یورونیوز - طی هفته گذشته سازمان انتقال خون ایران بارها نسبت به کمبود شدید خون در کشور هشدار داده و از مردم خواسته است تا به مراکز اهدای خون مراجعه کنند. با گذشت چند روز از فراخون این سازمان به نظر میرسد که ذخایر بانک خون کشور همچنان در وضعیت هشدار قرار دارد. دلیل این کمبود چیست؟ بیشتر به چه گروهای خونی و چه فرآورده خونی نیاز است؟ و آیا این مساله ارتباطی به اعتراضات اخیر در ایران دارد و یا وضعیت بحرانی، درگیریهای شدید و سرکوب بیسابقه معترضان به این سوال دامن زده است؟
چه گروهای خونی و چه فرآورده خونی دچار کمبود هستند؟
دکتر بشیر حاجی بیگی، سخنگوی سازمان انتقال خون در گفتوگو با روزنامه ایران با تاکید بر اینکه از هر کیسه خون اهدا شده سه فرآورده خونی پلاکت، پلاسما و گلبول قرمز فشرده استخراج میشود میگوید که مشکل اساسی در بانکهای ذخیره، خون نیست بلکه پلاکت است، فرآورده خونی که برای درمان بیماران سرطانی از آن استفاده میشود.
وی میافزاید که عمر پلاکت در خارج از بدن انسان و درون کیسههای خون، تنها سه روز است و بر همین اساس این فرآورده خونی باید به صورت روزانه تامین شود.
آقای حاجی بیگی میگوید که ۹۰ درصد ایرانیها گروه خونی مثبت و ۱۰ درصد گروه خونی منفی دارند. از میان گروههای خونی مثبت ۳۴ درصد O مثبت، ۲۷ درصد A مثبت، ۲۳ تا ۲۵ درصد B مثبت و AB مثبت هم ۷ درصد است و از میان گروههای خونی منفی، ۴ درصد O منفی، ۳ درصد B منفی، ۲ درصد A منفی، و یک درصدشان هم AB منفی هستند.
با وجود هشدارهای روزهای اخیر در استان اصفهان، شیراز و ایلام در زمینه کمبود ذخیره بانک خون، سخنگوی سازمان انتقال خون بیشترین کمبود را متعلق به استان تهران میداند. بشیر حاجی بیگی میگوید که مصرف خون در تهران ۲۵ درصد کل کشور است در حالیکه اهدای خون در این استان تنها ۱۷ درصد میزان کل خون اهدایی را تشکیل میدهد.
دلیل کمبود در ذخیره بانک خون ایران چیست؟
سخنگوی سازمان انتقال خون ایران معتقد است که مشکل اخیر نه به دلیل کاهش مراجعه اهداکنندگان بلکه «نبود زیرساختهای مناسب» است. آقای حاجی بیگی میگوید که حتی اگر در پی فراخوانها ۴ هزار نفر برای اهدای خون به مراکز مراجعه کنند به دلیل کمبود زیرساختها، امکان دریافت خون از آنها وجود ندارد.
وی یکی دیگر از عوامل این بحران را فرا رسیدن فصل سرما و باران و برف میداند و میافزاید: «همه ساله با ورود موج سرما میزان مراجعه مردم برای اهدای خون کم میشود به هر حال مراجعهکنندگان باید وقت و هزینه صرف کنند.»
اعتراضات خونبار در استانهای مختلف ایران از ۲۴ آبان و با اعلام افزایش قیمت بنزین آغاز شد. با وجود قطعی اینترنت به دستور شورای امنیت این کشور، تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی از درگیریهای شدید و سرکوب معترضان حکایت داشت.
در بسیاری از ویدئوهای منتشر شده، شلیک مستقیم نیروهای امنیتی و پلیس به سمت معترضان دیده میشد اما تاکنون هیچگونه آمار رسمی درباره کشتهها و زخمیشدگان این اعتراضات از سوی دولت ایران منتشر نشده است.
با این وجود سازمان عفو بینالملل در هفته گذشته اعلام کرد که بر اساس آخرین اطلاعات جمعآوری شده توسط این نهاد حقوق بشری، در اعتراضات ایران دستکم ۱۴۳ نفر جان خود را از دست دادند.
پس از فراخوان و هشدار سازمان انتقال خون نسبت به کمبود شدید در بانکهای ذخیره خون، این سوال مطرح شد که آیا این بحران به ناآرامیهای اخیر ارتباطی دارد؟
بشیر حاجی بیگی، سخنگوی سازمان انتقال خون در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا درباره ارتباط بحران کمبود خون در روزهای اخیر با اعتراضات در سراسر کشور با رد این موضوع گفته است: «این کمبود خون ارتباطی با حوادث اخیر ندارد و یک مسئله طبیعی است.» وی افزود: «ما بیشتر کمبود پلاکت داریم. مشکلات ما بیش از خون، پلاکت خون است. آنچه برای بیماران سرطانی و بیماریهای خونریزی دهنده ارثی لازم است.»