تشكيل دادگاه ويژه هنرمندان براي رعايت «كپي رايت»

چهاردهمین جشن خانه موسیقی یک بیانیه نداشت. صحبت‌های داریوش پیرنیاکان هرچند بعد از قرائت بیانیه انجام شد، اما کمتر از آن هم نبود و اعضای خانه موسیقی همان‌طور که در نشست مطبوعاتی آن نیز اعلام شده بود، آمده بودند تا تقاضاها و خواسته‌های خود را به دولت تدبیر و امید منتقل کنند.

به گزارش روزنامه شرق٬‌«شب موسیقی» که عنوان چهاردهمین جشن خانه موسیقی نام داشت، 22مهر با حضور محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، حسین علیزاده، فرهنگ شریف، هوشنگ ظریف، حسین دهلوی، داوود گنجه‌ای، حسام‌الدین سراج، حافظ ناظری و... در تالار وحدت برگزار شد. داریوش پیرنیاکان، دبیر و سخنگوی خانه موسیقی در بخشی از این برنامه با انتقاد از اینکه هرسال بیانیه خانه موسیقی را نوشته و تقریبا بیشتر حرف‌ها در آن تکرار شده است، گفت: «موقع آمدن به این مراسم با خود گفتم امسال بیانیه را نمی‌گویم چون باید مسایل و مشکلات موسیقی را بیان کنیم. فکر کردم لازم است امروز خواسته‌هایمان را بگوییم و زمستانی را که 34سال است بر موسیقی می‌گذرد، بازگو کنیم.» پیرنیاکان سپس به نادیده‌گرفتن مجوز کنسرت‌ها در شهرستان‌ها و چرخه اقتصاد موسیقی اشاره کرد: «وزارت ارشاد برای برگزاری کنسرت در شهرستان مجوز صادر می‌کند اما مدیرکل همان شهرستان، مانع برپایی کنسرت می‌شود. وقتی ارکستر سمفونیک و ملی را از بین می‎برند، جوان‎های ما کجا باید کار کنند؟» این نوازنده تار یکی از راه‌های به‌رسمیت‌شناختن موسیقی را نشان‌دادن آلات موسیقی در تلویزیون دانست و افزود: «در کجا نوشته‌اند موسیقی حرام است؟

فقها باید توضيح دهند که چرا می‌گویند موسیقی حرام است؟ دکتر شریعتی هم گفته است که آیه‌ای در قرآن درباره حرام‌بودن موسیقی وجود ندارد. ضمن اینکه در فقه شیعه اجتهاد برای این است که مسایل را با شرایط روز تبیین کنند.» پیرنیاکان که با تشویق حضار روبه‌رو شده بود، یکی دیگر از خواسته‌های خانه موسیقی را پخش‌شدن صدای بانوان عنوان کرد: «نیمی از جمعیت موسیقی ما بانوان هستند. چه زمانی به آنها اجازه می‌دهند که صدایشان پخش شود؟» او درحالی که خواستار احیای ارکستر سمفونیک و ملی بود، با این تذکر مواجه شد که مدت سخنرانی‌اش به اتمام رسیده و به همین دلیل سخنانش را اینگونه به اتمام رساند: «به من گفتند وقت کم است اما هروقت حرف حق بزنی وقت کم است.»

آزاد گذاشتن هنرمندان

اما پیش از آن، ژاله صادقیان که اجرای مراسم را برعهده داشت، به قرائت بیانیه خانه موسیقی پرداخت. در بخشی از این بیانیه آمده بود: «جامعه هنرمندان کشور از دستگاه قضایی انتظار دارند دادسرایی ویژه هنرمندان اختصاص دهند تا همه مجریان و دست‌اندرکاران قضایی آن با موضوع کپی‌رایت به‌خوبی آشنا بوده و از سرقت روزافزون اندیشه و آثار هنرمندان جلوگیری کنند. اگر تدبیری هست باید نتیجه آن آزادگذاشتن هنرمندان برای تولید و خلاقیت باشد و اگر چنین شد دیگر نالیدن از نبود بودجه نیازی نیست چراکه هنر والا خودکفایی را به‌دنبال خواهد داشت مگر در مواردی خاص که نهاد صنفی می‎تواند با همپوشانی و حمایت از صنف نواقص را جبران کند به‌شرطی که وعده رییس‌جمهور منتخب محقق شود و امور به صنف واگذار شود.» در ابتدای مراسم نیز حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی از حضور علی مرادخانی، معاون هنری وزارت ارشاد تقدیر کرد و پس از آن گروه «سازینه» ترکیبی از موسیقی نواحی مختلف ایران همچون گیلان، کردستان، آذربایجان، لرستان، بختیاری و مازندران را اجرا کردند که قطعه پایانی آن با حضور محسن شریفیان و اجرای موسیقی جنوبی، شوری به فضای سالن داد. سپس محمدرضا شجریان که با استقبال و تشویق بسیار حضار روی سن رفت، به‌همراه کمال پورتراب و داوود گنجه‌ای از احمد محسن‌پور نوازنده مازندرانی، عاشیق حسن اسکندری نوازنده آذربایجانی، غلامرضا رضایی‌آلماجوقی نوازنده خراسان‌شمالی، بهرام مهربخش نوازنده بوشهری و کوروش اسدپور شاهنامه‌خوان کهکیلویه‌وبویراحمد به پاس حفظ و اشاعه موسیقی بومی و محلی تقدیر کردند.

تجلیل بانوان موسیقی

یکی دیگر از ویژگی‌های این دوره تقدیر از 9 بانوی موسیقیدان ایرانی بود. در این بخش، با حضور شهرام ناظری، حسین علیزاده و علی مرادخانی از فخری ملک‎پور و مهرک صفاییه نوازندگان پیانو، گیتی وزیری‌تبار نوازنده کمانچه و ویولن، ملیحه سعیدی نوازنده قانون، سوسن اصلانی، آذرهاشمی و بهناز ذاکری نوازندگان سنتور و معصومه مهرعلی خواننده تقدیر شد. تارا پیراینده و سارا هستی نوازندگان نوجوانی بودند که با اجرای تار و کمانچه به‌عنوان دو استعداد موسیقی معرفی شدند و پس از اجرای گروه سیاه و سپید به خوانندگی وحید تاج که رتبه برتر دوره قبل جشن خانه موسیقی را از آن خود کرده بودند، از رحیم معینی‌کرمانشاهی و فرهنگ شریف به‌عنوان شاعر و نوازنده‌ای که تاثیر زیادی بر جریان موسیقی ایرانی داشته‌اند تقدیر شد، هرچند به دلیل حضور نداشتن معینی‌کرمانشاهی این جایزه به افشین یداللهی، دیگر شاعر ایرانی اهدا شد.

محمدرضا شجریان و هوشنگ ظریف نیز از فرهنگ شریف که سبک خاص خود را در نوازندگی تار دارد، تجلیل کردند. هوشنگ ظریف هنگام اهدای این جایزه، فرهنگ شریف را در آغوش گرفت. «شب موسیقی» با حضور حسن ریاحی و پیرنیاکان برای تقدیر از نصرالله ناصح‌پور خواننده، یوسف پوریان سازنده ساز و منوچهر ریاحی صدابردار ادامه پیدا کرد تا نوبت به فریدون شهبازیان رسید که از سوی هیات داوران سخن گفت: «40 آلبوم در بخش موسیقی سنتی به دستمان رسید که به تعداد انگشتان دست آثار قابل توجهی در میان آنها بود و تنها نکته مورد توجه گروه‌نوازی ارکسترها بود.» او حمایت دولت از هنرمندان و تشکیل فرهنگستان هنر را راهکارهای توجه به وضعیت موسیقی دانست. در خاتمه نیز او به‌همراه شهرام ناظری، هوشنگ کامکار، عباس خوشدل، تقی ضرابی و جواد لشکری جایزه آلبوم برگزیده بخش کلاسیک را به صورت مشترک به مهدی حسینی برای آلبوم «مونودیزم» و محمدسعید شریفیان برای آلبوم «زمین و آفتاب» اهدا کردند. آلبوم «آبروی آب» با صدای مراد فلاحتی هم جایزه بخش موسیقی سنتی را دریافت کرد و غلامرضا ترابی از سوی شرکت موسیقی «پیام اسلام» ناشر برتر معرفی شد.