سرکوب در درون، چانه‌زنی در بیرون
زیتون ـ یلدا امیری
فرانکلین روزولت که سی و دومین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا بود، می‌گوید: «در سیاست هیچ چیز تصادفی رخ نمی‌دهد، اگر اتفاق می‌افتد، می‌توانید شرط ببندید که برنامه‌ریزی شده است.»
قطعا اعلام آمادگی آمریکا برای حضور در نشست گروه ۱+۵ با ایران تصادفی نیست و ارتباط مستقیمی با سیاست‌های تندروانه جمهوری اسلامی در برنامه هسته ای دارد و قطعا اتخاذ این سیاست‌ها از سوی جمهوری اسلامی نیز تصادفی نیست و ارتباطی مستقیم با وضعیت اسفناک اقتصادی و جامعه در حال فروپاشی ایران دارد. حتی گفت‌وگوهای غیر رسمی جمهوری اسلامی با عوامل نزدیک به دولت جدید آمریکا، زیر نظر محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رییس‌جمهوری را هم می‌توان در همین راستا ارزیابی کرد.
سیاست‌های افراطی جمهوری اسلامی حول مسایل هسته‌ای مصداق با دست پس زدن است تا در موقعیت مناسب با پا پیش بکشد. جمهوری اسلامی می‌داند که در شرایط کنونی امکان اعتراضات مردمی و فروپاشی اجتماعی کم نیست. بنابراین هم جامعه جهانی را تحت فشار قرار می‌دهد هم تمهیداتی برای مقابله به شورش گرسنگان اندیشیده است.
حدود یک ماه از حضور جو بایدن رئیس جمهور جدید آمریکا در کاخ سفید می‌گذرد، پرونده هسته‌ای ایران که از ابتدا بایدن اعلام کرده بود که جزو اولویت‌های او در سیاست خارجی است در طول یک ماه گذشته به کلافی در هم پیچیده تبدیل شد. از یک سو دولت بایدن بود که اصرار می‌کرد اول ایران باید به تعهدات خود بازگردد و از سوی دیگر مقامات جمهوری اسلامی بودند که اصرار داشتند اول آمریکا به برجام بازگردد و تحریم‌های ایران را لغو کند.
پ
اهرم فشار آمریکا تحریم‌هایی است که در دوره دونالد ترامپ وضع شده بود، اما جمهوری اسلامی پس از کاهش ۵ مرحله‌ای تعهدات خود با مصوبه مجلس جمهوری اسلامی تحت عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» به اقداماتی دست زد که به باور بسیاری خودکشی دیپلماتیک و مرگ برجام بود. اگرچه دولت در ابتدا در مقابل این مصوبه مقاومت کرد اما به ناگاه با مجلس همراه شد.
پیشنهادات و اقدامات ناگهانی دولت آمریکا
یک ماه پس از آنکه دولتمردان آمریکا پیشنهاد تکراری «برگشت ایران به تعهداتش» را مدام تکرار کردند، دولت آمریکا به ناگاه اقدامات جدیدی انجام داد آن هم در آستانه خروج ایران از پروتکل الحاقی یا «ان پی تی» که قرار است بر اساس مصوبه مجلس جمهوری اسلامی روز ۵ اسفند اجرایی شود.
روز گذشته، جمعه اول اسفند، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفته که ایالات متحده دعوت نماینده عالی اتحادیه اروپا برای شرکت در نشست گروه پنج به علاوه یک و ایران برای گفت‌وگو در مورد دستیابی به راه حلی دیپلماتیک درباره برنامه هسته‌ای ایران را می پذیرد.
