رادیو بینالمللی فرانسه - آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود میگوید که دستگاههای سانتریفوژ نسل جدید در نطنز، شروع به کار کرده است. استقرار دستگاههای جدید قبلاً اعلام شده بود اما این نخستین بار است که آژانس از تزریق گاز به سانتریفوژها و فعال شدن آنها خبر میدهد. طبق توافق اتمی (برجام)، ایران حق ندارد از این دستگاههای نسل جدید استفاده کند. تاکنون مقامات جمهوری اسلامی گزارش آژانس را نه تأیید کردهاند و نه تکذیب. یک روز قبل از انتشار این گزارش، روزنامۀ آمریکایی نیویورک تایمز خبر داده بود که دونالد ترامپ اخیراً موضوع حمله به تأسیسات نظنز را با مشاوران خود بررسی کرده است.
روز چهارشنبه ۱٨ نوامبر/۲٨ آبان، همزمان با شروع نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در شهر وین، خبرگزاری رویترز بخشهایی از جدیدترین گزارش آژانس را در بارۀ فعالیتهای اتمی ایران منتشر کرد.
در این گزارش آمده است: "در تاریخ ۱۴ نوامبر (چهار روز پیش)، آژانس اطمینان یافت که ایران تزریق گاز هگزافلوراید اورانیوم (UF6) را به زنجیرۀ دستگاههای سانتریفوژ "IR-2m" آغاز کرده است". این گزارش میافزاید که گاز به یک "آبشار" متشکل از ۱۷۴ سانتریفوژ که به تازگی در مرکز نطنز استقرار یافته، تزریق شده است.
منظور از آبشار، زنجیرهای از دستگاههای سانتریفوژ است که هر کدام، عمل غنیسازی را یک مرحله جلوتر میبرد. با چرخش سریع دستگاههای گریز از مرکز، هگزافلوراید اورانیوم سنگینتر (۲۳٨) از هگزافلوراید اورانیوم سبک جدا میشود (۲۳۵). این عمل باید بارها تکرار شود تا هر بار میزان خلوص اورانیوم غنیشده بیشتر شود.
مطالب بیشتر در سایت رادیو بینالمللی فرانسه
یک هفته قبل، آژانس خبر داده بود که ایران، سانتریفوژهای مدل "IR-2m" را در نطنز مستقر کرده اما از تزریق گاز چیزی نگفته بود. به نظر میرسد که ایران بلافاصله بعد از خرابکاری و انفجار در سایت نطنز (تیرماه ٩٩)، استقرار دستگاههای جدید را آغاز کرده باشد. مقامات ایرانی خود گفته بودند که این تأسیسات تماماً به زیر زمین منتقل خواهد شد.
مطابق توافق اتمی (برجام)، ایران فقط حق استفاده از سانتریفوژهای نسل اول (IR-1) را دارد. اما در واکنش به خروج آمریکا از برجام، ایران تصمیم گرفت که تعهدات خود را در قبال این توافق گام به گام کاهش دهد.
به دنبال انتشار گزارش اخیر توسط رویترز، خبرگزاری ایرنا نوشت: "برخی رسانههای خارجی با استناد به این خبر مدعی شدند که این اقدام گامی دیگر از سوی ایران برای نقض توافق هستهای با قدرتهای جهانی به شمار میرود که در آن ایران تنها مجاز است اورانیوم غنی شده را با دستگاه های نسل اول انباشته کند".
کاظم غریب آبادی سفیر و نمایندۀ دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز گفته است: "مدیرکل آژانس (رافائل گروسی) با انتشار یک گزارش نیم صفحهای اعلام کرده که بازرسان آژانس در تاریخ ۱۴ نوامبر/ ۲۴ آبان، آغاز تزریق گاز UF6 به یک زنجیرۀ ۱۷۴ تایی سانتریفیوژهای "IR-2m" را در دو کارخانۀ غنی سازی سوخت در نطنز راستی آزمایی کردند"...
در واقع غریبآبادی از قول خود هیچ نگفته و فقط نظر آژانس را بدون تأیید یا تکذیب نقل کرده است. معلوم نیست که وی به این نظر آژانس اعتراضی دارد یا خیر.
خبرگزاری ایرنا در بارۀ بخش کوتاهی از گزارش آژانس که از سوی رویترز منتشر شده مینویسد: "این گزارش که مانند همیشه توسط نمایندگان کشورهای غربی به رسانهها درز کرد حاکیست که ایران به غنی سازی اورانیوم فراتر از سقف برجام ادامه داده است"... در اینجا نیز ایرنا هیچ حرفی در مورد درست یا غلط بودن ادعای آژانس نزده است.