در دسامبر ۲۰۰۱ بازی کرد، که بعد‌ها در یک شهادت در سنای آمریکا مورد ستایش آقا‌ی جیمز دابینز، دیپلمات آمریکایی و رئیس هیئت نمایندگی آمریکا در آن کنفرانس قرار گرفت.

پاداش ایران چه بود؟ کمتر از دو ماه بعد از کنفرانس بن، آقای بوش ایران را بخشی از محور شیطانی اعلام کرد. این "پاداش" نیرو‌های اصلاح طلب ایران را هر چه بیشتر تضعیف کرد، و بر قدرت تندرو‌ها افزود. تنها برنده واقعی‌ هجوم به عراق در سال ۲۰۰۳ تندرو‌ها و بنیادگرایان ایران بودند.

هجوم به عراق و اشغال آن، و تشکیل داعش
ولی‌ حمله به افغانستان برای نمایش قدرت آمریکا کافی‌ نبود. همانطور که آقای دانالد رامسفلد وزیر دفاع پرزیدنت بوش پسر گفت، "افغانستان به اندازه کافی‌هدف خوب برای بمباران ندارد." از طرف دیگر، آقای بوش مصمم بود که رژیم صدام حسین را سرنگون کند، چون نمی‌خواست لقبی که به پدرش داده بودند، کلمه انگلیسی "ویمپ" به معنی‌ شخص ترسو و ضعیف، را او نیز دریافت کند. آقای بوش پدر بخاطر اینکه حاضر نشد در سال ۱۹۹۱ به عراق هجوم برده و صدام حسین را سرنگون کند، آن لقب را از راست افراطی آمریکا دریافت کرده بود. دروغ‌ها و اغراقات بسیاری که در باره برنامه تولید سلاح‌های هسته‌ای، شیمیایی، و بیولوژیکی که عراق در حال تولید آنها بود -- برنامه و سلاح هائیکه وجود خارجی‌ نداشتند -- توسط دولت آقای جرج بوش پسر به مردم آمریکا "فروخته" شد احتیاجی به بازگو کردن ندارد. آمریکا و انگلیس در ماه مارس ۲۰۰۳ به عراق هجوم بردند و آن کشور را اشغال کردند. ویرانی و کشتاری که در عراق بوجود آمد و هنوز ادامه دارد دستکم از جنگ جهانی‌ دوم بی‌ نظیر است. بغیر از مساله فلسطین، هیچ عاملی در ویرانی خاور میانه به اندازه هجوم آمریکا و انگلیس به عراق موثر نبوده است. نگارنده خود در سال ۲۰۰۷ بخشی از مصائب مردم عراق تا آن زمان را در یک مقاله مفصل انگلیسی توصیف کرد.

داعش، که در ابتدا شاخه عراق القاعده بود، نتیجه هجوم به عراق و اشغال آن است. هر چقدر که اپوزیسیون "همسو" و ایران-ستیزان راجع به این موضوع دروغ و اغراق بی‌ اساس ادعا کنند قادر نخواهند بود حقایق مستند و ثبت شده در تاریخ را تغییر دهند. اگر با بهانه‌های دروغین به عراق حمله نشده بود، و اگر القاعده، همان به اصطلاح "مجاهدین" افغانی که معادل اخلاقی‌ جرج واشنگتن و تاماس جفرسون بودند، توسط آمریکا، عربستان، و پاکستان بوجود نیامده بودند، امروز داعش وجود نداشت.

این گروه تروریستی در سال ۲۰۰۴ با نام جماعت التوحید ولجهاد تشکیل شد. اولین رهبر آن ابوموسی الزرقاوی بود که از اعضای القاعده بود، و بعد‌ها در جنگ عراق کشته شد. بعد نام آن به تنظیم قائدات الجهاد فی‌ بلاد الرفیداین، یعنی‌ سازمان پایگاه جهاد در کشور دو رودخانه، تغییر یافت، ولی‌ با نام القاعده در عراق شناخته میشد چون در واقع شاخه عراقی القاعده بود. بعد از اتحاد با چند گروه کوچک دیگر، و آغاز جنگ در سوریه با نام کنونی آن، یعنی‌ کشور اسلامی عراق و سوریه که با مخفف آن در انگلیسی، یعنی‌ ای اس‌ ای اس‌، و یا دولت اسلامی عراق و شام، داعش، شناخته میشود.

داعش با گروه‌های دیگری در خاور میانه ارتباط دارد. گروه لبنانی-فلسطینی فتح الاسلام، گروه توحید و جهاد در سوریه، و گروه فلسطینی ارتش اسلام در نوار غزه همگی‌ با داعش در ارتباط هستند. به جز سوریه و عراق، این گروه در لبنان و اردن نیز عملیات تروریستی انجام داده است. اصولاً یک خطر عمده این گروه همین ارتباط آن با گروه‌های تروریستی در سراسر منطقه است.

رهبر کنونی داعش ابوبکر البغدادی است. وزارت خارجه آمریکا ۱۰ میلیون دلار جائزه برای اطلاعاتی‌ که منجر به دستگیری او و یا کشته شدن او شود تعیین نموده است. در آوریل ۲۰۱۳ البغدادی ادعا کرد که جبهه‌ نصرت در سوریه بخشی از گروه او میباشد. ولی‌ رهبر جبهه‌ نصرت، ابو محمد الجولانی اعلام کرد که این چنین نیست، و از آیمن الظواهری رهبر القاعده، که برای دستگیری و کشته شدن او ۲۵ میلیون دلار جائزه تعیین شده است، کمک خواست. الظواهری اعلام کرد که داعش باید منحل شود و عملیات آن فقط به عراق محدود باشد، ولی‌ البغدادی آنرا نپذیرفت. در واقع ۸۰ در صد جنگنده گان جبهه‌ نصرت متعلق به داعش بودند. در ژانویه گذشته جنگ بین دو گروه در گرفت که صد‌ها جنگنده از دو طرف در آن کشته شدند.

بعد از جنگ‌های خونین در عراق که منجر به کشته شدن هزاران سرباز آمریکا و صدها هزار از مردم عراق شد، پرزیدنت بوش در ژانویه ۲۰۰۷ اعلام کرد که تعداد سربازان آمریکا در عراق را در حدود سی‌ هزار نفر افزایش خواهد داد. از طرفی‌ دیگر، نیروهای آمریکا به قبائل سنی عراق پول‌های زیادی دادند، و آنها را مسلح نیز کردند تا با القاعده در عراق، داعش کنونی، بجنگند. این اتحاد منجر به تضعیف القاعده در عراق شد، بطوری که آمریکا تخلیه عراق را آغاز کرد، که سرانجام در دسامبر ۲۰۱۱ تمامی نیروهای مسلح آمریکا عراق را ترک کردند. دولت پرزیدنت اوباما مایل بود که پنج هزار سرباز آمریکا را در عراق باقی‌ بگذارد، بشرطی که پارلمان عراق قانونی را تصویب کند که به سربازان و افسران امریکائی مصونیت قانونی از تعقیب و دادگاهی‌ شدن در عراق، حتی در صورت ارتکاب جرم، میداد. ولی‌ پارلمان عراق حاضر به تصویب چنین قانونی نشد.

"بهار عرب" و حمله به لیبی‌
ولی‌ در همان حال که سربازان آمریکا عراق را ترک میکردند، آمریکا و پیمان ناتو کشور اسلامی دیگری، یعنی‌ لیبی‌، را مورد حمله قرار دادند. حتی بعد از آنکه آقای معمر قذافی برنامه هسته‌ای لیبی‌ را متوقف کرد و حتی تجهیزات هسته‌ای خریداری شده را به غرب داد، سازمان سیا همچنان بدنبال سرنگونی ایشان بود. بعد از آنکه "بهار عربی‌" در لیبی‌ آغاز شد، برای جلوگیری از خونریزی آقای قذافی به آمریکا پیشنهاد داد که از قدرت کناره گیری کرده و با خانواده خود از لیبی‌ خارج شود. ولی‌ آمریکا آنرا نپذیرفت، چون هدف آن، همانطور که نگارنده در یک مقاله انگلیسی در سال ۲۰۱۱ نوشت، تغییر ساختار قدرت در لیبی‌ و تبدیل آن به یک کشور وابسته به آمریکا و غرب بود. در نتیجه آمریکا با پیمان ناتو وارد جنگ شد.

در آغاز دخالت آمریکا و پیمان ناتو در لیبی‌، بجز آنکه گفته شد که نیروهای مخالف آقای قذافی "اسلامی" هستند، اطلاعات دیگری دیگری راجع به هویت آنها در اختیار مردم غرب گذاشته نشد. ولی‌ در حقیقت عبدلحکیم الهسیدی یکی‌ از مهمترین رهبران شورشیان اعتراف کرده بود که جنگنده‌های او همان هایی بودند که در عراق با نیروهای آمریکا جنگیده بودند. به عبارت دیگر، القاعده در عراق جنگنده‌های خودرا به لیبی‌ فرستاد تا در کنار پیمان ناتو و آمریکا با دولت آقای قذافی بجنگد. نتیجه آن شد که این نیرو‌ها تجربه جنگی بیشتری کسب کردند، مجهز به سلاح‌ها‌یی‌ شدند که آمریکا و پیمان ناتو از طریق سرویس‌های جاسوسی خود در اختیار آنها قرار داده بود، و متحدان جدیدی نیز در میان اعراب شمال آفریقا بدست آوردند. گزارش‌های معتبر اخیر حاکی از آن است که مهمات داعش در سوریه ساخت آمریکا هستند.

در هفتم اکتبر روزنامه الشرق الاوسط‎ گزارش داد که گروه تندرو جیش السلام که بخشی از لیبی‌ را کنترل می‌کند از مردم آن کشور دعوت کرد که به داعش بپیوندند. در ۱۹ نوامبر آقای جفری ردکی، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، از وجود گروه‌های متحد داعش در شرق لیبی‌ ابراز نگرانی‌ کرد، ، بطوریکه آمریکا مجبور شده است که نقل و انتقالات داعش در لیبی‌ را زیر نظر بگیرد، ولی‌ متذکر نشد که این گروه از همان گروه هایی میباشد که توسط پیمان ناتو در جنگ بر ضدّ دولت آقای قذافی حمایت می‌شدند. کارشناسان غربی معتقدند که با نیرومند تر شدن خود، داعش به لیبی‌ بازگشته است و در آنجا دارای پایگاه میباشد . در ۲۶ نوامبر روزنامه گاردین گزارش داد که بخاطر نقض وسیع حقوق بشر در لیبی‌ از زمان جنگ سه‌ سال پیش، از جمله ناپدید شدن، شکنجه، بازداشت، و قتل، یک سوم مردم لیبی‌ مبتلا به انواع بیماری‌های روانی‌ شده‌اند. برای درک اوضاع وحشتناک لیبی‌ در حال حاضر به این مقاله مراجعه کنید تا ببینید لیبی‌ قبل از حمله پیمان ناتو و در حال حاضر چه شرایطی داشت و دارد.

ورود به سوریه
بعد از سقوط دولت آقای قذافی و اعدام بدون محاکمه ایشان در خیابان، که احدی از طرفداران دخالت به اصطلاح بشر دوستانه به آن اعتراض نکرد، اسلحه‌های موجود در لیبی‌ غارت شد. خانم هیلاری کلینتون خود اعتراف کرد که این اسلحه‌ها در تمامی منطقه توزیع شده‌اند. این اسلحه‌ها در جنگ در مالی‌ در غرب افریقا نیز ظاهر شدند، و در واقع کارشناسان معتقدند که این اسلحه‌ها در منطقه‌ای بنام "ساحل" که از لیبی‌ آغاز شده و تا سواحل اقیانوس اطلس در غرب آفریقا ادامه دارد، و همچنین خاور میانه توزیع شده‌اند. ولی‌ بخش عمده این اسلحه‌ها به سوریه فرستاده شد، چون تروریست‌های القاعده در عراق، یعنی‌ همان داعش، به سوریه رفتند تا بر ضدّ دولت آقای بشار الأسد بجنگند.

روزنامه تایمز لندن در تاریخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۲ گزارش داد که اسلحه‌های سنگین، از جمله موشک ضدّ تانک که در لیبی‌ به غنیمت گرفته شده بود، از طریق ترکیه وارد سوریه شده و بین شورشیان توزیع شده‌اند. این گزارش را روزنامه نیو یورک تایمز نیز تائید کرد. در آوریل ۲۰۱۳ خبرگزاری رویترز هم این گزارش را تائید کرد. زمانی‌ که ادعا شد که دولت سوریه گاز مرگبار سرین را در جنگ بکار برده است، رابرت فیسک روزنامه نگار برجسته اهل بریتانیا گزارش داد که آن نوع اسلحه شیمیایی را فقط شوروی تولید میکرد، و آنها را در سال ۱۹۶۷ به یمن، مصر، و لیبی‌ فروخته بود. به عبارت دیگر، با احتمال بسیار بالا گاز سرین از لیبی‌ به سوریه توسط القاعده در عراق، که حال دیگر خودرا داعش می‌نامید منتقل شده بود. شاخه دیگر القاعده در سوریه، یعنی‌ جبهه‌ نصرت، هم در سوریه مشغول جنگ بود و هست. در اینجا نگاهی‌ بیندازید به مهمترین فرماندهان شورشیان سوریه و سابقه آنها، و تصمیم بگیرید که آیا آنها برای دموکراسی و حقوق بشر در سوریه می‌جنگند، و یا برای شیعه کشی.

بازگشت به عراق
بدلیل حمایت جمهوری اسلامی، روسیه، چین، و حزب‌الله لبنان، و همچنین حمایت بخشی از مردم سوریه، داعش و جبهه‌ نصرت، که بر طبق گزارش روزنامه نیو یورک تایمز مهمترین نیروهای مخالف دولت آقای اسد هستند و بخش عظیم جنگ را آنها انجام میدهند، قادر نبودند که دولت سوریه را شکست دهند. ولی‌ جنگ در سوریه به داعش تجارب جدید، بخصوص در رابطه با جنگ با گروه ورزیده و با تجربه‌ای مانند حزب‌الله، داد، و اسلحه‌های جدید نیز در اختیار آن قرار داد. سازمان سیا نیز دراردوگاها‌یی‌ در اردن شورشیان سوریه را تعلیم داده است، که با احتمال بالا بخشی از آنها نیروهای داعش بوده‌اند که خود را بدون شناسایی وارد آموزش‌ها کرده بودند. بدلیل ضعف دولت مرکزی عراق، و مشی سکتاریستی دولت آقای نوری المالکی، داعش فرصت را غنیمت شمارد و بخش مهمی‌ از نیروهای با تجربه خود را به عراق فرستاد. اینچنین جنگ دوباره در عراق آغاز شد که هنوز ادامه دارد.

کلام پایانی
‌‌این ادعا که داعش، و بطور کلی‌ تر گروه‌های تروریست سنی، محصول جمهوری اسلامی، نتیجه سیاست‌های آن، میوه انقلاب ۱۹۷۹ ایران، و یا همه اینهاهستند نه‌ تنها هیچگونه پایه و اساسی‌ در تاریخ ندارد. هدف آنها که این ادعا را دارند یافتن بهانه دیگری برای تحریک غرب و بخصوص آمریکا برای ادامه تحریم‌های کمر شکن اقتصادی بر ضدّ مردم ایران، تلاش برای حمله نظامی به ایران، و به قول امریکایها، "حمل آب" برای جناح‌های افراطی این کشور، راست افراطی در اسرائیل، و لابی آن کشور در آمریکا است.

واقعیت این است که اپوزیسیون "همسو" روی حمله نظامی به ایران بسیار "حساب" باز کرده بود، ولی‌ ناامید شده است. مذاکرات هسته ای در جریان است و احتمال دستیابی به توافق نهایی هم، بر خلاف ادعای شارلاتان‌های سیاسی اپوزیسیون، زیاد است. بنا بر این حال که جنگ با داعش بالا گرفته است، اپوزیسیون "همسو" تلاش می‌کند که با "چسباندن" آن و دیگر گروه‌های رادیکال سنّی تروریستی به جمهوری اسلامی راه دیگری برای ادامه فشار‌های غرب بر مردم ایران بیابد. این جای تعجب هم ندارد، چرا که اپوزیسیون همسو، اپوزیسیون دروغ گوست. از این زاویه، دستکم برای نگارنده روشن نیست که فرق اینان با تندرو‌ها و بنیادگرایان ایران، که آنها هم در دروغ گویی و اغراق ید طولأیی دارند، چیست.

گروهی ازهمین اپوزیسیون کودتای نوژه را در تیر ماه ۱۳۵۹ برپا کردند، و در مصاحبه با وبسایت های "زرد" اعتراف کردند که به عراق رفته و کار را با صدام حسین هماهنگ کرده بودند. یک عضو همین گروه اخیرا در یک مقاله از آمریکا درخواست کرد که توافق هسته‌ای را منوط به برگزاری انتخابات آزاد در ایران بنماید. پر واضح است که جمهوری اسلامی در حال حاضر تن‌ به چنین انتخاباتی نخواهد داد، و بنا بر این لابد از نظر این شخص تحریم‌های کمر شکن اقتصادی باید ادامه یابند، و چون تحریم‌ها به تنهایی قادر به سرنگونی جمهوری اسلامی نخواهند بود، همانطور که شدید‌ترین تحریم‌های اقتصادی تاریخ قادر نبودند رژیم صدام حسین را سرنگون کنند، سرانجام آمریکا باید اقدام به تغییر رژیم در ایران از طریق نظامی کند، همانطور که در عراق اینکار را انجام داد. این شخص حتی تهدید کرد که اگر آمریکا به تقاضای ایشان پاسخ مثبت ندهد، ایشان و همفکرانشان دست به مبارزه مسلحانه خواهند زد.
قسمت چهارم این مقاله به بحث در باره حامیان گروه‌های سنّی تروریستی در خاور میانه، بخصوص داعش خواهد پرداخت.
----------------------------------------------------
نگارنده از خوانندگان گرامی‌ دعوت می‌کند که بلاگ انگلیسی هفتگی او را در اینجا مطالعه کنند؛ برای دریافت آخرین خبر‌ها و تحلیل‌ها در باره ایران و بقیه خاور میانه، هم به فارسی و هم به انگلیسی، از وبسایت او، اخبار ایران و گزارش‌های خاور میانه بازدید کنند، و مصاحبه‌ها و دیگر برنامه‌های تلویزیونی او را در اینجا تماشا کنند.