مشایی روز شنبه گفت که همه آنهایی که ظلم کردند چه سال ۸۸ و چه ۹۶ محاکمه خواهند شد. این سخن ظاهرا به کشته شدن و دستگیری معترضان بعد از انتخابات اشاره دارد اما می توان آنرا هشداری به حاکمیت هم در نظر گرفت که حلقه احمدی نژاد ممکن است حرفهایی درباره انتخابات ۸۸ که از آن نفع بردند هم داشته باشند.

از سوی دیگر عباس سلیمی نمین به خبرآنلاین گفته است که دلیل عدم برخورد با محمود احمدی نژاد این است که او فقط حرف می زند. او گفته است: «اگر فرض کنید که آقای میرحسین موسوی هم حرف می زد مشکلی برایش ایجاد نمی شد. آقای موسوی دعوت به طغیان می کند. مردم را به خیابان می آورد. این فرق می کند. خیلی ها مسائل مختلف را مطرح می کنند و حرف می زنند. خب حرف بزنند با حرف زدن که کسی مشکلی ندارد. حرف بزند و مسائلی را به برخی مقامات نسبت بدهد حتی اگر خلاف واقع باشد. اگر احمدی نژاد یک عده ای را که از او حرف شنوی دارند دعوت به طغیان کند چرا؛ باید با او برخورد شود چون دعوت به شورش علیه قانون است.»

با این حال محمدرضا باهنر دبیر کل جامعه اسلامی مهندسین و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به نقل از مقامات قضایی گفته است که قوه قضایی منتظر فراهم شدن «شرایط» برخورد با احمدی نژاد است. این در حالی است که سایت دولت بهار از هواداران احمدی نژاد به این گفته باهنر واکنش نشان داده و وی را «رانت خواری که خودش را لو داد» توصیف کرده است.

با چنین داده هایی می توان به این نتیجه رسید که به احتمال زیاد احمدی نژاد به اسناد سیاسی-اقتصادی مهمی دست یافته است و از سوی دیگر تا زمانی که انتقاداتش بقول سلیمی نمین در حد حرف زدن باقی بماند و کسی را دعوت به اعتراض خیابانی نکند با او مدارا خواهند کرد.

هدف احمدی نژاد از انتقادات تندش چیست؟

دو فرضیه که سرانجام هر دو به نتیجه واحدی می رسند هدف احمدی نژاد را مشارکت در قدرت سیاسی می دانند.

نخستین فرضیه این است که احمدی نژاد با انتقادات تند به نهادهای حکومتی و به پشتگرمی دو دوره ریاست جمهوری و پرونده های احتمالی که از فسادهای سیاسی و اقتصادی مقامات بلند پایه دارد در پی آنست که بیت رهبری و نهادهای تصمیم گیر را وادار کند او را در قدرت مشارکت دهند.

او که در سال ۸۸ در همکاری با محافظه کاران و بیت رهبری اصلاح طلبان را حذف کرد شاید هیچگاه فکر نمی کرد که روزی خود او قربانی چنین طرح هایی شود.

برخی نیز معتقدند اگر احمدی نژاد نتواند از این مسیر حاکمیت را مجبور به مذاکره برای کسب بخشی از کیک قدرت کند، حداقل امیدوار است حاکمیت با وی به توافقی برای عدم پیگیری تخلفات خود و نزدیکانش برسد.

دومین فرضیه این است که احمدی نژاد به پتانسیل اعتراضی در جامعه کنونی ایران آگاه است و فرصت را مناسب دیده که به سخنگوی بی پروایی بدل شود که در شرایطی که هیچ نیروی سیاسی شناخته شده ای در جامعه ایران از جمله اصلاح طلبان به نهادهای حاکمیت انتقاد نمی کند، بعنوان سخنگوی آنان ظاهر شود.

سخنان اسنفدیار رحیم مشایی در روز شنبه با تاکید بر اینکه «اینها نمی توانند تحولات اجتماعی را تحلیل کنند» و «چیزی که در پیشگاه خداوند و مردم باطل است برقرار نخواهد ماند» را می تواند نشانه هایی دانست که طیف احمدی نژاد نظری به پتانسیل اعتراضی فزاینده در جامعه ایران دارند.

فرضیه دیگری هم از سوی حامیان جوان احمدی نژاد در شبکه های اجتماعی مطرح شده است که می گوید تغییرات احمدی نژاد و انتقادهای او واقعی است و او واقعا تغییر کرده است و اکنون حامی منتقدان و زندانیان است. با این حال شواهد کافی برای جدی گرفتن این فرضیه تاکنون در دست نیست.

احمدی نژاد همچنانکه در دوران ریاست جمهوری اش بی پروا ظاهر شد و بسیاری را به این تردید انداخت که پست ریاست جمهوری چندان هم پستی «تدارکاتچی» نیست، در بیرون از حوزه قدرت رسمی نیز بی پروا ظاهر شده است.

تجربه بی پروایی نخست او اما در انتهای دوران ریاست جمهوری اش چندان خوشایند نبود، با این حال باید منتظر شد و دید که آیا بی پروایی خارج از حوزه رسمی قدرت چه سرنوشتی برای او رقم خواهد زد.