دو منبع آگاه به نیویورک‌تایمز گفتند، ایالات متحده و ایران در حال دستیابی به توافقی هستند که بر اساس آن، چهار شهروند آمریکایی زندانی در ایران، در مقابل دو شهروند ایرانی زندانی در آمریکا مبادله خواهند شد.

این گزارش در ادامه افزود، تصمیم‌گیری درباره این توافق در ایران، به علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی سپرده شده تا مشخص شود، این کشور در قبال لغو تحریم‌ها، حاضر به نابودی تجهیزات هسته‌ای خود خواهد بود یا خیر.

👈 مطالب بیشتر در سایت العربیه

مقامات آمریکایی در این زمینه تصریح کردند، هنوز مشخص نیست که توافق نهایی حاصل شود یا خیر؛ اما تصمیم‌گیری در این موضوع برای ایران، بر عهده علی خامنه‌ای خواهد بود.

در حالی که برخی درباره موافقت نهایی ایران با شروط مطرح‌شده در مذاکرات تردید دارند، یک مقام وزارت خارجه آمریکا به نیویورک‌تایمز گفت: «اگر این تصمیم‌ها اتخاذ شود، می‌توان مسیری را دید که به توافق منتهی خواهد شد.»

یک مقام ارشد دیگر در دولت آمریکا نیز به این روزنامه آمریکایی گفت، مذاکرات وین به مرحله «تصمیم‌گیری» رسیده است.

ظرفیت تولید ایران

با وجود این‌که احیای برجام یکی از وعده‌های انتخاباتی جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا بود، اما با این وجود خطرات سیاسی قابل توجهی را نیز برای او به همراه خواهد داشت.

از آنجایی که هیچ نماینده جمهوری‌خواهی در سال ۲۰۱۵ به‌نفع این توافق رأی نداد، می‌توان با اطمینان خاطر گفت که در انتخابات میان‌دوره‌ای آینده، نقض این توافق، به یکی از موضوعات انتخاباتی تبدیل خواهد شد.

تقریبا همه نمایندگان جمهوری‌خواه و برخی از نمایندگان دموکرات این کشور، از دولت جو بایدن خواسته بودند تا پرونده موشکی ایران و پشتیبانی این کشور از گروه‌های تروریستی و نیابتی را در این توافق بگنجاید اما به گفته یک مقام آمریکایی، این توافق مانند توافق سال ۲۰۱۵، شامل این موضوعات نخواهد بود.

به گفته یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا، جو بایدن آماده احیای برجام و «تصمیم‌گیری سیاسی لازم برای تحقق بخشیدن به این هدف است.»

با وجود این‌که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا پیشتر وعده داد بود که این کشور به‌دنبال دستیابی به توافقی «طولانی‌تر و قوی‌تر» خواهد بود، اما به‌نظر می‌آید بلینکن نتوانست این وعده خود را محقق کند و محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای تهران، تنها تا سال ۲۰۳۰ معتبر خواهد بود. ایران پیشتر مخالفت خود را با این اظهارنظر بلینکن، ابراز کرده بود.

رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که نهاد ناظر بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران است، در اظهارنظری گفت: «غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم در هر کشوری، اقدام بسیار خطرناکی است.»

به گفته گروسی، «تنها کشورهایی که بمب تولید می‌کنند به این درجه از غنی‌سازی دست پیدا می‌کنند.»

بر اساس گزارش نیویورک‌تایمز، ایران تلاش می‌کند تا دربرابر حذف غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم از برنامه هسته‌ای خود مقاومت کند اما مشخص نیست، مقادیر تولیدشده از آن را چگونه می‌خواهد دفع و یا از کشور خارج کند.

یکی از احتمالات مطرح‌شده، انتقال این مواد هسته‌ای به روسیه است. مسکو پیشتر نیز برخی ذخایر هسته‌ای ایران را در اختیار گرفته بود.

قاچاق نفت

ایران بعد از ریاست‌جمهوری جو بایدن فعالیت‌های هسته‌ای و نظامی خود را در منطقه افزایش داد. این کشور برای دور‌ زدن تحریم‌ها و محافظت از اقتصاد خود، به قاچاق نفت و ارسال آن به دو مشتری اصلی این کشور از جمله چین پرداخت.

جو بایدن در مقابل، این موضوع را نادیده گرفت و این امر باعث شد که تهران در وین، از موضع قدرت مذاکره کند.

با این وجود، احیای برجام قطعا باعث نارضایتی و خشم تندروها در ایران خواهد شد. به عقیده آن‌ها پس از پایان دوران ریاست‌جمهوری بایدن، آمریکا می‌تواند دوباره از برجام خارج شود. آن‌ها در همین راستا تلاش کردند تا ضمانتی مکتوب از دولت بایدن مبنی بر عدم خروج مجدد این کشور از برجام دریافت کنند. امری که دولت آمریکا اعلام کرد که قدرت آن را ندارد.

احیای برجام می‌تواند یکی از بزرگترین نقاط ضعف سیاسی بایدن محسوب شود. احیای این توافق، نگرانی‌های متحدان آمریکا در منطقه را برطرف نخواهد کرد بلکه در بهترین حالت ممکن، برای آن‌ها ۸ سال زمان خواهد خرید.

به گفته دنیس راس، دیپلمات سابق آمریکایی و مشاور «انستیتوی واشینگتن»، به‌تأخیر انداختن تهدید برنامه هسته‌ای ایران، مشکل را حل نمی‌کند، «فقط آن را به عقب می‌اندازد.»

با این وجود به گفته راس، احیای برجام می‌تواند مانع تشکیل مسابقه تسلیحاتی هسته‌ای در منطقه شود.

بر اساس گزارش نیویورک‌تایمز، یکی از مهمترین موضوعات قابل توجه، کیفیت واکنش اسرائیل به احیای برجام خواهد بود.