برخی مداحان موقع روضه‌خوانی تبلیغ ساعت می‌کنند
بندار مقدم - ایندیپندنت فارسی
چند سالی‌ست که شنیدن اسم «مداح» و «مداحی» تنها یادآور سوگواری نیست. گویی مفهوم «مداحی» دیگر آن معنایی نیست که از دیرباز با بخش‌هایی مهم از سنت مراسم عزاداری در جامعه ایرانی گره خورده بود و نشان از حفظ آیینی کهنه داشت که سینه به سینه در بافت جامعه تنیده شده بود و بی‌توجه به «سیاست» و «قدرت» محل آرامش‌بخش و درعین‌حال مجالی بود برای نوعی تجربه جمعی افراد جامعه با یکدیگر. سنت کهنه عزاداری در فرهنگ آیینی ایران در هر منطقه و بسته به ذوق موسیقایی مردمان، شکل‌های بسیاری از «مداحی» را در ذهن ایرانیان خاطره‌ساز کرده است. تفکیک بسیاری از این مداحی‌ها از یک قطعه آوازی چندان راحت نیست و هنوز هم برای بسیاری تنها مواجهه مستقیم با شکلی از هنر موسیقی است، هرچند که به سختی بتوان در آن‌چه امروز «مداحی» می‌نامند نشانی از موسیقی ناب و شعر عمیق یافت.
مداحی در حضور آیت‌الله خامنه‌ای خواسته بسیاری از مداحان است تا از آن طریق به موقعیت‌های ویژه‌ای دست پیدا کنند
***
سال‌هاست که مداحان هرچه به هسته اصلی قدرت در جمهوری اسلامی نزدیک‌تر می‌شوند مقام‌شان از یک «مداح» و «روضه‌خوان» ترفیعی ناگهانی می‌گیرد و حتا شاید از بسیاری نمایندگان مجلس هم «اختیارات» بیشتری در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی پیدا کنند.
کم نبود اخباری که در آن رد پای «مداحان» نه در حوزه کاری خود که در ارتباط با پرونده‌هایی چون «جاسوسی» و یا «هفت‌تیرکشی» و «سرکوب» شهروندان در اعتراضات خیابانی به چشم می‌خورد. گاهی هم ارتباط نزدیک برخی از همین مداحان عمدتا سرشناس با متهمان پرونده‌های «فساد اقتصادی» نام آن‌ها در صدر اخبار می‌گنجاند.
حسین هدایتی(وسط) در کنار جمعی از مداحان سرشناس و با نفوذ. هدایتی از متهمان اصلی فساد بانک سرمایه است و اخیرا به زندان طولانی مدت محکوم شد
***
چند روز پیش اما خبری منتشر شد که حکایت از وجه دیگری از مداحان و فضای اجتماعی پیرامون این قشر از جامعه داشت؛ خبرگزاری فارس به نقل از یک مداح و مدیر یک هیئت مذهبی در قم نوشت: «مداحانی داریم که قبل از حضور در مراسم اعلام می‌کنند، اگر نوحه سبک «زمینه» بخواند ۵ میلیون تومان، «واحد» هم کنار «زمینه» بخواند ۱۰ میلیون تومان و «شور» هم بخواند ۲۰ میلیون تومان پول باید پرداخت شود. به این آقایان می‌گویند: مداح آپشن‌دار!»
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
به گفته سید مجید رضوی « مداحان امروزی، تبلیغ ساعت می‌کنند و ساعتی را که به دست دارند، در جلسه هیأت چند مرتبه به وضوح نمایش می‌دهند تا مردم از این بِرند خرید کنند!» به گفته این مداح و مدیر هیئت مذهبی یکی از انحرافات مداحان امروزی سبک لباس پوشیدن آن‌هاست. به زعم او «در سایه نبود نهاد نظارتی، امروز شاهدیم مداح با شلوار جین و لباس آستین کوتاه روی منبر می‌ایستد».
این مداح و مدیر هیئت مذهبی تاکید می‌کند که «خوب است همانند فوتبال که کمیته انضباطی فعالیت افراد را بررسی و خاطیان را از فعالیت محروم می‌کند و جریمه دارد، در حوزه مداحی نیز کمیته‌ای بر این موضوع نظارت کند. این‌که افراد با چه لباس‌هایی حضور پیدا می‌کنند، چه رقم‌هایی می‌خواهند و یا چه اشعار و سبک‌هایی در مجالس می‌خوانند».
گفته‌های این مصاحبه در حقیقت بیانگر بخشی از مناسبات نامتعارفی چون «تبلیغ ساعت» و یا پوشیدن شلوار «جین» و «تی‌شرت» در جایگاه مداحی و روضه‌خوانی‌ست اما به نظر می‌رسد که این اتفاق و تغییر سبک نمایش مراسم «مداحی» از اتفاق باب میل گروهی از حاکمیت نیز هست. ساختن تصویری به اصطلاح «امروزی» از مداحانی که «پا منبری»های زیادی دارند.
ریشه‌های این اتفاق را می‌توان در چند سال گذشته جستجو کرد وقتی چهره مداحان در قاب تصویر نه به وقت مداحی و عزاداری بلکه به عنوان مهمان ویژه این برنامه‌ها به خانه‌ها رفتند.
تلویزیون اینترنتی «تی‌وی‌پلاس» در سلسله برنامه‌هایی با برخی مداحان به اصطلاح «جنجالی» مصاحبه‌هایی می‌کرد و سعی داشت تا با نشان دادن صورت‌های دیگری از زندگی روزمره، هم این افراد را معروف‌تر و یا به تعبیری «سلبریتی» کند و هم از زاویه‌ای متفاوت به این قشر از جامعه مشروعیتی بیش از اندازه ببخشد. گاهی فضایی که مصاحبه‌ها در آن ضبط می‌شد کافه‌ای در« بالای شهر» بود و گاهی «باشگاه ورزشی»
«سید مجید بنی‌فاطمه» از مداحان سرشناس پایتخت در یکی از برنامه‌های «خندوانه» به تهیه‌کنندگی «رامبد جوان» دعوت شد. برنامه‌ای که هم در آن «مولودی» خواند هم «استندآپ کمدی» اجرا کرد و هم با شمارش حضار در سالن چند ثانیه‌ای روبه دوربین خندید تا بینندگان به خنده او رای بدهد.
