انتقاد روزنامه جمهوری اسلامی از تلاش برای حضور زنان در ورزشگاه‎ها

روزنامه جمهوری اسلامی - اين روزها، دور جديدی از تلاش‌ها برای آزادسازی ورود بانوان به ورزشگاهها آغاز شده است. تلاش‌هايی که اينبار جرقه آن با اظهارات معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده زده شد و در صدر اخبار برخی از رسانه‌های مجازی و البته روزنامه‌هايی که برای تحقق اين امر روزشماری می‌کنند قرار گرفت.

شهيندخت مولاوردی در گفتگويی که با خبرنگار يکی از شبکه‌های اطلاع‌رسانی انجام داد در پاسخ به اين سئوال که چند درصد از زنان جامعه خواهان حضور در ورزشگاهها هستند؟ گفت: «می‌توان با يک نظرسنجی ميزان علاقه زنان برای تماشای نزديک مسابقات ورزشی را به دست آورد، البته اين صحبت به اين معنا نيست که همه فعاليت‌های خود را متوقف کرده‌ايم و به مطالبات ديگر زنان، نمی‌پردازيم. به نظر دولت بايد اين امر مديريت شود و سازوکار لازم آن فراهم شود، به شکلی که موجب نگرانی جامعه متدين نباشد. در واقع ابعاد شرعی و عرفی آن نيز مدنظر قرار گيرد و به دغدغه نظام تبديل نشده و بررسی همه جانبه در اين امر صورت گيرد.»

مولاوردی همچنين در خصوص تشويق زنان برای حضور در ورزشگاهها و تماشای مسابقات ورزشی گفت: «حضور زنان در ورزشگاهها درصدر مطالبات زنان قرار دارد و اگر اين امر صورت گيرد برای تشويق نيز برنامه‌هايی در صورت نياز خواهيم داشت.» مولاوردی با توجه به نزديک شدن مسابقات جهانی واليبال و حاشيه‌هايی که سال گذشته بحث ورود زنان به ورزشگاهها برای واليبال و دولت به وجود آورد، در خصوص حل شدن اين موضوع تا برگزاری مسابقات جهانی واليبال گفت: «انشاءالله تمام تلاشها بر اين است که اين مسابقات با کمترين هزينه برگزار شود و يکی از اين هزينه‌ها هم حاشيه‌ای بود که سال گذشته از سوی تعدادی برای واليبال به وجود آمد.» وی در عين حال مدعی شد: «طی سال‌های گذشته هيچ محدوديت و ممنوعيتی برای بانوان وجود نداشت و طی يکی دو سال گذشته اين ممنوعيت برای مسابقات واليبال به وجود آمد که اميدوار هستيم برای برگزاری مسابقات واليبال مشکل خاصی بوجود نيايد».

اين اظهارات معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده، کافی بود تا يکبار ديگر موضوعی که يکی از نگرانی‌های اصلی جامعه متدين کشور، بخصوص علما و مراجع عظام تقليد در دوره دولت‌های نهم و دهم را تشکيل می‌داد، اينبار توسط يکی از اعضای کابينه دولت يازدهم مطرح و بر سر زبان‌ها بيافتد. سخنان عضو کابينه دولت يازدهم طی روزهای اخير با موضع‌گيری‌‌ها و واکنش‌های متفاوتی روبرو شده که از استقبال «سپ بلاتر» رئيس فدراسيون بين‌المللی فوتبال (فيفا) گرفته تا اظهارات سردار «سعيد منتظرالمهدی» معاون اجتماعی نيروی انتظامی جمهوری اسلامی ايران را دربرمی‌گيرد. واکنش معاون اجتماعی ناجا به طرح دوباره ورود زنان به ورزشگاهها شايد جزء آخرين موضع‌گيری‌ها باشد. موضعی که طی آن سردار منتظرالمهدی به صراحت ناجا را مخالف اين طرح معرفی کرد و درعين حال افزود: «اگر قانون در اين باره به نتيجه برسد، ما آن را اجرا خواهيم کرد.»

معاون اجتماعی نيروی انتظامی گفته است: «حضور بانوان و خانواده‌ها در استاديوم‌های ورزشی و ورزشگاه‌ها، تابع يک سری شرايط است که آن را قانون تصويب می‌کند و ما نيز تابع مصوبات قانونی هستيم و آن را اجرا می‌کنيم، اما حضور بانوان در استاديوم‌ها را صلاح نمی‌دانيم. ما در اين خصوص نظر خود را داريم، اما آنچه که قانون تصويب و ابلاغ کند را اجرا خواهيم کرد.»

اظهارنظرهای خارج از چارچوب مصالح عمومی و عرف مذهبی و همچنين به دور از فرهنگ مردم مسلمان ايران، متاسفانه بعد از پيروزی انقلاب کم نبوده است و طبعا چنين مواردی در آينده نيز مشاهده خواهد شد. متاسفانه اين اظهارنظرها مختص افراد و سياسيون طرفدار و يا منتسب به يک گروه خاص سياسی نيست و همواره در دولت‌ها افرادی بوده‌اند که رعايت چهارچوب‌های عرف مذهبی را در اظهارنظرهای خود نکرده‌اند و با حاشيه‌سازی علاوه بر ايجاد مشکل برای خود، برای مسئولين کابينه و بالاتر از آن برای کشور مشکل ايجاد کرده‌اند و برای مدتی همه را درگير موضوعات حاشيه‌ای و البته بی‌سرانجام نموده‌اند.

موضوع ورود بانوان به ورزشگاهها نيز از قبيل همين حاشيه‌سازی‌هاست که البته پرونده‌ای قطور در دولت‌های نهم و دهم دارد. برای روشن شدن موضوع، نگاهی به سابقه اين موضوع در دولت احمدی‌نژاد می‌اندازيم.

احمدی‌نژاد در چهارم ارديبهشت ماه سال ۱۳۸۵ و در شرايطی که کمتر از يک سال از نشستن او برکرسی رياست جمهوری می‌گذشت، به بهانه انتقاد از برخورد قوه قضائيه و نيروی انتظامی با مساله بدحجابی، در اقدامی شتابزده و علنی نامه‌ای به رئيس وقت سازمان تربيت بدنی نوشت و طی آن خواستار حضور بانوان در ميادين ورزشی برای تماشای مسابقات ملی و حساس فوتبال شد. وی در آن نامه مدعی شده بود «برخلاف تصور و تبليغ عده‌ای، تجربه نشان داده است که حضور انبوه خانواده‌ها و بانوان در محيط‌های عمومی، سلامت و اخلاق را در آن محيط‌ها حاکم کرده است»(!) احمدی‌نژاد با اين استدلال و بدون درنظر گرفتن چارچوب‌های شرعی و حتی بدون اعتقاد به بررسی کارشناسانه ابعاد مختلف اين موضوع، در دستور علنی و شتابزده خود «ضرورت اختصاص جايگاه ويژه‌ای برای بانوان» در ورزشگاهها را مورد تاکيد قرار داد.

روزنامه جمهوری اسلامی که عواقب خطرناک چنين دستوری را دريافته بود در اولين موضع‌گيری در مخالفت با اين دستور، در سرمقاله‌ای تحت عنوان «صريح با رئيس جمهور» به تاريخ ۶/۲/۸۵ نوشت: «... در خصوص دستورالعملی که شما آقای رئيس‌جمهور به رئيس سازمان تربيت بدنی برای فراهم ساختن ورود زنان به ورزشگاه‌ها داده‌ايد، هر چند نکات فراوانی برای گفتن داريم ولی در اين مجال اندک فقط به همين اکتفا می‌کنيم که اوضاع ورزشگاه‌ها منهای حضور زنان چنان ضداخلاقی است که بايد به حال آن گريست. آيا به عواقب و عوارض ورود زنان به چنين محيطی انديشيده‌ايد؟ آيا شما با اين دستورالعمل درصدد برآورده ساختن مطالبات خانواده‌های متدين هستيد؟ زنان مذهبی، آيا چنين مطالباتی دارند؟ حتی اگر داشته باشند آيا هم اکنون که در پارک‌های عمومی امنيت ندارند در ورزشگاه‌ها امنيت خواهند داشت؟ علاوه بر اينها با مسائل شرعی و واقعيت‌‌های تلخ موجود چه خواهيد کرد؟ ضمنا آقای رئيس جمهور! توصيه دوستانه و خيرخواهانه ما به شما اينست که به تعريف و تمجيد آن دسته از اصحاب رسانه‌ها که کاری جز تاييد ندارند دل نبنديد، در جامعه‌ای که شما رياست اجرائی آن را بر عهده داريد خبرهای ديگری هم هست که بايد از زبان و قلم‌ کسانی که اهل مديحه سرائی نيستند و واقع‌بينی و واقع‌گوئی و واقع‌نگاری را وظيفه خود می‌دانند شنيد و خواند.»

بی‌توجهی دولتمردان نهم به مخالفت وتوصيه‌های دلسوزان که حتی در مواردی با اهانت برخی از اطرافيان رئيس دولت نهم به مراجع نيز همراه شد و از طرفی خودداری صداوسيما از انعکاس اخبار مربوط به واکنش مراجع عظام نسبت به اين اقدام خلاف شرع، موجب شد حضرت آيت‌الله العظمی حاج شيخ محمدفاضل لنکرانی (رحمت‌الله عليه) در پاسخ به استفتای جمعی از مقلدين در اين زمينه مرقوم نمايند:
«به دنبال سئوالات و استفتائات فراوانی که از طريق تلفن و يا به صورت کتبی و يا حضوری از اينجانب در رابطه با حضور بانوان محترم در ورزشگاه‌ها شده است اشعار می‌دارد که اولا از نظر فقهی روشن است که نظر زن به بدن مرد حتی بدون لذت و ريبه جايز نيست و ثانيا از مسائلی که اسلام روی آن تکيه فراوان دارد عدم اختلاط زن و مرد است و ملاحظه شده است که اختلاط در جوامع غربی و متاسفانه در برخی نهادهای داخلی چه مفاسد فراوانی به دنبال داشته است. بنابراين شرکت بانوان در مکان‌های عمومی ورزشی که همراه با اختلاط است به هيچ‌وجه جايز نيست و در اين امکنه ولو مکان‌های خاصی برای زنان اختصاص يابد اما مفاسد اختلاط بر آن مترتب است و لازم است دولت محترم جمهوری اسلامی مکان‌های مستقلی را با رعايت همه ضوابط شرعی برای بانوان جهت امور ورزشی اختصاص دهد و از اين جهت تبعيضی بين آنان قائل نشود. انتظار آن است که حرکت مسئولين محترم در مسير احيای ارزش‌های اسلامی باشد و از اموری که موجب خدشه‌دار نمودن اين امر است اجتناب نمايد. خداوند به همه توفيق عمل به احکام اسلامی را عنايت فرمايد.»

در کنار اين پاسخ‌، حضرات آيات ميرزاجواد تبريزی، مکارم شيرازی، صافی گلپايگانی، نوری همدانی، و بسياری ديگر از علمای اعلام، موضع مشابهی گرفتند و جامعه مدرسين حوزه علميه قم نيز با صدور اطلاعيه‌ای از نظر صريح مراجع عظام تقليد حمايت و پشتيبانی نمود و از رئيس‌جمهور وقت خواست با مشورت با عناصر خبره و دلسوز و آشنا به مبانی اصيل اسلام ناب از صدور چنين دستورات غيرشرعی جلوگيری نمايد.

عليرغم اين موضع‌گيريها و در حاليکه به مسئولين دولت احمدی‌نژاد يادآوری شد که در سال ۱۳۸۲ و در زمان دولت آقای خاتمی نيز هنگامی که موضوع ورود زنان به ورزشگاهها مطرح شد، نظر رهبر معظم انقلاب همراستا با نظر ساير مراجع و مبنی بر ممنوعيت اين کار بوده و به وزارت کشور وقت ابلاغ گرديده است، بااينحال علی‌آبادی (رئيس سازمان تربيت بدنی وقت) طی اظهاراتی ضمن پافشاری بر اجرای دستور رئيس جمهور، بر تشکيل کميته‌ای خاص برای اجرايی کردن اين دستور تاکيد نمود و احمدی‌نژاد نيز اقدامی برای لغو دستور خود به عمل نياورد. (رهبر معظم انقلاب در تاريخ ۲۵/۲/۱۳۸۲ در هامش گزارش فرماندهی نيروی انتظامی که در خصوص ورود زنان و دختران به استاديومهای ورزشی نوشته شده بود، صراحتاً مرقوم فرمودند:« به وزارت کشور: - اين کار ممنوع و خلاف است وسرپيچی از ‌آن تخلف محسوب می‌شود.)

متاسفانه اين سرپيچی انجام شد و بسياری از افراد که با شعار اصولگرايی در رسيدن دولت نهم به قدرت، نقش ايفا کرده بودند نه تنها در اين زمينه سکوت اختيار کردند بلکه در موارد اندکی نيز که ناچار به اظهار نظر شدند، رو به توجيه اقدامات خلاف دولت آوردند و در يک مورد يکی از پروپا قرص‌ترين روزنامه‌نگاران حامی احمد‌ی‌نژاد مدعی شد: «هيچ فقيهی، حضور بانوان باحفظ شئونات اسلامی در استاديوم‌های ورزشی و برای تماشای مسابقات فوتبال را ممنوع اعلام نکرده»(!)، بلکه شرايط کنونی وجو آلوده ورزشگاهها، بی‌احترامی به مقام زن را در پی دارد.»(!)

اين کش و قوس‌ها برای مدت‌ها ادامه داشت و معلوم نبود که آيا دولتيان واقعاً اشکالات علما و مراجع را به طور کامل متوجه نمی‌شوند و يا اينکه خود را به غفلت زده‌اند؟ البته بعدها مشخص شد که بی‌اعتنائی رئيس دولت‌های نهم و دهم در اين زمينه عامل اصلی بود و همين امر موجب دلخوری مراجع از رئيس دولت و دولتيان گرديد ودر موارد متعدد از پذيرش دولتمردان برای ملاقات و... خودداری نمودند.

اشکالات علما و مراجع برای مخالفت با ورود بانوان به ورزشگاهها عمدتاً بر دلايل زير استوار است:
- مساله حرمت نگاه زن به بدن مرد مسلمان
- موضوع اختلاط زنان و مردان که مفاسد فراوانی را به دنبال دارد
- از بين رفتن ارزش‌های اسلامی، اخلاقی و انسانی
- شکسته شدن حيا و از بين رفتن قبح به کارگيری الفاظ و اشعار رکيک
- ايجاد هيجانات غيرقابل کنترل که موجب فرو ريختن نظم جامعه می‌شود
- سوءاستفاده افراد فرصت طلب و معاند برای از بين بردن امنيت جامعه
و بسياری ديگر از مفاسد مترتب بر آن که کارشناسان مربوطه بر آن‌ها اذعان دارند.

بالاخره پس از مدت‌ها کش و قوس بر سر اين موضوع و بی‌توجهی رئيس دولت‌های نهم و دهم به تذکرات علما و مراجع، سرانجام رهبر معظم انقلاب بر نظر مراجع عظام تاکيد نموده و از احمدی‌نژاد خواستند نسبت به دستور خود تجديد نظر کند و پس از اين موضع‌گيری بود که لجبازی احمدی‌نژاد بر سر اين مطلب پايان يافت، به طوری که در تاريخ ۱۹ ارديبهشت ۱۳۸۵ سخنگوی دولت وقت، در پاسخ به سئوال خبرنگاری پيرامون حضور بانوان در ورزشگاه‌ها گفت: «رهبر معظم انقلاب در اين خصوص فرموده‌اند که به منظور احترام به نظر مراجع عظام مبنی بر عدم حضور بانوان در ورزشگاه‌ها، دولت در ديدگاه خود نسبت به حضور زنان در ورزشگاه‌ها تجديدنظر نمايد. لذا در اين خصوص طبق دستور رهبری عمل خواهد شد.»

بالاخره دوران احمدی‌نژاد با همه مصايب و سختی‌هايش گذشت و با انتخاب دولت «تدبير و اميد» گمان و اميد می‌رفت در مملکتی که مزين به نام امام زمان«عج» است، با تکيه بر رويکردهای مدبرانه و اعتدالی ديگر جايی برای مطرح نمودن و يا حتی مجال مطرح شدن امور خلاف شرع وجود نداشته باشد، اما گويی جريان امور به گونه‌ای است که در برخی موضوعات نشانه‌های تدبير و اميد در حال کمرنگ شدن است. گويا قرار نيست حاشيه‌سازان دولت‌ها دست از حاشيه سازی بردارند و برای دولتهايشان مشکل ايجاد نکنند.
سابقه موضوع ورود بانوان به ورزشگاهها در دولت‌های قبل، از آن جهت يادآوری شد که متذکر شويم اين موضوع،‌موضوعی آزمايش شده است و همگان می‌دانند که «آزموده را آزمودن خطاست.»

ما ثابت کرده‌‌ايم که از هر مدعی دلسوزی برای دولت «تدبير و اميد» دلسوزتر و به موفقيت آن مشفق‌تر و اميدوارتريم و بر همين مبنا به خود اجازه می‌دهيم که مانع افتادن دولتمردان يازدهم به وادی‌های خارج از چارچوب اعتدال و يا خدای ناکرده خارج از چارچوب‌های احکام شرعی شويم و به همين منظور هشدار می‌دهيم که اجازه ندهيد تجربه دولت‌های نهم و دهم با اين دولت نيز تکرار شود. برهمين مبنا توجه مقامات و مسئولان دولتی و همچنين دست‌اندرکاران دولتی در امور ورزش را به اين نکته جلب می‌نمائيم که دولت «اعتدال» در حال حاضر به اندازه کافی از مشکلات و معضلات به ارث رسيده برخوردار است و درکنار آن عده زيادی هستند که تلاش می‌کنند اين دولت به موفقيت‌های موردنظر خود نرسد و لذا از هر بهانه‌ای برای سنگ‌اندازی در مقابل آن بهره می‌برند. در چنين شرايطی وظيفه مسئولين دولتی کمک به مجموعه خود برای گرفتار نيامدن در چاله‌های اين سنگ‌اندازی‌هاست، نه آن که خود به دست بهانه‌گيران بهانه بدهند و با درست کردن حاشيه‌ برای دولت، وقت و فکر و امکانات آن را به سمت مسائل بيهوده سوق دهند.

در پايان سئوالی را نيز مطرح می‌کنيم و انتظار داريم کسانيکه در تلاش هستند اين دولت را با طرح مسائل بی‌مورد به حاشيه ببرند، به آن پاسخ دهند. البته نه پاسخ به ما بلکه پاسخ به وجدان‌ خودشان و با در نظر گرفتن انصاف کامل؛ آن سئوال اينست که: «انصافاً شما که برای ورود بانوان به ورزشگاهها تلاش می‌کنيد، چنانچه از شما خواسته شود خودتان يا زنانتان و دخترانتان با آگاهی از جو ورزشگاهها و آلودگی‌های آنها وارد چنين فضايی بشويد و در کنار مردان و نامحرمان قرار گيريد و مسابقات فوتبال را تماشا کنيد، انصافاً و وجداناً چنين کاری را خواهيد کرد»؟

* موضوع ورود بانوان به ورزشگاهها، يکی از حاشيه‌سازی‌هايی است که پرونده‌ای قطور دردولت‌های نهم و دهم دارد

* روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله «صريح با رئيس جمهور» به تاريخ ۶/۲/۱۳۸۵، صراحتا دستور شتابزده، غيرکارشناسانه و خارج از چارچوب‌‌های شرعی احمدی‌نژاد را در تناقض با احکام شرع مقدس اسلام، فرهنگ مردم متدين ايران و عرف جامعه اعلام کرد

* حضرت آيت‌الله‌العظمی حاج شيخ محمد فاضل لنکرانی (رحمت‌الله عليه) در برابر بی‌توجهی دولتمردان نهم به توصيه‌های دلسوزان و در پاسخ به استفتای جمعی از مقلدين، موضوع ورود بانوان به ورزشگاهها را خلاف موازين شرعی اعلام کردند و از مسئولين خواستند از اموری که موجب خدشه‌دار شدن ارزش‌های اسلامی است اجتناب کنند

* رهبر معظم انقلاب در تاريخ ۲۵/۲/۱۳۸۲ در هامش گزارش فرماندهی نيروی انتظامی که در خصوص ورود زنان و دختران به ورزشگاهها نوشته شده بود، صراحتاً مرقوم فرمودند: «به وزارت کشور: - اين کار ممنوع و خلاف است و سرپيچی از آن تخلف محسوب می‌شود.»

* بی‌اعتنايی رئيس دولت‌های نهم و دهم به عنوان عامل اصلی لجبازی دولت با نظرات فقهی مراجع، موجب دلخوری مراجع از رئيس دولت و دولتيان شد و در موارد متعدد از پذيرفتن دولتی‌ها امتناع کردند

* پس از مدت‌ها بی‌توجهی رئيس دولت‌های نهم و دهم به تذکرات مراجع، سرانجام سخنگوی وقت دولت گفت: رهبر معظم انقلاب در خصوص حضور بانوان در ورزشگاهها فرموده‌اند که به منظور احترام به نظر مراجع عظام مبنی بر عدم حضور بانوان در ورزشگاهها، دولت در ديدگاه خود تجديدنظر می‌نمايد

* مطرح شدن مجدد موضوع ورود بانوان به ورزشگاهها در دولت يازدهم نشانه کم‌رنگ شدن نشانه‌های «تدبير و اميد» است. گويی قرار نيست حاشيه‌سازان دولت‌ها دست از حاشيه‌سازی بردارند

* توجه مقامات و مسئولان دولت يازدهم را به اين نکته جلب می‌کنيم که دولت «اعتدال» به اندازه کافی مشکلات و معضلات به ارث رسيده دارد و شما به جای کمک به مجموعه خود نبايد برای سنگ‌اندازان بهانه درست کنيد.