گفتوگو نباشد، یا خشونت جای آن میآید یا فریبکاری، مصطفی ملکیانما فقط با گفتوگو میتوانیم از خشونت و فریبکاری رهایی پیدا کنیم. در جامعه هر مسالهای از سه راه رفع میشود، یکی گفتوگوست، یکی خشونت و دیگر فریبکاری. اگر در جامعه گفتوگو تعطیل شود دو رقیبی که جای آن را میگیرند، خشونت و فریبکاری هستند ... [ادامه مطلب]
خواندنی ها و دیدنی ها
در همين زمينه
5 بهمن» همبستگی مدنی، پشتوانه سپهر عمومی، حبیبالله پیمان23 دی» خاستگاه وحی در شعور خودآگاه آدمی (بخش دوم و پایانی)، حبیبالله پیمان
پرخواننده ترین ها
» دلیل کینه جویی های رهبری نسبت به خاتمی چیست؟
» 'دارندگان گرین کارت هم مشمول ممنوعیت سفر به آمریکا میشوند' » فرهادی بزودی تصمیماش را برای حضور در مراسم اسکار اعلام میکند » گیتار و آواز گلشیفته فراهانی همراه با رقص بهروز وثوقی » چگونگی انفجار ساختمان پلاسکو را بهتر بشناسیم » گزارشهایی از "دیپورت" مسافران ایرانی در فرودگاههای آمریکا پس از دستور ترامپ » مشاور رفسنجانی: عکس هاشمی را دستکاری کردهاند » تصویری: مانکن های پلاسکو! » تصویری: سرمای 35 درجه زیر صفر در مسکو! کلام قرآنی چگونه شکل گرفت؟ حبيبالله پيمانسابقه این پرسش به سدههای اولیه بعد از هجرت برمیگردد... در دهههای اخیر، بار دیگر بحث درباره منشأ کلام قرآنی از سرگرفته شد و در توضیح چگونگی شکلگیری کلام قرآنی، نظریات متفاوتی مطرح گردید، که در چهار قول از یکدیگر متمایز میشوند
در دو دهه اخیر، در حوزه اندیشه دینی پرسشهای زیادی دربارة منشأ کلام قرآنی، ذهن بسیاری از پژوهشگران معارف قرآنی، بویژه نواندیشان دینی را به خود مشغول داشته است: این که آیا آیات قرآن به همین صورت و به همین زبان، عینا از جانب خدا بر پیامبر نازل شده است؟ و یا پیامبر نیز با واسطه زبان و فرهنگ و رویدادهای زمینی و بشری در صورتبندی آنا نقش داشته است؟ آنها می خواهند بدانند که آیا کلام قرآنی یکسره قدسی و الهی است و یا پدیده ی الهی- بشری؟ اگر شق اخیر درست باشد؛کتاب وحی، متنی تاریخمند خواهد بود. لذا، هنگام فهم و تفسیر آیات، لازم است ویژگی زبان و فرهنگ موطن پیامبر و پرسش ها و دغدغه های شخص وی و دیگر مردم معاصر او و نیز رویدادهای دوران رسالت و دیگر شرائط تأثیرگذار در شکل گیری و نزول آیات در نظر گرفته شوند. هم چنین، باید به این سوال پاسخ داده شود که: رابطة وحیانی میانِ خدا و پیامبر چه معنایی دارد، و هر یک چه نقش و سهمی در ترکیب و خلق گفتار و کلام قرآنی برعهده داشته اند؟ سابقة این پرسش به سده های اولیه بعد از هجرت برمیگردد. در همان زمان، گروهی در این که خدا آیات قرآن را به همین صورت، یعنی به زبان بشری(عربی) در گوش دل پیامبر فروخوانده است، تردید کردند. افرادی چون «ابن کلاب» گفتند: خدا فقط«معانی» را بر قلب پیامبر نازل فرمود؛ سپس، پیامبر خود آنها را در قالب الفاظ و جملات عربی درآورده، و برای مردم بیان کرده است. برخی دیگر بر این قول بودند که خدا «معانی» را به جبرئیل القاء فرمود، و او آنها را به زبان عربی در گوش¬دل پیامبر فروخوانده است. به این ترتیب، در کنار نظریه غالب، دو نظر دیگر نیز مطرح گردید؛ که البته در آن ایام مورد نقد و کنکاش جدی قرار نگرفتند،(زرکشی، البرهان فی علوم القرآن، ج۲) در دهههای اخیر، بار دیگر بحث دربارة منشأ کلام قرآنی از سرگرفته شد؛ و در توضیح چگونگی شکل گیری کلام قرآنی، نظریات متفاوتی مطرح گردید، که در چهار قول به شرح زیر از یکدیگر متمایز می شوند: ۱. گروه اول بر این عقیدهاند که آیات قرآن به همین صورت موجود، یعنی با همین الفاظ عربی، عینا از جانب خدا و توسط فرشته وحی(جبرئیل) در گوش دل پیامبر خوانده میشد، و او همه را بدون کم و کاست و با امانتداری کامل، برای مردم بیان میکرد؛ که بلافاصله توسط کاتبین وحی مکتوب میگردید. چندی بعد، نسخه های پراکنده در یک نسخة واحد گردآوری شده و در مجلدی با نام «مصحف شریف» رسمیت یافت. ۲. بنابر قول دوم ، آیات قرآن گفتاری بشری و متاثر از عناصر فرهنگی و اجتماعی سرزمین حجاز و حوادث تاریخی مضبوط در حافظة پیامبر است. از آنجا که خدا هیچ شباهتی با بشر ندارد؛ نسبت دادن این نحوة سخن گفتن و یا نگارش به او، خلاف عقل و علم است. آنچه در این میان به خدا مربوط می شود، و نسبت خدا را با آیات تعیین می-کند، استعداد و موهبتی است که خدا به محمد(ص)اعطا نموده بود، بطوری که توانائی فهم و تفسیر توحیدی جهان را بدست آورد. وی با این فهم، رسالت خود را آغاز و به انجام رساند؛ و هر آنچه برای هدایت مردم در هر موضوع و مسألهای ضرورت داشت، با تکیه به همان موهبت خدادادی و یا مکتسبه، شخصا استنباط نموده و به زبان مادری خود، برای مردم بیان مینمود. نظریه ای که تلویحا متضمن انکار آفرینش مدام و استمرار ارتباط وحیانی و تعامل و گفتگوی انتقادی آگاهی بخش میان خدا و مخلوق است. Copyright: gooya.com 2016
|