کنگره آمریکا یک قدم به باطل کردن توافق نهایی با ایران نزدیک‌تر شد

لایحه‌ای که می‌تواند توافق با ایران را لغو کند، با حمایت اکثریت آرای سناتورهای عضو کمیته روابط خارجی تصویب و یک مرحله به قانون شدن نزدیک شد.

رادیو زمانه ـ روز سه شنبه ۱۴ آوریل / ۲۵ فروردین‌ماه، کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، لایحه «کروکر-منندز» را به رأی گذاشت. این لایحه که توسط جمهوری‌خواهان مجلس سنا معرفی شده است، اگر قانون شود قابلیت این را دارد که توافق نهایی کابینه اوباما با دولت جمهوری اسلامی ایران را باطل کند.

بیشتر بخوانید: هر آنچه در مورد لایحه «کروکر-منندز» باید بدانید

لایحه اما به شکل اولیه آن تصویب نشده است. رایزنی‌های جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و سناتورهای دمکرات که بیش از ۵۰ متمم را به این لایحه اضافه کرده بودند موجب شد که شرایط و مفاد لایحه تغییر کند.

آخرین وضعیت لایحه «کروکر-منندز»

بر اساس توافقی که بین سناتورهای دمکرات و جمهوری‌خواه صورت گرفت، لایحه «کروکر-منندز» که با شماره رسمی لایحه «اس ۶۱۵» در مجلس نمایندگان امریکا به ثبت رسیده است، به شکل زیر تغییر کرد:

ریاست جمهوری آمریکا، باید توافق نهایی با ایران را با تمام جزئیات آن بلافاصله به کنگره آمریکا برای بازبینی ارائه دهد.

کنگره برای بررسی توافق نهایی با ایران ۵۲ روز فرصت دارد. پیش از این جمهوری‌خواهان ۶۰ روز را پیشنهاد داده بودند که رأی نیاورد.

در تمام دوران ۵۲ روز بررسی توافق نهایی با ایران توسط کنگره، رئیس‌جمهوری آمریکا حق ندارد که هیچ یک از تحریم‌هایی که پیش از این تاریخ توسط کنگره علیه ایران به تصویب رسیده‌اند را، لغو کند.

زمان‌بندی دوره بررسی ۵۲ روزه به شرح زیر شکسته می‌شود: ۱ – یک دوره بررسی اولیه به مدت ۳۰ روز سپس رأی‌گیری برای لغو احتمالی تحریم‌ها علیه ایران که ممکن است همراه با ملاحظات ویژه باشد. ۲ – دوازده روز برای بررسی و رأی دادن به لایحه در کنگره آمریکا. ۳ – ده روز برای امضاء و یا وتو احتمالی لایحه هنگامی‌که به دست بارک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، می‌رسد.

اگر چنانچه طرفین مذاکره با ایران یعنی آمریکا و سایر کشورهای ۱+۵ در دست‌یابی به توافق نهایی تا ضرب‌الاجل ۳۰ ژوئن، موفق نباشند و توافق نهایی دیرتر از تاریخ ۹ ژوئیه به دست نمایندگان مردم آمریکا در کنگره برسد، دوره بررسی به صورت اتوماتیک به ۶۰ روز افزایش پیدا می‌کند.

اگر چنانچه توافق نهایی به هر شکلی قانونی شود (از طریق تأیید کنگره یا وتو بارک اوباما)، رئیس‌جمهورهای آمریکا، از هر حزب و در تمام مدت توافق با ایران موظف هستند که هر ۹۰ روز یک بار به کنگره شهادت دهند که باز‌رسی‌ها نشان داده ایران تعهداتش در شرایط توافق نهایی را اجرایی کرده است و از چارچوب‌های قانونی این توافق تخطی نکرده است.

پیش از شهادت دادن به کنگره در مورد برنامه اجرایی توافق با ایران، رئیس‌جمهور آمریکا موظف است که به طور منظم مجموعه‌ای از گزارش مفصل به کنگره در مورد ایران ارائه کند. این گزارش‌ها در طیف وسیعی از مسائل ارائه خواهند شد از جمله: برنامه هسته‌ای ایران، برنامه موشک‌های بالستیک ایران، آخرین تحولات در مورد حمایت از تروریسم در سطح جهان که مرتبط به ایران باشد و آخرین تحولات از خطرات احتمالی ایران برای آمریکا و متحدانش.

لایحه «کروکر-منندز» چگونه ممکن است قانون شود؟

در قوانین ایالات متحده آمریکا، هنگامی که یک سناتور یا نماینده لایحه‌ای را معرفی می‌کند، این لایحه پس از ثبت به کمیته متناسب با موضوع لایحه فرستاده می‌شود.

لایحه «اس ۶۱۵» یا‌‌ همان «کروکر-منندز» در شکل اولیه آن به کمیته روابط خارجی سنا فرستاده شد. این کمیته این لایحه را سه بار بررسی کرد.

روز ۱۴ آوریل ۲۰۱۵، در کمیته روابط خارجی سنا، گروه کوچک‌تری از سناتور‌ها از هر دو حزب جمهوری خواه و دمکرات به لایحه «کروکر-منندز» و تعدادی از متمم‌ها رای دادند و این لایحه با تغیراتی که در بالا گفته شد تصویب شد.

اکنون این لایحه به مجلس سنا و کنگره برای بحث ارسال می‌شود. در ‌‌‌نهایت اگر دو مجلس نمایندگان مردم آمریکا پس از ارائه اصلاحات لایحه را به رأی بگذارند، لایحه تنها با اکثریت آراء به رئیس‌جمهور آمریکا فرستاده خواهد شد که با امضاء نهایی، آن را قانون کند.

اگر رئیس‌جمهور از حق وتو خود استفاده کند و لایحه را امضاء نکند، کنگره می‌تواند برای فائق آمدن بر حق وتو ریاست جمهوری این لایحه را مجدد در هر دو مجلس به رأی بگذارد. اگر از لایحه با اکثریت دو سوم آرای نمایندگان مردم و سناتور‌ها حمایت شود، حق وتو رئیس‌جمهور باطل و لایحه قانون می‌شود.