مسعود آذر - بی‌بی‌سی
صد روز از مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی گذشت. او یک ماه قبل از اینکه راهی پاستور شود از قوه قضاییه استعفا کرد و به نوعی در مجاور دفتر حسن روحانی، دولت سایه تشکیل داد و با وزرا دیدار کرد، برای سیل و زلزله نماینده به مناظق فرستاد و به طور غیر مستقیم دولت را در دست گرفت. از زمانی که بطور رسمی دولت را در دست گرفته با چالش‌ها و مشکلاتی روبرو شده و تصمیم‌هایی گرفته و وعده‌هایی به مردم داده که دورنمایی از دولت او را برای چهار سال آینده ترسیم می‌کند.
صد روز از ۱۴۶۰ روز
صد روز فقط یک عدد گرد شده نیست، ۲۷ درصد از یک سال شمسی است و حدود ۷ درصد از زمانی است که یک رییس جمهور در یک دوره چهار ساله فرصت دارد برنامه‌ها و وعده‌هایش را عملی کند.
اهمیت این صد روز وقتی بیشتر می‌شود که اساس و بنیان یک دوره چهار ساله پایه ریزی می‌شود. سیاست‌ها اعلام می‌شود و متناسب با آنها وزرا، مسئولان و مدیران انتخاب می‌شوند و به اصطلاح ریل‌گذاری می‌شود.
ابراهیم رئیسی در حالی صد روز از دوره ریاست جمهوری‌اش را سپری کرده که شب گذشته با اقتصاددانان جلسه سه ساعته داشت و از استادان و کارشناسان این رشته خواسته به سوالاتی مهم اقتصاد ایران پاسخ دهند، سوالاتی مانند چرا شاخص‌های کلان اقتصاد ایران مطلوب نیست، چرا تورم تک رقمی نمی‌شود، چرا یارانه‌ها تاثیری در زندگی مردم ندارد و چرا رشد اقتصادی ایران کمتر از یک درصد است و کسری بودجه "ام المصائب" است و نمی‌توان بودجه را بدون کسری بست.
آقای رئیسی پیش از این، به عنوان رئیس جمهور منتخب، در ۲۴ تیرماه امسال نیز جلسه مشابهی داشت و کارشناسان اقتصادی شناخته شده‌ای مانند حسین راغفر، محمدرضا سیدنورانی، احمد توکلی، محمد خوش‌چهره، مسعود نیلی، مهدی زریباف و مجید قاسمی درباره همین سوالات نظراتی ارایه داده بودند و احسان خاندوزی وزیر فعلی اقتصاد هفدهمین نفری بود که در آن جلسه صحبت کرده بود و گفته بود "اقتصاد از سطح کلان از دست رفته و در سطح خرد و با افتتاح پروژه‌ها اصلاح نمی‌شود و دولت سیزدهم باید نابرابری‌ها را به نفع مردم بهم بزند".
ابراهیم رئیسی که با شعار مبارزه با فساد و دولت کار و کرامت به قدرت رسیده، وعده داده بود که بازار بورس را سر و سامان می‌دهد اما با گذشت این مدت تیم اقتصادی او، اقدام موثری برای توقف ضرر و زیان سرمایه‌گذاران انجام نداده و روز گذشته، جلسه مجلس ایران به انتقادهای گسترده از عملکرد دولت آقای رئیسی در بورس گذشت و شماری از نمایندگان مجلس گفتند دولت نقش " تماشاگر" را در این مدت داشته است.
رئیس مجلس ایران نیز در همین جلسه با اشاره به وعده‌های اقتصادی آقای رئیسی و شفاف نبودن برنامه اقتصادی دولت، اعلام کرد که "سرمایه مردم در بازار بورس دود شد" و اگر "سیاست‌های دولت اصلاح نشود، مشکلات بازار بورس ادامه دارد".
وعده‌های رئیسی
ابراهیم رئیسی در این مدت کلنگ احداث پروژه‌ای را به زمین نزده اما در جلسات هیات دولت و به هر شهر و استانی که رفته وعده‌های اقتصادی زیادی داده یا به قول محمد صاحبی مدیرعامل شرکت سهند آوای یاران، آقای رئیسی در این مدت بیشتر "اشکال" گرفته تا "رفع اشکال" کند.
آقای رئیسی در چند مصاحبه و سخنرانی از جمله مراسم تحلیف در مجلس اعلام کرد که اولویت دولتش مهار کرونا و سرعت بخشیدن به واکسیناسیون است. در همان ابتدای کار دولت، در واردات واکسن جهش بزرگی صورت گرفت و بخشی از طرفداران آقای رئیسی، واردات واکسن را به کارآمدی دولت پیوند زدند اما مقام‌های دولتی سابق اعلام کردند که این خریدها از قبل انجام شده و ربطی به این دولت ندارد.
به نظر می‌رسد موج پنجم کرونا در ایران، افزایش شمار رسمی جان باختگان آن به بالای ۷۰۰ نفر در روز، شکست سیاست تولید واکسن داخلی و اراده نظام برای کارآمد نشان دادن رئیس جمهور جدید از جمله مواردی بود که وارادت واکسن را تسریع کرد.
آقای رئیسی در این مدت جدا از دستورات و فرمان‌هایی که صادر کرده، بیش از ده دستور فوری نیز داده است. ضرب‌الاجل برای ورود پول‌های ایران در خارج از کشور، احیای ۲۰ روزه جهاد سازندگی ( این دستور ۱۳ مهر صادر شد و حدود ۴۰ روز از آن می‌گذرد اما خبر جدیدی در این باره منتشر نشده)، دستور فوری به معاون اول رئیس جمهور برای تنظیم بازار ارز، دستور فوری برای پرداخت حقوق معوقه معلمان و کشاورزان، جمع‌آوری مدارس کپرنشین یا کانکسی در یاسوج، رفع کمبودهای بهداشتی و درمانی استان خوزستان، رسیدگی فوری به زلزله‌زدگان خوزستان و چهارمحال بختیاری، دستور فوری به رئیس سازمان بازرسی درباره آبگرفتگی‌های خوزستان، تامین نهاده دامداران، دستور به بانک‌ها برای حمایت از واحدهای تولیدی، دستور به بانک مرکزی برای جلوگیری از فضاسازی کاذب در قیمت ارز و قول به مردم اردبیل برای ساخت ریل راه آهن در یک سال آینده از جمله این دستورات بوده است.
از دست بوسی تا رونویسی از دولت نهم
ابراهیم رئیسی را بسیاری با محمود احمدی‌نژاد مقایسه می‌کنند. حضور دولتمردان آقای احمدی‌نژاد در کابینه دولت سیزدهم و سفرهای استانی آقای رئیسی و شعارهایی که می‌دهد نمونه‌ای از این روش است.
محمد مهاجری از اصولگرایان نزدیک به علی لاریجانی، گفته است: آقای رئیسی "گفتمان" دولت نهم را "کپی" کرده اما این حسن را دارد که ظرفیت احمدی‌نژادی شدن را ندارد.
این اعتقاد در بدنه اصولگرایان وجود دارد که آقای رئیسی تابع نظر آیت‌الله خامنه‌ای است و رابطه این دو به مشکل نخواهد خورد.
ابراهیم رئیسی پیش و بعد از ریاست جمهوی نشان داده که مطیع دستورات رهبر ایران است. او در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری‌اش از اینکه نمی‌تواند بخاطر شرایط کرونا، دست آیت‌الله خامنه‌ای را ببوسد اظهار تاسف کرد و در این صد روز تلاش داشته توصیه آیت‌الله خامنه‌ای به دولت را درباره "بازسازی اعتماد مردم به دولت" در دستور کارش قرار دهد.
از این رو تاکنون ده سفر استانی داشته و با اینکه شماری از نمایندگان مجلس این سفرها را تبلیغاتی و "نمایشی" خوانده‌اند اما رسانه‌های دولتی و حکومتی از این سفرها استقبال کرده‌اند و آقای رئیسی در پاسخ به این انتقادات در ۲۲ مهرماه گفت: " به عنوان رئیس جمهور مصمم هستم به حضور در میان مردم و مدیریت میدانی مسائل ادامه دهم."
از سئول تا شانگهای
معاون اول رئیس جمهور در سوم شهریور اعلام کرد " با تماس‌های رئیس جمهور با رؤسای برخی کشورها، در بحث پول‌های بلوکه گشایش ایجاد شده است". محمد مخبر اگرچه توضیح بیشتر نداده بود اما به گونه‌ای بود که انگار دولت قبلی قدمی برای آنها برنداشته یا ناتوان بوده و آقای رئیسی با ابتکار عمل توانسته پول‌های بلوکه شده ایران را به طور مشخص از چند کشور و از جمله کره جنوبی آزاد کند.
در این صد روز به جز تسهیل شدن واردات واکسن که احتمالا از همان پول‌های ایران در نزد چینی‌ها بوده، اقدامی دیگری صورت نگرفته و کار به جایی رسیده که وزیر خارجه ایران، کره جنوبی را تهدید کرد که در صورت پرداخت نکردن بدهی‌اش، ممکن است تلویزیون دولتی ایران پخش سریال‌های کره‌ای را متوقف کند.
سفر آقای رئیسی به تاجیکستان تنها سفر رسمی او در این صد روز بود. او ۲۵ شهریورماه عازم "دوشنبه " شد و در اجلاس شانگهای شرکت کرد. عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای به عنوان مهم‌ترین دستاورد خارجی آقای رئیسی یاد می‌شود. رسانه‌های نزدیک به حکومت از جمله روزنامه کیهان عضویت ایران را به معنای دسترسی به بازار ۳۳۰ میلیارد دلاری و راهی برای شکستن تحریم‌ها دانستند.
بنزین و آتش‌های زیر خاکستر
حمله سایبری به پمپ‌بنزین‌ها و از کار افتادن جایگاه‌های سوخت مهترین اتفاق خبری بود که در این صد روز روی داد. ۴۳۰۰ جایگاه سوخت ایران از کار افتاد و اعلام شد که سامانه کارت هوشمند سوخت هدف حمله سایبری بوده است.
ابراهیم رئیسی در واکنش به این موضوع گفت که اوضاع تحت کنترل است و " عده‌ای قصد دارند با ایجاد بی‌نظمی و اخلال در زندگی مردم آنان را عصبانی کنند".
درباره کم و کیف و اهداف این حمله سابیری، بحث‌ها همچنان ادامه دارد اما همانطور که آقای رئیسی به طور تلویحی اذعان دارد زمینه "عصبانیت" و نارضایتی مردم از عملکرد حکومت بالاست. بیکاری، مشکلات و نارسایی‌هایی آبی در چندین استان ایران به خصوص در خوزستان که مردم آب آشامیدنی ندارند، اعتراض‌های کارگری و معلمان نمونه‌ای از زمینه‌های شعله‌ور شدن اعتراض‌های مردم است.
از سوی دیگر دولت هنوز به تصمیم های سخت اقتصادی و سیاسی نرسیده و گذشت صد روز از آغاز به کار آقای رئیسی، به معنای پایان دوران ماه عسل دولت است.
تصمیم‌گیری درباره قطع ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، تعیین تکلیف درباره مذاکرات هسته‌ای با قدرت‌های جهان در وین، تنش با کشورهای منطقه از جمله جمهوری آذربایجان، ترکیه، افغانستان، عربستان و اسرائیل از جمله مسایلی است که به طور مستقیم و غیر مستقیم دولت را درگیر کرده و موفقیت یا ناکامی آن را رقم خواهد زد.
سرقت ۱۴ میلیون یورویی در آمستردام هلند
