خانه محمود افشار به کانون زبان فارسی تبدیل شد

خانه مسکونی زنده‌یاد دکتر محمود افشار یزدی در باغ فردوس شمیران به کانون زبان فارسی تبدیل شد.

به گزارش خبرنگار مهر، این خانه که در باغ موقوفات دکتر محمود افشار یزدی واقع شده، بنا به وصیت این چهره فقید عرصه فرهنگ به ساختمان کانون زبان فارسی تغییر یافته و از این پس از این ساختمان به عنوان محلی برای هم‌اندیشی شعرا و ادبا و فعالان عرصه زبان و ادب فارسی استفاده می‌شود.

زنده‌یاد محمود افشار یزدی در وقف‌نامه مربوط به این بنای قدیمی نوشته است: «این محل را به آکادمی ملی زبان و ادبیات فارسی تبدیل کنید تا همه شعرا و دانشمندان حوزه زبان فارسی و وطن‌دوستان در آن جمع شوند و برای پرورش زبان فارسی همت کنند».

وی به همراه همشرش نصرت برازنده و از سال 1315 تا 28 آذر 1362 (تاریخ درگذشتش) در این بنا سکونت داشته است. بعد از درگذشت زنده‌یاد افشار، همسر او چند سالی آنجا زندگی می‌کرده و بعد از فوت او، این ساختمان بلااستفاده بوده است.

مساحت ساختمان جدید کانون زبان فارسی 650 مترمربع است. این بنای قدیمی که چندی پیش مرمت و تجهیز شد، دو طبقه دارد؛ طبقه همکف آن شامل یک تالار نمایش با ظرفیت 110 نفر، یک تالار اجتماعات با گنجایش 120 نفر، اتاق جلسات و دفتر است. بخش اداری کانون زبان فارسی هم در طبقه بالای این ساختمان قرار دارد.

مراسم افتتاح کانون زبان فارسی در منزل مسکونی زنده‌یاد افشار، اخیراً طی مراسمی با حضور آیت‌الله مصطفی محقق داماد رئیس و جمعی از اعضای شورای تولیت بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی در این محل برگزار شد.

علیرضا شجاع، علیمحمد سجادی و جواد بشری از دیگر سخنرانان حاضر در این مراسم بودند.

دکتر محمود افشار یزدی فرزند محمدصادق در سال 1272 شمسی در یزد متولد شد. در 13 سالگی مادرش را از دست داد و برای تحصیل نزد عمویش به شهر بمبئی در هند اعزام شد. در هند مقدمات علوم جدید و زبان انگلیسی را فراگرفت و پس از سه سال به تهران آمد و در مدرسه علوم سیاسی به تحصیل پرداخت.

وی در 19 سالگی به قصد ادامه تحصیل راهی سوئیس شد و طی هفت سال در لوزان دوره لیسانس و دکتری حقوق را به پایان برد و از دانشکده علوم سیاسی دانشگاه لوزان درجه دکتری دریافت کرد. چون ایام اقامت وی در اروپا مقارن با ختم جنگ جهانی اول بود و موضوع قرارداد 1919 مطرح بود، در جراید سوئیس مقالاتی در دفاع از حقوق ایران نوشت. در همین دوره بین او و علی‌اکبر داور که او نیز در سوئیس مشغول به تحصیل بود، دوستی و نزدیکی ایجاد شد که در تمام مدت عمر ادامه یافت.
محمود افشار پس از به پایان رساندن دوره دکتری در سال 1300 هجری شمسی به ایران بازگشت و مدتی به تدریس تاریخ اشتغال داشت. زمانی که علی‌اکبر داور عهده‌دار وزارت فواید عامه شد، او را به همکاری دعوت کرد و ریاست مدرسه تجارت را که تازه تأسیس شده بود به وی سپرد. دکتر محمود افشار اساس مدرسهٔ مزبور را مطابق با مدارس اروپایی پی‌ریزی کرد. در سال ۱۳۰۵ به دعوت علی‌اکبر داور وارد تشکیلات نوین قضایی شد و به مستشاری استیناف تهران منصوب گردید. پس از چند سال بین وی و داور اختلاف سلیقه به وجود آمد و محمود افشار عدلیه را ترک کرد. در زمان وزارت دارایی سید حسن تقی‌زاده به آن وزارتخانه منتقل شد و ریاست اداره اقتصادی و حقوقی را که از مهم‌ترین ادارات بود به او سپردند و تا سال 1312 در آنجا خدمت می‏کرد. وقتی داور به وزارت مالیه رفت او به دادگستری بازگشت. ابتدا به مقام دادیاری دیوان عالی کشور رسید، و چندی بعد مقام مستشاری یافت. در سال 1322 از خدمت در وزارت دادگستری انصراف داد و به وزارت فرهنگ منتقل شد. در آبان 1323 در دوره وزارت سید باقر کاظمی (مهذب‌الدوله) به معاونت وزارت فرهنگ منصوب شد و این سمت را در کابینه بعدی در وزارت فرهنگ دکتر عیسی صدیق نیز حفظ کرد. اما در فروردین 1324 از این سمت استعفا کرد و این آخرین موقعیت اداری او بود.

دکتر محمود افشار یزدی از سال 1300 وارد عرصه مطبوعات شد. در سال 1304 مجلهٔ آینده را تأسیس کرد که ابتدا دو سال (24 شماره) منتشر شد. سپس از سال 1323 انتشار آن را از سر گرفت و 16 شماره مجله طبع شد. انتشار مجله آینده را یک بار دیگر در سال 1338 تجدید کرد و تنها 6 شماره انتشار داد. دوره جدید مجله آینده در سال 1358 توسط فرزندش ایرج افشار آغاز به انتشار کرد.

از اقدامات دیگر وی ایجاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی است. همچنین قسمتی از مستغلات خود را در باغ فردوس شمیران وقف مؤسسه لغت‌نامه دهخدا کرد. دکتر محمود افشار یزدی در 28 آذر 1362 در 90 سالگی در تهران درگذشت.