زيباکلام: دو شرط برای اينکه اصلاح‌طلبان و دولتی‌ها دو سوم مجلس دهم را بگيرند

تابناک ـ اگر آقای روحانی و مطبوعات بتوانند کمک کنند تا اصلاح‌طلبان بيشتری بتوانند صلاحيت خود را احراز کرده و يک تعدادی از نامزدهای اصلاح طلب نيز بتوانند در انتخابات شرکت کنند، ‌شانس اصلاح‌طلبان را زياد می بينم.
با نزديک شدن به موعد انتخابات در اسفند ۹۴ کشمکش ها و جدال ها ميان گروه ها، احزاب و جريانات سياسی برای تصاحب کرسی های نمايندگی مجلس شورای اسلامی و خبرگان افزايش پيدا می کند.

به گزارش «تابناک»، در اين روزها، دولت و شورای نگهبان به عنوان دو بازوی اصلی برگزازی انتخابات، يکديگر را از عملکر‌د غير قانونی بر حذر داشته اند، به نحوی که آيت الله جنتی به صراحت دولت را از دخالت در انتخابات برحذر داشت. در اين ميان، آقای نوبخت، سخنگوی دولت نيز امروز در واکنش به اظهارات ديروز آيت‌الله جنتی گفت: اگر منظور دخالت اجرايی بوده که حتما اين کار صورت می‌گيرد، ولی اينکه دولت از منابع خود سوءاستفاده کند قطعا تکذيب می‌کنيم؛ چه واهمه‌ای وجود دارد که گفته شود وابسته به چه حزبی هستند.

حال جالب اينکه در روزهای گذشته دو رئيس قوه مجريه و مقننه از دغدغه های مشترک انتخاباتی گفتند. حسن روحانی رئيس‌جمهور شنبه در همايش سراسری فرمانداران که در تالار وزارت کشور برگزار شد،‌ گفت: در اين انتخابات کاری کنيم که عدالت اجرا شود، هيچ جا هم سوءظن به وجود نيايد، اگر صندوق می‌گذاريد، شفاف و پلاستيکی باشد، که همه رأی خود را ببينند. دور صندوق‌ها را مقوا و پارچه نپيچيد، حتی‌الامکان وقتی که رأی‌ها را می‌شماريد، از دوربين استفاده کنيد تا همه مشاهده کنند.

همچنين علی لاريجانی، رئيس مجلس شورای اسلامی، ظهر ديروز (يکشنبه) طی سخنانی در همايش فرمانداران و استانداران که در محل وزارت کشور برگزار شد، با اشاره به موضوع انتخابات مجلس و خبرگان رهبری اظهار داشت:‌ استراتژی ما بايد اين باشد که افراد مخل انتخابات سالم را محدود کنيم يا از سر راه برداريم، نه اينکه مردم را محروم کنيم. بايد از رأی مردم حفاظت و صيانت ‌و نبايد در اين شرايط انتخابات را باطل اعلام کنيم.

لاريجانی اضافه کرد: در فضای غبارآلود حضور مردم کمرنگ می‌شود، رسيدگی قوی در اين امر علاج کار است،‌ هر چه صندوق‌ها شفاف‌تر باشند، اعتماد مردم بيشتری می‌شود؛ يعنی مردم بايد بتوانند درون صندوق‌ها را از همان ساعت اول آغاز رأی‌گيری ببينند.

در همين زمينه، دکتر صادق زيباکلام، استاد دانشگاه و تحليلگر مسائل سياسی در گفت و گو با تابناک به بررسی موضوع انتخابات سالم و صندوق های شفاف پرداخته است.

* آقای دکتر در روزهای اخير، آقای روحانی و لاريجانی صحبت از صندوق های شفاف در انتخابات کرده اند. به نظر شما موضوع صندوق های شفاف در انتخابات تا چه ميزان از اهميت برخوردار است؟
- ‌فکر می کنم مسأله اساسی و مهم اين نيست که صندوق های رأی شيشه ای باشند تا ببينيم که آيا قبلا آرا‌ در آن ريخته شده است يا خير. اين صحبت ها بيشتر به طنز شباهت دارد و يقينا مقصود آقای روحانی و لاريجانی از مطرح کردن اين موضوع طنز بوده است و می خواسته اند شوخی کنند و برای همين، اين مسأله را به اين صورت مطرح کرده است.
مسأله اساسی اين است که واقعا انتخابات چگونه برگزار می شود. اينکه شورای نگهبان چگونه می خواهد در رابطه با تأييد صلاحيت‌ها تعيين و تکليف کند. به نظر من يک دليل اساسی که مسأله انتخابات ۸۸ توسط برخی از گروه‌ها زنده نگه داشته است، دقيقا به واسطه اين است که مستمسک و مجوزی برای رد صلاحيت گسترده باشد. مسأله اساسی که در رابطه با انتخابات تعيين و تکليف می کند، بحث تعيين صلاحيت‌هاست. ايا شورای نگهبان می خواهد طبق نص صريح قانون رد صلاحيت کند يا بر اساس تفسير از قانون مانند مواردی که در گذشته اتفاق افتاد. من فکر می کنم آنچه مد نظر آقای روحانی و لاريجانی است از اينکه می گويند انتخابات آزاد و منصفانه باشد دقيقا اين نکته است.

* آقای جنتی دولت را از دخالت در انتخابات برحذر داشتند. از سوی ديگر دولت هم اعلام کرده است در انتخابات دخالت نمی کند. اگر همه به قانون عمل کنند، آيا ين بحث‌ها پيش خواهد آمد؟
- همانطور که رد صلاحيت کردن اصلاح طلب و طرفداران دولت غلط است و انتخابات را زير سؤال می برد؛ همانطور هم اگر دولت مستقيم يا غير مستقيم بيايد در انتخابات از طريق سازمان‌ها و نهادهای دولتی و تخصيص پول‌هايی برای انتخابات دخالت کند، آن هم غلط است و موضوع را خدشه دار می کند.
بنده معتقدم هر عاملی که بيرون از چهارچوب ساختار قانونی در انتخابات دخالت کند ـ چه توسط دولت يا شورای نگهبان يا ساير مراکز قدرت باشد ـ درست نيست و مغايرت پيدا می کند با اصل اول دموکراسی که انتخابات سالم است.

* از نظر شما انتخابات سالم دارای چه ويژگی‌هايی است؟
۱ـ شورای نگهبان بايد در چهارچوب قانون عمل کند.
۲ـ دولت به هيچ وجه از ابزاری که‌ دارد برای يک جريان خاص استفاده نکند.
۳ـ بعضی از ارگان‌ها و سازمان‌ها نبايد در انتخابات دخالت کنند
در واقع شرط برگزاری يک انتخابات سالم اين است که تمام مراکز قدرتی که می توانند اثر‌گذاری داشته باشند، نبايد در انتخابات دخالت کنند؛ اين يک انتخابات سالم می شود.

* دولت چگونه می‌تواند در انتخابات دخالت نکند؟
- دولت به ماهو دولت نبايد در انتخابات دخالت کند. نبايد اينطور باشد که يک ليستی باشد، در حوزه‌های مختلف انتخاباتی و زير آن ليست نوشته شده باشد که از دولت آقای روحانی حمايت می کنيم. اين نشان دهنده حمايت دولت است. از طرف ديگر در بقيه موارد نيز ساير ارگان‌ها نبايد از ليست يا افرادی حمايت کنند. البته شورای نگبهان نيز فراقانونی نبايد کسی به واسطه گرايشات سياسی رد صلاحيت کند. در اين حالت می توانيم بگوييم انتخابات سالمی است. در واقع نفوذ ساير ارگانها همانطور غلط است که نفوذ دولت غلط است.

* وضعيت اصلاح‌طلبان و طرفداران دولت در انتخابات آينده با توجه به وضعيت فعلی را چگونه ارزيابی می کنيد؟
- اگر آقای روحانی و مطبوعات بتوانند کمک کنند تا اصلاح‌طلبان بيشتری بتوانند صلاحيت خود را احراز کرده و يک تعدادی از نامزدهای اصلاح طلب نيز بتوانند در انتخابات شرکت کنند، ‌شانس اصلاح‌طلبان را زياد می بينم. البته در اين ميان فقط مسأله شورا نگهبان نيست. مورد ديگر مشکل اختلاف درونی اصلاح‌طلبان است. اين اختلاف می تواند ميان اصلاح‌طلبان در برخی حوزه‌ها ‌و هم ‌بين طرفدران دولت و طرفداران اصلاحات باشد. می خواهم بگويم که فقط شورای نگهبان نيست که مانع از تحقق پيروزی اصلاح‌طلبان شود. عدم انسجام و وحدت می تواند باعث شکست شود. اگر نتوانيم در انتخابات ۹۴ همدلی انتخابات ۹۲ را داشته باشيم، نمی توانيم در مجلس دهم تعداد نمايندگان اصلاح طلب را خيلی زياد کنيم. اما اگر اصلاح‌طلبان بتوانند صلاحيت خود را به تأييد برسانند و از طرف ديگر اتحاد و ائتلاف بين نيروهای اصلاح طلب و طرفدران دولت زياد باشد، من معتقدم اصلاح‌طلبان و طرفداران دولت می توانند دو سوم مجلس دهم را مال خودشان کنند.