ایندیپندنت فارسی - مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در حال آماده کردن یک استدلال حقوقی است که نشان میدهد، باوجود خروج دولت ترامپ از برجام، ایالاتمتحده هنوز عضوی از توافق هستهای با ایران بهشمار میرود.
به گزارش نیویورکتایمز، این اقدام به منظور ترغیب شورای امنیت سازمان ملل برای اعمال دوباره تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران انجام میشود.
این روزنامه آمریکایی گزارش داده که در روزهای اخیر مقامات آمریکایی قطعنامهای را در شورای امنیت به گردش درآوردهاند که کشورهای دیگر از صادرات تجهیزات نظامی به ایران پس از پایان تحریمهای تسلیحاتی این کشور، منع میکند.
این در حالی است که انتظار میرود هرگونه اقدامی در جهت تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران با مخالفت روسیه و احتمالا چین مواجه شود. مسکو هم اکنون نیز به پایتختهای اروپایی و آمریکا اطلاع داده که به دنبال از سرگیری فروش سلاح به ایران است. حسن روحانی، رئیسجمهور ایران نیز وعده داده که ایران به زودی به تاجر اسلحه تبدیل میشود.
نیویورکتایمز در ادامه مینویسد: «پومپئو و تیم حقوقیاش به دنبال استدلالی هستند که نشان بدهد آمریکا همچنان عضو برجام است تا از این طریق مکانیسم ماشه را به جریان بیاندازند.»
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
مکانیسم ماشه بخشی از روند ساز و کار حل اختلاف است که هم اکنون از سوی اروپا به جریان افتاده است. اما مقامات اروپایی اعلام کردهاند که فعلا قصد ندارد مکانیسم ماشه را به کار بیاندازند.
مکانیسم ماشه ریسک بازگشت همه تحریمهای شورای امنیت علیه ایران را به دنبال دارد.
مقامات تهران نیز تهدید کردهاند که در صورت به کار افتادن این مکانیسم گزینههایی مانند خروج از پروتکل الحاقی یا پیمان منع اشاعه هستهای را اجرا خواهند کرد.
به نظر میرسد بروکسل قصد دارد دستکم تا روشن شدن نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در نوامبر ۲۰۲۰، با حفظ ساز و کار حل اختلاف از خروج کامل ایران از برجام به دنبال ارجاع پرونده به شورای امنیت جلوگیری کند.
اما واشینگتن که انقضای تحریمهای تسلیحاتی را تهدیدی برای منافع آمریکا و متحداناش در منطقه ارزیابی میکند، به دنبال تمدید این تحریمها است.
نیویورکتایمز مینویسد: «در صورتی که تحریمهای تسلیحاتی تمدید نشود، آمریکا از حق خود به عنوان یک عضو اصلی توافق هستهای برای بازگرداندن تحریمهای نفتی و بانکی علیه ایران استفاده میکند.»
برخی دیپلماتها به نیویورکتایمز گفتهاند که آمریکا از هر ابتکار عملی برای باقی نگهداشتن تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران استفاده خواهد کرد. هدف نهایی بازگرداندن ایران به میز مذاکره برای دستیابی به یک توافق کاملا متفاوت با توافق دوره اوباما عنوان شده است.
تحریمهای تسلیحاتی که در ماه اکتبر به پایان میرسند، پس از پرتاب ماهواره نظامی از سوی سپاه دوباره در کانون توجه قرار گرفتهاند. سپاه پاسداران هفته گذشته اعلام کرد که یک ماهواره نظامی را در مدار زمین قرار داده است.
آمریکا و برخی کشورهای اروپایی در مورد این اقدام سپاه ابراز نگرانی کرده و آن را پوششی برای برنامههای موشکی بالستیک ایران میدانند.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که در حمایت از برجام تصویب شد، هرگونه فعالیت مرتبط با موشکهای بالستیک با قابلیت حمل سلاح هستهای را ممنوع میکند.
اما در حالی که سپاه تاکید دارد ماهواره نظامی به مدار زمین فرستاده، مقامات تهران میگویند اهداف سپاه در پرتاب این ماهواره صلحآمیز است.
دونالد ترامپ، دو سال قبل با توجیه اینکه روح برجام از سوی ایران و به واسطه فعالیتهای موشکیاش نقض شده، از توافق هستهای خارج شد.
اما مشاوران پومپئو میگویند، با توجه به اظهارات قبلی باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا، این کشور میتواند به عنوان عضوی از برجام مکانیسم ماشه را کلید بزند.
اوباما قبلا گفته بود در صورتی که ایران به برجام پایبند نباشد، آمریکا میتواند، مکانیسم ماشه را به کار بیاندازد. البته در این اظهار نظر اوباما، شرایط کنونی، به معنی خروج آمریکا از برجام در نظر گرفته نشده بود.
به گزارش نیویورکتایمز در صورتی که طرح آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران در شورای امنیت با مخالفت چین یا روسیه مواجه شود، آمریکا با طرح استدال که از امضاء کنندگان توافق هستهای و عضوی از این توافق بوده، مکانیسم ماشه را به جریان میاندازد.
آنگونه که در مکانیسم ماشه پیشبینیشده، در صورتی که یکی از طرفها این مکانیسم را به اجرا درآورد، امکان مخالفت سایر اعضا با آن وجود ندارد.
هنوز روشن نیست که استدلالهای حقوقی مورد ادعای روزنامه نیویورکتایمز درباره عضویت آمریکا در برجام تا چه اندازه برای اعضای شورای امنیت قابل پذیرش خواهد بود.