گزارش کانون مدافعان حقوق بشر از وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه ارديبهشت ۱۳۹۴

رييس قوه قضاييه مسئول جان و سلامت زندانيان سياسی بيمار است

کانون مدافعان حقوق بشر در ادامه گزارش‌های ماهانه خود به بررسی‌ وضعيت حقوق بشر در ايران در ارديبهشت ماه ۱۳۹۴ پرداخت.

کانون مدافعان حقوق بشر که رياست آن‌ بر عهده شيرين عبادی است در گزارش خود با اشاره به زندانيان بيمار که نياز به درمان در مراکز درمانی مجهز دارند، اعلام کرد که مسئوليت جان و سلامت زندانيان، از جمله زندانيان سياسی و عقيدتی بيمار برعهده دستگاه قضايی و به‌خصوص رييس قوه قضاييه است که مسئوليت نظارت بر عملکرد سازمان زندان‌ها را برعهده دارد.

اين سازمان مردم نهاد همچنين با تأکيد دوباره بر مسئوليت‌های قانونی مسئولان زندان‌ها درخصوص جان زندانيان، اعلام کرد که اين وظيفه در قبال زندانيان سياسی خطيرتر می‌شود؛ چراکه زندانيان سياسی، منتقدان و مخالفان روش‌های حکومت هستند و بيم آن می‌رود که در پی حکم‌های ناعادلانه قضات، جريان‌هايی افراطی با سهل‌انگاری‌های عامدانه در اعزام بيماران زندانی به درمانگاه‌ها يا بيمارستان‌ها، بخواهند سياست حذف و امحای زندانيان سياسی را در پی گيرند.

از همين‌رو کانون مدافعان حقوق بشر در گزارش خود هشدار داده است که هر نوع کوتاهی در درمان زندانيان، مسئوليت سنگينی را برای مسئولان مربوطه ايجاد خواهد کرد.

در گزارش کانون مدافعان حقوق بشر که به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر می شود، همچنين در سه بخش "حقوق مدنی و سياسی و فرهنگی"، "حقوق اقتصادی و اجتماعی" و "ميراث فرهنگی و محيط زيست" به بررسی وضعيت حقوق بشر در ايران پرداخته شده است.

به گزارش سايت کانون مدافعان حقوق بشر، متن گزارش ماه ارديبهشت ۱۳۹۴ کانون مدافعان حقوق بشر که در سوم خرداد ماه ۱۳۹۴منتشر شده، به شرح زير است:

ـــــــــــــــــــــــــــــــ

گزارشی مختصر از وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه ارديبهشت ۱۳۹۴

مقدمه
درمان هر زندانی طبق مقررات اداره زندان‌ها برعهده «سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمينی و تربيتی کشور» و به‌طور کلی قوه قضاييه است. پس هرنوع کوتاهی در درمان زندانيان، مسئوليت سنگينی را برای مسئولان مربوطه ايجاد خواهد کرد.
متأسفانه امکانات درمانی زندان‌های ايران، بسيار ناقص است. اين درحالی است که زندانيان سياسی برای درمان در مراکز درمانی خارج از زندان، نيازمند کسب موافقت دادستان هستند که اين امر در بسياری از اوقات با مشکل‌هايی مواجه می‌شود. به همين دليل در سال‌های گذشته شاهد مرگ تعدادی از زندانيان سياسی و عقيدتی در اثر تأخير در درمان بوده‌ايم که از آن‌جمله می‌توان به هدی صابر و محسن دکمه‌چی اشاره کرد که جان خود را بر اثر کمبود امکانات و عدم درمان به‌موقع از دست داده‌اند.
در حال حاضر همچنان تعدادی از زندانيان، بيمار و نيازمند درمان هستند که از آن جمله می‌توان به سعيد رضوی فقيه و مسعود باستانی اشاره کرد که قبل از آنکه اجازه ترخيص از پزشک معالجشان صادر شود، به زندان بازگردانده شدند. همچنين در اين خصوص می‌توان از سيد محمد سيف زاده و حسين رونقی ملکی نام برد که بيمار و نيازمند درمان هستند.
از سوی ديگر اخيراً نرگس محمدی، نايب رييس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر که پيشتر به‌خاطر فعاليت‌های حقوق بشری‌اش طی يک دادرسی غيرعلنی و غيرعادلانه به شش سال حبس محکوم شده بود، برای گذراندن ادامه مدت مجازات، به زندان اوين اعزام شد. خانم محمدی قبلاً که در زندان بود، به‌خاطر نبود امکانات پزشکی در زندان زنجان به‌شدت بيمار شد. فقدان امکانات درمانی در زندان مذکور تاحدی بود که برای انتقال او به بهداری حتی يک برانکار نيز وجود نداشت. بنابراين مأموران زندان، او را توسط يک صندلی که به آن تکيه داده بود به بهداری منتقل کردند. شدت بيماری خانم محمدی تاحدی بود که به گفته پزشک زندان، امکان مرگ او می‌رفت. بنابراين مقام‌های مسئول، او را با قيد وثيقه ششصد ميليون تومانی آزاد کردند تا به درمان خود در بيرون از زندان ادامه دهد. حال متأسفانه درحالی‌که فرآيند درمان خانم محمدی تکميل نشده، مجددا دستگير و به زندان اعزام شده است.
از همين‌رو با وضعيت اسفبار زندان‌های ايران و نبود امکانات درمانی و کادر پزشکی مجرب و بی تفاوتی زندانبانان نسبت به وضعيت سلامت زندانيان، بيم آن می‌رود که حادثه‌های اندوه‌بار گذشته دوباره تکرار شوند؛ حادثه‌هايی که با اهمال مسئولان زندان، در برخی مواقع به مرگ زندانيان بيمار ختم شده‌اند.
در گزارش ماه ارديبهشت ۱۳۹۴ همچنين خلاصه ای از وضعيت نقض حقوق بشر در ايران در ارديبهشت ماه ۱۳۹۴ در پی می آيد. اين گزارش بر مبنای اطلاعاتی است که در سايت‌ها و رسانه‌های مختلف درج شده و صحت آن به احراز رسيده است و در سه بخش و به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر می شود.

وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه ارديبهشت ۱۳۹۴

بخش اول – حقوق مدنی، سياسی و فرهنگی
الف- وضعيت فعالان سياسی، اجتماعی و فرهنگی
۱) در اين ماه حدود ۱۹ نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از: پدرام نصرالهی، ابراهيم مددی، محمود صالحی، عثمان اسماعيلی، شاپور احسانی راد، شاپور احسانی راد، رضا امجدی و داوود رضوی- ۸ فعال کارگری-، فريما فرزندی، مهران خاندل – ۲ شهروند بهايی- مهدی سادات شجاعی، فرخنده کارگر، محمد جواد کشاورزی و اميد مسعودی- ۴ فعال سياسی- و نگار حائری- فرزند زندانی سياسی.
از سوی ديگر برخی خبرها از بازداشت ابراهيم غلامی- دانشجو-، مصطفی خدير- کارگر-، هيمن فرزند علی- بازاری- و سامان حريری- فعال مدنی- حکايت دارند.
لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از چند روز با توديع وثيقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.
۲) حسين نورانی نژاد- عضو جبهه مشارکت ايران اسلامی- برای گذراندن يک سال حبس، ندا مستقيمی- فعال مدنی- برای اجرای حکم سه سال حبس، احسان دولتشاه- فعال سابق دانشجويی- برای گذراندن شش ماه حبس، عليرضا هاشمی- فعال صنفی- برای گذراندن ۵ سال حبس، محمدرضا عالی پيام- شاعر طنز‌پرداز- برای گذراندن يک سال و سه ماه و يک روز حبس بازداشت و به زندان منتقل شدند.همچنين احمد زيدآبادی- روزنامه نگار و فعال ملی و مذهبی- بلافاصله بعد از پايان دوران زندان، برای گذراندن حکم ۵ سال تبعيد به شهرستان گناباد منتقل شد. نرگس محمدی- نائب رييس کانون مدافعان حقوق بشر- نيز که در مرخصی درمانی به‌سر می‌برد، برای گذراندن ادامه مدت مجازات، بازداشت و به زندان اوين منتقل شد.
از سوی ديگر مقام‌های مسئول از آزادی محسن ميردامادی- عضو جبهه مشارکت ايران اسلامی- با وجود پايان يافت دوران محکوميت زندان، جلوگيری کردند.
۳) آتنا دائمی- فعال حقوق کودکان که هم‌اينک در زندان به‌سر می‌برد- به هفت سال زندان، محمد سعيد حسين زاده- فعال مدنی که هم‌اينک در زندان به‌سر می‌برد- به هفت سال حبس محکوم شدند.

از سوی ديگر برخی خبرها از صدور حکم يک سال زندان و دو سال ممنوعيت از خروج از کشور در دادگاه تجديد نظر برای نسرين کيامرزی، سارا فولادی، مريم باطنی نيا، اکبر احمدی، بيتا جعفری، عباس کيانی، فاطمه زارعی، معصومی دشتی، رامين بختياروند، ندا فولادی و سميرا فولادی- ۱۱ نوکيش مسيحی- حکايت دارد.
۴) مقام‌های مسئول از شرکت مولانا گرگيج- فعال مذهبی اهل سنت- در همايشی علمی ممانعت به‌عمل آوردند.
۵) جلسه رسيدگی به اتهام‌های آيدين ذاکری و آتنا فرقدانی- ۲ فعال مدنی-، محمد علی طاهری- بنيانگذار عرفان حلقه-، هنا عقيقيان، بيتا هدايتی و هنا کوشک‌باغی- ۳ شهروند بهايی- برگزار شد.
۶) اسماعيل عبدی، محمود بهشتی لنگرودی، مسعود زينال زاده، سيد مجتبی قريشيان و مهدی بهلولی- ۵ فعال صنفی-، بکتاش آبتين و رضا خندان (مهابادی)- ۲ عضو کانون نويسندگان ايران- به مراکز امنيتی احضار شدند. همچنين فروزان عليزاده و شبنم بداقی- همسر و دختر رسول بداقی، زندانی سياسی- به دادسرا و مولوی عبدالمجيد شه‌بخش- فعال مذهبی اهل سنت- به دادگاه احضار شدند.

ب- وضعيت حقوق فرهنگی
اخبار منتشر شده از وضعيت حقوق فرهنگی در ارديبهشت ماه نيز همچنان نشان از نامناسب بودن وضعيت اين حوزه دارد. به‌عنوان مثال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از آغاز سال ۱۳۹۳ تاکنون برای ۵۵ عنوان کتاب که توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان به اين وزارتخانه ارائه شده، مجوز صادر نکرده است.
۱) مقام‌های مسئول از ادامه فعاليت غرفه‌های ۲۹ ناشر از جمله انتشارات «صبح فردا» و انتشارات «حيان» در هشتمين نمايشگاه بين المللی کتاب تهران جلوگيری کردند.
۲) مقام‌های مسئول از عرضه کتاب‌های‌ «من و سيمين و مصطفی» نوشته شيوا ارسطويی، «ملت‌ها چگونه شکست می‌خورند» نوشته دارون عجم اوغلو و جيمز رابينسون و با ترجمه محسن ميردامادی و محمدحسين نعيمی‌پور، «درآمدی انتقادی درباره خمينی» نوشته آرشين اديب مقدم، مجموعه شعر «منتخبی از شعرهای شاد به همراه چند عکس يادگاری» سروده فاطمه اختصاری و مجموعه شعر «به احترام سی و پنج سال گريه نکردن» سروده حامد ابراهيم‌پور در هشتمين نمايشگاه بين المللی کتاب تهران جلوگيری کردند.
۳) هیأت نظارت بر مطبوعات ماهنامه «زنان امروز» را توقيف کرد.
۴) جلسه رسيدگی به اتهام‌های مدير مسئول روزنامه «مردم امروز» برگزار شد.
۵) سايت‌های «انصاف‌نيوز» و «بهارنيوز» از دسترس کاربران خارج شدند.
۶) مقام‌های مسئول از برگزاری نشست هم‌انديشی دستاوردهای مذاکرات هسته‌ای در دانشگاه اصفهان، مراسم يادمان فردوسی در نورآباد و کنسرت مهدی احمدوند در ماهشهر جلوگيری کردند.
۷) مقام‌های مسئول همچنان از فعاليت محمدرضا شجريان- استاد موسيقی- جلوگيری می‌کنند.
۸) نازنين خسروانی، مهسا امرآبادی، ريحانه طباطبايی و مرضيه رسولی- ۴ روزنامه نگار زندانی سابق- بدون آنکه با محکوميت محرويت از فعاليت‌های مطبوعاتی توسط مقام‌های قضايی مواجه باشند، امکان فعاليت در رسانه‌ها را از دست داده‌اند.

پ- ساير موارد نقض حقوق بشر
۱) در اين ماه حداقل تعداد ۳۹ نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل برخی از آنان مشخص نشده است ولی مقام های قضايی يا رسانه های وابسته به دولت ايران يا سايت های خبری اعدام آنها را تأييد کرده اند، به شرح زير است:
«خ.احمدی» در قزوين، «ا.ف» در رشت، «الف.خ» در قوچان و در ملاء عام، دو نفر در قزوين و سه نفر در بندرعباس اعدام شدند. مقام‌های قضايی اتهام اين افراد را قتل عمد عنوان کردند. همچنين «م.ب» در مشهد، ۵ نفر در زندان رجايی شهر و يک نفر در مشهد اعدام شدند. رسانه‌های وابسته به دولت ايران اتهام اين افراد را قتل عمد عنوان کردند.
از سوی ديگر «عبدالرحمن.ش»، «عيسی.ب»، «عليرضا.ب» و «احمدرضا.م» در اراک، سه نفر در ساری، شش نفر در بندرعباس و سه نفر در اردبيل اعدام شدند. مقام‌های قضايی اتهام اين افراد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کردند. «ايوب ترکمانی» نيز در ميناب و در ملاء عام اعدام شد. رسانه‌های وابسته با دولت ايران اتهام اين فرد را حمل ونگهداری مواد مخدر عنوان کردند.
«حسين.ع» در شهر شيراز و در ملاء عام، يک نفر در زنجان و يک نفر در ابهر اعدام شدند. مقام‌های قضايی اتهام اين افراد را تجاوز به عنف عنوان کرد. يک نفر در مشهد اعدام شد. مقام قضايی اتهام اين فرد را آدم ربايی عنوان کرد.
همچنين برخی خبرها از اعدام افرادی به‌نام‌های زاهد دينارزهی به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر در زندان رجايی‌شهر، فرهاد يوسفی به اتهام قتل عمد در سنندج و اسماعيل شهنوازی به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر در اراک حکايت دارد.
۲) مقام قضايی از اجرای حکم اعدام برای چند نفر بدون ذکر تعداد و نام در خوزستان و مقام دولتی از صدور حکم اعدام برای يک نفر در خراسان شمالی خبر دادند. همچنين مقام قضايی از صدور حکم گرداندن ده نفر در مشهد به اتهام شرارت خبر داد.
۳) حکم‌های ۷۴ ضربه شلاق برای «ر.ط» در نهاوند و در ملاء عام و ۷۴ ضربه شلاق برای يک نفر در کرج و در ملاء عام اجرا شد.
۳) وضعيت زندانيان سياسی هم چنان ناگوار گزارش می شود، به گونه ای که تعدادی از آنان مانند حسين رونقی ملکی و هاوره غزالی بيمار هستند که نسبت به درمان و معالجه آنها اقدامی جدی صورت نگرفته است. همچنين از اعزام رضا انتصاری به دليل امتناع از پوشيدن لباس زندان و استفاده از دستبند و پابند به‌هنگام اعزام به بيمارستان ممانعت به‌عمل آمد.
۴) سعيد متين پور از زندان مرکزی زنجان به زندان اوين، فرشيد فتحی و عليرضا سيديان به سالن دو زندان رجايی‌شهر منتقل شدند. لازم به توضيح است که اين انتقال‌ها بدون ذکر علت مشخص و خلاف آيين نامه امور داخلی زندان‌ها صورت گرفته است.
۵) وکلای آرش صادقی و گلرخ ايرايی در آستانه برگزاری دادگاه موکلانشان، امکان مطالعه پرونده آنان را نيافتند. همچنين از اعزام اميد علی شناس و آسو رستمی به دليل امتناع از پوشيدن لباس زندان به‌هنگام اعزام به دادگاه ممانعت به‌عمل آمد.

بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی
۱) حسن معاوی، سيد رحيم موسوی، عبدالخالق‌ پور ابيات، عادل شرهانی، احمد زبيدی و عبدالرضا ثعالدی- شش کارگر کارخانه لوله سازی خوزستان- و ۱۷۰ کارگر قطار شهری اهواز از محل کار خود اخراج شدند.
۲) پرداخت‌های حقوق و مزايای کارگران لوله و نورد صفا برای مدت ۴ ماه به‌تعويق افتاده است.

بخش سوم- ميراث فرهنگی و محيط زيست
۱) فرماندار قصرشيرين از مجروح شدن دو نفر بر اثر انفجار مين در منطقه مرزی نفت‌شهر خبر داد.

خاتمه
کانون مدافعان حقوق بشر در پايان گزارش ماه ارديبهشت ۱۳۹۴ اعلام می‌کند که مسئوليت جان زندانيان بنابر قانون با مسئولان زندان است و اين وظيفه در قبال زندانيان سياسی خطيرتر می‌شود؛ چراکه زندانيان سياسی، منتقدان و مخالفان روش‌های حکومت هستند و بيم آن می‌رود که در پی حکم‌های ناعادلانه قضات، جريان‌هايی افراطی با سهل‌انگاری‌های عامدانه در اعزام بيماران زندانی به درمانگاه يا بيمارستان، بخواهند سياست حذف و امحای زندانی سياسی را در پی گيرند.
از همين‌رو کانون مدافعان حقوق بشر هشدار می دهد که مسئوليت جان و سلامت زندانيان، از جمله زندانيان سياسی و عقيدتی بيمار برعهده دستگاه قضايی و به‌خصوص رييس قوه قضاييه است که مسئوليت نظارت بر عملکرد سازمان زندان‌ها را برعهده دارد.

شيرين عبادی
رييس کانون مدافعان حقوق بشر
سوم خرداد ماه ۱۳۹۴

توضيح: علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بيشر در خصوص اين گزارش به سايت ها و خبرگزاری های زير مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، خبرگزاری رسمی ايران (ايرنا)، خبرگزاری کار ايران (ايلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان و سايت های کانون مدافعان حقوق بشر، مرکز حاميان حقوق بشر، الف، کميته گزارشگران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نيوز، سنی آنلاين، کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکريان، ندای سبز آزادی، راديو زمانه، راديو فردا، بی بی سی و روزآنلاين.