صدای اقلیتها در ایران - فرد پطروسیان- فکر کنید با دوستانتان دورهم جمع شدید، دعایی باهم میخوانید، چایی میخورید و در مورد مسایل دینی صحبت میکنید. احتمالاً جمع خانوادگی است و کودکان هم دارند با هم بازی میکنند که یکدفعه مأموران امنیتی حکومت به منزلتان هجوم میآورند، در مقابل چشمان بهت زده و ترسیده کودکانتان بازجویی میشوید، شاید هم کتک بخورید، از شما فیلم میگیرند و برای ادامه فشار، به زندان فرستاده میشوید و میتوانید حتی به ده سال زندان محکوم شوید. حکومت این سرکوب سیستماتیک، را تبدیل به بخشی از زندگی نوکیشان مسیحی یا مسیحیان فارسیزبان در ایران کردهاست.
. نوکیشان مسیحی فقط از حق داشتن کلیسا یا عبادتگاه در ایران محروم نیستند، حکومت حتی عبادت چند نفر از آنها را در منزلشان تحمل نمیکند
کمپین «کلیسا حق همه مسیحیان است» که به همت گروهی از نوکیشان مسیحی جفا دیده به ویژه باورمندان زندانی، با انتشار نامه و فیلم، راه اندازی شده است پرسش سادهای از مقامات ایران دارد، «یک نوکیش مسیحی کجا میتواند عبادت کند که کارش به زندان ختم نشود.»
👈 مطالب بیشتر در صدای اقلیتها در ایران
مسیحی «خوب»، مسیحی «بد»
در قانون اساسی ایران مسیحیان را مانند یهودیان و زرتشتیان به عنوان اقلیت به رسمیت شناخته شدهاست. این مسیحیان به اصطلاح به رسمیت شناخته شده توسط حکومت، که مسیحیان «بیآزار و خوب» بهشمار میروند متعلق به کلیساهای قومی از جمله کلیسای ارامنه یا آشوری هستند. آنها تا زمانی که خطوط قرمز حکومت را رعایت کنند، دارای کلیسا بوده و میتوانند مراسم خود را به اجرا دربیاورند.
البته اقلیتهای به اصطلاح «قانونی» با تبعیض ساختاری و یا به اصلاح «قانونی» روبرو بوده و به عنوان شهروند درجه چندم به شمار میآیند. به عنوان مثال حکومت اسلامی با محروم کردن ایرانیان غیر مسلمان، از استخدام در بسیاری از نهادهای دولتی، فقر و دشواری اقتصادی را بر آنها تحمیل میکند و این تبعیض ۴۰ ساله یا «تحریم اقتصادی» حکومت علیه بخشی از شهروندان ایران، بسیاری از این افراد را محکوم به بیکاری و ناتوانی مالی کردهاست.
اگرچه در قانون اساسی در مورد قومیت و زبان مسیحیان اشارهای نشده، حکومت در عمل نوکیشان مسیحی را به رسمیت نمیشناسد. این مسیحیان نوکیش و مسیحیانی که به زبان فارسی موعظه میکنند، از نظر حکومت، مسیحیان «بدی» بهشمار میروند و ساختمانی برای عبادت ندارند. آنها مجبورند در منازل برای دعا و برای خواندن کتاب مقدس جمع شوند که آن را به اصطلاح «کلیسای خانگی» میخوانند. جمهوری اسلامی حتی تحمل این را هم ندارد و از این مسیحیان به عنوان مبلغان مسیحیت «تبشیری صهیونیستی» یاد کرده و با اتهاماتی از جمله «اقدام علیه امنیت ملی» و «تبلیغ علیه نظام»، آنها را راهی زندان میکند. در چهار دهه گذشته، حکومت بسیاری از رهبران مسیحی را روانه زندان و مجبور به ترک ایران کرده و یا کشته است.
صدها نفر از نوکیشان مسیحی نیز مجبور به ترک ایران و یا محکوم به زندان شدند. اخیرا گروهی از کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل در نامهای به دولت جمهوری اسلامی نگرانی عمیق خود را از سرکوب سیستماتیک نوکیشان مسیحی ابراز داشتند.
عبادتگاه، اهمیتی فرای دعا و راز و نیاز
عبادتگاه، اجازه گردهم آیی، مشارکت و آشنایی را به باورمندان میدهد و کارایی فراتر از دعا و نیایش دارد. عبادتگاه، ایماندار تنها را به گروه مبدل میسازد. «من» را به «ما» تبدیل میکند. به باور حقوقدانان بینالمللی وجود ساختارهایی از جمله عبادتگاه برای بقای اقلیتهای دینی در درازمدت در جامعه مهم و حیاتی است. به جز جنبه عملی، عبادتگاهها مانند برخی دیگر از اماکن دینی مانند آرامگاهها، اهمیت سمبلیک نیز دارند که نشان میدهد اقلیتها در یک جامعه وجود دارند و دارای هویت هستند. عملکرد حکومت برای مصادره کلیساها، تخریب قبرستانهای بهاییها و یا خانقاه دراویش در راستای محو حضور سمبلیک این جوامع دینی و مذهبی از جامعه ایران است.
سیاست حذف عبادتگاهها برخلاف میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی است که طبق ماده ۱۸ آن، «هر کس حق آزادی اندیشه، عقیده و مذهب دارد. این حق شامل اختیار و آزادی در پذیرش یک مذهب و یا عقیدهای، به انتخاب خود است. همچنین هر کسی، در بیان آشکار مذهب یا عقیده خود بهطور فردی یا گروهی آشکارا یا در نهان و نیز انجام تعلیمات مذهبی خود اختیار و آزادی دارد.» ایران از امضاکنندگان این میثاق است.
سعید محمودی، استاد حقوق بینالمللی در دانشگاه استکهلم نیز در این مورد میگوید که «عدم تبعیض نزد قانون از حقوق ابتدایی بشر میباشد، همه افراد باید بدون هیچگونه تمایزی صرف نظر از نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیدهی سیاسی و یا عقیدهی دیگر، اصل و منشأ ملی یا اجتماعی، ثروت، نسب و یا سایر وضعیتها از حقوق یکسان و برابر بهرهمند شوند. بنابراین در قوانین بینالمللی هیچ پایه و اساس حقوقی برای تبعیض قائل شدن در خصوص دسترسی به ساختمانی ویژه برای عبادت و نیایش وجود ندارد.»
کمپینی برای همه جامعه ایران
کمپین «کلیسا حق همه مسیحیان است»، کارزاری است که یادآوری میکند حقوق شهروندی و انسانی میلیونها نفر از شهروندان ایرانی که متعلق به جامعه اقلیتهای به رسمیت شناخته شده نیستند، مانند بهاییان، نوکیشان مسیحی، مندانییان و پیروان دین یارسان، به راحتی نقض شده است و حکومت آنها را مبدل به «اشباح» کرده است.
عبادتگاههای این اقلیتهای دینی برای حکومت مبدل به مساله سیاسی شده، نه به دلیل فعالیتهای افراد متعلق به جامعه اقلیتهای دینی، بلکه به دلیل نگاه ایدئولوژیک حکومت به دین.
محروم کردن افراد از داشتن عبادتگاه فقط نقض حق آزادی دین نیست بلکه نقض آزادی عقیده، بیان و اجتماع نیز محسوب میشود، که گریبانگیر جامعه ایران شده و به دین و مذهب محدود نمیشود.
پرسش نوکیشان مسیحی از حکومت که «ما کجا میتوانیم عبادت کنیم تا راهی زندان نشویم» را میتوان در مورد میلیونها شهروند ایرانی دیگر پرسید، مثلا چرا سنیها حق ساخت مسجد در تهران ندارند و یا چرا خداناباوران نمیتوانند دورهم جمع شوند و در مورد کتابهای هراری و داوکینز بحث نکنند.