استقبال سرد از ترانه‌ تيم‌ ملی

شرق ـ سحر آزاد- دنيا عيوضی: «شنيده شود بلکه پسنديده شود.» شايد رونمايی از سرود تيم‌ملی ايران برای جام‌جهانی ۲۰۱۴ با اندکی تغيير، مصداق بارز همين عبارت «باز شود، ديده شود، بلکه پسنديده شود» باشد. يک‌ماه به برگزاری مسابقات جام‌جهانی ۲۰۱۴ در برزيل مانده است؛ مسابقاتی که ديگر تنها به دليل رقابت‌های ورزشی همه‌گير نيست و تب‌وتاب و حاشيه‌های اطراف آن‌هم مردم بسياری از کشورهای دنيا را درگير خود کرده است. تيم‌ملی کشورمان نيز پس از صعود به جام‌جهانی اين‌روزها در اردوی تمرينی خود در اتريش به‌سر می‌برد اما آمادگی برای شرکت در اين رقابت‌ها تنها به تمرينات آمادگی و اردوهای خارجی برنمی‌گردد. يکی از بخش‌های جانبی که می‌توان گفت تمام کشورهای حاضر در جام‌جهانی را مشغول می‌کند و به فرهنگ و هنر نيز پيوند می‌خورد، نحوه حضور يک ملت در ميان کشورهای ديگر است که يکی از نمونه‌های آن ساخت ترانه‌ تيم‌ملی است. ترانه امسال تيم‌ملی ايران را احسان خواجه‌اميری، يکی از معروف‌ترين خوانندگان پاپ خوانده و آهنگسازی کرده است. روزبه بمانی ترانه‌سرايی، بهروز صفاريان و فرشاد حسامی تنظيم، همايون نصيری نوازندگی پرکاشن و ميلاد درخشانی نوازندگی تار و سه‌تار آن را برعهده داشته‌اند. اين ترانه «دروازه‌های دنيا» نام گرفته و در مراسمی رسمی که يکشنبه، ۲۲ ارديبهشت در سالن اجلاس سران با حضور علی جنتی، وزير ارشاد و علی کفاشيان، رييس فدراسيون فوتبال برگزار شد، مورد رونمايی قرار گرفت. درحال حاضر هم «دروازه‌های دنيا» روی سايت‌ها و خبرگزاری‌های مختلف قرار گرفته است تا آنها که امکان شرکت در مراسم رونمايی را نداشته‌اند، اين آهنگ را بشنوند. هرچند هنوز نظرات رسمی در مورد اين ترانه اعلام نشده است اما طبق معمول واکنش‌های غيررسمی که از سوی مردم و مخاطبان سايت‌ها اعلام شده، ديدگاه‌های متفاوتی را نسبت به کيفيت اين آهنگ منعکس کرده است.

حماسی يا هيجان‌انگيز؟
در بيشترين نظراتی که درباره کيفيت ترانه «دروازه‌های دنيا» نوشته شده است، می‌توان به جنبه انتقادی آنها اشاره کرد. بسياری از شنوندگان اين آهنگ با استفاده از واژه «ضعيف»، موضع خود را در مورد قطعه‌ای که قرار است اعضای تيم‌ملی فوتبال ايران را در جام‌جهانی همراهی کند، بيان کرده‌اند. استدلال بسياری از کسانی که چنين برداشتی از اين ترانه داشته‌اند، ريتميک‌نبودن اثر و کم‌هيجان‌بودن آن است. به‌عنوان نمونه مجتبی، يکی از نظردهندگان در سايت خبرآنلاين چنين گفته است: «ترانه برای اجرا در حاشيه يک مراسم ورزشی واقعا سنگينه. چه از نظر وزن و چه از نظر کاربرد واژگان. احسان خواجه‌اميری هم با اينکه خواننده فوق‌العاده‌ايه اما خيلی اين قطعه‌رو پايين و بی‌حس‌وحال اجرا کرده. ملودی هم ملودی ساده و ويژه‌ای نيست که در ذهن بمونه. فقط ريتميک بودن و صدای تشويق که شرط موفقيت اين قطعات نيست. خواننده و ترانه هم بايد بتونن فضای هيجان‌انگيزرو ايجاد کنن.» ابوالفضل نيز نظر خود را چنين مطرح کرده است: «متاسفانه اين ترانه نه ريتم مهيجی دارد و نه برخاسته از موسيقی اصيل ايرانی است که بتواند معرف تيم‌ملی فوتبال ايران و فرهنگ غنی ايران باشد. متاسفم برای کسانی که اينگونه فرهنگ غنی ايران را ناديده می‌گيرند. موسيقی و تنظيم اين ترانه بيشتر شبيه کشورهای آفريقايی است.»

همايون نصيری: نقاط قوت زيادی دارد
با توجه به گستردگی انتقادهايی که از اين اثر صورت گرفته است، تلاش کرديم با احسان خواجه‌اميری گفت‌وگو کنيم تا پاسخ او را در مورد اين واکنش‌ها منتشر کنيم اما با وجود تماس‌های مکرر موفق به انجام گفت‌وگو با اين خواننده و آهنگساز نشديم. بااين‌حال همايون نصيری، نوازنده پرکاشن «دروازه‌های دنيا» خطاب به نقدهای انجام‌شده، به «شرق» گفت: «با وجود انتقاداتی که از اين اثر شنيده می‌شود، نقاط قوت زيادی در آن وجود دارد که از نظر من منجر به ساخت اثر خوبی شده است.»او در دفاع از سخنان خود ادامه داد: «نوازندگان بسيار خوبی در اين اثر حضور داشتند، صدای احسان خواجه‌اميری در کيفيت کار تاثير بسزايی داشت. به‌طور کلی گروه خوبی برای ضبط اين آهنگ دست به دست هم دادند. من به‌شخصه تنظيم اثر و ملودی آن را دوست داشتم. وقتی ماجرای يک کار ملی در ميان باشد هر هنرمندی دوست دارد در آن سهمی داشته باشد. من به‌عنوان نوازنده ساز پرکاشن در کنار اين گروه بودم و بسيار خوشحالم که توانستم کاری برای تيم‌ملی کرده باشم. با کمال ميل از اينکه در اين اثر ملی حضور داشتم خوشحال هستم.»البته حواشی‌ای که در مورد ترانه تيم‌ملی ايران در جام‌جهانی شکل گرفته است، محدود به اين دوره نمی‌شود حتی زمانی که موضوع راه‌يافتن ايران به برزيل قطعی شد، بحث‌های زيادی در مورد اينکه چه‌کسی قرار است ترانه تيم‌ملی را بخواند، به وجود آمد همچنان‌که در همان موقع اخباری از سوی برخی رسانه‌ها مبنی بر پيشنهاد رسمی فدراسيون فوتبال به سيروان خسروی، محسن يگانه، گروه سون و رضا صادقی منتشر شد که به‌مرور با تکذيب همه اين خواننده‌ها روبه‌رو شد. پيش از آن‌هم زمانی که عليرضا عصار و امير تاجيک در سال‌های ۱۹۹۸ و ۲۰۰۶ از سوی فدراسيون فوتبال به‌عنوان خواننده سرود تيم‌ملی فوتبال ايران معرفی شدند، حرف‌وحديث‌های زيادی صورت گرفت و آثار آنها با نمونه‌هايی که خارج از مرز ساخته شده بودند، مقايسه شد و مورد انتقاد قرار گرفت. درحال حاضر هم تنها چندروز از رونمايی ترانه تيم‌ملی گذشته است. شايد با گذشت چند روز ديگر، گوش‌ها به‌مرور به اين ترانه عادت کنند و پس از فروکش‌کردن حواشی‌های اوليه حتی مورد پسند هم قرار بگيرد.