ایران وایر - احسان مهرابی
«علی لاریجانی» خیلی علاقه داشته که به عنوان یک دیپلمات شناخته شود اما سهم او از اقدامات دیپلماتیک، بیشتر بدنامی بوده است؛ از دیدار با «عمر البشیر» گرفته تا کاهش روابط با بریتانیا و آخرین آن، قرارداد ۲۵ ساله با چین.
او که در مقام دبیر شورای عالی امنیت ملی نتوانست مذاکرات اتمی را به سرانجامی برساند، اینک به مذاکره با چین مشهور شده است. گویا تخصص خاندان لاریجانی، مذاکره با شرق است.
«محمدجواد لاریجانی»، یکی دیگر از برادران لاریجانی نیز یکی از سه نماینده «روحالله خمینی» برای دیدار با «گورباچف» بود.
در روزهای اخیر، نقش علی لاریجانی در توافق ۲۵ ساله با چین به شکل صریحتری مطرح شده است. سال ۱۳۹۷، لاریجانی به چین رفت و «محمدجواد ظریف» و تعدادی از وزرا او را همراهی میکردند. این همراهی، لاریجانی را در مقام نماینده جمهوری اسلامی قرار میداد، نه تنها رییس مجلس شورای اسلامی.
«محمدجواد نوبندگانی»، نماینده مجلس دهم نیز این سفر را یکی از بیسابقهترین سفرهای لاریجانی به خارج خوانده است.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
سخنان منتشر شده از «مجیدرضا حریری»، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در پشت صحنه یک برنامه تلویزیونی، نماد دیگری از نقش لاریجانی در قرارداد با چین بود.
او گفته بود که سفر لاریجانی به چین به این دلیل بوده است که میخواستهاند پیام نظام را به چینیها بدهند، نه پیام دولت را: «چون دولت که در این مملکت کارهای نیست.»
اینک «منصور حقیقتپور»، نماینده سابق اردبیل و مشاور لاریجانی گفته که او از طرف رهبر جمهوری اسلامی، نقش ویژهای در مدیریت «قرارداد راهبری» ایران و چین داشته است.
این قرارداد اما پس از پایان دوره ریاست لاریجانی بر مجلس بر سر زبانها افتاده است و او هر چند میتواند آن را همچنان پیگیری کند، ولی این بار یا باید به عنوان نماینده رهبر جمهوری اسلامی به چین برود یا به عنوان نماینده «حسن روحانی». سابقه جدی لاریجانی در حوزه سیاست خارجی اما تنها رهبری مذاکرات اتمی بوده است.
در دورهای که علی لاریجانی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، محمدجواد لاریجانی، برادرش، سالها معاونت وزیر امور خارجه را برعهده داشت.
محمدجواد ظریف گفته که پس از سفر یک هیات از شوروی به ایران و بیان مطالبی درباره جواد لاریجانی، موقعیت سیاسی او در وزارت امور خارجه نزول کرده است. با این حال، لاریجانی یکی از افرادی بوده که پیام آیتالله خمینی را برای «گورباچف» برده است.
او به همراه «عبدالله جوادی آملی» و «مرضیه حدیدهچی دباغ» به شوروی سفر کردند و پیام آیتالله خمینی را رساندند.
علی لاریجانی نیز در ابتدای دوره «محمود احمدینژاد»، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مسوول ارشد مذاکرات اتمی با اروپا شد. او اما در نهایت موفق به نتیجه رساندن این مذاکرات نشد و جای خود را به «سعید جلیلی» داد. اتفاقا برکناری لاریجانی نیز مرتبط با شوروی بود. در آن زمان گفته شد که لاریجانی به دلیل افشای پیام «پوتین» به احمدینژاد برکنار شده است.
لاریجانی پس از برکناری از دبیری شورای عالی امنیت ملی، رییس مجلس هشتم شد. در این مجلس، عبارت «دیپلماسی پارلمانی» رونق گرفت و لاریجانی تلاش میکرد قوه مقننه در سیاست خارجی بیشتر به بازی گرفته شود.
لاریجانی دو روز پس از آن که دادگاه بینالمللی لاهه به بازداشت رییسجمهوری سودان به اتهام ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در «دارفور» حکم داد، عازم سودان شد تا حامل پيام ايران در محکوميت احضار او به دادگاه باشد.
او در بدو ورود خود به فرودگاه خارطوم، حمایت همهجانبه ایران از سودان به عنوان یک کشور دوست و برادر را اعلام کرد و صدور حکم بازداشت عمر البشیر را «ماجراجویی امریکا» و یک «صفبندی ناحق» نهادهای بینالمللی علیه سودان نامید.
با وجود این اعلام حمایت، عمر البشیر پس از چندی از ایران فاصله گرفت و به صف متحدان عربستان سعودی پیوست.
همچنین در دوره ریاست علی لاریجانی در مجلس، حمله به سفارت بریتانیا رخ داد و پس از آن طرح کاهش روابط ایران با بریتانیا در مجلس تصویب شد.
اینک نیز او به مذاکره با چین مشهور شده است. ماحصل این مذاکرات، قرارداد ۲۵ سالهای است که انتقادهای زیادی را به دنبال داشته است. موضوع این قرارداد با سخنان احمدینژاد مطرح شد؛ رییسجمهوری سابقی که دشمنی او با برادران لاریجانی بیشتر از دشمنی وی با حسن روحانی است.
نام علی لاریجانی در اوج افول قدرت این خاندان مطرح شده است. صادق لاریجانی با پرونده «اکبر طبری» عملا به کنج رفته، هر چند رهبر جمهوری اسلامی با یک حمایت نیمبند، بخشی از حملات به او را متوقف کرده است.
علی لاریجانی نیز پس از رفتن برادر از قوه قضاییه، حذف شده است. مطرح شدن قرارداد با چین هرچند در فضای عمومی بدنامی به همراه دارد اما باز میتواند نشانهای از اعتماد به علی لاریجانی در ساختار قدرت باشد. با این حال اما شرایط به گونهای است که قرارداد با چین نیز مانند مذاکرات اتمی شده است و اما و اگرهای بسیاری دارد. با این وضعیت، ممکن است لاریجانی این قرارداد را نیز نتواند مانند مذاکرات اتمی به نتیجه برساند.