زلزله تهران، یکی از پنج بحران بزرگ جهان

• به گفته رئیس جمعیت هلال‌احمر، زلزله تهران یکی از پنج بحران بزرگ دنیا محسوب می‌شود. کلان‌شهر تهران هنوز برای مقابله با عواقب چنین واقعه‌ای آماده نیست و بر گسل‌های زلزله برج‌سازی می‌شود.

دویچه وله ـ به گزارش خبرگزاری مهر امیر محسن ضیایی، رئیس جمعیت هلال‌احمر در بازدید از سازمان مدیریت و پیشگیری بحران شهر تهران گفته است که زلزله تهران به عنوان یکی از پنج بحران بزرگ دنیا محسوب می‌شود.

به گفته او مدیریت و سازماندهی چنین بحرانی با مراجعه به تجربه جهانی ممکن است و این کاری است که انجام نشده است.

امیر محسن‌ ضیایی نسبت به بی‌اطلاعی از "میزان خطر و ریسک" هشدار داده و گفته است: «بسیاری از کارهای ما بدون مراجعه به تجربه جهانی انجام می‌شود. از میزان خطر و ریسک اطلاعی نداریم و نمی‌دانیم کجا و چطوری قرار گرفتیم. ما ظرفیت مردم را خوب نمی‌شناسیم و این مساله آسیب‌رسان است. باید عمل ما بر اساس تجربه‌های جهانی باشد.»

رئیس جمعیت هلال احمر همچنین به نبود زیرساخت‌های لازم اشاره کرد و گفت: «برای به حداقل رساندن خسارات این زلزله احتمالی برنامه‌ریزی لازم را داشته باشیم.»

آخرین زلزله‌ای که تهران و اطراف آن‌ را لرزاند

روز جمعه ۲۱ بهمن ماه سال ۱۳۹۰، ساعت ۱۲ و ۲۹ دقيقه زلزله‌‌ای با قدرت ۷/ ۴ ریشتر مناطقی از شرق استان تهران را لرزاند. این زمین لرزه در تهران، دماوند، فیروزکوه، گرمسار و ورامین احساس شد. کانون این زلزله ۴۰ كيلومتری جنوب شرقی دماوند و ۴۲ كيلومتری شمال گرمسار و ۸۰ كيلومتری شرق ورامين اعلام شد.

چند روز قبل از آن زلزله‌ای در بوشهر، کرمان و سمنان اتفاق افتاده بود و پیش از آن نیز زلزله‌ای در شمال ایران، در منطقه گیلان و دریای خزر. به گفته کارشناسان کل فلات ایران تا ترکیه، تاجیکستان و ترکمنستان روی خط زلزله است یا به گفته بهرام عکاشه، پدر علم زلزله شناسی ایران «همه تحت فشار بازشدن دریای احمر در حرکت شبه قاره‌ی هند به سمت جنوب غرب هستند.»

او در مصاحبه‌ای که آن‌زمان با دویچه‌وله انجام داد گفت که تهران و حومه آن حدود ۱۸۰ سال است که زلزله ‌بزرگ بیش از هفت ریشتر نداشته‌ است. بنا بر محاسبه او دوره‌ی بازگشت زلزله‌های منطقه ‌تهران، صدوپنجاه سال است: «به عقیده‌ی من از دیدگاه ریاضی و آمار، ۳۰ سال تاخیر وقوع زلزله برای منطقه ‌تهران داریم.»

به گفته کارشناسان بیش از ۳۰ درصد یا حدود ۴۰ درصد بافت تهران بسیار بسیار آسیب‌پذیر است و وقوع یک زلزله‌ی شش و نیم یا هفت ریشتر می‌تواند فاجعه‌بار باشد. به گفته بهرام عکاشه به فرض این که بافت فرسوده هم کمی مقاوم شود، نظارت مهندسی بر سازه‌ها در ساختمان‌سازی ایران جدی نیست.

یک میلیون کشته و زخمی

تنها سه هفته پیش بود که علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی در مراسم انعقاد تفاهم‌نامه همکاری بین این مرکز و مرکز تحقیقات مهندسی پاسیفیک دانشگاه برکلی آمریکا، پیش‌بینی کرد که در صورت وقوع یک زلزله هفت ریشتری در مجاورت شهر تهران، یک میلیون نفر کشته و زخمی خواهند شد.

خبرگزاری مهر به نقل از علی بیت‌اللهی نوشت که با وجود این خطر، در تهران بر روی گسل‌های زلزله برج‌سازی صورت می‌گیرد و از یک میلیون پلاک موجود در شهر تهران، ۲۰۰ هزار پلاک در بافت فرسوده قرار گرفته است: «متاسفانه بر روی گسل‌ها، مجوزهای ساخت‌و ساز صادر می‌شود که هر چقدر هم یک ساختمان را محکم بسازیم، توان مقاومت ندارد.»