احسان مهرابی - ایران وایر
پول‌پاشی ۲۲ میلیون دلاری قاسم سلیمانی به عضو ارشد حماس تازه‌ترین موردی است که خبرساز شده اما اتهامات فساد مالی سلیمانی و افراد مرتبط با او و نیروی قدس سپاه بسیار گسترده‌تر است. فعالیت‌های او در کرمان، جعل اسکناس در اروپای شرقی، پرونده رزم‌حسینی و خیریه همسر قالیباف تنها بخشی از سایر اتهاماتی است که رد پای سلیمانی و سپاه قدس در آن‌ها دیده می‌شود.
***
اظهارات یک مقام ارشد حماس درباره انتقال چمدانی میلیون‌ها دلار پول نقد از ایران در روزهای اخیر خبرساز شده است.
اما این نخستین بار نیست که موضوع انتقال چمدانی پول به کشورهای دیگر توسط جمهوری اسلامی مطرح شده است.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
مروری بر چند رویداد مشابه که در سال‌های گذشته خبرساز شد:
حدود ده سال قبل، شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از انتقال چمدانی پول به افغانستان و سوریه انتقاد کردند.
چند روز پیش از آن، ۲آبان‌ماه۱۳۸۹، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز گزارش داده بود که «عمر داوودزی»، رئیس دفتر «حامد کرزی» رئیس جمهوری وقت افغانستان، چندین پاکت پول حاوی اسکناس‌های یورو از «فداحسین مالکی»، سفیر وقت ایران در کابل، دریافت کرده است.
به دنبال انتشار این گزارش، حامد کرزی با تایید اینکه رئیس دفترش از سفیر ایران پول نقد دریافت کرده گفت که این پول به طور رسمی و از مجرای قانونی به افغانستان داده می‌شود. به گفته کرزی، ایران سالی یک یا دو بار حدود پانصد و گاهی ششصد هزار یورو به افغانستان کمک می‌کند.
پیش از آن نیز یکی از اتهامات «حمید بقایی»، معاون اجرایی دولت «محمود احمدی‌نژاد»، اختلاس در مبلغ سه میلیون و ۷۶۶ هزار یورو به علاوه ۵۹۰ هزار دلاری اعلام شد که نیروی قدس سپاه «برای امور مربوط به کشورهای آفریقایی» به او داده بود.
بقایی در دفاعیات خود نوشت: «مبالغ مذکور موضوعی فیمابین شخص سردار سلیمانی و شخص دکتر احمدی‌نژاد بوده و اینکه مبلغ واقعی چه میزان بوده و اساسا ماهیت آن و به چه منظوری تحویل شده، موضوعی فیمابین شخص این بزرگواران بوده و هیچ شخص دیگری (حداقل افراد منتسب به جناب دکتر احمدی‌نژاد) از این موضوع اطلاعی ندارد».
پرونده قدیمی جعل اسکناس
اتهام‌های فساد مالی در نیروی قدس سپاه پاسداران تنها به پول‌پاشی و انتقال چمدانی پول محدود نیست و مواردی دیگر را نیز شامل می‌شود.
یکی از این موارد را «محمد سرافراز»، رئيس سابق سازمان صداوسیما، افشا کرد. البته او «سازمان اطلاعات سپاه» را متهم به فساد اقتصادی کرده بود اما در قسمتی از این اتهامات نام نیروی قدس و «محمود سیف» نیز مطرح بود.
محمود سیف، با نام دیگر «محسن سجادی‌نیا» و همسر سابق «شهرزاد میرقلی‌خان»، شرکت «تجارت الماس مبین» زیرمجموعه بنیاد تعاون سپاه را اداره می‌کرد. به گفته وزارت خزانه‌داری آمریکا، این شرکت با همکاری سپاه در معاملات اسلحه و همچنین در تامین تجهیزات لازم برای جعل اسکناس فعالیت داشت.
سال ۱۳۹۰ برخی رسانه‌ها خبر دادند که یک شبکه جعل اسکناس در اروپای شرقی کشف شده که محمود سیف و برادرش «حمید» در آن دست داشته‌اند. این افراد همچنین متهم به قاچاق مواد مخدر شده بودند. تمامی این فعالیت‌ها با سپاه قدس ارتباط داشت.
فعالیت در کرمان
بخشی از فعالیت‌های اقتصادی که به سپاه قدس منتسب شده مربوط به فعالیت‌های افراد نزدیک به قاسم سلیمانی در کرمان بوده است. سلیمانی در مقام فرمانده لشکر ۴۱ ثارالله کرمان و بعد فرمانده نیروی قدس سپاه به همراه نزدیکانش در ارتباط با مجموعه‌های اقتصادی نزدیک به «حسین مرعشی» بودند. مرعشی، استاندار سابق کرمان و سخن‌گوی حزب «کارگزاران سازندگی»، مجموعه‌هایی اقتصادی را مدیریت می‌کرد که یکی از آن‌ها شرکت هواپیمایی ماهان است. ماهان بعدها از سوی آمریکا به دلیل همکاری با سپاه قدس تحریم شد.
همچنین محمود احمدی‌نژاد در نامه‌ای به قاسم سلیمانی او را متهم به پادرمیانی برای آزادی «مهدی جهانگیری» کرده بود.
در این میان نام «حسن پلارک»، یکی از فرماندهان نیروی قدس، نیز به عنوان یکی از شرکای مهدی جهانگیری مطرح شد. شرکت «گسترش صنایع و معادن ماهان» با همکاری حسن پلارک، مهدی جهانگیری و «مرتضی بانک» تشکیل شد. همچنین «محمد پلارک»، فرزند حسن پلارک، نیز نامش در میان شرکت‌های مرتبط با «محمدرضا جهانبانی»، متهم بانک سرمایه، به میان آمد. درباره نقش او نیز مانند نقش «محسن جعفری»، فرزند «محمدعلی جعفری» فرمانده سابق سپاه پاسداران، نیز در فساد بانک سرمایه پنهان‌کاری شد.
قاسم سلیمانی چند ماه پیش از کشته شدنش حسن پلارک را از ریاست «ستاد بازسازی عتبات عالیات» کنار گذاشت و یک کرمانی دیگر، «محمد جلال‌مآب»، را به جای او منصوب کرد. در برخی از گزارش ها برکناری پلارک با موضوع فساد در بنیاد تعاون سپاه مرتبط دانسته شد.
قرض‌الحسنه رسالت
صندوق قرض‌الحسنه رسالت که به «بانک رسالت» تبدیل شد نیز یکی از مجموعه‌های مرتبط با نزدیکان قاسم سلیمانی در کرمان بود. نام این قرض‌الحسنه در دادگاه «علی‌اكبر عمارت‌ساز»، رئیس یکی از شعب بانک تجارت کرمان، مطرح شد.
در کیفرخواست عمارت‌ساز گفته شد که صندوق قرض‌الحسنه رسالت «شوق گسترده‌ای برای تبدیل شدن به بانک و گسترش شعب داشته است. در مقاطعی با کمبود سرمایه روبه‌رو بوده که مدیران آن اقدام به صدور چک‌های بدون پشتوانه می‌کرده‌اند و متهم این چک‌ها را در شعبه تختی بانک تجارت کرمان به چک‌های بین بانکی بانک‌های دیگر به ذی‌نفعی بانک رسالت تبدیل می‌کرده است.»
اتهامات وزیر صنعت
«علیرضا رزم‌حسینی»، استاندار سابق کرمان و مشهد، نیز یکی از افراد نزدیک به قاسم سلیمانی بود. او به رغم متهم بودن به فساد مالی به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت از مجلس رای اعتماد گرفت. رزم‌حسینی هنگامی که پس از سال‌ها فعالیت اقتصادی در کانادا به ایران بازگشت با حمایت قاسم سلیمانی استاندار کرمان شد. در جلسه رای اعتماد به او عده‌ای می‌گفتند فعالیت‌های او مرتبط با دور زدن تحریم‌ها بوده است اما «مهرداد ویس‌کرمی»، نماینده خرم‌آباد، که به عنوان مخالف رزم‌حسینی صحبت می‌کرد گفت: «ماهیت دور زدن تحریم‌ها به گونه‌ای است که قابل اثبات یا انکار نیست.»
در جلسه رای اعتماد به رزم‌حسینی اتهامات زیادی درباره فساد مالی او و اعضای خانواده‌اش مطرح شد. «اردشیر مطهری»، نماینده گرمسار، گفت که او «از اوایل دهه هشتاد با آقای پوریانی، از مافیای معدن کرمان، شراکت داشته و به همراه برادرش جواد رزم‌حسینی و محمدعلی و محمدرضا و محمدمهدی رزم‌حسینی نیز با شرکت‌های معدنی و فولادی برای فرار از مالیات، معاملات فراوانی را انجام داده‌اند.»
با وجود این مخالفت‌ها اما رزم‌حسینی وزیر شد و قوه قضاییه نیز پرونده‌ای برای رسیدگی به این اتهامات تشکیل نداد.
پرونده همسر قاسم سلیمانی و همسر محمدباقر قالیباف
یکی از موضوعاتی که به صورت سربسته مطرح شده و جزییاتی از آن در دست نیست پروژه‌های مشترک همسر قاسم سلیمانی، همسر محمدعلی جعفری و همسر «محمدباقر قالیباف» است.
این اتهامات احتمالا مربوط به خیریه همسر قالیباف است.
«مرتضی الویری»، رئیس وقت کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران، گفته بود که ۱۲ پرونده تخلف به قوه قضاییه داده شده اما این پرونده‌ها پیگیری نشده است. او در عین حال به جزییات این پرونده‌ها از جمله پرونده مطرح درباره همسر قاسم سلیمانی اشاره‌ای نکرد.
پرونده‌های فساد مالی که به آن‌ها اشاره شد و سپاه قدس و افراد مرتبط با آن در آن‌ها نقش داشته‌اند تنها مربوط به داخل ایران می‌شد.
این نیرو به دلیل فعالیتش در خارج از کشور نیز فعالیت‌های اقتصادی متعددی داشته است.
«محمدباقر ذوالقدر»، جانشین سابق فرمانده کل سپاه پاسداران، گفته است اگر دولت در تامین مالی پروژه‌ای مشکل داشت، خود قاسم سلیمانی «منبع مالی ایجاد و تولید می‌کرد». موضوعی که با روحیه قاسم سلیمانی و نوع مدیریت او نیز تناسب داشت.
