۴- کمک به نقض حقوق بشر. ایران و چین توافق ۲۵ ساله امضا کرده‌اند، در حالی که جمهوری اسلامی ایران با اعتراض گسترده مردم روبه‌رو است. جمهوری اسلامی ایران نشان داده است که برای سرکوب مردم حاضر به استفاده از زور و شبه‌نظامیان طرفدار خود در خاورمیانه است. از طرف دیگر، گفته می‌شود که چین قرار است هزاران نفر از نیروهای حفاظتی خود را برای دفاع از پروژه‌های چینی به ایران اعزام کند، موضوعی که در رسانه‌های اجتماعی سر‌و‌صدای زیادی به پا کرده است. چین در برابر ایران دست بالا را دارد. بنابراین، اگر شبه‌نظامیانی مانند حشد شعبی که تابع رژیم ایران‌اند در سرکوب مردم مشارکت کرده‌اند، نیروهای حفاظتی چین هم می‌توانند در حمایت از جمهوری اسلامی ایران در برابر اعتراض‌های آینده همین نقش را بازی کنند.

اگر اعتراض‌های مردم ایران متوجه پروژه‌های چینی شود، احتمال رویارویی مردم و نیروهای چینی بیشتر می‌شود. از کجا معلوم است که نیروهای چینی برخوردی را که برای سرکوب مردم اویغور سین کیانگ داشتند در برابر ایرانیان تکرار نکنند؟ در شرایطی که بیکاری در ایران گسترده است، مردم ذهنیت مثبتی درباره حضور مهندسان و کارگران چینی ندارند، و احتمال برخورد خشن نیروهای حفاظتی چینی با مردم در اطراف این پروژه‌ها از خطرهای آینده برای مردم ایران است. اگر چنین وضعی پیش آید، نیروهای چینی ساکت می‌نشینند یا به اسم برقراری ثبات و امنیت با مردم ایران همان کاری را می‌کنند که با اویغورها در سین کیانگ کردند؟

۵- الگوبرداری جمهوری اسلامی ایران از سرکوب دیجیتال چینی. نگاهی به طرح صیانت که گفته می‌شود برای محدود کردن اینترنت و کاهش سرعت آن است، نشان می‌دهد که نگرانی مردم ایران از رابطه جمهوری اسلامی ایران و دولت چین درست است. در طرح صیانت، حکومت داده‌ها و اطلاعات کاربران اینترنت و رسانه‌های اجتماعی را ضبط و پردازش می‌کند. این موضوع تکرار قوانین چین و ماده ۷ قانون اطلاعات ملی آن کشور است. چین از طریق شرکت‌های هواوی (HUAWEI)، زی‌تی‌ای (ZTE)، و تیاندی (TIANDY) فناوری‌های لازم را برای کنترل اینترنت و تشخیص هویت کاربران و شهروندان به حکومت ایران می‌دهد.

این فناوری چینی به حکومت ایران فرصت می‌دهد که معترضان را در اینترنت و رسانه‌های اجتماعی زیر نظر بگیرد، معترضانی که از یک سو به حکومت جمهوری اسلامی ایران انتقاد دارند و از سوی دیگر به رابطه جمهوری اسلامی ایران با چین. معترضان در رسانه‌های اجتماعی مانند توییتر، تلگرام، و اینستاگرام شعارهایی سر می‌دهند که نشان‌دهنده این ذهنیت انتقادی است؛ از جمله: «ایران برای فروش نیست»، «مرگ بر کسی که ایران را می‌فروشد»، «می‌میریم اما ایران را پس می‌گیریم»، «چین از ایران برو بیرون» و «ایران برای فروش نیست». در واقع مردم از چین ناراضی‌اند. با استفاده جمهوری اسلامی ایران از سرکوب دیجیتال با فناوری چینی، معترضان تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرند.

۶- آسیب به فرهنگ و میراث ایرانی. در دست‌کم بیش از یک دهه گذشته، کالاهای نامرغوب و کم‌قیمت چینی مانند سیل وارد بازار ایران شده است. صنایع دستی ایران در حال نابودی است و قدرت رقابت با کالاهای چینی را ندارد که انبوه و ارزان تولید می‌شوند. صنایع دستی فقط کالا نیست، نوعی هنر و میراث فرهنگی و تاریخی نیز است. شاید در جریان توافق ۲۵ ساله با چین، تمدن و فرهنگ ۲۵۰۰ ساله ایران آسیب جدی و برگشت‌ناپذیر ببیند.

۷- کاهش قدرت انتخاب مردم. تورم گسترده و گرانی که محصول دولت ناکارآمد و فاسد ایران است، باعث کاهش قدرت خرید مردم و فقیرتر شدن آن‌ها شده است. فقر باعث شده است که مردم حتی اگر بخواهند، نتوانند از کالای ایرانی در برابر کالای چینی حمایت کنند. برای مثال، قیمت کالای ایرانی دست‌ساز می‌تواند تا پنج‌ برابر کالای چینی که در مقیاس جهانی و انبوه تولید می‌شود، قیمت داشته باشد. این وضعیت دست مردم را از همه طرف می‌بندد. کمتر کسی در عمل می‌تواند بگوید من کالای چینی نمی‌خرم.

۸- تضعیف دموکراسی و تقویت دیکتاتوری در ایران. حکومت ایران حکومتی غیردموکراتیک است. چین حامی حکومت ایران است و طرفدار ماندگاری آن. از نظر چین، حفظ ثبات و امنیت یعنی وضعیت کنونی سین‌کیانگ که فقط با سرکوب گسترده و سازمان‌یافته، ساکت و آرام به نظر می‌رسد؛ نوعی آرامش گورستانی. از طرف دیگر، در حالی که جمهوری اسلامی ایران خود را شریک و متحد چین می‌داند، پکن اصلا ایران را در حد شریک و متحد نمی‌داند و نمی‌بیند. چین فقط می‌خواهد حکومت ایران‌ــ که در جهان و منطقه تنهاست‌ــ در قدرت بماند، چون از وجود آن سوءاستفاده می‌کند. اگر حکومتی دموکراتیک در ایران به قدرت برسد، حتما زیر بار توافقی مانند توافق ۲۵ ساله با چین نخواهد رفت ‌که به ضرر منافع ملی ایران باشد.

۹- باج‌گیری از ایران. ایران به‌‌دلیل تنهایی و انزوای دیپلماتیک در منطقه و جهان، در موقعیتی آسیب‌پذیر است. جمهوری اسلامی ایران در مجامع بین‌المللی مانند شورای امنیت، در مذاکرات هسته‌ای از جمله مذاکرات اخیر در وین، و در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به حمایت چین نیاز دارد. این وضعیت جمهوری اسلامی ایران را به چین وابسته کرده است که به باج‌گیری چین از ایران منجر می‌شود. مقام‌های جمهوری اسلامی ایران به‌اشتباه می‌گویند که روسیه و چین در کنار ایران و در برابر آمریکا و اروپا ایستاده‌اند، اما مسکو و پکن برای خودشان مذاکره می‌کنند نه برای ایران. چین به اسم حمایت از ایران در حال سوءاستفاده از ایران است، مثل روسیه که از کارت ایران در روابط با آمریکا سوءاستفاده می‌کند.

۱۰- تخریب محیط‌زیست. قراردادها و پروژه‌های چین که هنوز شفاف نیستند، می‌توانند نابودکننده محیط زیست باشند. در این مورد می‌شود به دو نمونه اشاره کرد. در کرمان، صدها سال است قنات‌ها منبع پایدار تامین آب در مناطق کویری و کم‌آب‌اند. برخی ویدیوهای منتشرشده در رسانه‌های اجتماعی ظاهرا نشان می‌دهد که پروژه‌های چینی‌ها منابع پایداری مانند قنات‌های کرمان را تخریب می‌کنند. این در حالی است که حکومت ایران هم نمی‌تواند عملکرد شرکت‌های چینی را زیر سوال ببرد.

مثال دوم، درباره شیوه ماهیگیری کشتی‌های چینی در آب‌های جنوب ایران‌‌ــ با اجازه جمهوری اسلامی ایران‌ــ به روش ترال است. روش ترال تمام آبزیان را می‌بلعد و به ذخایر آبزیان لطمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند. اگر زیست‌بوم نزدیک سواحل تخریب شود، برگشت‌ناپذیر خواهد بود. چینی‌ها برای این ذخایر آبزیان و نقش آن‌ها در زندگی محلی‌ها اهمیتی نمی‌دهند. این مردم و ماهیگیران ایرانی‌اند که صدمه می‌بینند. صدها سال است که زندگی مردم به دریا و صید وابسته بوده است. دریا و ماهیگیری برای چینی‌ها فقط تجارت است ولی برای محلی‌ها، شغل و منبع غذایی است.