رادیو فردا - یک روز پس از آغاز سفر شاهزاده رضا پهلوی به اسرائیل، واکنشها به این اقدام او که باعث بحث بسیار شده، در شبکههای اجتماعی همچنان ادامه دارد.
جمهوری اسلامی در چند دههای که از عمرش میگذرد هرگز اسرائیل را به رسمیت نشناخته، بارها این کشور را به نابودی مطلق تهدید کرده و حتی قتل عام یهودیان، هولوکاست، را انکار کرده است. این موضعگیریها در بسیاری از موارد به انزوای ایران در صحنه بینالمللی انجامیده و حتی دامنه آن زندگی حرفهای ورزشکاران ایرانی را نیز دربر گرفته است.
به نظر میرسد تمام واکنشها، چه مثبت و چه منفی، به سفر شاهزاده رضا پهلوی را باید بر بستر همین مواضع افراطی جمهوری اسلامی در ۴۰ و اندی سال سنجید.
در بیش از چهار دهه گذشته این اولین بار است که یک دولت خارجی رسماً میزبان یک چهرۀ سرشناس اپوزیسیون ایران شده است.
ملت ایران با اسراییل دشمنی ندارد. این جمهوری اسلامی است که مرزهای خصومت و دشمنی علیه یهودیان را نه تنها در ایران، بلکه در منطقه و جهان درنوردیده. از بمبگذاری مرکز یهودیان در بوئنوس آیرس (۱۹۹۵) تا حمله به کنیسه در آلمان.
-- Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) April 17, 2023
باید که فریاد دوستی و صلح جهانی مردم ایران را به گوش جهان...
مسیح علینژاد، از چهرههای شاخص اپوزیسیون ایران و همپیمان رضا پهلوی در ائتلاف مهسا، دوشنبه شب، ۲۸ فروردین، در توئیتی با تأکید بر دشمنی نداشتن «ملت ایران» با اسرائیل، نوشت: «سفر آقای پهلوی خاطرنشان کردن این پیام روشن است که با سرنگونی جمهوری اسلامی، صلح و دوستی در منطقه جایگزین نفرت و دشمنی خواهد شد.»
همزمان تعداد قابل توجهی از حامیان آقای پهلوی هم که بخش اعظم آنها را طرفداران ادامه سلطنت در کشور تشکیل میدهند، از اقدام او در پاسخ مثبت به دعوت اسرائیل و سفر به این کشور تمجید کردهاند.
عده زیادی از فعالان سیاسی و رسانهای در داخل و خارج از کشور هم به حضور رضا پهلوی در اسرائیل و دست دادن با مقامات دولت بنیامین نتانیاهو واکنش نشان دادهاند، برخی از آن انتقاد کرده و برخی دیگر آن را ستودهاند یا دستکم برای آینده پس از جمهوری اسلامی لازم دانستهاند.
۱)ترکیه اولین کشور اسلامی بود که با اسرائیل رابطه برقرار کرد و حتی در آدرس کنسولگری، پایتخت اسرائیل را اورشلیم نوشت!
-- Ehsan Soltani (@ehsan_soltani) April 17, 2023
شهروندان اسرائیلی بدون ویزا به ترکیه سفر میکنند.
حجم مبادلات تجاری ترکیه و اسرائیل در ۱۰سال گذشته حتی در بحران روابط افزایش یافت و به ۸ میلیارد دلار در سال رسید. pic.twitter.com/07ixSJVUFi
از جمله احسان سلطانی، فعال رسانهای، در توئیتی مفصل و در مقام مقایسه، به روابط دولت اسلامگرای رجب طیب اردوغان در ترکیه با اسرائیل پرداخته و خاطرنشان کرده است که دو کشور حتی در میانه بدترین تنشها به قطع روابط تجاری و اقتصادی خود رضایت ندادهاند.
شاهزاده رضا پهلوی در پیام اعلام سفر خود گفته بود: «میخواهم مردم اسرائیل بدانند که جمهوری اسلامی نماینده مردم ایران نیست. پیوند دیرین میان دو ملت ایران و اسرائیل میتواند دوباره برقرار شود و به هر دو ملت سود برساند. به اسرائیل میروم تا نقشم برای ساختن آن آینده روشنتر را ایفا کنم.»
اما عدهای از فعالان سیاسی که در توئیتر به این سفر واکنش داشتهاند، نوشتهاند که رضا پهلوی نماینده تمام مردم ایران نیست.
رضا پهلوی میتواند «پیام دوستی»
-- Ali Afshari (@afshari_aku) April 17, 2023
خودش و حداکثر موکلانش را به اسرائیل بدهد! او نمایندگی از ملت ایران ندارد! خودخوانده نمیتوان مدعی سخنگویی مردم شد!
پذیرش دعوت افراطیترین دولت تاریخ اسرائیل که مورد نارضایتی اکثر اسرائیلیها است، نه تنها افتخاری ندارد بلکه باعث سرافکندگی است.
از جمله علی افشاری، فعال دموکراسیخواه و مخالف جمهوری اسلامی، روز دوشنبه در توئیتی نوشت: «رضا پهلوی میتواند «پیام دوستی» خودش و حداکثر موکلانش را به اسرائیل بدهد! او نمایندگی از ملت ایران ندارد.»
از آغاز دور تازۀ اعتراضات مردمی ایران در هفته آخر شهریور پارسال، پس از جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، که پس از هفت ماه همچنان ادامه دارد شماری از چهرههای سرشناس مخالف جمهوری اسلامی با سفر به کشورهایی در سراسر دنیا با شماری از مقامات سیاسی غرب دیدار کردهاند.
شاهزاده رضا پهلوی، مسیح علینژاد، و حامد اسماعیلیون در ماههای اخیر در اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» با مقامات ارشد خارجی دیدارهای زیادی داشتند، اما به نظر میرسد یک جنبه از سفر رضا پهلوی به اسرائیل که به مخالفان آن سخت آمده، این است که دولت اسرائیل اخیرا بر حمله به خاک ایران «در صورت لزوم»، اشاره کرده است.
#رضا_پهلوی سفر از هفته ها پیش تدارک شده خود به اسرائیل را از بیم تاثیر بر حضور میلیونها ایرانیِ دیگر در راهپیمایی روز قدس علنی نکرد تا بلایی مشابه ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ سر #انقلاب_بادکنکی اش نیاید!
-- روح الله جمعه ای (@roohallahj) April 18, 2023
سرنوشت این #بچه_شاه متوهم چیزی بیشتر از #مسعود_رجوی و قبیله تروریست اش نیست. pic.twitter.com/ca25XSZoWx
از جمله علی جوانمردی، فعال رسانهای، در توئیتی، رضا پهلوی را به «توسل به اسرائیل و حمله هوایی» متهم کرده است؛ اتهامی که در بسیاری از توئیتهای مخالف این سفر تکرار شده است.
این در حالی است که آخرین شاهزاده ایران چندین بار، بهویژه در چند ماه گذشته، تأکید کرده است که با حمله خارجیها به خاک ایران برای حل مسئله جمهوری اسلامی سخت مخالف است، نکتهای که او روز دوشنبه در اسرائیل هم در حالی که کنار وزیر اطلاعات اسرائیل ایستاده بود در مصاحبهای به آن اشاره کرد.
وزیر دفاع اسرائیل هفته گذشته جمهوری اسلامی را متهم کرد که اخیراً «عامل تحریک» برای برانگیختن جنگ در چند جبهه علیه اسرائیل بوده، و تأکید کرد که کشورش، در مقابل در «تمامی عرصهها اقدامات لازم را آشکار و نهان به عمل آورده و گامهای ضروری را در آینده نیز ادامه خواهد داد».
در روز سهشنبه، در حالی که هنوز سفر رضا پهلوی به اسرائیل به پایان نرسیده، این کشور بار دیگر با تهدیدی از سوی مقامات جمهوری اسلامی مواجه شد. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، در یک سخنرانی گفت: «کوچکترین خطایی از سوی آنان علیه امنیت کشور ما با نابودی تلآویو و حیفا مواجه میشود.»
عدهای از مخالفان سفر آقای پهلوی هم از این انتقاد کردهاند که او زمانی به اسرائیل سفر کرده است که دولتی بسیار راستگرا و افراطی بر سر کار است؛ دولتی که بسیاری از مخالفانش در خاک اسرائیل آن را با جمهوری اسلامی مقایسه میکنند.
در بیانیه رسمی سفر شاهزاده پهلوی به اسرائیل با اشاره به آزادسازی یهودیان از اسارت بابل توسط کوروش بزرگ، پادشاه هخامنشی، آمده بود که او «برای احیای روابط میان مردم ایران و اسرائیل» راهی این کشور شده است.
دو هزار و پانصد سال پیش، کوروش بزرگ یهودیان را از اسارت رهانید و به آنان کمک کرد تا معبدشان در اورشلیم را بازسازی کنند. با احترامی عمیق از دیوار ندبه بازدید و دعا کردم روزی برسد که ایران و اسرائیل بتوانند دوستی تاریخیشان را از سر بگیرند. https://t.co/GTV8Z9nY0I
-- Reza Pahlavi (@PahlaviReza) April 18, 2023
محمود احمدینژاد کجاست؟