- در ارتباط با تأیید شبکه‌ای از فعالیت لابیگران جمهوری اسلامی در ایالات متحده، یک مقام پیشین آمریکا محمدجواد ظریف را به «سیگنال خفاش» برای شبکه‌ای متشکل از استادان چپگرای دانشگاه‌ها، تحلیلگران اتاق‌های فکر و محافل جامعه مدنی تشبیه کرده که خواستار عدم تقابل آمریکا با رژیم ایران هستند.
- لابیگران جمهوری اسلامی مواضع ظریف را پس از حذف صداهای «مزاحم» و نظرات متفاوت، در سطح بین‌المللی به محافلی که در آنها نفوذ دارند می‌رسانند.
- استدلال برخی از تحلیلگران سیاست خارجی این است كه این نقش ظریف در تیم دولت اوباما بسیار چشمگیر بود زیرا در همان زمان که وی ظاهرا به «دیپلماسی» مشغول بود، رژیم ایران از كشتار آمریكایی‌های مستقر در عراق پشتیبانی کرده و پول فروش نفت را در زمان برجام صرف پشتیبانی از سازمان‌های تروریستی حماس و حزب‌الله می‌کرد.
-یکی از منابع رده بالا به شرط ناشناس ماندن نامش به «واشنگتن تایمز» می‌گوید: این آدم [تریتا پارسی] بر اساس اهداف و انگیزه‌هایش هر طور که فکر کنیم، [رژیم] ایران را نمایندگی می‌کند، حکومتی كه می‌خواهد آمریكایی‌ها را بكشد و قبلا هم سابقه کشته آمریکاییان را داشته. آیا می‌توانید تصور کنید ما بتوانیم شخصی [آمریکایی- ایرانی] در دفتر علی خامنه‌ای داشته باشیم؟ اگر می‌توانستم این کار را بکنم حتما مجسمه مرا در لانگلی [مقرّ سازمان سیا] میساختند.»
- طنز ملاقات‌های تیم اوباما با ظریف [در دوران ترامپ] در این است که به نظر می‌رسد اکنون دولت بایدن بطور فزاینده بر اساس استراتژی ترامپ مسیر خود را تنظیم می‌کند!
در این گزارش آمده دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۹ برای باز کردن یک کانال ارتباطی با مقامات ارشد ایرانی تلاش کرد و جلسه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ماه سپتامبر را یک فرصت بالقوه برای از بین بردن تنش‌های فزاینده با تهران دانست، اما این تلاش ناکام ماند.
با این حال، دو ماه قبل از آن۷ یک کانال بازگشت متفاوت در نیویورک جریان داشت. محمدجواد ظریف در یک تلاش آشکار برای تضعیف تیم ترامپ و زمینه‌سازی جهت برقراری رابطه با آمریکا پس از ترامپ، با رابرت مالی که مشاور باراک اوباما در امور خاورمیانه بود، دیدار کرد.
ظریف مدعی است در ۱۰ سال گذشته روابط خوبی با مقامات قدرتمند از جریان لیبرال آمریکا دارد. «واشنگتن تایمز» می‌نویسد: «به گفته مقامات ارشد اطلاعاتی و امنیتی آمریکا این نوع روابط خودشان را به این شکل نشان می‌دهند که به رژیم ایران اجازه دادند که از دولت ترامپ عبور کنند و مستقیم با عواملی از دستگاه اوباما ارتباط داشته باشند که امیدوار بودند به زودی قدرت را در واشنگتن به دست خواهند گرفت.»
در این گزارش از جان کری وزیر خارجه پیشین آمریکا و ارنست مونیز وزیر انرژی دولت اوباما و رابرت مالی که اصلی‌ترین اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکا در توافق اتمی ۲۰۱۵ بودند به عنوان افرادی نام برده شده که وقتی ترامپ در قدرت بود آنها با نمایندگان رژیم ایران از جمله محمدجواد ظریف ملاقات کردند. جان کری و رابرت مالی اکنون در دولت بایدن مسئولیت دارند.
در این گزارش تأکید شده این دیدارها آشکارا برای تضعیف دولت ترامپ و خنثی کردن تلاش‌های وی جهت مذاکره با جمهوری اسلامی و ایجاد زمینه جهت روابط پس از ریاست جمهوری ترامپ بوده که در همکاری با تیم بایدن صورت می‌گرفته است. اکنون رابرت مالی به عنوان مسئول امور ایران در وزارت خارجه و جان کری به عنوان مشاور امور محیط زیست در کابینه‌ی بایدن حضور دارند و می‌توانند از روابط پیشین خود از جمله با محمدجواد ظریف برای مذاکرات بهره ببرند.
«واشنگتن تایمز» همچنین به نقل از چند مقام آمریکایی که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، نوشته است، قدرت محمدجواد ظریف در این زمینه فراتر از میز مذاکره است. منابع متعددی به این روزنامه گفته‌اند که ظریف نفوذ بسیار زیادی روی گروه‌های متشکلی در آمریکا دارد که از سال‌ها پیش برای نزدیکی ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران تلاش میکنند. منابعی که نخواسته‌اند نام آنها فاش شود از جمله شماری از نیروهای امنیتی آمریکا توضیح می‌دهند که یک «شبکه» از فعالان که با اندیشکده‌های معروف در آمریکا پیوند دارند به لابیگری می‌پردازند و در دوران اوباما نیز توانسته بودند در کاخ سفید نفوذ داشته باشند. آنها تلاش میکنند از جمله با برجسته کردن نکاتی از حرف‌های محمدجواد ظریف بر افکار عمومی و همچنین محافل سیاسی و مدنی آمریکا تأثیر بگذارند.
در این گزارش تأکید شده است، این تشکیلات با مبلغان و حامیان نزدیکی آمریکا و جمهوری اسلامی کارش کمک به تقویت مواضع محمدجواد ظریف است و تأثیر بر افکار عمومی در ایالات متحده و همچنین محافل سیاسی و اجتماعی چپگرای آمریکاست.
یک مقام پیشین آمریکا محمدجواد ظریف را به «سیگنال خفاش» («the bat signal») [جهت‌یابی، یافتن طعمه، و همنوعان] برای شبکه‌ای متشکل از استادان چپگرای دانشگاه‌ها، تحلیلگران اتاق‌های فکر و محافل جامعه مدنی تشبیه کرده که خواستار عدم تقابل آمریکا با رژیم ایران هستند.
این مقام سابق گفت: «ظریف سیگنالی است برای اتاق پژواک (echo chamber) در سطح بین‌المللی که به مروز زمان ایجاد شده است» [مفهوم «اتاق پژواک» فضایی انتزاعی است که در آن صداهای مزاحم و درواقع نظرات متفاوت فیلتر می‌شوند تا فقط یک صدا به گوش جهانیان برسد. در تشبیه این مقام آمریکایی، لابیگران جمهوری اسلامی فقط صدای محمدجواد ظریف را بازتاب می‌دهند].
در این میان، استدلال برخی از تحلیلگران سیاست خارجی این است که این نقش ظریف در تیم دولت اوباما بسیار چشمگیر بود زیرا در همان زمان که وی ظاهرا به «دیپلماسی» مشغول بود، رژیم ایران از کشتار آمریکایی‌های مستقر در عراق پشتیبانی کرده و پول فروش نفت را در زمان برجام صرف پشتیبانی از سازمان‌های تروریستی حماس و حزب‌الله می‌کرد.
مارک دوبوویتز مدیر اجرایی «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» (FDD) می‌گوید: «این روش خوبی نیست که مقامات ارشد که در بالاترین سطوح دولت پیشین دموکرات یا جمهوریخواه خدمت می‌کردند، سعی کنند در ارتباط با یک دشمن شناخته شده ایالات متحده، سیاست دولت مستقر ایالات متحده را تضعیف کنند... مقامات پیشین دولتی می‌توانند با ایجاد همکاری نزدیک با مقامات کنونی دولت نقش بسیار مفیدی در راستای باز کردن کانال‌های دیپلماتیک و حمایت از این کانال‌ها ایفا کنند.»
دوبوویتز که به دلیل انتقاد صریح از رژیم ایران، هدف تحریم‌های بی سر و ته جمهوری اسلامی نیز قرار گرفته می‌افزاید: «این مسئله زمانی متحقق میشود که دولت‌های مختلف در آمریکا تشخیص دهند جمهوری اسلامی دشمن ایالات متحده و حامی اصلی تروریسم است.»
اگرچه جزئیات گفتگوی ظریف با اعضای ارشد حزب دموکرات روشن نیست، اما یک مقام ارشد سابق آمریکا به روزنامه «واشنگتن تایمز» گفته است که وزیر خارجه جمهوری اسلامی در طول سال‌هایی که ترامپ رئیس جمهور بود، در سال‌های ۲۰۱۷، ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ با آنها جلساتی داشته است.
این مقام آمریکایی گفته است، هدف اساسی از این جلسات برای ظریف «ایجاد یک استراتژی سیاسی جهت تضعیف دولت ترامپ» و فراهم کردن پشتوانه‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام یا معامله‌ای دیگر در صورت روی کار آمدن یک دموکرات در سال ۲۰۲۱ بود.
جان کری دست‌کم دو دیدار با ظریف در سال های اولیه دولت ترامپ را تأیید کرده است.
به عنوان نمونه، آسوشیتدپرس گزارش داده بود که ظریف در اوایل سال ۲۰۱۸ با مونیز وزیر انرژی دولت اوباما و در همان سال در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با وندی شرمن عضو تیم مذاکره کننده آمریکا در توافق اتمی ملاقات کرده است. وندی شرمن اکنون به عنوان معاون وزیر خارجه دولت بایدن معرفی شده است.
روزنامه «واشنگتن تایمز» می‌نویسد، رابرت مالی و محمدجواد ظریف در سال ۲۰۱۹ ملاقات کردند. برخی منابع می‌گویند به احتمال زیاد رابرت مالی از مقامات جمهوری اسلامی خواست تا منتظر باشند که دوران ریاست جمهوری ترامپ تمام شود و دولت دموکرات در سال ۲۰۲۱ سیاست دوران اوباما را از سر بگیرد.
سخنگوی گروه بین‌المللی بحران که رابرت مالی اداره آن را به عهده داشت در ژوئیه ۲۰۱۹ به پایگاه خبری «اینسایدر» گفت «این جلسه بخشی از تماس‌های منظم مالی با همه طرفین، اعم از ایران، ایالات متحده، کشورهای حاشیه خلیج فارس و یا کشورهای اروپایی» بود.
به نوشته «واشنگتن تایمز»، یکی از گروه‌هایی که در سال‌های اخیر همواره مواضعی همسو با محمدجواد ظریف داشته «شورای ملی ایرانیان» (نایاک) است.
در این گزارش همچنین تأکید شده گروه‌هایی هستند که به رابطه میان مقامات ارشد جمهوری اسلامی و دموکرات‌‌ها کمک میکنند.
شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) یکی از گروه‌هایی است که از رویکرد نرم در قبال جمهوری اسلامی حمایت می‌کند و از انتصاب رابرت مالی در دولت بایدن نیز استقبال کرد.
روزنامه «واشنگتن تایمز» می‌نویسد مقامات آمریکایی، نایاک را نسخه ایرانی ایپک (لابی یهودیان در آمریکا) توصیف میکنند که مواضع آنها نزدیک به دولت اسرائیل است و نفوذ زیادی در واشنگتن دارند اما هیچ ارتباط مستقیمی با دولت اسرائیل ندارند.
در یک تحقیق طولانی توسط «واشنگتن پست» هیچ ارتباط مالی مستقیم بین نایاک و دولت ایران پیدا نشد، اما منتقدان می‌گویند که نایاک با لابیگری‌‌های خود بازوی رژیم ایران در آمریکاست اگرچه نایاک این ادعا را رد می‌کند.
این نوع شباهت‌ها مورد توجه قانونگذاران ارشد در کنگره آمریکا نیز قرار گرفت و در ژانویه ۲۰۲۰ سه سناتور برجسته جمهوریخواه از وزارت دادگستری خواستند در مورد اینکه آیا نایاک قانون «ثبت به عنوان عامل خارجی» را نقض کرده یا نه تحقیق کنند.
بر اساس قانون «ثبت به عنوان عامل خارجی»، چنانچه گروه یا نهادی به نیابت از یک قدرت یا دولت خارجی به لابیگری بپردازد، باید روابط خود با طرف خارجی را فاش و جزئیات مربوط به روابط بینابین و امور مالی خود را مشخص و شفاف سازد. گفتنی است که مقالات و عکس‌هایی در اینترنت وجود دارد که مناسبات «نایاک» با مقامات جمهوری اسلامی را نشان می‌دهد.
روزنامه «واشنگتن تایمز» می‌نویسد که در مورد روابط نایاک با ظریف در دوران ترامپ با این شورا تماس گرفت. از جمله پرسید آیا آنها مستقیم با مقامات ایرانی در اطلاع‌رسانی هماهنگی دارند؟ اما این سازمان از اظهار نظر خودداری کرد، اگرچه در بیانیه‌ای ادعا کرد که «کاملاً مستقل از هر دولتی و بطور انحصاری با پشتیبانی خصوصی آمریکا و بنیادهای معتبر ایالات متحده تأمین مالی میشود.»
بر اساس نامه سه سناتور، نایاک کنفرانسی نیز برگزار کرد که در آن برای برنی سندرز و الیزابت وارن نامزدهای انتخاباتی ۲۰۲۰ تبلیغ شده بود. همچنین مشخص شده که تریتا پارسی بنیانگذار نایاک ملاقات‌‌هایی را بین محمدجواد ظریف در دورانی که سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل بود و سفیر کنونی جمهوری اسلامی در سازمان ملل با برخی اعضای کنگره ترتیب داده است.
یکی از منابع رده بالا به شرط ناشناس ماندن نامش به «واشنگتن تایمز» می‌گوید مقامات ارشد آمریکا معتقدند تریتا پارسی با رژیم ایران همکاری می‌کند.
این منبع با اشاره به گزارش‌هایی مبنی بر دسترسی تریتا پارسی به دولت اوباما در بالاترین سطوح گفت: «اساساً یک حفره‌ی بزرگ در درک عملیات نفوذ خارجی در آمریکا وجود دارد.»
در سال ۲۰۱۷ «واشنگتن فری بیکن» گزارش داد تریتا پارسی ۳۳ بار برای دیدار با رابرت مالی و سایر مقامات ارشد دولت اوباما در کاخ سفید بوده است.
این منبع رده بالا به «واشنگتن تایمز» می‌گوید: «چی؟! ۳۳ بار؟! کاملاً منطقی است که باور کنیم او اکنون نیز همین دیدارها را با مقامات دولت بایدن در کاخ سفید انجام خواهد داد. این آدم بر اساس اهداف و انگیزه‌هایش هر طور که فکر کنیم، [رژیم] ایران را نمایندگی می‌کند، حکومتی که می‌خواهد آمریکایی‌ها را بکشد و قبلا هم سابقه کشته آمریکاییان را داشته. آیا می‌توانید تصور کنید ما بتوانیم شخصی [آمریکایی- ایرانی] در دفتر علی خامنه‌ای داشته باشیم؟ اگر می‌توانستم این کار را بکنم حتما مجسمه مرا در لانگلی [مقرّ سازمان سیا] میساختند.»
«واشنگتن تایمز» اشاره می‌کند که تریتا پارسی از اظهار نظر درباره این گزارش خودداری کرد ولی پیشتر هرگونه کار لابیگری در ارتباط با رژیم ایران را به شدت رد کرده بود. وی این سخنان را دروغ‌هایی نامید که از سوی نومحافظه‌کاران که خواهان جنگ با ایران هستند دامن زده میشود.
«واشنگتن تایمز» در ادامه گزارش به ارتباط نزدیک «شورای ملی مقاومت» و سازمان مجاهدین خلق با شماری از سیاستمداران و مقامات آمریکایی در دولت ترامپ از جمله جان بولتون مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا و رودی جولیانی شهردار سابق نیویورک نیز اشاره می‌کند.
در بخش پایانی این گزارش آمده ترامپ و مقامات بلندپایه آمریکا همچنین مایک پمپئو وزیر خارجه پیشین ایالات متحده از دیپلماسی زیرآبی جان کری بسیار خشمگین بودند. در همین ارتباط بود که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۹ به خبرنگاران گفت جان کری قانون «لوگان» را نقض کرده است.
ترامپ در ماه مه ۲۰۱۹ به خبرنگاران گفته بود: «می‌دانید دوست دارم درباره ایران چه اتفاقی بیفتد؟ دوست دارم به من زنگ بزنند. می‌دانید که جان کری با آنها زیاد صحبت می‌کند. جان کری به آنها می‌گوید به ما زنگ نزنند. این نقض قانون لوگان است و او باید بابت این موضوع تعقیب قضایی شود.»
بر اساس قانون لوگان، مذاکره افراد غیرمسئول با دولت‌های خارجی که با آمریکا در مناقشه باشند، جرم تلقی میشود. این قانون با هدف جلوگیری از تضعیف مواضع دولت آمریکا در برابر دولت‌های خارجی توسط افراد غیرمسئول و همچنین مقابله با نفوذی‌های احتمالی وضع شده است.
به نوشته «واشنگتن تایمز»، اکنون بحث اصلی و گمانه‌زنی‌ها بر سر سیاست‌‌های دولت بایدن در مورد توافق اتمی است.
مایکل اوهانلون مدیر تحقیق و عضو ارشد برنامه سیاست خارجی مؤسسه بروکینگز می‌گوید «قبلاً بیشتر نگران مواضع مقامات شاغل در دولت اوباما بوده که حالا در دولت بایدن نیز به کار گرفته شده‌اند.»
او توضیح می‌دهد «شخصاً فکر نمی‌کنم با وجود اقداماتی که در دوران ترامپ شده، بازگشت به برجام ساده باشد. ترامپ آرزوهایی در مورد ایران داشت. او به دنبال تغییر همه رفتارهای بدخیم و خصومت‌های رژیم بود که به روشی غیرواقعی پیش می‌برد. اما فکر می‌کنم حالا به یک توافق اتمی محکم‌تر و طولانی‌تر نیاز داریم. ترامپ نشان داد که جمهوری اسلامی زیر تحریم‌های آمریکا و فشارهای اقتصادی، گزینه‌های زیادی در چنته ندارد.»
طنز ملاقات‌های تیم اوباما با ظریف [در دوران ترامپ] در این است که به نظر می‌رسد اکنون دولت بایدن بطور فزاینده بر اساس استراتژی ترامپ مسیر خود را تنظیم می‌کند!
