شرق ـ محمد بلوچزهی: برای نگارش این یادداشت، نخست لازم بود موج واکنشها و همچنین ابراز احساسات نسبت به دعوتنشدن مولوی عبدالحمید به مراسم تحلیف ریاستجمهوری دوازدهم، در شبکههای اجتماعی و فضای عمومی فروکش کند؛ سپس در فضایی توأم با آرامش، زوایای پیدا و پنهان این دعوتنکردن تحلیل شود.
برای پرداختن بهتر به حواشی بهوجودآمده بر سر دعوتنکردن از این شخصیت برجسته اهل سنت ایران و کنشگر بلوچ در مراسم تحلیف و اینکه چه کسی مسئولیت دعوت از میهمانان را بر عهده داشته، لازم است ابتدا رابطه میان دولت با مولوی عبدالحمید در چهار سال گذشته بررسی شود تا بتوان پاسخی روشنتر برای چرایی این دعوتنکردن یافت و در نهایت نتیجهگیری را پس از مطالعه یادداشت بر عهده خوانندگان قرار خواهیم داد.
با آغاز کارزار انتخاباتی نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری در سال ۹۲، از میان برنامههای انتخاباتی شش نامزد باقیمانده، با وجود رایزنی گسترده نامزدهای مختلف اصولگرا برای جلب توجه اهل سنت، این وعدهها و شعارهای انتخاباتی دکتر روحانی، نامزد حمایتشده از سوی اصلاحطلبان، بود که محل توجه و تأیید مردم بلوچ، اهل سنت و بزرگان آن، ازجمله مولوی عبدالحمید، قرار گرفت. گرچه در آن مقطع، خواص سیاسی و مذهبی بلوچ با محوریت مولوی عبدالحمید و برخی عناصر سیاسی کنشگر، به صورت علنی مانند سال ۹۶ به حمایت و موضعگیری تریبونی از این نامزد انتخابات دوره یازدهم نپرداختند و با استراتژی فعالیت چراغخاموش با تمرکز بر شبکههای اجتماعی سنتی، برای دکتر روحانی رأیآوری و مردم را ترغیب به رأی به این نامزد اعتدالگرای نزدیک به اصلاحطلبان میکردند؛ اما پیروزی حسن روحانی سبب شد تا مولوی عبدالحمید به عنوان یک شخصیت محوری اهل سنت و نیز مردم بلوچ، مورد تکریم و توجه دولت قرار گیرند. شاید یکی از دلایل عمده بیمهریها و انزوای هشتساله در دولتهای نهم و دهم برای خواص بلوچ و مردم این قوم را باید حمایت آشکار از نامزدهای نزدیک به جریان اصلاحات در این دو دوره انتخابات از سوی مردم بلوچ و مولوی عبدالحمید تحلیل کرد و حمایتنکردن علنی از نامزد انتخاباتی نزدیک به اصلاحطلبان و اعتدالگراها در یازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری را نیز در همین راستا برای کاهش و جلوگیری از پیامدهای این حمایت دانست. باری؛ از همان آغاز به کار دولت یازدهم، با رایزنیهای انجامشده از سوی دولت و شخص رئیسجمهور، برای اولین بار مجلس مجاب شد تا حضور مولوی عبدالحمید را بهعنوان میهمان ویژه در مراسم تحلیف رئیسجمهور روحانی بپذیرد و همین حضور خود امیدواریهایی را در پی داشت، حساسیتهایی را نیز موجب شد و توجهاتی را هم جلب کرد. باید در نظر داشت که در برگزاری مراسم تحلیف ریاستجمهوری دوره یازدهم، تعداد معدودی از نمایندگان تندروی مجلس نهم بر سر دعوت میهمانانی که دکتر روحانی تأکید به حضور آنها داشت، ازجمله وزیر امور خارجه بریتانیا، اختلاف نظرهایی داشتند که در نهایت این دیپلمات بریتانیایی با تهدید نمایندگانی به مراسم تحلیف دعوت نشد.
همزمان با این واقعه، نباید از نظر دور داشت که حضور مولوی عبدالحمید نیز در مراسم تحلیف یازدهم، بسیاری از افراطیون را ناخرسند و عصبانی کرد و این حضور با واکنشهای تند برخی از نمایندگان مجلس نهم مواجه شد. به هر جهت، تجربه حضور مولوی عبدالحمید در یک دوره مراسم تحلیف و در کنار آن، حمایتهای آشکار ایشان در دوازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری از دکتر روحانی و همینطور دعوت از این شخصیت اهل سنت در مراسم جشن پیروزی حسن روحانی، همه اینها دلمشغولیهایی برای عدهای تندرو که نانشان در گرو اختلاف است به وجود آورد تا در ایام نزدیک به تحلیف دوازدهم، برای حضورنداشتن دوباره ایشان، به تحرکاتی پشت پرده دست بزنند و بیش از پیش آستین بالا زده و مانع این حضور شوند.
محمد بلوچزهی
بخشدار مرکزی نیکشهر و تحلیلگر مسائل بلوچستان